✨ از اعمال هر شب ماه مبارک رمضان ✨ 🌼 شیخ کفعمی نقل کرده است که در هر شب ماه رمضان دو رکعت نماز در هر رکعت، یک مرتبه حمد، و سه مرتبه توحید بخواند و پس از سلام نماز بگوید: سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَفیظٌ لایغْفُلُ سُبحانَ مَنْ هُوَ رَحیمٌ لایعْجَلُ سُبْحانَ مَنْ هُوَ قاَّئِمٌ لایسْهُو سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لایلْهُو. منزه است آن خدای نگهبانی که غفلت نمی‌کند، منزه است آن خدای مهربانی که شتاب نمی‌کند. منزه است آن خدای پابرجایی که کسی را از یاد نمی‌برد، منزه است آن خدای جاودانی که به چیزی سرگرم نمی‌شود. سپس ذکر تسبیحات اربعه (سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر) را هفت مرتبه بگوید و آنگاه بخواند: سُبْحانَک سُبْحانَک سُبْحانَک یا عَظیمُ اغْفِرْ لِی الذَّنْبَ الْعَظیمَ. خداوندا تو از هر عیب و نقصی منزهی، منزهی، منزه. بارالها گناهان بزرگم را بیامرز. و در آخر، ده بار صلوات بفرستد. پیامبر فرموده اند کسیکه این دو رکعت نماز را به جا آورد خداوند هفتاد هزار گناه او را می‌آمرزد. مستدرک المسائل، ج۶، ص۲۱۵، حدیث ۶۷۷.

✨ بسم الله الرحمن الرحیم ✨ جزء اول. خاشعان چه کسانی هستند؟ آیهء ۴۵ و ۶ از سورهء بقره. 🌹🌹وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ. یاری جویید از خدا به صبر و نماز، که نماز (با حضور قلب) امری بسیار بزرگ و دشوار است مگر بر خاشعان. ۴۵ تفسیر:  وَاسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ، یعنی از صبر و نماز یاری بجوئید و با استقامت و کنترل خویشتن، بر هوس هاى درونى پیروز شوید. بنابراین اولین شاخصهء خاشع به معنای فروتن در برابر خدا، اینست که از صبر و نماز یاری می جوید و از آن تاثیر می گیرد. و این یعنی یک صبر و نماز واقعی. شاخصه های دیگر او در آیهء بعد بیان شده: 🌹الَّذینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَیْهِ راجِعُونَ. ۴۶ بقره. همانها که مى دانند، پروردگار خود را ملاقات خواهند کرد و بسوى او باز خواهند گشت. یعنی یقین به برپایی قیامت و حساب و کتاب. 👈 چنین فردی قطعا از مراقبت خود در انجام کوچکترین خطا و اشتباه هم غافل نمی شود. و این به معنای واقعی یعنی صالحان. ✅ اینجاست که حضرت سلیمان به درگاه خداوند عرضه داشت: 🌹قالَ رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَ عَلى والِدَیَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَدْخِلْنِی بِرَحْمَتِکَ فِی عِبادِکَ الصّالِحِینَ. پروردگارا! شکر نعمت هائى را که بر من و پدر و مادرم ارزانى داشته اى به من الهام کن، و توفیق ده تا عمل صالحى که موجب رضاى توست انجام دهم، و مرا به رحمت خود در زمره بندگان صالحت وارد فرما. ۱۹ نمل. 👈 نعمتهایی که به پدر و مادر عطا شده و فرزند باید بخاطر آنها خدا را شکر گوید کدامند؟ 👇 منظور، نعمتهایی است که خداوند به والدین عطا می فرماید تا آنان بوسیلهء آن نعمتها فرزند خود را در طریق صحیح قرار دهند. پس والدین، این نعمتها را از فرزند خود دریغ نکنند و در اختیار او قرار دهند، اعم از اموال و علم و ادب و ایمان، و هر نعمت دیگری که برای‌ هدایت فرزندان به طریق صحیح در اختیار والدین است. پس اگر والدین این نعمتها را از فرزند خود دریغ نکرده و در اختیار او قرار دادند و فرزند بوسیلهء آن نعمتها رشد کرد و به جایی رسید که مورد رضایت خداست، پس بر عهدهء فرزند است که بابت آن نعمتها خدا را شکر گوید. ولی اگر چنین نشد، مسئولیت بزرگی بر دوش والدین قرار می گیرد. 💚 خدایا! این دعای قرآنی را بر ما هم محقق فرمائید.

✨ جزء دوم ✨ خدا به ما نزدیک است: 🌹🌹وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ ۖ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ ۖ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ. و چون بندگان من (از دوری و نزدیکی) من از تو پرسند، (بدانند که) من به آنها نزدیکم، هرگاه کسی مرا خواند دعای او را اجابت کنم. پس باید دعوت مرا بپذیرند و به من بگروند، باشد که (به سعادت) راه یابند. ۱۸۶ بقره. تفسیر: دعا و نیایش، بهترین راه ارتباط با خداست زیرا با دعا در پیشگاه احدیت، به باور می رسیم که در مقابل خداوند عزوجل، هیچ هستیم و در برابر او بی غرور میشویم. و اینکه وقتی دعا می کنیم می دانیم همیشه بزرگی هست که میتوان به او تکیه کرد و همهء گره ها بدست او باز می‌شود و این آرامش بخش ترین باور است. ❗البته نه به این معنی که دست از تلاش بکشیم و فقط دعا کنیم. اما از آنجائیکه این آیه در میان آیات مربوط به ماه رمضان و روزه داری بیان شده، اشاره به این دارد که استجابت دعا در این ایام بیشتر است. نه فقط بخاطر وجود ماه مبارک، بلکه بخاطر اینکه بندگی در این ماه، رنگ و بوی دیگری دارد. خداوند در این آیه به انسان اطمینان می دهد که اگر خدا را صدا بزند، قطعا خداوند او را اجابت خواهد نمود اما قید فرموده که شما هم باید مرا اجابت کنید و آنچه فرمان داده ام را بپذیرید 👈 فَلْیَسْتَجیبُوا لی. و فرموده باید به من ایمان بیاورید 👈 وَ لْیُؤْمِنُوا بی. ✅ به همین دلیل در پایان آیه فرموده است شاید به سعادت برسید، یعنی استجابت دعا مشروط است. شاید هم دعا کنیم اما سعادتمند نشویم. مشروط به شروطی مانند پاکی دل، پاکی اموال و انجام عهدهای الهی. آنچنانکه در جای دیگر فرموده است: 🌹🌹قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ. پروردگار شما گفته است: مرا بخوانید تا (دعاى) شما را بپذیرم. کسانیکه از عبادت من استکبار می ورزند بزودى با ذلت وارد دوزخ مى شوند. ۶۰ غافر. و استکبار یعنی نافرمانی از روی تکبر.

✨ جزء سوم ✨ ابتدای این جزء با آیات انفاق آغاز شده و انفاق صحیح را در چندین آیه، بیان فرموده است. از جمله منت نگذارید، آزار ندهید، اگر شرایط انفاق را ندارید، لااقل خوب صحبت کنید و..... 👈 دقت کنیم نفقه، زیر مجموعهء انفاق است، یعنی هر چه خداوند در بارهء انفاق بیان فرموده شامل نفقه به افراد واجب النفقه هم میشود: زوجه، فرزندان، و پدر و مادر در صورت نیاز. و نفقهء حیوانات و گیاهان که بر ذمهء صاحبان آنهاست. 🌺 اما در این جزء، شاخصه های آن دسته از بندگان بیان شده که خداوند از آنها راضی است (رِضْوانٌ مِنَ اللّهِ). 🌹🌹قُلْ أَؤُنَبِّئُكُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذَٰلِكُمْ ۚ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ. (ای پیغمبر) بگو: می‌خواهید شما را آگاه گردانم به بهتر از اینها (که در دنیا دارید)؟ برای آنان که تقوا پیشه کنند نزد خدا باغهای بهشتی است که در زیر درختان آن نهرها جاری است و در آن جاوید و متنّعم هستند و زنان پاکیزه و آراسته‌ای و (از همه بهتر) خشنودی خدا (رِضْوانٌ مِنَ اللّهِ)، و خداوند به حال بندگان بیناست. ۱۵ آل عمران. 👈 اما شاخصه های این بندگان: 🌹الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. کسانیکه عرضه می دارند: پروردگارا! گناهان ما را ببخش و ما را از عذاب جهنم نگاه دار. ۱۶ 👈 و آنان: 🌹الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنْفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحَارِ. صابران و راستگویان و فرمانبرداران و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرگاهانند. ۱۷ آل عمران ✅ آنان مقاوم هستند( الصّابِرینَ ). از دروغ و ریا و نفاق، بدورند( الصّادِقینَ ). در برابر فرمانهای الهی خاشع و خاضع و فروتن هستند(الْقانِتینَ ). آنان انفاق می کنند و در پرداخت آن بخیل نیستند(الْمُنْفِقینَ ). 👌 و در سحرگاهان بیدارند و به عبادت مشغولند و از درگاه احدیت طلب بخشش و استغفار می کنند(الْمُسْتَغْفِرینَ بِالأَسْحارِ ). 👈 اگر دقت کنیم می بینیم همهء این شاخصه ها در ماه مبارک رمضان بصورت پررنگ تری در ما نمود می کند. 🌺 رمضانی باشیم و رمضانی بمانیم 🌺

🌺 امام صادق فرموده اند: زیاد دعا کنید، زیرا دعا کلید بخشش خداوند و وسیلهء رسیدن به هر حاجت است. نعمت ها و رحمت هائى نزد پروردگار است که جز با دعا نمى توان به آن رسید. و بِدان! هر در را که بکوبى عاقبت گشوده خواهد شد. اصول کافى، جلد ۲، صفحه ۴۷٠. وسائل الشیعه، جلد ۷، صفحه ۲۶. بحار الانوار، جلد ۹٠، صفحات ۲۹۵ و ۲۹۹. و منابعی دیگر.

✨ جزء چهارم ✨ 🌹🌹وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ. و بشتابید بسوی مغفرت پروردگار خود و بسوی بهشتی که پهنای آن همهء آسمانها و زمین را فرا گرفته و مهیا برای پرهیزکاران است. ۱۳۳ آل عمران. 👈 اما این پرهیزکاران چه کسانی هستند؟ 🌹الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. آنهایی که از مال خود در حال وسعت و تنگدستی انفاق کنند و خشم خود فرونشانند و از (بدیِ) مردم درگذرند، و خدا دوستدار نکوکاران است. ۱۳۴ 🌹وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَنْ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَىٰ مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ. و آنانکه اگر کار ناشایسته کنند و یا ظلمی به نفس خویش نمایند خدا را به یاد آرند و از گناه خود (به درگاه خدا) توبه کنند. و کیست جز خدا که گناه خلق را بیامرزد؟ و آنها که اصرار در کار زشت نکنند چون به زشتی معصیت آگاهند. ۱۳۵ آل عمران. تفسیر: فقط توضیحی اجمالی در بارهء وَ مَنْ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللّهُ، به معنی کیست به غیر از خدا که گناهان را ببخشد؟ 💚 همهء گناهان را باید خدا ببخشد، حتی حق الناس و حق النفس را. چون صاحب و مالک، خداست پس در بخشش حق الناس و حق النفس، حضور خدا قطعی است، به این معنی که در هر دوی آنها یکی از طرفین که باید ببخشد خداست. ✅ برای ادای حق الناس، دو حالت وجود دارد: یا شرایط برای طلب بخشش از کسیکه به او ظلم کرده ایم وجود دارد یا ندارد. اگر وجود دارد و ستمدیده با عذرخواهی ما آبروریزی نمی کند و اوضاع بدتر نمیشود، باید غرور را کنار گذاشته و مستقیما از او عذرخواهی کنیم و جبران، و از خدا هم طلب بخشش کنیم که مالک و صاحب اوست. اما اگر شرایط عذرخواهی از ستمدیده وجود ندارد، مثلا او از دنيا رفته و یا با عذرخواهی ما اوضاع را بدتر می کند، 👈 در اینحال، امیدمان را از دست ندهیم که هنوز فرصت داریم و هنوز دری هست که برویمان باز است و آن آغوش گرم خداست. پس دست به دامن او شویم و با او درددل کنیم و از خود شکایت کنیم و طلب عفو و بخشش نمائیم تا جائیکه نظر لطفش جلب شود. به این معنی که ممکن است ستمدیده، سختگیر باشد و ظالم را نبخشد اما ظالم توانسته باشد با تلاشی که برای بخشیده شدن انجام داده نظر خدا را جلب کند. در اینحال با وجود اینکه ستمدیده، ظالم را نبخشیده اما خدا او را می بخشد و در ازای ظلمی که کرده آنقدر به ستمدیده عطا می کند تا او راضی شود. و البته ممکن است خدا مثل همان ظلمی که شده برای ستمدیده جبران نکند بلکه به شکل دیگری به او نعمت عطا کند، مثلا به او همسر شایسته، یا فرزند نیکو، یا عزت و بزرگی و یا هر نعمت دیگری را برای جبران عطا فرماید (دقت کنیم). اینست معنی اینکه همهء گناهان را خدا می بخشد. 👈 اما توبه باید همراه با جبران باشد وگرنه قبول نیست. و این جبران باید متناسب باشد با گناه و ظلمی که انجام داده ایم. دقت کنیم که حقیقتا گاهی بخشیده شدن چقدر سخت خواهد بود. ❗همین حالا اقدام کنیم. شاید فردا دیر باشد.

✨ جزء پنجم ✨ روز گذشته در آیهء ۱۳۵ سورهء آل عمران خواندیم، خداوند همهء گناهان را می بخشد. ◾ اما یک گناه هست که خداوند هرگز آنرا نمی بخشد و آن شرک است: 🌹🌹إِنَّ اللّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللّهِ فَقَدِ افْتَرى إِثْماً عَظیماً. خداوند هرگز شرک به خود را نمى بخشد، اما پائین تر از آن را براى هر که بخواهد (و شایستهء بخشیده شدن باشد)، مى بخشد. کسیکه براى خدا شریکى قائل شود گناه بزرگى مرتکب شده است. ۴۸ نساء تفسیر: شرک فقط به معنای چند خدایی نیست. گاهی مومنانی به یگانگی خدا ایمان دارند اما مشرکند!! 👈 پس وحدانیت، به معنای واقعی یعنی چه؟ وحدانیت، یعنی پرستش خداوند، بدور از شرک. و این دوری از شرک، بخوبی در آیهء ۱۶۵ بقره بیان شده (دقت کنیم). 👇👇 🌹وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْدَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ ۖ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ ۗ وَلَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُوا إِذْ يَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا وَأَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعَذَابِ. برخی از مردم، غیر خدا را همانند خدا گیرند و چنانکه خدا را باید دوست داشته باشند با آنها دوستی می کنند، لیکن آنها که مومن هستند، کمال محبت و دوستی را فقط به خدا مخصوص می دارند. و ستمکار، وقتی که عذاب خدا را مشاهده کند می ببیند که قدرت، خاص خداست و عذاب خدا بسیار سخت است. ◾ پس با این حساب، بسیاری از ما مشرکیم ولی نمی دانیم. که خداوند فرمود: 🌹وَمَا یُؤْمِنُ أَکْثَرُهُمْ بِاللهِ إِلاَّ وَهُمْ مُشْرِکُونَ. و بیشتر آنها به خدا ایمان نمى آورند، مگر آنکه ایمان خود را با شرک آلوده مى کنند. ۱۰۶ یوسف. 🟢 به آنچه هستیم اکتفا نکنیم، خود را بازسازی کنیم. ایمانمان را ارتقاء دهیم و خود را در معرض تعلیم و تربیت ثانوی قرار دهیم 👈 تعلیم و تربیت ثانوی بطور خلاصه اینست که: انسان تا وقتی درست را از غلط تشخیص ندهد بی چون و چرا تحت تعلیم و تربیت دیگران است 👈 خانواده، بخصوص پدر و مادر، مربیان و معلمان، تا حدودی اقوام و حاکمیت. اما زمانی که بالغ می‌شود، یعنی به سن بلوغ فکری می رسد باید خود را در معرض تعلیم ثانوی قرار دهد. یعنی تلاش کند و خصلت‌های خوب را کسب کند و آنها را تقویت کند و خصلت‌های بد را مهار کند و از بين ببرد. 👈 👈 البته بسیاری از انسانها از کنار سن بلوغ فکری عبور می کنند و به همان چیزی که هستند رضایت می دهند و این در پیشگاه خدا ارزش چندانی ندارد و هرگز ارتقاء و پیشرفت در آن نیست. اما بعضی دیگر از انسانها با طلب یاری از خدا و مطالعه و کسب معرفت الله، خود را رشد می دهند و خود را بالا می کشند و این تغییر در پیشگاه خداوند بسیار ارزشمند است و پاداشهای بسیاری در انتظار آنهاست. ✅ پس هرگز بخاطر هیچکس و هیچ چیز، پا روی فرمان خدا نگذاریم، که این همان شرک است. گاهی هم دیگران یا خودمان را در رسیدن نعمتها شریک می دانیم. این هم شرک است در صورتیکه همهء خوبیها از خداست 👇 🌹مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ۖ وَمَا أَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ ۚ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا. هر چه از انواع نیکویی به تو رسد از جانب خداست و هر بدی رسد از خودِ توست، و ما تو را به رسالت برای مردم فرستادیم و تنها گواهی خدا کافیست. ۷۹ نساء در جزء پنجم. 💚 خدا را بخاطر تمام نعمتهایش شکر می کنیم، گرچه شکرگزاریمان ناقص است اما خدا بزرگ است. 🌹مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ شَاكِرًا عَلِيمًا. خداوند چه غرضی دارد که شما را عذاب کند اگر شکر گزار باشید و (به او) ایمان آرید؟! خدا شکر نعمت از شما می‌پذیرد و علمش (به خلق) محیط است. ۱۴۷ نساء. 👈 کسیکه شکرگزار نیست، پس کفران کننده است و مستوجب عذاب و این کاملا عادلانه و منطقی است.

⚫ قدرت کثیف که با پول ( از هر راهی ) و فساد اخلاقی بدست می آید، سرانجامی جز نابودی ندارد. شاید مدتی به دست صاحبانش یکه تازی کند اما قطعا سرنوشت آن نابودی است. در تمام تاریخ بشریت همین‌گونه بوده است. هیچ قدرت کثیفی هر چقدر هم که بزرگ بوده، پايدار نمانده و نامش در تاریخ به نیکی یاد نشده است. چون خدا حامی آن و صاحبانش نیست. اما قدرتی که بدست خداوند به وارثان عطا می‌شود، پایدار، دارای استحکام، پاکیزه و نجات بخش است. شاید مدت زمانی طول بکشد تا ظهور کند ( یکی از مهمترین دلائل این تأخیر، ضعف ایمان مومنین است )، اما حتما و قطعا این اتفاق خواهد افتاد و سرتاسر عالم را خواهد گرفت. 🌹 هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ. او کسى است که پیامبرش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همهء آیین ها پیروز گرداند، هر چند مشرکان ناخشنود باشند. ۳۳ توبه. 🌹 هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا. او کسى است که پیامبرش را با هدایت و دین حق فرستاده تا آن را بر همهء ادیان پیروز کند. و کافى است که خدا گواه باشد. ۲۸ فتح. 👈 ما هم می توانیم در تحقق این وعدهء بزرگ الهی، نقش و سهمی داشته باشیم اگر تلاش کنیم.

✨ جزء ششم ✨ بدگوئی نکنیم: 🌹🌹لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ ۚ وَكَانَ اللَّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا. خدا دوست ندارد که کسی به گفتار زشت (به عیب خلق) صدا بلند کند و آشکار کند مگر آنکه ظلمی به او رسیده باشد، همانا که خدا شنوا و داناست. ۱۴۸ نساء. تفسیر: جَهر به معنی آشکار کردن، به هر گونه ابراز و اظهار لفظى گفته میشود، خواه به صورت گله و شکایت باشد یا حکایت، یا نفرین، یا مذمت، و یا غیبت. هر گونه سخنی که باعث شود دیگران از عیبی که در آن فرد است، با خبر شوند. 👈 قطعا هر انسانی نقاط ضعفی دارد که دست خودش نیست. شاید سهوا با آنها آزاری ببینیم اما با آنها آسیب عمدی به کسی نمی رساند. این نقاط ضعف و عیب‌ها را به هیچ وجه حق نداریم برای کسی بازگو کنیم. تنها راه، مدارا است چون دیگران هم با ضعفهای ما مدارا می کنند. از همه مهمتر خداست که با ما مدارا می کند. اما گاهی میشود که با این نقطه ضعفها بصورت عمدی، آسیبهایی به ما می رساند. اگر چندان جدی نیست و قابل تحمل و مدارا است، یا اینکه با گفتگو و تذکر، قابل حل است، باز هم نباید جایی بازگو کنیم. تنها یک استثناء برای بازگو کردن عیوب دیگران وجود دارد، آنهم زمانی است که ظلمی واقع میشود و توان دفاع نداریم و خطر در کمین ماست و حتما باید از دیگران کمک بخواهیم ✅ در اینصورت کوتاهی نکنیم که اگر باز هم بنا را بر مدارا و تحمل گذاریم، در طولانی مدت، آسیبهای جبران ناپذیر خواهیم دید ✅ دقت کنیم در این گونه موارد نیز تنها به آن قسمت که مربوط به ظلمِ ظالم و دفاع از مظلوم است باید قناعت کرد و نباید به غیر از عیب مورد نظر، عیبهای دیگر فرد را که هیچ ربطی به ظلم واقع شده ندارد، بیان نمود. اصولا حقیقت ذکر این استثناء بخاطر آنست که حکم اخلاقی فوق و پوشاندن عیب دیگران، مورد سوء استفاده ظالمان و ستمگران واقع نشود و بهانه ای نشود برای ظلم مکرر. و از طرفی هم مظلوم بداند برای همیشه مجبور به تحمل ظلم نیست. ● گرچه در بسیاری از موارد در بین افرادی که کنار هم زندگی می کنند، حالا در خانواده، اقوام، محل کار یا عالم همسایگی، ظلمهایی واقع می‌شود که در همانجا می ماند و جایی بازگو نمیشود و این برخاسته از فرهنگ مردم ایرانی و باایمان است، که البته در مواردی فرد ظالم، قدرشناس این مخفی کاری است و خود را اصلاح می کند اما متاسفانه همیشه اینطور نیست و در بسیاری از موارد، این چشم‌پوشی، نه مورد قدرشناسی بلکه مورد سوء استفاده قرار می گیرد و اوضاع بدتر می‌شود 👈 در اینگونه موارد کافیست آیهء ۱۱۲ انبیاء را از خداوند طلب کنیم و صبور باشیم: رَبِّ احْکُمْ بِالْحَقِّ. پروردگارا! به حق داوری فرما. 💚 در واقع، حقیقت این فرمان الهی اینست: همانگونه که خداوند ستّار العیوب است، دوست ندارد که افراد بشر پرده درى کنند، عیوب مردم را فاش سازند و آبروى آنها را ببرند، چه رسد به اینکه واقعا عیبی وجود نداشته باشد و افراد فقط بخاطر خصومت، حسادت و یا هر بیماری قلبی دیگر، از دیگران بدگوئی و عیب‌جویی کنند. 👈 به قول آقای قرائتی، هر وقت در مقابل تعریف و تمجیدی که از دیگران شنیدید، شروع کردید به بدگویی و عیب‌جویی از او، بدانید گرفتار حسادت شده اید. سخن ایشان با علم هم کاملا منطبق است. خداگونه شویم و خداگونه بمانیم. 💫ماه مبارک رمضان فرصتی طلائی است برای خداگونه شدن.

✨ جزء هفتم ✨ تضرع به درگاه خداوند: 🌹🌹وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ. و همانا ما پیغمبرانی بسوی امتهای پیش از تو فرستادیم، پس (چون اطاعت نکردند) به بلاها و مصیبتها گرفتارشان ساختیم، شاید به درگاه خدا تضرع کنند. ۴۲ انعام. 🌹فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ. پس چرا وقتی که بلای ما به آنها رسید تضرّع و زاری نکردند (تا نجات یابند)؟ ولی دلهاشان را قساوت فرا گرفت و شیطان کردار زشت آنان را در نظرشان زیبا نمود. ۴۳ انعام. تفسیر: انسان باایمان وقتی گرفتار میشود نه تنها به درگاه خداوند کفر نمی گوید و ناشکری نمی کند، بلکه به پیشگاه او با زاری و تضرع حاضر می‌شود و طلب عفو و بخشش میکند، شاید این مصیبت عذاب الهی است بخاطر اعمال و گناهانمان. همانطور که در پیغام قرآنی جزء پنجم خواندیم، همهء خوبیها از خداست. حتی اگر عذاب الهی هم باشد برای بخشیده شدن ماست. پس انسان باایمان باور دارد مصیبت و گرفتاری که به او رسیده هرگز تلخی از سوی خدا نیست، بنابراین بدون هیچ گله و شکایتی برای رفع یا تحمل آن سختی، از خدا مدد می جوید. 👈 یعنی سختیها و گرفتاریها باید باعث بیداری انسان شوند. سپس در آیهء بعد به کسانی اشاره فرموده که باور ندارند عذاب الهی به آنها نازل شده و هرگز مسائل پیرامونشان به بیداری آنها منجر نمیشود. فرموده است به آنها نعمت عطا می کنیم 👇 🌹فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّىٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ. پس چون آنچه به آنها تذکر داده شد همه را فراموش کردند ما هم ابواب هر چیز را به روی آن‌ها گشودیم تا چون به نعمتی که به آنها داده شد شادمان و مغرور شدند ناگاه آنها را (به کیفر اعمالشان) گرفتار کردیم و آن هنگام (خوار و) نا امید گردیدند. ۴۴ انعام. ◾ بزرگترین عذاب آنست که نعمتی به انسان عطا شود آنگاه به یکباره گرفته شود. و اینست نتیجهء رفتار بندگان خفته در غفلت خودشان. ❗چگونه تشخیص دهیم نعمتهایی که به ما عطا میشود عذاب است یا نعمت؟ 💚 پیامبر بزرگوار فرموده اند: هنگامى که ببینى خداوند در برابر گناهان، نعمت مى بخشد، بِدان که مقدمهء مجازات است سپس آیهء فوق را تلاوت فرمود. مجمع البیان، ج ۴، ص ۵۵ ذیل همین آیه. 💚 همچنین حضرت امیر فرموده اند: اى فرزند آدم! هنگامیکه ببینى خداوند پى در پى نعمتها را به تو مى بخشد، در حالیکه تو گناه مى کنى، از مجازات او بترس! که این مقدمهء مجازات است. نهج البلاغه، حکمت ۲۵. 🌸 و حدیثی روشن از امام صادق که متاسفانه نشانی آن خاطرم نیست: 💚 امام صادق فرموده اند هرگاه نعمتی به تو رسید و شکر کردی، بِدان که عذاب نیست. 👌 علم روانشناسی می گوید: هرگز سخن خود را با کلمات منفی آغاز نکنید، حتی اگر بیمارید و کسی احوال شما را می پرسد با کلماتی پاسخ دهید که بار مثبت دارد. مثلا بگویید الحمدلله خوبم. نگویید بد نیستم یا خوب نیستم. این کلمات بار منفی دارد و انرژی منفی به خود شخص و اطرافیان می دهد. ✅ و این نمودی از همان شکرگزاری است. خدا را بخاطر تمام نعمتهایش شکر می کنیم، گرچه شکرگزاریمان ناقص است اما خدا بزرگ است. 👇 🌹مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ شَاكِرًا عَلِيمًا. خداوند چه غرضی دارد که شما را عذاب کند اگر شکر گزار باشید و (به او) ایمان آرید؟! خدا شکر نعمت از شما می‌پذیرد و علمش (به خلق) محیط است. ۱۴۷ نساء.

✨ دعاهای قرآنی ✨ 🟢 سورهء بقره. 🌹رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا. پروردگارا! از ما بپذیر. ۱۲۷ بقره. 🌹 رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُّسْلِمَةً لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا ۖ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ. پروردگارا! ما را تسلیم (فرمان) خود قرار ده. و از دودمان ما، امتى که تسلیم (فرمان) تو باشند، به وجود آور. و شیوهء عبادتمان را به ما نشان ده و توبهء ما را بپذیر، که تویى توبه پذیر مهربان. ۱۲۸ بقره. 🌹 رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. پروردگارا ! به ما در دنیا نیکى عطا کن. و در آخرت نیز نیکى مرحمت فرما. و ما را از عذاب دوزخ نگاه دار. ۲۰۱ بقره. 🌹 رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ. پروردگارا! شکیبایى و استقامت را بر ما فرو ریز. وقدمهاى ما را ثابت بدار. و ما را بر جمعیت کافران، پیروز گردان. ۲۵۰ بقره. 🌹غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ. پروردگارا! به آمرزشِ تو امیدواریم. و بازگشت (ما) بسوى توست. ۲۸۵ بقره. 🌹 رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ ۖ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۚ أَنتَ مَوْلَانَا فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ. پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن. پروردگارا! تکلیف سنگینى بر ما قرار مده، آن چنان که (بخاطر گناه و طغیان) بر کسانى که پیش از ما بودند، قرار دادى. پروردگارا! آنچه طاقت تحمل آنرا نداریم، بر ما مقرر مدار و ما را عفو کن و بیامرز و مورد رحمت خود قرار ده. تو مولا و سرپرست مایى، پس ما را بر جمعیت کافران، پیروز گردان. ۲۸۶ بقره.

✨ جزء هشتم ✨ ✅ فرمانهای دهگانه: 🌹🌹قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ ۖ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا ۖ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۖ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ ۖ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۖ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ. بگو: بیایید تا آنچه خدا بر شما حرام کرده همه را بر شما بخوانم، و آن اینکه به هیچ وجه شرک به خدا نیاورید، و به پدر و مادر احسان کنید، و دیگر اولاد خود را از بیم فقر نکشید، ما شما و آنها را روزی می‌دهیم، و دیگر به کارهای زشت آشکار و نهان نزدیک نشوید و نفسی را که خدا حرام کرده جز به حق به قتل نرسانید (جز به قصاص). خدا شما را به این اندرزها سفارش نموده، باشد که تعقل کنید. ۱۵۱ انعام. تفسیر: 🌸 در بارهء شرک در پیغام قرآنی جزء پنجم، مفصل خواندیم. 🌸 احسان به والدین یعنی حواسمان به نیازهای والدین باشد تا قبل از آنکه درخواست کنند به یاریشان بشتابیم. ولی اگر صبر کنیم تا خواستهء خود را به ما بگویند و بعد ما اجابت کنیم، این میشود نیکی. البته هر دو خوبست اما سفارش خداوند به احسان است. 🌸 به هر دلیل بخصوص فقر، اولاد خود را نکشیم، که متاسفانه این روزها بیشتر از صدر اسلام کشتن اولاد به روش سقط جنین نمایان است. البته کشتن اولاد فقط با قتل نفس او نیست. گاهی والدین روش‌هایی را در بزرگ کردن فرزند بکار می گیرند که او به ظاهر زنده است اما عملا مرده، از جمله تنبیه، تحقیر، تحریم و...... 🌸 به فواحش، نزدیک نشوید، نه در آشکار و نه در پنهان.. فواحش جمع فاحشه به گناهانی گفته میشود که بسیار تنفر انگیزند مثل زنا یا تصاحب اموال بی صاحب. 👈 فرموده است به اینها نزدیک نشوید یعنی در شرایطی که انجام این گناهان وجود دارد، خود را قرار ندهیم. مثل تماشای تصاویر مستهجن. نه در آشکار و نه در پنهان، چرا که همه جا محضر خداست. 🌸 هیچکس را به قتل نرسانیم، یا فرمان کشتن او را ندهیم یا رضایت به کشته شدن کسی نداشته باشیم مگر به حق. مثل قصاص..... 👈 در پایان فرموده است تعقل کنید. ✔ سپس در آیهء بعد به چهار فرمان دیگر اشاره فرموده است: 🌹وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۖ وَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ ۖ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۖ وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ. و هرگز به مال یتیم نزدیک نشوید جز به آن وجه که نیکوتر است تا آنکه به حدّ رشد و کمال رسد. و به راستی و عدالت، کیل و وزن را تمام بدهید. ما هیچکس را جز به قدر توانایی او تکلیف نکرده‌ایم. و هرگاه سخنی گویید به عدالت گرایید هر چند درباره خویشاوندان باشد، و به عهد خود وفا کنید. اینست سفارش خدا به شما، باشد که متذکر و هوشمند شوید. ۱۵۲ انعام. 🌸 به اموال یتیم کاری نداشته باشیم مگر اینکه بتوانیم آنرا تا زمان رشد یتیم نگهداری کنیم و به سود برسانیم، وگرنه بهزیستی از آن نگهداری می کند و به سود می رساند. 🌸 در بارهء عدالت در کیل و وزن هم باید گفت این فرمان فقط مخصوص کسبه نیست. در هر لباسی که هستیم اگر در انجام وظیفه کم بگذاریم، کم فروشی کرده ایم. در ادامه فرموده است: هیچکس را بیش از توانائی موظف نکرده ایم: یعنی تصور نکنید انجام فرمانهای خدا از توان شما خارج است. قبلا توان انجام آنرا به شما عطا فرموده. پس در انجام فرامین الهی کوتاهی نکنیم. 🌸 سخن به عدالت گوئیم حتی در بارهء عزیزانمان. نسبتهای خانوادگی نباید مانع از گفتن حق شود. 🌸 و فرمان نهم، وفای به عهد است: عهد الله (از عهدهای فطری و سوگندها و نذرها و قولهایی که به خداوند می دهیم)، و عهد و پیمانهایی که بین همدیگر می بندیم. 👈 سپس در پایان آیه فرموده است: متذکر شوید. 💚 و فرمان دهم 👇👇 🌸وَأَنَّ هَٰذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ. و اینست راه راست من، از آن پیروی کنید و از راههای دیگر که موجب تفرقهء شما از راه اوست متابعت نکنید. اینست سفارش خدا به شما، شاید پرهیزکار شوید. ۱۵۳ انعام. 👈👈👈 تعقل، سپس تذکر و آنگاه تقوا. در بارهء فرمانهای خدا تعقل کنیم و آنها را یاد بگیرم، سپس به خودمان و دیگران متذکر شویم و در این مسیر، محکم و ثابت قدم باشیم.

سلام و درود.... چه خوبست اولین روز بهار رو با سلام بر دوستان مومن، و دلسوز و مهربان آغاز کنیم. لحظه هاتون پر از نور و برکت 🌺🌺

✨ جزء نهم ✨ مؤمنان حقیقی: 🌹🌹إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیماناً وَ عَلى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ. مؤمنان، تنها کسانى هستند که هر گاه نام خدا برده شود، دل هاشان ترسان مى گردد، و هنگامیکه آیات او بر آنها خوانده مى شود، ایمانشان فزون تر مى گردد، و تنها بر پروردگارشان توکل دارند. ۲ انفال. 🔹سپس در ادامهء معرفی مومنان حقیقی فرموده است: 🌹الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ. آنها که نماز را بر پا مى دارند، و از آنچه به آنها روزى داده ایم، انفاق مى کنند. ۳ انفال. تفسیر: در این آیات خداوند به پنج قسمت از صفات برجستهء مؤمنان اشاره فرموده که سه قسمت آن، جنبهء روحانى و معنوى دارد. عبارتند از احساس مسئولیت در پیشگاه خدا، تکامل ایمان و توکل. و دو قسمت آن جنبهء عملى که عبارتند از ارتباط با خدا (نماز) و ارتباط با خلق خدا (انفاق). 🌸 وَجَلَ، خوف و ترسی است که از به یاد خدا بودن به انسان دست می دهد که گاهی با تعبیر خوف بیان شده و گاهی با خشیت. 👌 خشیت الهی مرتبهء بالاتری است از خوف الهی. خوف، به هر گونه ترسی گفته میشود که الزاما انسان را وادار به تکریم و تعظیم نمی کند، مثل ترس از عذاب. اما خشیت، یعنی ترس توأم با تعظیم و احترام. 🌺 یعنی خشیت الهی، ترسی است که اعمال صالح را نه برای فرار از عذاب و نه برای کسب پاداش، بلکه فقط برای جلب خشنودی پروردگارش انجام می دهد. این نهایت بندگی و در خور بالاترین پاداش است که رضایت خداست. چنانکه خداوند در آیهء ۷۲ توبه، رضایت خود را رستگاری بزرگ بیان فرموده (وَ رِضْوانٌ مِنَ اللّهِ أَکْبَرُ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ). 🌸 مومن حقیقی وقتی آیات الهی بر او خوانده میشود بر ایمانش می افزاید چون در آن دقت می کند و به دنبال درک متن و مفهوم آیات است. 🌸 و مومن حقیقی، تنها بر خدا توکل و تکیه می کند. 🔹 سپس در آیهء دوم به نماز و انفاق اشاره فرموده: 🌸 تعبیر به اقامهء نماز (بجاى خواندن نماز) اشاره به اینست که نه تنها خودشان نماز مى خوانند بلکه کارى مى کنند که این رابطهء محکم با پروردگار همیشه و در همه جا بر پا باشد. 🌸 و مِمّا رَزَقْناهُمْ، به معنی از آنچه به آنها روزى داده ایم، تعبیر وسیعى است که فقط سرمایه هاى مادى را در بر نمیگیرد بلکه شامل سرمایه های معنوی هم هست. آنها نه تنها از اموالشان که از علم و دانششان، از هوش و فکرشان، از موقعیت و نفوذ و از تمام مواهبى که در اختیار دارند در راه بندگان خدا مضایقه نمى کنند. (استفاده از موقعیت و نفوذ، نه به معنی رسیدگی به نزدیکان و اقوام و آشنایان، بلکه به معنی رسیدگی به هر کسیکه احتیاج به این موقعیت و نفوذ دارد). ✅ سپس مقام والا و پاداشهاى فراوان این مؤمنان راستین را بیان مى فرماید: 🌹أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَّهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ. مؤمنان حقیقى آنها هستند. براى آنان درجاتى (والا) نزد پروردگارشان است. و براى آنها، آمرزش و روزىِ پرارزشى است. ۴ انفال. 🌼 طاعاتتان قبول، بهار مبارک 🌼

✨ دعاهای قرآنی ✨ 🟢 سورهء آل عمران. 🌹 رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً ۚ إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ. پروردگارا! دلهایمان را، بعد از آن که ما را هدایت کردى، منحرف مگردان. و از سوى خود، رحمتى بر ما ببخش، زیرا تویى بخشنده. ۸ آل عمران. 🌹 رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. پروردگارا! ما ایمان آورده ایم. پس گناهان ما را بر ما ببخش، و ما را از عذاب دوزخ، نگاه دار. ۱۶ آل عمران. 🌹 رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ. پروردگارا! به آنچه نازل کرده اى، ایمان آوردیم و از فرستادهء (تو) پیروى نمودیم. ما را در زمرهء گواهان قرار ده. ۵۳ آل عمران. 🌹 رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ. پروردگارا! گناهان و تندروى هاى ما را در کارها بر ما ببخش. قدمهاى ما را استوار بدار. و ما را بر جمعیت کافران، پیروز گردان. ۱۴۷ آل عمران. 🌹 الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَٰذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. کسانیکه خدا را ایستاده و نشسته، و در حالى که بر پهلو خوابیده اند، یاد مى کنند. و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین مى اندیشند. (و مى گویند) پروردگارا! اینها را بیهوده نیافریده اى. منزّهى تو! ما را از عذاب دوزخ، نگاهدار. ۱۹۱ آل عمران. 🌹 رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا ۚ رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ. پروردگارا! ما صداى منادى (تو) را شنیدیم که به ایمان دعوت مى کرد که: به پروردگار خود، ایمان بیاورید. و ما ایمان آوردیم. پروردگارا! گناهان ما را ببخش. و بدیهاى ما را بپوشان. و ما را با نیکان (و در مسیر آنها) بمیران! ۱۹۳ آل عمران. 🌹 رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ. پروردگارا! آنچه را بوسیله پیامبرانت به ما وعده فرمودى، به ما عطا کن. و ما را در روز رستاخیز، رسوا مگردان. زیرا تو هیچگاه از وعدهء خود، تخلف نمى کنى. ۱۹۴ آل عمران.

✨ جزء دهم ✨ ◾ آیا با خدا و آیات الهی و پیامبر، میتوان شوخی کرد؟ 🌹🌹وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَیَقُولُنَّ إِنَّما کُنّا نَخُوضُ وَ نَلْعَبُ قُلْ أَ بِاللّهِ وَ آیاتِهِ وَ رَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُنَ. و اگر از آنها بپرسى ( چرا این اعمال خلاف را انجام دادید؟! )، مى گویند: ما بازى و شوخى مى کردیم! بگو: آیا خدا و آیات او و پیامبرش را مسخره مى کردید؟! ۶۵ توبه. تفسیر: آیا این امور، که از جدى ترین مسائل هستند، شوخى پذیرند؟! عده ای با قصد و غرض، سخنان مسخره آمیز و طنزگونه را می سازند و عده ای از روی جهل و نادانی با مطرح کردن آنها، به این عمل زشت و خلاف، دامن می زنند. و وقتی به آنها تذکر داده میشود، در تایید خود می گویند شوخی می کنیم!! سپس با حالت انزجار از پاسخ آنها می فرماید: آیا با خدا و آیات او و پیامبر، میتوان شوخی کرد؟!! بعضی از آنان، به راست یا دروغ برای کاری که کرده اند عذرخواهی میکنند. 👈اما خداوند در پاسخشان می فرماید: 🌹لاتَعْتَذِرُوا قَدْ کَفَرْتُمْ بَعْدَ إیمانِکُمْ إِنْ نَعْفُ عَنْ طائِفَة مِنْکُمْ نُعَذِّبْ طائِفَةً بِأَنَّهُمْ کانُوا مُجْرِمینَ. عذرخواهى نکنید (که بیهوده است، چرا که) شما پس از ایمان آوردن، کافر شدید. اگر گروهى از شما را (بخاطر توبه) مورد عفو قرار دهیم، گروه دیگرى را عذاب خواهیم کرد، زیرا مجرم بودند! ۶۶ توبه. 🟢 آن گروهی که بخشیده میشوند، همان افرادی هستند که از روی ناآگاهی، با بیان سخنان مسخره آمیز در بارهء آیات الهی، به نشر آن دامن می زنند و یا با شنیدن آنها می خندند و همراهی می کنند، اما زمانیکه به آنان متذکر شوید توبه می کنند، آنها را خداوند خواهد بخشید. ⚫ ولی آن دسته که به ساخت و پخش این سخنان مبادرت می ورزند، چون از روی آگاهی و عناد است، و یا ناآگاهانی که پس از تذکر، باز هم به کار خود ادامه می دهند و پشیمان نشده و توبه نمی کنند، لذا خداوند بر پیشانی آنان مهر مجرم زده و بخشیده نخواهند شد. 👈 و اینکه فرموده شما راه کفر را پس از ایمان، پیش گرفته اید نشان می دهد اینان که الان تبدیل به مجرم شده اند قبلا از اصحاب ایمان بوده اند، و متاسفانه از نور به تاریکی رفته اند. ✅ مراقب باشیم که گاهی راه انحراف به باریکی یک تار مو است ✅

✨ جزء یازدهم ✨ نیکو کاران و بدکاران: 🌹🌹لِلَّذینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنى وَ زِیادَةٌ وَ لایَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَ لا ذِلَّةٌ أُولئِکَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فیها خالِدُونَ. کسانیکه نیکی کردند، پاداش نیک و افزون بر آن دارند و تاریکی و ذلت، چهره هایشان را نمی پوشاند. آنها اهل بهشتند و جاودانه در آن خواهند ماند. ۲۶ 👈 آنگاه در وصف بدکاران فرموده است: 🌹وَ الَّذینَ کَسَبُوا السَّیِّئاتِ جَزاءُ سَیِّئَة بِمِثْلِها وَ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ما لَهُمْ مِنَ اللّهِ مِنْ عاصِم کَأَنَّما أُغْشِیَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعاً مِنَ اللَّیْلِ مُظْلِماً أُولئِکَ أَصْحابُ النّارِ هُمْ فیها خالِدُونَ. اما کسانیکه مرتکب گناهان شدند، جزاى بدى به مقدار آن دارند، و ذلت و خوارى، چهرهء آنانرا مى پوشاند، و هیچ چیز نمى تواند آنها را از (مجازات) خدا نگه دارد! (چهره هاشان آنچنان تاریک است که) گوئى با پاره هائى از شب تاریک، صورت آنها پوشیده شده! آنها اهل دوزخند، و جاودانه در آن خواهند ماند. ۲۷ یونس. تفسیر: لطف خداوند منان بر همهء بندگانش. 👇 به مؤمنان که پاداش نیکوکاریشان بیش از اعمالشان است (تکرار آیهء ۱۶۰ انعام. در آنجا پاداش مومنین را ۱۰ برابر فرموده است). و لطف به گنهکاران که جزای گناهشان فقط به همان اندازه است، نه بیشتر. 👌 اما اولیاء الله، بالاترین مراتب: 🌹أَلا إِنَّ أَوْلِیاءَ اللّهِ لاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ. آگاه باشید! اولیاء خدا، نه ترسى دارند و نه غمگین مى شوند. ۶۲ یونس. ترس و نگرانی از آینده ندارند چون توکلشان بر خداست، و غم گذشته را نمی خورند چون گذشته، عبرت است. 👈 سپس خصوصیت آنها را در دو کلمه فرموده است: 🌹الَّذینَ آمَنُوا وَ کانُوا یَتَّقُونَ. همانها که ایمان آوردند، و متقی هستند (از مخالفت فرمان خدا می پرهیزند). ۶۳ یونس. 👈 آنگاه از بشارتها فرموده اند و اطمینان داده اند که کلام خدا تغییر ناپذیر است: 🌹لَهُمُ الْبُشْرى فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ فِی الآْخِرَةِ لا تَبْدیلَ لِکَلِماتِ اللّهِ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ. در زندگى دنیا و در آخرت، برای آنها بشارت است، وعده هاى الهى تخلف ناپذیر است. و اینست آن رستگارى بزرگ. ۶۴ یونس. 💚 در این که بشارتى را که خداوند در آیات فوق به دوستانش در دنیا و آخرت ارزانى داشته چیست؟ در میان مفسران گفتگو است: بعضى آنرا مخصوص به بشارتى دانسته اند که فرشتگان در آستانهء مرگ و انتقال از این جهان به مؤمنان مى دهند و مى گویند: وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِى کُنْتُمْ تُوعَدُونَ: و بشارت باد بر شما به آن بهشتى که به شما وعده داده شده است. ۳۰ فصلت. بعضى دیگر، آنرا اشاره به وعده هاى پیروزى پروردگار، و غلبه بر دشمنان، و حکومت در روى زمین (مادام که مؤمنند و صالحند)، می دانند. در بعضى از روایات هم، این بشارت به خواب هاى خوش که مؤمنان مى بینند تفسیر شده. ✅ ولی اَلبُشریَ، بصورت مطلق است و معنای وسیعی دارد که هر گونه بشارت، و شادىِ پیروزى و موفقیت را شامل مى شود، و همهء آنچه در بالا ذکر شد در آن درج است، و در واقع هر کدام، اشاره به گوشه اى از این بشارت وسیع الهى دارد. و به یک تعبیر می توان گفت: این اثر تکوینى و طبیعى ایمان و تقواست، که روح و جسم انسان را از انواع دلهره ها و وحشت هائى که زائیدهء شک و تردید، و همچنین نتیجهء گناه و انواع آلودگى هاست، دور مى سازد. و چه بشارتی بالاتر از این حس آرامش که نتیجهء اطمینانی هست که در دل دوستان خدا نسبت به خدا بوجود می آید؟ 🌷روایتی مهم از حضرت امیر: حضرت امیر آیهء فوق را تلاوت فرمودند، و سپس از یاران خویش سؤال کردند: مى دانید اولیاء الله چه اشخاصى هستند؟ عرض کردند: اى امیر مؤمنان! شما خودتان بفرمائید که آنان کیانند؟ 💚 امام فرمودند: دوستان خدا، ما و پیروان ما که بعد از ما مى آیند هستیم، خوشا به حال ما، و بیشتر از آن، خوشا به حال آنها. بعضى پرسیدند: چرا بیشتر از ما؟ مگر ما و آنها هر دو پیرو یک مکتب نیستیم و کارمان یکنواخت نمى باشد؟ 💚 فرمودند: نه، آنها مسئولیت هائى بر دوش دارند که شما ندارید، و تن به مشکلاتى مى دهند که شما نمى دهید. نورالثقلین، ج۲، ص۳۰۹. بحارالانوار، ج۶۵، ص۳۴.

✨ دعاهای قرآنی ✨ 🟢 سورهء مائده: 🌹 رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ پروردگارا! ایمان آوردیم. پس ما را با گواهان بنویس. ۸۳ مائده 🌹اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِّنَ السَّمَاءِ تَكُونُ لَنَا عِيدًا لِّأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآيَةً مِّنكَ ۖ وَارْزُقْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ. خداوندا! اى پروردگارما! از آسمان مائده اى بر ما نازل کن. تا عیدى براى اول و آخر ما، و نشانه اى از تو باشد. و به ما روزى ده. تو بهترین روزى دهندگانى. ۱۱۴ مائده.

✨ جزء دوازدهم ✨ طلب آمرزش و استغفار: 🌹🌹وَ یا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً وَ یَزِدْکُمْ قُوَّةً إِلى قُوَّتِکُمْ وَ لاتَتَوَلَّوْا مُجْرِمینَ. اى قوم من! از پروردگارتان طلب آمرزش کنید، سپس بسوى او باز گردید، تا (باران) آسمان را پى در پى بر شما بفرستد، و نیروئى بر نیرویتان بیفزاید. و گنهکارانه، روى (از حق) بر نتابید. ۵۲ هود. تفسیر: استغفار، برکات فراوانی دارد و خداوند ابعاد مختلفی از دنیا را عطا می فرماید. از ثروت تا قدرت. ضمن اینکه استغفار، طلب بخشش از خداوند است و تلاش برای بخشیده شدن و جلب خشنودی او، پس قطعا تضمین خوبی خواهد بود برای آخرتمان. 👈 استغفار، نتیجهء ایمان و تقوا و توجه به خالق هستی است، بنابراین در واقع، این ایمان و تقواست که انسان را به طلب بخشش از خداوند وامی دارد و آنگاه خیرات و برکات از آسمان بر انسان نازل میشود ( دقت کنیم ). 👈 فلسفه دعا اینست که برای رسیدن به آن چیزی که از خداوند درخواست کرده ایم باید تلاش کنیم. فقط در اینصورت نتیجه بخش خواهد بود. استغفار، یک دعای پرارزش است که در پیشگاه خدا عرضه میداریم. اگر برای رسیدن به این خواسته تلاش نکنیم فایده چندانی نخواهد داشت. استغفار یعنی بخشیده شدن بدیها، و با دورشدن بدیها، به درخشش خوبیها خواهیم رسید. بنابراین کسیکه استغفار می کند و برای رسیدن به آن تلاش می کند، به خوب بودن نزدیک و نزدیکتر میشود و این یعنی همان خیرات و برکات دنیوی و معنوی. 👌 اینجاست که امام حسن مجتبی برای برطرف شدن انواع گرفتاریها توصیه به استغفار کرده اند: 🌸 ربیع بن صبیح مى گوید: نزد امام حسن مجتبی بودم، مردى از در وارد شد و از خشکسالى آبادیش شکایت کرد، به او فرمود: استغفار کن. دیگرى آمد از فقر شکایت کرد، به او نیز فرمود: استغفار کن. سومى آمد و به او گفت: دعا کن خداوند پسرى به من بدهد، به او نیز فرمود: استغفار کن. ربیع مى گوید: به امام عرض کردم: هر که نزد شما مى آید، و مشکلى دارد و تقاضاى نعمتى می کند، به او همین دستور را مى دهید و به همه مى گوئید استغفار کنید و از خدا طلب آمرزش نمائید. در جواب فرمود: آنچه را گفتم از پیش خود نگفتم، من این مطلب را از کلام خدا، که از پیامبرش نوح حکایت مى کند، استفاده کردم و سپس آیات ۱۰ تا ۱۲ سورهء نوح را تلاوت کرد. مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۶۱. 👈 اما آیات ۱۰ تا ۱۲ سورهء نوح: 🌹فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفّاراً. یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً. وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوال وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنّات وَ یَجْعَلْ لَکُمْ أَنْهاراً. به آنها گفتم: از پروردگار خویش آمرزش بطلبید که او بسیار آمرزنده است. تا باران هاى پر برکت آسمان را پى در پى بر شما فرستد. و شما را با اموال و فرزندان فراوان کمک کند و باغ هاى سر سبز و نهرهاى جارى در اختیارتان قرار دهد. 🟢 در قنوت نافلهء شب به ۷۰ مرتبه استغفار سفارش شده ایم. همچنین در سحرگاهان و در تعقیبات نماز صبح. ۷۰ مرتبه در تعقیبات نماز عصر. ۷۰ مرتبه هر صبح و شب پس از قرائت حمد و آیة الکرسی و چهارقل. همچنین استغفار در ماه رجب. و استغفار به هنگام توبه. و اذکار فراوان استغفار که از معصومین به ما رسیده. 💚 پیامبر بزرگوار هر صبح و شب ۷۰ مرتبه استغفار می کرده اند، همچنین پس از اینکه با کافران برای دعوت به اسلام دیدار می فرمودند، استغفار می کردند، چون با کافران همصحبت شده بودند. ✅ خلاصه، استغفار و استغفار و استغفار..... اَستَغفِرُالله الذیِ لاَ اِلهَ هّوَ الرَّحمَنُ الرَّحیم الحَیُّ القَیُّومُ وَ اَتوبُ اِلَیه. 👌 اما یک نکته را فراموش نکنیم و آن اینکه صلاح بندگان را فقط خدا می داند. ما موظفیم استغفار کنیم، اینکه خداوند چه زمان و چگونه خیرات و برکات را بر ما نازل فرماید را بسپاریم بر صلاحدید خود او.

✨ جزء سیزدهم ✨ ✅ از منظر قرآن کریم، عاقلان چه کسانی هستند؟ 🌹🌹أَفَمَنْ یَعْلَمُ أَنَّمَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ الْحَقُّ کَمَنْ هُوَ أَعْمَى إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُوْلُوا الاَْلْبَابِ. آیا کسى که مى داند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است، همانند کسى است که نابیناست؟! تنها خردمندان متذکر مى شوند. ۱۹ رعد. تفسیر: اولین شاخصهء عاقل، قبول حقانیت قرآن است و متذکر شدن به آن. 👈 اما ۹ ویژگی کاملا روشن و مشخص برای عاقلان بیان فرموده که با هم می خوانیم 👇 🌹الَّذِینَ یُوفُونَ بِعَهْدِ اللهِ وَلاَ یَنقُضُونَ الْمِیثَاقَ. همان کسانیکه به عهد الهى وفا مى کنند، و پیمان را نمى شکنند. ۲۰ رعد. 🌸 عهدالله، همان عهدهای خداوند است که بصورت فطری در نهاد انسانها قرار داده و همهء انسانها به آن واقفند، اما بیشتر انسانها از آن غافلند. 🌸پیمان شکن نیستند. اگر با خدا و یا بندگان خدا قراری می گذارند، عهدی می بندند، قولی می دهند حتما به آن عمل میکنند مگراینکه خسارت انجام آن قول بیشتر از خسارت بدقولی باشد(دقت کنیم). سپس سه ویژگی دیگر: 🌹وَالَّذِینَ یَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَیَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَیَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ. کسانیکه پیوندهایى را که خدا دستور به برقرارى آن داده، برقرار مى دارند، و از پروردگارشان مى ترسند، و از بدى حساب (روز قیامت) بیم دارند. 🌸 پیوندهایی که خداوند به برقراری آن فرمان داده. 💫از یک سو با آفرینندهء این دستگاه پیوند دارد که اگر ارتباطش را از او قطع کند نابود مى شود، مانند نور یک چراغ که اگر ارتباطش با مولد برق قطع شود خاموش خواهد شد. 💫از سوئى دیگر، پیوندى با پیامبر و امام بعنوان رهبر و پیشوا دارد که قطع آن او را در بیراهه ها سرگردان مى کند. 💫از سوى سوم، پیوندى با تمام جامعه انسانیت و بخصوص با آنها که حق بیشترى بر او دارند همانند پدر و مادر و خویشاوندان و دوستان و استاد و مربی ( اگر در اطرافیان کسی ارتباطش را با ما قطع کرد، ملزم به برقراری ارتباط نیستیم). 💫و از سوى چهارم، پیوندى با نفس خویش دارد، از این نظر که مأمور به حفظ مصالح خویشتن و ترقى و تکامل آن شده است. تکامل معنویت و معیشت. 🌸در برابر خداوند، خاشع هستند. 🌸و از حساب قیامت، خوف دارند. تفاوت خوف و خشیت را بطور مفصل در پیغام قرآنی جزء نهم خواندیم. سپس در آیهء بعد به ۴ ویژگی دیگر اشاره فرموده است: 🌹وَالَّذِینَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلاَةَ وَأَنفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرّاً وَعَلاَنِیَةً وَیَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ أُوْلَئِکَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ. کسانیکه براى جلب رضاى پروردگارشان شکیبایى مى کنند، و نماز را برپامى دارند، و از آنچه به آنها روزى داده ایم، پنهان و آشکار، انفاق مى کنند، و با حسنات، سیّئات را برطرف مى سازد، سرانجام (نیک) سراى آخرت، از آنِ آنهاست. ۲۳ رعد. 🌸وَجْهِ رَبِّهِمْ، یعنی صبورند آنجا که بخاطر خشنودی خدا باشد. 🌸برپایی نماز. نماز یکی از همان عهدهای الهی است، اما به جهت اهمیت، در اینجا جداگانه فرمان داده شده. 🌸انفاق پنهان و آشکار. انفاق آشکار به غیر از انفاق اموال است. اگر انفاق اموال، پنهانی باشد بهتر است اما اگر انفاق آشکار اموال فقط برای یادآوری و یادگیری دیگران باشد و ریا نباشد و آبروی نیازمند نرود، اینهم خوبست. 🌸با انجام اعمال نیک، گناهان و بدیهای خود را نابود می کنند. 👌 پس از بیان ویژگیهای نه گانه، پاداش عاقلان را فرموده است: 🌹جَنَّاتُ عَدْن یَدْخُلُونَهَا وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّیَّاتِهِمْ وَالْمَلاَئِکَةُ یَدْخُلُونَ عَلَیْهِمْ مِنْ کُلِّ بَاب. سَلاَمٌ عَلَیْکُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ. باغ هاى جاویدان بهشتى که همراه پدران و همسران و فرزندان صالحشان، وارد آن مى شوند، و فرشتگان از هر درى بر آنان وارد مى گردند. ۲۳ (و به آنان مى گویند) سلام بر شما بخاطر صبر و استقامتتان. چه نیکوست سرانجامِ سراى جاویدان. ۲۴ رعد.

✨ جزء چهاردهم ✨ ◾انواع عذاب‌های الهی برای گنهکاران: 🌹🌹فَأَمِنَ الَّذِینَ مَکَرُوا السَّیِّئاتِ أَنْ یَخْسِفَ اللّهُ بِهِمُ ..... آیا مکرکنندگان بر کارهای زشت خود، از این ایمن گشتند که ممکن است خدا آنها را در زمین فرو برد، و یا مجازات (الهى)، از آنجا که انتظارش را ندارند، به سراغشان آید؟ ۴۵ نحل. تفسیر: مَکَروا السَّیِّئات، یعنی کسانیکه بدی را با حیله و نیرنگ انجام میدهند طوریکه دیگران می پندارند کارشان درست است. در بارهء موضوعی خاص طوری سخن می گویند که اگر کسی اطلاعات کافی نداشته باشد می پندارد که سخن او صحیح است. مثلا در مورد مسائل مختلف اجتماع، یا در مورد دین، و یا حتی کسانیکه چیزی را می‌خواهند بفروشند و در ارتباطات فردی. و آنچنان خود را باور دارند که هرگز انتظار عذاب الهی را نمی کشند. ⚫ برای اینها انواع عذابهای الهی آماده شده. 👈 ۱) عذاب زمينى‌: يَخْسِفَ‌ الله بِهِمُ الْأَرْضَ.      ۲) عذاب آسمانی: یَأتیَهُمُ العذاب. 👈 ۳) عذاب ناگهانی: 🌹أَوْ یَأْخُذَهُمْ فِی تَقَلُّبِهِمْ فَما هُمْ بِمُعْجِزِینَ. یا به هنگامیکه در رفت و آمدند، دامانشان را بگیرد در حالیکه قادر به فرار نیستند؟ ۴۶ نحل. 👈 و چهارمین نوع عذاب، عذاب تدریجی است: 🌹یَأْخُذَهُمْ عَلى تَخَوُّف فَإِنَّ رَبَّکُمْ لَرَؤُفٌ رَحِیمٌ. یا بطور تدریجى، با هشدارهاى خوف انگیز آنانرا گرفتار سازد؟! چرا که پروردگار شما، رئوف و رحیم است. ۴۷ نحل. یَأْخُذَهُمْ عَلى تَخَوُّف، یعنی لحظه های ترس و اضطراب و نگرانی. 👈 البته مومن حقیقی نه ترسی دارد و نه اندوهی: لاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ. نه از آینده می ترسد و نه غم گذشته را می خورد. او مسیر درست را با مطالعهء کتاب آسمانی و سخن معصوم و علم روز و تجربهء خود و دیگران، و با توکل بر خدا، رو به جلو طی می‌کند و در طول مسیر نه از آینده می ترسد و نه غم گذشته را می خورد. ◾اما نوع چهارم از عذاب که بصورت تدریجی است، همین ترسها و غصه خوردنهاست. آرامشی را که در مومن میتوان دید در اینها نیست. پس مجازات الهى یک مرتبه به سراغشان نیامده بلکه بطور تدریجى و ضمن هشدارهاى پى در پى و اضطراب آور، آنها را گرفتار ساخته است. 👈 البته نه در مورد کسانیکه نگرانی از مسائل پیرامونشان، در وجودشان نهادینه شده و دائمی است. 🟢 تدریجى بودن عذاب و مجازات در اینگونه موارد، براى آنست که هنوز احتمال هدایت در این گروه، وجود دارد، و رحمت خداوند اجازه نمى دهد که با اینها همچون سایرین رفتار شود زیرا پروردگار شما رئوف و رحیم است. 👈 همهء این عذابها برای مَکَروا السَّئِّئات است اما بدلیل اینکه درجهء گناه با هم تفاوت دارد، لذا عذاب هم با هم تفاوت خواهد داشت. در نظر داشته باشیم قبل از هر گونه عذابی، فرصتها به انسان داده میشود، آگاهیها داده میشود، بخششها و مغفرتهای فراوان از سوی خدا شامل میشود، عذابهای دیگران را برای کسب تجربه به انسان نشان می دهند و ...... اما زمانیکه حجت تمام شود، دیگر زمان نزول عذاب رسیده، حالا متناسب با گناه، منتظر نزول عذاب الهی باشد. 👈 ✅ خواهران و برادرانم نکتهء بسیار مهمی را که باید همیشه مد نظر داشته باشیم قضاوت نکردن است. واقعا برای ما که از درک عالم معنا عاجزیم، هرگز مشخص نیست اتفاقهای خوب و بدی که برای دیگران می افتد به چه دلیل است. گاهی حتی نعم فراوانی به گنهکار نازل میشود که در حقیقت، عذاب است، که در اینباره در پیغام قرآنی جزء هفتم بطور مفصل خواندیم. پس هرگز نمیتوان دیگران را در معرض قضاوت صحیح قرار داد. 🌹وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۚ ما را عفو کن و بیامرز و مورد رحمت خود قرار ده. ۲۸۶ بقره. 🌹أَنتَ وَلِيُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۖ وَأَنتَ خَيْرُ الْغَافِرِينَ. تو ولىِّ مایى، پس ما را بیامرز، و بر ما رحم کن، و تو بهترین آمرزندگانى. ۱۵۵ اعراف. 🌹فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ. ما را بیامرز و بر ما رحم کن. و تو بهترین رحم کنندگانى. ۱۰۹ مومنون. 🌹رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ. پروردگارا! مرا بیامرز و رحمت کن. و تو بهترین رحم کنندگانى. ۱۱۸ مومنون. 🌹رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي. پروردگارا! من به خویشتن ستم کردم، مرا بیامرز. ۱۶ قصص. 🌹رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْءٍ رَّحْمَةً وَعِلْمًا فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ. پروردگارا!رحمت و علم تو همه چیز را فرا گرفته است. پس کسانى را که توبه کرده و راه تو را پیروى مى کنند بیامرز، و آنان را از عذاب دوزخ نگاه دار. ۷ غافر. 🌹رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ. پروردگارا! ما و برادرانمان را که در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز. ۱۰ حشر.

💚 میلاد نور مبارک 💚 ✨ جزء پانزدهم ✨ ◾ حضور شیطان: 🌹وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ ۚ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلْإِنسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا. به بندگانم بگو: سخنى بگویند که بهترین باشد. چرا که شیطان (بوسیلهء سخنان ناروا) میان آنها فتنه و فساد مى کند. زیرا شیطان دشمن آشکارى براى انسان بوده است. ۵۳ اسراء. تفسیر: سخن أحسن، یعنی بهترین سخن از نظر محتوا، بهترین از نظر طرز بیان، و بهترین از جهت توأم بودن با فضائل اخلاقى و روشهاى انسانى. تنها اینگونه سخن گفتن است که سخن طبیه خواهد بود و بر مغزها و بر دلها اثر خواهد گذاشت مگر بر کسانیکه آنقدر با حق و حقیقت مخالفت می کنند که دیگر هیچ روزنه ای برای هدایت در ذهن و قلبشان باقی نگذاشته اند و اینگونه باعث شده اند تا مُهر بر فهم و درکشان زده شود. اگر قول احسن را ترک گوییم، و به خشونت در کلام و مخاصمه و لجاج برخیزیم، شیطان در میان ما فساد و فتنه مى کند. 👈 آنگاه در آیهء ۶۳ سورهء اسراء خطاب به شیطان فرموده است: 🌹قَالَ اذْهَبْ فَمَن تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَاؤُكُمْ جَزَاءً مَّوْفُورًا. فرمود: برو! هر که از آنان از تو تبعیت کند، جهنم کیفرى کامل براى شماست. هرکدام از آنها را مى توانى با صدایت تحریک کن! و لشکر سواره و پیاده ات را بر آنها گسیل دار. و در ثروت و فرزندانشان شرکت جوى. و آنان را با وعده ها سرگرم ساز. ولى شیطان، جز فریب و دروغ، وعده اى به آنهانمى دهد. ۶۳ و ۴ اسراء. شیطان، دستیاران فراوانى از جنس خود و از جنس آدمیان دارد که براى اغواى مردم به او کمک مى دهند، بعضى سریع تر و نیرومندتر همچون لشکر سواره اند، و بعضى آرام تر و ضعیف تر همچون لشکر پیاده! 👈 یکى از وسائل مؤثر نفوذ شیطان از طریق شرکت در اموال و نفوس است. و اموال و نفوس در این آیهء مفهوم بسیار گسترده ای دارد. گاه شیطان، خود انسان را دچار اغوا و سردرگمی می کند و گاهی انسانهای هم کیش خود را به سراغ او می فرستد. بطور مثال گاها انسان را برای تحصیل مال حرام ترغیب می کند و یا اینکه او را هدایت می کند بسمت سرمایه گذاری که باعث نابودی اموال او خواهد شد. مثل ربا یا رشوه، کسب اموال بوسیلهء دروغ و ..... و با سوق دادن فرزندان آدمی بسمت انحراف، انسان را دچار گرفتاری می کند. 👈 البته در اینجا نقش تربیتی والدین را نباید نادیده بگیریم. هرچه روحیات و معنویات فرزندان در خانواده ها ضعیفتر باشد راحت تر بسمت شیاطین از انس و جن متمایل خواهند شد و هر چه قویتر باشند، مقاوم تر و محکم تر خواهند بود. ◾👈 در بعضی موارد هم هر دو را با هم اسیر خود می کند. بطور مثال فرزندی که با اموال والدین، گناه می کند 👈 که باز هم نقش تربیتی والدین را نمی توان نادیده گرفت. و در پایان آیه اشاره شده به وعده های شيطان که جز غرور (به معنی فریب) نیست. 🟢 اما: 🌹إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ ۚ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ وَكِيلًا (بِدان) تو هرگز سلطه اى بر بندگان راستین من، نخواهى یافت. همین بس که پروردگارت حافظ آنهاست. ۶۵ اسراء. 🟩 👈 اما راهی مطمئن در آیات ۷۸ و ۷۹ همین سوره به انسان معرفی شده تا بهتر بتواند از خود در مقابل شیاطین محافظت کند 👇👇 🌹أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَىٰ غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ ۖ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا. نماز را از زوال خورشید تا نهایت تاریکى شب برپادار. و همچنین قرآن فجر را (اشاره به نماز صبح). چرا که قرآن فجر، مشهود دو فرشته است (فرشتگان شب و روز). ۷۸ اسراء. 👈 اشاره به نمازهای پنجگانه دارد. نمازهای صحیح و باخشوع. 💚 💚 و نافلهء شب: 🌹وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَىٰ أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا. و پاسى از شب را از خواب برخیز، و قرآن (و نماز) بخوان. این یک وظیفه اضافى براى توست. امید است پروردگارت تو را به مقامى در خورِ ستایش برساند. ۷۹ اسراء. چرا عبادت شبانه و تلاوت قرآن در نیمه شب و البته با ترجمهء صحیح آن اینقدر تاثیرگذار است؟ چون در شب از مسائل روزمره و مشغله های دائمی، فارغ هستیم و بهتر می توانیم با یگانه خالق هستی ارتباط برقرار کنیم. و ذهن در نیمه شب پس از چند ساعت خواب، کاملا آمادهء پذیرش سخن بزرگ، قرآن مجید است. 🟢 اما یک دعای قرآنی مهم 👇 🌹وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِيرًا. و بگو: پروردگارا! مرا (در هر کار) با صداقت وارد کن، و با صداقت خارج ساز و از سوى خود، حجتى یارى کننده برایم قرار ده. ۸۰ اسراء.

✨ جزء شانزدهم ✨ 💚 مسیر بندگی..... 🌹🌹رَبُّ السَّماواتِ وَ الاْ َرْضِ وَ ما بَیْنَهُما فَاعْبُدْهُ وَ اصْطَبِرْ لِعِبادَتِهِ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِیّاً. پروردگار آسمانها و زمین، و آنچه میان آن دو قرار دارد. او را پرستش کن، و در راه عبادتش شکیبا باش. آیا مثل و مانندى براى او مى یابى؟! ۶۵ مریم. تفسیر: انسان خلق شد تا خدا را عبادت کند. 🌹(وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ. من جن و انس را نیافریدم جز براى این که عبادتم کنند "و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند" ۵۶ ذاریات). 👈 برای رسیدن به کمال که همانا هدف خلقت است فقط یک راه وجود دارد، آنهم عبادت و بندگی خداست. اگر انسان در مسیر بندگی، صبر لازم را نداشته باشد، قطعا سختیهای راه، او را خسته میکند و به مسیرهای انحرافی می کشاند. پس برای اینکه مسیر بندگی خدا را بسلامت سپری کنیم فقط و فقط باید صبور و شکیبا باشیم. 👈 صبر در انجام عبادت، صبر در انجام ندادن گناه و خودداری از آن، صبر بر بدیهای مردم و گذشت و بخشش نسبت به آنان،  و صبر بر گذر زمان و عجله نداشتن 👉 ✅ از بدیها و بی مهریها گذشت کنیم، ببخشیم چون خودمان هم به بخشیده شدن نیاز داریم، حتی با کسیکه با ما رابطه اش را قطع کرده هم می‌شود ارتباط برقرار کرد گرچه الزامی بر عهدهء ما نیست و اگر ارتباط بگیریم منت بزرگی بر سر اوست 👈 اما نه ارتباطی که در آن ظالم، ظالمتر و مظلوم، مظلوم‌تر شود و حرمتها حفظ نشود، که هرگز خداوند به ارتباطی که در آن جایگاه انسان نادیده گرفته میشود، راضی نیست. ✅ آنگاه در آیهء ۹۶ همین سوره می خوانیم: 🌹إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدّاً. مسلماً کسانیکه ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده اند، خداوند رحمان محبتى براى آنان در دل ها قرار مى دهد. 💚 مسیر بندگی چیست؟ ایمان و عمل صالح. کسیکه با ایمان و انجام عمل صالح، خود را در مسیر بندگی قرار می دهد و صبور است و شکیبا، برای خدا عزیز میشود و خدا او را در همهء دلها عزیز می کند و چه زیبا و پایدار است عزتی که از ذات اقدس پروردگار نصیب انسان شود. البته خیال نکنیم اگر به این موهبت نائل شدیم دیگر همه ما را دوست خواهند داشت. همیشه کسانی هستند که اگر بهترین خلق خدا هم باشید از شما ناراضی اند. ⚫ اما سرنوشت کسانیکه بندگی خدا و عبادت او را انجام نمی دهند: 🌹کَذلِکَ نَقُصُّ عَلَیْکَ مِنْ أَنْباءِ ما قَدْ سَبَقَ وَ قَدْ آتَیْناکَ مِنْ لَدُنّا ذِکْراً. مَنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُ یَحْمِلُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وِزْراً. این گونه بخشى از اخبار پیشین را براى تو بازگو مى کنیم، و ما از نزد خود، ذکر (و قرآنى) به تو دادیم. هر که از آن روى گردان شود، روز قیامت بار سنگینى (از گناه) بر دوش خواهد داشت. ۹۹ و ۱۰۰ طه. 👌 بندگی خدا جز با اجرای فرامین او در قرآن مجید، میسر نخواهد شد. 🌹وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمى. قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمى وَ قَدْ کُنْتُ بَصِیراً. قالَ کَذلِکَ أَتَتْکَ آیاتُنا فَنَسِیتَها وَ کَذلِکَ الْیَوْمَ تُنْسى. و هر که از یاد من روى گردان شود، زندگى (سخت و) تنگى خواهد داشت، و روز قیامت، او را نابینا محشور مى کنیم. مى گوید: پروردگارا! چرا نابینا محشورم کردى؟ من که بینا بودم! مى فرماید: آن گونه که آیات ما براى تو آمد، و تو آنها را فراموش کردى، امروز نیز تو فراموش خواهى شد! ۱۲۴ و ۵ و ۶ طه. 👈 اما یک نکتهء مهم و آن اینکه عذاب الهی برای کسیکه از خدا و قرآن دوری میکند، هم در دنیاست و هم در آخرت: 🌹وَ کَذلِکَ نَجْزِی مَنْ أَسْرَفَ وَ لَمْ یُؤْمِنْ بِآیاتِ رَبِّهِ وَ لَعَذابُ الاْ خِرَةِ أَشَدُّ وَ أَبْقى. و این گونه جزا مى دهیم کسى را که اسراف کند، و به آیات پروردگارش ایمان نیاورد! و عذاب آخرت، شدیدتر و پایدارتر است. ۱۲۷ طه. 👈 منظور از اسراف در گناه چیست؟ گنهکاران دو دسته اند: گروهى گناهان محدودى دارند و ترسى از خدا در دل، یعنى رابطهء خود را به کلى با پروردگار قطع نکرده اند، اگر فرضاً ظلم و ستمى مى کند، شدید و سخت نیست و باعث خسارتهای جبران ناپذیر نمیشود و در عین حال خود را مقصر مى شمرد و در پیشگاه خدا روسیاه مى داند. بدون شک چنین فردى گنهکار است و مستحق مجازات، اما با کسیکه بى حساب گناه مى کند و هیچ قید و شرطى براى گناه قائل نیست و گاهى به انجام گناه افتخار مى کند و یا گناه را کوچک مى شمرد، فرق بسیار دارد. چرا که امید است دستهء اول سرانجام در مقام توبه و جبران برآیند، اما آنها که در گناه اسراف مى کنند، توبهء آنها بسیار بعید است. ✅ دیگران را قضاوت نکنیم، اما عبرت بگیریم ✅

✨ جزء هفدهم ✨ مُخبتین چه کسانی هستند؟ 🌹🌹وَ لِکُلِّ أُمَّة جَعَلْنا مَنْسَکاً لِیَذْکُرُوا اسْمَ اللّهِ عَلى ما رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِیمَةِ الأَنْعامِ فَإِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَ بَشِّرِ الْمُخْبِتِینَ. براى هر امتى قربانگاهى قرار دادیم، تا نامخدا را (به هنگام قربانى) بر چهار پایانى که به آنان روزى داده ایم ببرند، و خداى شما معبود واحدى است، در برابر (فرمان) او تسلیم شوید. و متواضعان و تسلیم شوندگان را بشارت ده. ۳۴ حج. تفسیر: در آیهء بعد به ۴ ویژگی آنان اشاره فرموده. دو ویژگی معنوی و دو ویژگی جسمانی. 🌹الَّذِینَ إِذا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ الصّابِرِینَ عَلى ما أَصابَهُمْ وَ الْمُقِیمِی الصَّلاةِ وَ مِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ. همانها که چون نام خدا برده مى شود، دل هایشان پر از خوف (پروردگار) مى گردد، و در برابر مصیبت هائى که به آنان مى رسد شکیبا هستند، و آنها که نماز را بر پا مى دارند، و از آنچه به آنان روزى داده ایم انفاق مى کنند. ۳۵ حج. 👈 وَجِلَت، به معنی خوف و خشیت الهی است. در بارهء خوف و خشیت، در پیغام قرآنی جزء نهم بطور مفصل خواندیم. 👈 مخبتین، آنها هستند که خوف و خشیت الهی دارند، و در برابر مصائب صبورند ( دو ویژگی جسمانی). نماز برپا می دارند و از هرآنچه خداوند به آنها عطا فرموده انفاق می کنند (دو ویژگی معنوی). 💚 به اینان بشارت الهی داده شده. 👌 اما در آیهء ۳۸ حج، بشارتی دیگر به نیکوکاران فرموده است که باعث اطمینان خاطر و آرامش دل مومنین است: 🌹إِنَّ اللّهَ یُدافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ اللّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ خَوّان کَفُور. خداوند از کسانیکه ایمان آورده اند دفاع مى کند، خداوند هیچ خیانتکار ناسپاسى را دوست ندارد. 👈 ◾ اما انسان ناسپاس: 🌹وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَىٰ بِجَانِبِهِ ۖ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ كَانَ يَئُوسًا. هنگامیکه به انسان نعمت مى بخشیم، (از حق) روى مى گرداند و متکبرانه دور مى شود. و هنگامیکه بدى به او مى رسد، (از همه چیز) مأیوس مى گردد. ۸۳ اسراء. انسان ناسپاس در مقابل نعمت، شکرگزار نیست و مغرور میشود. و در مقابل مصیبت و سختی و گرفتاری هم صبور نیست و ناامید می گردد. مَسَّهُ الشَّرُّ، اشاره به کوچکترین ناراحتی است. یعنی انسان ناسپاس نه تنها در مصائب و سختیهای شدید، بی صبری می کند بلکه در برابر کمترین ناراحتی هم صبور نیست. اینجاست که می فرماید: 🌹قُتِلَ الْإِنسَانُ مَا أَكْفَرَهُ. مرگ بر این انسان، چقدر ناسپاس است! ۱۷ عبس. ✨ حدیث ۸۱۵ نهج الفصاحه ✨ 🌸 پیامبر فرموده اند:  بندهء مومن، بر بندگان خدا ستم نمیکند و برای رعایت دوستان، مرتکب گناه نمیشود، و امانتدار است، و حسود نیست و طعنه نمی زند و لعنت نمیکند، و حق را می گوید اگرچه از او شهادت نخواهند، و لقبهای بد بکار نمی برد و در نماز خاشع است و در کار زکات سریع است، و در مصیبت، وقار و متانت دارد، و به هنگام نعمت، شاکر است، و به آنچه دارد قانع است و ناشکری نمیکند و بخل، او را از کار نیک باز نمیدارد💫 👈 به آنچه دارد قانع است، نه به این معنی که برای معیشت بهتر تلاش نمی کند و بی حرکت است. انسان برای زندگی بهتر تلاش می کند و بی حرکت نیست اما نه از هر راهی. او پس از تلاش به رزقی که خداوند عطا می فرماید راضی است و خود را به گناه آلوده نمی کند.