📌نسبت روش و منطق 💢 دانش منطق را به یک اعتبار می توان دانش روش نامید ؛ روش راهبری فکر و اندیشه روش درست .اندیشیدن روش درست تعریف کردن و روش درست استدلال آوردن. دانشی که قالب ها و ساختارهای اندیشه درست از نادرست را نمایان می کند. ⭕️ در عین حال روش شناسی بسیار عام تر و گسترده تر از دانش منطق است. دانش منطق صرفاً عهده دار ارائه روش تعریف و روش استدلال یا تبیین است. اما از ارائه مدل یا ساختاری برای دستیابی به توصیفی درست یا تفسیری صحیح و یا پیش بینی و کنترل ناتوان است. اساساً منطق دانان سنتی هرگز دغدغه روش شناسی تفسیر، پیش بینی، ارزشیابی و کنترل را نداشتند. ⭕️ خلاصه آنکه دانش منطق هر چند دانش روش است؛ اما نه همه روش های مورد نیاز در علوم انسانی بلکه صرفاً روش تعریف و استدلال به همین دلیل آشنایی با این دانش برای آگاهی از روش صحیح تعریف و استدلال، لازم است. ▫️ روش شناسی علوم انسانی اسلامی ص ۳۶ ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #معرفی_کتاب در حوزه روش شناسی 💢 کتاب روش در روش تلاشی است متمرکز، سازمان‌‌یافته و هدف‌مند برای شناساندن هویت تاریخی و فلسفی ناظر بر سه جریان روش‌‌شناختی کمّی، کیفی و ترکیبی در علوم انسانی. در این میان، قبض و بسط بنیان‌‌های هستی‌‌شناختی، معرفت‌‌شناختی و روش‌‌شناختیِ روش در کانون توجه قرار دارد. ⭕️ نویسنده در سراسر کتاب بر اتصال فلسفه و روش از سویی و فهم مبانی نظری فنون تحقیق کمّی، کیفی و ترکیبی از سویی دیگر تأکید می‌کند. ⭕️ جدا از تشریح پی‌‌بندی‌‌های فلسفی و پارادایمی روش در علوم انسانی، نویسنده در لابه‌‌لای مباحث و مجادله‌‌های موجود، ذهن خواننده را نسبت به آنچه امروزه در حوزه‌ تحقیقات اجتماعی در کشور جریان دارد حسّاس می‌‌کند و ابزارها و معیارهایی برای نقد و ارزیابی این تحقیقات در اختیار وی می‌‌گذارد. ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 نسبت روش و دانش اصول فقه ⭕️ یکی دیگر از دانش های مرتبط با روش ، دانش اصول فقه است هر چند معنای اصول پایه ها و مبانی است و بنابراین اصول فقه به یک معنا عبارت است از پایه ها و مبانی فقه اما دقت در رسالت این علم و فلسفه وجودی آن و همچنین مسائل اصلی آن نشان می دهد که علم اصول فقه در حقیقت عبارت است از دانش روش استنباط و روش کشف آموزه های . ⭕️ علم اصول به دنبال ارائه روش صحیح استنباط احکام شرعی از منابع دینی است به تعبیر شهید مطهری صحيح علم اصول در حقیقت علم دستور استنباط است. ⭕️ این علم روش استنباط از منابع فقه را در فقه به ما می آموزد. از این رو، علم اصول مانند علم منطق یک علم دستوری است و به «فن نزدیکتر است تا «علم» یعنی در این علم درباره یک سلسله (بایدها سخن میرود نه درباره یک سلسله است ها) البته به اعتقاد نویسنده در صورت تکمیل و به روز رسانی این دانش و آگاهی عالمان اصولی از مباحث روش شناسی و دیدگاه های تأویلی و تفسیری معاصر، می توان به جای تعبیر اصول فقه آن را با همان عنوان اولیه اش یعنی اصول استنباط معرفی کرد و از آن به عنوان روشی برای کشف همه آموزه های دینی اعم از فقهی ،اخلاقی ،سیاسی ، اجتماعی و امثال آن استفاده نمود. ▫️ روش شناسی علوم انسانی اسلامی ص۳۸ ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #معرفی_کتاب در حوزه روش شناسی 💢 در این کتاب مکاتب فکری در نظریه اجتماعی و فلسفه اجتماعی، از پدیده شناسی شوتز تا پیشرفت های اخیر در فلسفه هرمنوتیک و نظریه انتقادی مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده می‌کوشد اگر چیزی را از آنها اقتباس کرده‌است، روشن سازد. ⭕️ نویسنده درباره این اثر می‌گوید: «برخی دیدگاه ها در اندیشه اجتماعی معاصر هستند که به تفصیل تحلیل شان نکرده ام و این در حالی است که بسیاری از آنچه گفته ام، مستقیما معطوف به آنها است. من کارکردگرایی، ساخت گرایی و تعامل گرایی نمادین - عناوینی برای مجموعه دیدگاه های متنوع و اما قطعا واجد موضوعات اصلی متمایز خاص خود - را مد نظر دارم. اینجا تنها شتاب زده نشان می دهم که چرا مباحث مطرح در این مطالعه با مباحث ویژه سنن نظری اجتماعی مزبور متفاوت اند.» ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 نسبت روش و دانش هرمنوتیک 💢 همانطور که بعداً به تفصیل خواهیم گفت ، دانش هرمنوتیک در حقیقت دانش تفسیر و فهم متون دینی است . با این حال بعضی از هرمنوتیست ها مثل دیلتای اساساً نگاهی صرفاً روش شناسانه به هرمنوتیک داشتند. ⭕️ هر چند بعدها افرادی مثل هایدگر و گادامر این دانش را نیز از مسیر اصلی خود جدا کردند و نگاهی صرفاً هستی شناسانه به آن را ترویج نمودند به هر حال هرمنوتیک از جمله دانش هایی است که می تواند در خدمت روش شناسی علوم انسانی قرار گیرد البته این دانش نیز روش شناسی همه ابعاد مورد نیاز در علوم انسانی را شامل نمی شود . ⭕️ هرمنوتیک بیشتر در مقام روش شناسی «تفسیر» به عنوان یکی از کارکردهای علوم انسانی به کار می آید. ▫️روش شناسی علوم انسانی ص ۳۹ ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #معرفی_کتاب در حوزه روش شناسی ⭕️ کتاب «درآمدی به مطالعات قرآن و نظریه‌پردازی در علوم انسانی» درصدد است تا با ملاک قرار دادن شاخصه‏‌ها و معیارهای عام علوم انسانی و تفسیر قرآن، نمونه‌هایی از مطالعات قرآنی در عرصه علوم انسانی را ارزیابی کند. ⭕️ این ارزیابی، آسیب‏‌ها و امتیازات نمونه‏ آثار موجود را آشکار و سنخ عناصر روش‌شناختی کلان برای نظریه‏‌پردازی قرآنی را نمایان می‏‌سازد. در این طرح، پژوهشگران عرصه علم دینی و علوم انسانی قرآنی به‏‌سوی «تفسیر موضوعی» سوق داده می‏‌شوند؛ گونه‏‌ای اجتهادی از روش فهم متن دینی که با اکتشاف نظریه‏‌های علمی قرآن، توان آشکار ساختن ظرفیت پاسخ‌گویی دین به مسائل اساسی زندگی بشر را داراست. ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 عوامل تاثیرگذار در روش 💢 روش در علم متاثر از عوامل بسیاری است از مهمترین عوامل موثر در روش موضوع علم و مهمتر از آن قوای ،ادارکی، ابزارها و منابع شناخت علمی است موضوع علم و قوا و ابزارها به نوبه خود متاثر از بنیان های متافیزیکی ، انسان شناختی و نیز معرفت شناختی کسی است که در این باب اظهار نظر می کند. ⭕️ کسانی که واقعیت مستقل از اراده انسان و اراده آدمی را انکار کرده و معانی را بر ساخت های فردی یا اجتماعی می دانند با رویکردهای ایدئالیستی نمی توانند علم را عهده دار انکشاف حقیقت بدانند و معنای تجربی علم را نیز که عهده دار تبیین حقایق عینی باشد، نمی توانند پذیرند کسانی که نظیر کانت اصل واقعیت را می پذیرند ولی انسان را فاقد قوه ای میدانند که به متن واقع راه پیدا کند، گرفتار شکاکیت و نسبی گرایی نسبت به واقع میشوند و نمیتوانند علم را به معنای معرفتی که حکایت از واقع داشته باشد و در ارتباط با واقع متصف به صدق و کذب بشود بپذیرند. ⭕️ بر همین قیاس کسانی که با رویکردهای ماتریالیستی در هستی شناسی اصل واقعیت را پذیرفته و هستی را به افق زمان و امور طبیعی دنیوی و این جهانی محدود و مقید میگردانند و افزون بر این که حواس آدمی را تنها راه مواجهه با واقعیتهای هستی میدانند ناگزیر علم را به معرفت های تجربی محدود و مقید می کنند. این گروه ناگزیر روشهای غیر تجربی را نمیتوانند به منزله روش های معرفت علمی بپذیرند. ▫️ فلسفه و روش علوم اجتماعی ص ۳۸ ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #معرفی_کتاب در عرصه روش شناسی 💢 این اثر مشتمل بر ده گفتار و مقاله است که به بخشی از عقبه های علم مدرن که اولا بیشتر هستی شناختی و معرفت شناختی است و ثانیا تاثیر مباشر و قریب در هویت علم دارند، اشاره کرده و تطورات این عقبه هارا در تعامل با تحولات علم پیگیری کرده است. ⭕️ همچنین به موازات آن عقبه های متناظر با آن هارا در فرهنگ اسلامی و خصوصا ایرانی دنبال کرده و ظرفیت های منطقی آن هارا برای تعامل و تدوین دانش ها و نظریه های مورد نیاز جامعه اسلامی به بحث و گفت و گو گذاشته است. ⭕️ مهمترین مفاهیمی که در این اثر از دو بعد هستی شناختی و معرفت شناختی موضوع بحث بوده اند این موارد است: عقل، وحی، نقل، شهود، روش و علم تجربی، تجریدی و نیز علم سکولار و #علم_دینی. ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 تطورات تعریف پارادایم 💢 نکته‌ی جالبی که در مورد پارادایم وجود دارد این است که با وجودی که کوهن تمام کتاب خود را به بحث در مورد پارادایم اختصاص داده، تعریف شفاف و صریح و واحدی از پارادایم ارائه نمی‌دهد. ⭕️ مارگارت مسترمن در مقاله‌ی معروفی با عنوان The Nature of Paradigm توضیح داده که کوهن در کتاب ساختار خود،‌ پارادایم را به بیست‌ویک شکل مختلف به کار برده است. ⭕️ به همین علت، ممکن است نویسندگان مختلفی را ببینید که همگی شما را به کتاب ساختار انقلابهای علمی ارجاع می‌دهند، اما تعریف متفاوتی از پارادایم ارائه می‌کنند. ⭕️ تعریف پارادایم را در حدی که جامع تعاریف دیگر باشد ، می توان به شکل زیر تصویر کرد: 🔻 پارادایم یعنی مجموعه‌‌‌ای از مفروضات،‌ باورها و نگرش‌ها که در نهایت خود را به شکل قوانین، نظریه‌ها،‌ ابزارها و کاربردها نشان می‌دهند. 🔻ویژگی پارادایم این است که تقریباً همه‌ی متخصصان و کارشناسان یک حوزه، آن را پذیرفته‌اند. به همین علت، اگر تحقیق انجام می‌دهند، در تأیید و تکمیل همان پارادایم است و اگر سوالی مطرح می‌کنند، می‌خواهند جنبه‌های بیشتری از همان پارادایم برایشان شفاف شود. ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 #معرفی_کتاب در حوزه روش شناسی 💢 هدف این کتاب، آشناکردن خوانندگان با شیوه استفاده جامع و نظام مند از رویکرد علمی است. تاکید بر رابطه بین نظریه، پژوهش و عمل، و مرتبط کردن فعالیت های گوناگون پژوهشی در چارچوبی منظم است، تا به این ترتیب خواننده، مفهوم پژوهش در علوم اجتماعی را به آسانی درک کند. ⭕️ به نظر نویسندگان کتاب، پژوهش در علوم اجتماعی فرایندی چرخه ای و خوداصلاحی است. این فرایند هفت مرحله مرتبط به هم دارد که عبارت اند از: مسئله مورد پژوهش، ساختن فرضیه، طرح پژوهش، اندازه گیری، جمع آوری داده ها، تحلیل داده ها و تعمیم داده ها. هریک از این مراحل به گونه ای به نظریه مرتبط است، از آن تاثیر می گیرد و بر آن تاثیر می گذارد. کتاب پیش رو، خواننده را با هر یک از مراحل این فرایند آشنا می کند. ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 روش شناسی علوم انسانی اسلامی 💢 دستیابی به علوم انسانی اسلامی در مهندسی تمدن اسلامی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. برای رسیدن به مقام «اسلامیت»ِ علوم انسانی باید توجه خاصی به منابع ، مبانی و روش ها داشته باشیم. ⭕️ روش شناسی علوم انسانی اسلامی عهده دار کشف، توصیف و ارزیابی معرفت شناختی روش های پیشنهادی در نظریه های علم دینی و علوم انسانی اسلامی است . #علم_دینی #روش_شناسی ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b

📌 چیستی روش تحقیق کمی 💢 تحقیقات کمی را باید به عنوان یک روش پژوهشی سیستماتیک و علمی در نظر گرفت که براساس جمع‌آوری داده و اطلاعات از پدیده‌ها مورد بررسی، عمل می‌کند. در این روش تحقیقی، پس از دسته‌بندی و آماده‌سازی اطلاعات جهت پردازش، از تکنیک های آماری، ریاضی یا محاسباتی به منظور مدل‌سازی رفتار پدیده‌ها استفاده می‌شود. ⭕️ تحقیقات کمی با استفاده از روش‌های نمونه گیری، بخشی از جامعه آماری هدف را در نظر گرفته و با ارسال فرم‌های نظرسنجی به قالب پرسشنامه و … اطلاعات مورد نظر را جمع آوری می‌کند. حاصل تجزیه و تحلیل آماری چنین داده‌هایی، نتایج تحقیق کمی را می‌سازند. به این ترتیب با دریافت نتایج حاصل از تحقیق کمی، پس از درک دقیق این اعداد، آینده پدیده های اجتماعی ، قابل پیش بینی بوده و متناسب با آن قادر به تغییرات خواهیم بود. ⭕️ پژوهش یا تحقیق کمی بیشتر در علوم اجتماعی با استفاده از روش‌های آماری اجرا شده و بعد از جمع آوری داده‌ها، به کار گرفته می‌شوند. در این روش تحقیق، محققان و آمارشناسان چارچوب‌ها و تئوری‌های ریاضی را که مربوط به کمیت مورد بحث است، به کار می‌گیرند. ⭕️ الگوهای تحقیق کمی، دقیق و بارها مورد بررسی قرار گرفته تا دقت مناسبی داشته باشند. نتایج بدست آمده از این روش تحقیق، منطقی، آماری و بی‌طرفانه و بدون اریب است. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از یک روش ساختارمند و روی نمونه‌های بزرگتر که نماینده مناسبی از کل جمعیت آماری هستند، انجام می‌شود. ༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻ https://eitaa.com/joinchat/2315124922C2faae9826b