تفسیر: آیه، نمونه اى از این رزق حسن را بازگو کرده، مى گوید: خداوند آن‌ها را در محلى وارد مى کند که از آن راضى و خشنود خواهند بود (لَیُدْخِلَنَّهُمْ مُدْخَلاً یَرْضَوْنَهُ). اگر در این جهان، از منزل و مأواى خود به ناراحتى تبعید و اخراج شدند، خداوند در جهان دیگر آن‌ها را در منزل و مؤوائى جاى مى دهد که از هر نظر مورد رضایت آن‌ها است، و به این ترتیب، ایثار و فداکارى آنان را به عالى ترین وجه جبران مى کند. 🌺🌺🌺 و در پایان مى فرماید: خداوند، عالم و آگاه است و از اعمال این بندگانش با خبر، و در عین حال حلیم است و عجله در مجازات و کیفر نمى کند، تا مؤمنان در این میدان آزمایش پرورش یابند و آزموده شوند (وَ إِنَّ اللّهَ لَعَلِیمٌ حَلِیمٌ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۵۹ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «ذَلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيْهِ لَيَنصُرَنَّهُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ» (آری،) مطلب چنین است! و هر کس به همان مقدار که به او ستم شده مجازات کند، سپس مورد تعدّی قرار گیرد، خدا او را یاری خواهد کرد؛ یقیناً خداوند بخشنده و آمرزنده است! -(سوره مبارکه حج، آیه ۶۰) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: شأن نزول: در بعضى از روایات آمده است: جمعى از مشرکان مکّه با مسلمانان روبرو شدند در حالى که فقط دو شب به پایان ماه محرم باقى مانده بود، مشرکان به یکدیگر گفتند: یاران محمد(صلى الله علیه وآله) در ماه محرم دست به پیکار نمى زنند و جنگ را حرام مى دانند و به همین دلیل حمله را آغاز کردند. مسلمانان نخست با اصرار از آن‌ها خواستند در این ماه حرام، جنگ را آغاز نکنند، ولى آن‌ها گوش ندادند. ناچار براى دفاع از خود وارد عمل شدند و مردانه جنگیدند و خداوند آن‌ها را پیروز کرد 🌺🌺🌺 تفسیر: در آیات گذشته سخن از مهاجران فى سبیل اللّه بود و وعده‌هاى پاداش بزرگى که خداوند در قیامت به آن‌ها داده است. براى این که تصور نشود وعده الهى، مخصوص آخرت است؛ در آیه مورد بحث، سخن از پیروزى آن‌ها ـ در سایه لطف الهى ـ در این جهان مى فرماید: مسأله چنین است و هر کس در برابر ستمى که به او شده به همان اندازه دست به مجازات زند، سپس بر او ظلم شود، خداوند او را یارى خواهد کرد (ذلِکَ وَ مَنْ عاقَبَ بِمِثْلِ ما عُوقِبَ بِهِ ثُمَّ بُغِیَ عَلَیْهِ لَیَنْصُرَنَّهُ اللّهُ). اشاره به این که دفاع در مقابل ظلم و ستم، یک حق طبیعى است و هر کس مجاز است به آن اقدام کند. ولى تعبیر به مثل تأکیدى بر این حقیقت است که نباید از حدّ تجاوز کند. جمله ثُمَّ بُغِیَ عَلَیْهِ، نیز اشاره به این است که اگر شخص در مقام دفاع از خویشتن تحت فشار ظلم قرار گیرد، خدا وعده یارى به او داده است، و به این ترتیب، کسى که از آغاز سکوت کند، و تن به ظلم و ستم در دهد، و هیچگونه گام مؤثرى در راه دفاع از خود بر ندارد، خدا به چنین کسى وعده یارى نداده است، وعده الهى مخصوص کسانى است که: تمام نیروى خود را براى دفاع در برابر ظالمان و ستمگران بسیج کنند، و باز هم از طرف دشمن تحت ستم قرار بگیرند. و از آنجا که همیشه قصاص و مجازات باید با عفو و رحمت، آمیخته شود تا افرادى که از کار خود پشیمان گشته اند و سر تسلیم فرود آورده اند، زیر پوشش آن قرار گیرند در پایان آیه مى فرماید: خداوند بخشنده و آمرزنده است (إِنَّ اللّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۰ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۵۹_۶۰ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ» این (وعده نصرت الهی) بخاطر آن است (که او بر هر چیز قادر است؛ خداوندی) که شب را در روز، و روز را در شب داخل می‌کند؛ و خداوند شنوا و بیناست! -(سوره مبارکه حج، آیه ۶۱) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: از آنجا که وعده نصرت و یارى هنگامى دلگرم کننده و مؤثر است که از شخص قادر و توانائى بوده باشد، لذا در آیه بعد، گوشه اى از قدرت بى پایان خدا را در پهنه عالم هستى چنین بازگو مى کند: این به خاطر آن است که خداوند شب را در روز، و روز را در شب داخل مى کند (دائماً از یکى مى کاهد و طبق نظام معینى بر دیگرى مى افزاید، نظامى پایدار و کاملاً حساب شده که هزاران بلکه ملیون ها سال بر قرار است). (ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهارِ وَ یُولِجُ النَّهارَ فِی اللَّیْلِ). یولج از ماده ایلاج در اصل، از ولوج به معنى دخول است، این تعبیر همان گونه که گفتیم، اشاره به دگرگونى هاى تدریجى و کاملاً منظم و حساب شده شب و روز در فصول مختلف سال است که از یکى کاسته، و به دیگرى افزوده مى شود. اما این احتمال نیز وجود دارد که اشاره به مسأله طلوع و غروب آفتاب باشد که به خاطر شرائط خاص جوّ (هواى اطراف زمین) این امر، به صورت ناگهانى انجام نمى گیرد، بلکه از آغاز طلوع فجر، اشعه آفتاب به طبقات بالاى هوا مى افتد و آهسته آهسته، به طبقات پائین منتقل مى شود، گوئى روز تدریجاً وارد شب مى گردد، و لشکر نور، بر سپاهیان ظلمت چیره مى شود، و به عکس هنگام غروب آفتاب، نخست نور از قشر پائین جوّ، برچیده مى شود و هوا کمى تار مى گردد و تدریجاً از طبقات بالاتر، تا آخرین شعاع خورشید برچیده شود، و لشگر ظلمت همه جا را تسخیر کند. و اگر این موضوع نبود، طلوع و غروب آفتاب در یک لحظه زود گذر، انجام مى گرفت و انتقال ناگهانى از شب به روز و از روز به شب، هم از نظر جسمى و روحى براى انسان زیانبار بود، و هم از نظر نظام اجتماعى، این تغییر سریع و بى مقدمه، مشکلات فراوان به وجود مى آورد. 🌺🌺🌺 هیچ مانعى ندارد که آیه فوق، اشاره به هر دو تفسیر باشد. و در پایان آیه، مى گوید: خداوند سمیع و بصیر است (وَ أَنَّ اللّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ). تقاضاى کمک مؤمنان را مى شنود، از حال و کار آن‌ها آگاه است، و در موقع لزوم، لطفش به یارى آن‌ها مى شتابد، همان گونه که از اعمال و نیات دشمنان حق با خبر است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۱ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيرُ» این بخاطر آن است که خداوند حقّ است؛ و آنچه را غیر از او می‌خوانند باطل است؛ و خداوند بلندمقام و بزرگ است! -(سوره مبارکه حج، آیه ۶۲) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: آیه مورد بحث، در واقع دلیلى است براى آنچه قبلاً گذشت، مى گوید: این به خاطر آن است که خداوند حق است، و آنچه را غیر از او مى خوانند باطل است، و خداوند بلند مقام و بزرگ است (ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْباطِلُ وَ أَنَّ اللّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ). اگر مى بینید لشکریان حق، پیروز مى شوند، باطل عقب نشینى مى کند، لطف خدا به یارى مؤمنان مى شتابد، و کافران را تنها مى گذارد، به خاطر آن است که آن‌ها باطلند و اینان حق، آن‌ها بر خلاف نظام عالم هستى، هستند و سرنوشتشان فنا و نیستى است و اینها هماهنگ با قوانین جهان هستى. اصولاً، خداوند حق است و غیر او باطل است و تمام انسان ها و موجوداتى که به نحوى با خدا ارتباط دارند حقند، و به همان اندازه که از او بیگانه اند باطلند. 🌺🌺🌺 کلمه عَلِىّ که از ماده علوّ گرفته شده، به معنى بلند مقام است، و نیز به کسى گفته مى شود که قادر و قاهر است و کسى قدرت مقاومت در برابر اراده او را ندارد. کبیر نیز اشاره اى است به عظمت علم و قدرت پروردگار و کسى که داراى این صفات است به خوبى مى تواند دوستان خود را یارى دهد، و دشمنان را در هم بشکند لذا دوستانش باید به وعده هاى او دلگرم باشند. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۲ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ» آیا ندیدی خداوند از آسمان، آبی فرستاد و زمین (بر اثر آن) سرسبز و خرّم می‌گردد؟! و خداوند لطیف و آگاه است. (سوره مبارکه حج، آیه ۶۳) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در آیات گذشته، سخن از قدرت بى پایان خداوند و حقانیت او بود، در آیات بعد، نشانه هاى مختلفى از این قدرت گسترده و حقانیت مطلقه را بیان مى کند. نخست مى گوید: آیا ندیدى که خداوند از آسمان آبى فرستاد و زمین خشکیده و مرده به واسطه آن سبز و خرم مى گردد؟! (أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَتُصْبِحُ الأَرْضُ مُخْضَرَّةً). زمینى که آثار حیات از او رخت بر بسته بود، و چهره اى عبوس و زشت و تیره داشت با نزول قطرات حیات بخش باران، زنده شد، آثار حیات در آن نمایان گشت و لبخند زندگى در چهره او آشکار. آرى خداوندى که به این سادگى این همه حیات و زندگى مى آفریند لطیف و خبیر است (إِنَّ اللّهَ لَطِیفٌ خَبِیرٌ). لطیف از ماده لطف به معنى کار بسیار ظریف و باریک است و اگر به رحمت هاى خاص الهى، لطف گفته مى شود نیز به خاطر همین ظرافت آن است. خبیر به معنى کسى است که از مسائل دقیق آگاه است. لطیف بودن خدا ایجاب مى کند که نطفه هاى کوچک و کم ارزش گیاهان را که در درون بذرها در اعماق خاک ها نهفته است پرورش دهد، و آن‌ها را که در نهایت ظرافت و لطافتند از اعماق خاک تیره بر خلاف قانون جاذبه، بیرون فرستد، و در معرض تابش آفتاب، و وزش نسیم قرار دهد، و سرانجام آن را به گیاهى بارور، یا درختى تنومند تبدیل کند. 🌺🌺🌺 اگر او دانه هاى باران را نمى فرستاد و محیط بذر و زمین اطراف آن نرم، ملایم و لطیف نمى شد آن‌ها هرگز قدرت نمو و رشد نمى داشتند، اما او با این باران به آن محیط خشک و خشن، لطف و نرمش بخشید تا آماده حرکت و نمو گردد. در عین حال، از تمام نیازها و احتیاجات این دانه ضعیف از آغاز حرکت در زیر خاک، تا هنگامى که سر به آسمان کشیده، آگاه و خبیر است. خداوند به مقتضاى لطفش، باران را مى فرستد، و به مقتضاى خبیر بودنش، اندازه اى براى آن قائل است که اگر از حدّ بگذرد، سیل است و ویرانى، و اگر کمتر از حدّ باشد، خشکسالى و پژمردگى، و این است معنى لطیف بودن و خبیر بودن خداوند. در آیه 18 سوره مؤمنون نیز مى خوانیم: وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَر فَأَسْکَنّاهُ فِی الأَرْضِ: ما از آسمان آبى فرستادیم به اندازه معین، سپس آن را در زمین ساکن کردیم. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۳ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «لَّهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن اوست؛ و خداوند بی‌نیاز، و شایسته هر گونه ستایش است! -(سوره مبارکه حج، آیه ۶۴) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: نشانه دیگرى که براى قدرت بى پایان و حقانیت ذات پاک او مى آورد، این است که مى گوید: آنچه در آسمان ها، و آنچه در زمین است از آن خدا است (لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الأَرْضِ). خالق همه او است، و مالک همه نیز او است، و به همین دلیل، بر همه چیز توانائى دارد. و نیز به همین دلیل او تنها غنى و بى نیاز در عالم هستى، و شایسته هر گونه حمد و ستایش است (وَ إِنَّ اللّهَ لَهُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ). پیوند این دو صفت (غنى و حمید) با هم، یک پیوند بسیار حساب شده است، چرا که: اولاً ـ بسیارند کسانى که غنى هستند اما بخیلند، استثمارگر و انحصار طلب و غرق غفلت و غرور، و به همین دلیل، عنوان غنى بودن گاهى تداعى این اوصاف را مى کند، ولى غنى بودن خداوند توأم است با لطف و بخشندگى، جود و سخاى او نسبت به بندگان که او را شایسته حمد و ستایش مى کند. 🌺🌺🌺 ثانیاً ـ اغنیاى دیگر، غنایشان ظاهرى است و اگر جود و سخائى دارند در واقع از خودشان نیست; چرا که تمام نعمت و امکانات را خدا در اختیار آنها گذارده است، غنى بالذات و شایسته هر گونه ثنا و ستایش تنها ذات پاک او است. ثالثاً ـ بى نیازان دیگر، اگر کارى مى کنند بالاخره سودى از آن عاید خودشان مى شود، تنها کسى که بى حساب مى بخشد، و سودى عائد او نمى گردد، بلکه مى خواهد تا بر بندگان جودى کند، او است، و به همین دلیل، از همه شایسته تر به حمد و ثنا است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۴ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۶۱_۶۴ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي الْأَرْضِ وَالْفُلْكَ تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَيُمْسِكُ السَّمَاءَ أَن تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ» آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است مسخّر شما کرد؛ و (نیز) کشتی‌هایی را که به فرمان او بر صفحه اقیانوس‌ها حرکت می‌کنند؛ و آسمان [= کرات و سنگ‌های آسمانی‌] را نگه می‌دارد، تا جز به فرمان او، بر زمین فرو نیفتند؟ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است! -(سوره مبارکه حج، آیه ۶۵) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: باز به نمونه دیگرى از این قدرت بى پایان در زمینه تسخیر موجودات براى انسان ها اشاره کرده، مى فرماید: آیا ندیدى که خداوند آنچه را در زمین است مسخر شما کرد و همه مواهب و امکانات آن را در اختیار شما قرار داد تا هر گونه بخواهید از آن بهره بگیرید؟ (أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللّهَ سَخَّرَ لَکُمْ ما فِی الأَرْضِ). و همچنین کشتى‌ها را در حالى که در دریاها به فرمان او به حرکت در مى آیند، سینه آب ها را مى شکافند و به سوى مقصدها پیش مى روند؟ (وَ الْفُلْکَ تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ). از این گذشته، خداوند آسمان را در جاى خود نگه مى دارد تا بر زمین جز به فرمان او فرود نیفتد (وَ یُمْسِکُ السَّماءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى الأَرْضِ إِلاّ بِإِذْنِهِ). 🌺🌺🌺 از یکسو، هر یک از کرات آسمانى را در مدار خود به حرکت در آورده، و نیروى دافعه حاصل از گریز از مرکز را درست معادل نیروى جاذبه آن‌ها قرار داده است، تا هر یک در مدار خود بى آن که در فاصله هاى آن‌ها دگرگونى حاصل بشود، به حرکت در آیند، و تصادمى در میان کرات روى ندهد. از سوى دیگر، جوّ زمین را آنچنان آفریده که به سنگریزه هاى سرگردان اجازه بر خورد با زمین، تولید ناراحتى و ویرانى براى اهلش ندهند. آرى، این رحمت و لطف او نسبت به بندگان است که این چنین گهواره زمین را امن، امان و خالى از هر گونه خطر آفریده، تا محل آسایش و آرامش بندگان باشد، نه سنگ هاى سرگردان آسمانى بر زمین سقوط مى کنند، نه کرات دیگر با آن تصادم مى نمایند. لذا در پایان آیه اضافه مى کند: خداوند نسبت به مردم مهربان و رحیم است (إِنَّ اللّهَ بِالنّاسِ لَرَؤُفٌ رَحِیمٌ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۵ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۶۵ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «وَ هُوَ الَّذِي أَحْيَاكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ إِنَّ الْإِنسَانَ لَكَفُورٌ» و او کسی است که شما را زنده کرد، سپس می‌میراند، بار دیگر زنده می‌کند، امّا این انسان بسیار ناسپاس است. (سوره مبارکه حج، آیه ۶۶) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در این آیه، از قدرت پروردگار در مهمترین مسأله جهان هستى، یعنى مسأله حیات و مرگ، سخن مى گوید و مى فرماید: او کسى است که شما را زنده کرد (خاک بى جان بودید لباس حیات بر شما پوشانید) (وَ هُوَ الَّذِی أَحْیاکُمْ). سپس بعد از طى دوره حیات، شما را مى میراند (و به همان خاک که از آن برخاستید باز مى گردید) (ثُمَّ یُمِیتُکُمْ). 🌺🌺🌺 و دیگر بار، در رستاخیز حیاتى نوین به شما مى بخشد (و سر از خاک مرده بر مى آورید و آماده حساب و جزا مى شوید) (ثُمَّ یُحْیِیکُمْ). اما با این حال، این انسان در برابر این همه نعمت هائى که خدا در زمین و آسمان در جسم و جان، به او ارزانى داشته، کفران کننده و ناسپاس است، و با دیدن این همه نشانه هاى روشن، ذات پاک او را انکار مى کند! (إِنَّ الإِنْسانَ لَکَفُورٌ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۶۶ سوره‌ مبارکه حج)