بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 8 🌾🌺💐🌺🍃 👈#کلمه_الافطار #حکمت145 كَمْ مِنْ صَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ صِيَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ وَ الظَّمَأُ وَ كَمْ مِنْ قَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ قِيَامِهِ إِلَّا السَّهَرُ وَ الْعَنَاءُ حَبَّذَا نَوْمُ الْأَكْيَاسِ وَ إِفْطَارُهُمْ ای بسا روزه‌دار [نابخردی] که از روزه‌ی خود بهره‌ای جز گرسنگی و تشنگی نمی‌بَرد! و ای بسا شب‌زنده‌دار [نابخردی] که از شب‌زنده‌داری خود بهره‌ای جز بی‌خوابی و خستگی نمی‌بَرد. چه خوش است شب‌خوابیدن عاقلان خردمند و روزه نگرفتن آنان!👇👇 ما دو مفهوم داریم: یکی «روزه نگرفتن» دیگری «روزه باز کردن در هنگام مغرب». در زبان فارسی کلمه افطار فقط به معنای دوم (پایان دادن به روزه در هنگام اذان مغرب) به کار می‌رود و به معنای نخست به کار نمی‌رود اما در زبان عربی به هر دو معنا به کار می‌رود و باید به وسیله‌ی قرائن تشخیص بدهیم که به معنای اول به کار رفته یا به معنای دوم. 👈مثلا در روایات، آمده است: «مَنْ أَفْطَرَ يَوْماً مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ مُتَعَمِّداً خَرَجَ مِنَ الْإِيمَان» (کسی که در ماه رمضان یک روز هم عمدا روزه نگیرد، از ایمان خارج شده است) در اینجا «افطر» به معنای «ترک روزه» به کار رفته است. در روایات دیگری نیز آمده است: «مَن أفطَرَ عَلی تَمرٍ حَلالٍ، زیدَ فی صَلاتِهِ أربَعُمِأةِ صَلاةٍ» (اگر کسی با یک خرمای حلال افطار بکند به نمازش چهارصد نماز افزوده می‌شود) در اینجا کلمه افطر به معنای روزه باز کردن به کار رفته است. 👈 در نهج البلاغه در حدیثِ «حَبَّذَا نَوْمُ الْأَكْيَاسِ وَ إِفْطَارُهُم» افطار به معنای «نگرفتنِ روزه‌ی [مستحبی]» است بنابراین نباید به افطار فارسی (که به معنای «به اتمام رساندن روزه» است) ترجمه شود. البته در ترجمه‌ی این روایت خطاهای ترجمه‌ای متعددی روی داده، یکی از این خطاها این است که کلمه افطار عربی به افطار فارسی برگردانده شده است. البته در روایت «صَلُّوا بِهِمُ الْمَغْرِبَ حِينَ يُفْطِرُ الصَّائِم» (#نامه52) (نماز مغرب را در هنگامی که روزه‌داران افطار می‌کنند برایشان بخوانید) قرائن نشان می‌دهد که کلمه «یُفطر» به همان معنای افطار فارسی به کار رفته است. #کلمه_افطار @banahjolbalaghe

بسم الله یکی از دوستان به بنده پیام داده و سوال کرده است که «شما معنای عفت را از اهل لغت چگونه برداشت کردید؟» بنده براشون نوشتم:👇👇 #ارتکاز لغوی عربی من در ممارست با متون شکل گرفته است یعنی همان طور که فارسی را درکودکی با ممارست آموخته ایم در کاربردهای عربی هم دیده بودم که کلمه عفت به معنای عامی به کار میرود. مثلا کسی که این جمله نهج البلاغه را دیده باشد نیازی به کتاب لغت ندارد؛ در خود نهج اابلاغه آمده است: ...لَا يَقْتَصُّونَ أَثَرَ نَبِيٍّ وَ لَا يَقْتَدُونَ بِعَمَلِ وَصِيٍّ وَ لَا يُؤْمِنُونَ بِغَيْبٍ وَ لَا يَعِفُّونَ عَنْ عَيْب...! (کاربرد کلمه «یعفون» با «کل عیب» نیز نشانه ظرفیت عام کلمه عفف است) با این حال ارتکاز لغوی من را شواهد لغوی نیز تایید میکند شواهدی مانند👇 👈یکم) العِفَّة: الكف عما لا يحل. (العین) 👈دوم) عين و الفاء أصلان صحيحان: أحدُهما الكفُّ عن القبيح، و الآخر دالٌّ على قلّة شى‌ء.فالأول: العِفّة: الكفُّ عمّا لا ينبغى. ... (مقاییس) 👈سوم) التَّعَفُّف، و هو الكفّ عن الحرام و السّؤال من الناس (نهایه ابن اثیر) #کلمه_العفة @banahjolbalaghe

بسم الله #مناسبتی امام سجاد ع امام شجاع شیعیان مسعودی در اثبات الوصیة نقل کرده است که در هنگام ورود امام سجاد ع به شام وقتی یزید (لعنه الله) از او پرسید: [واقعه را] چگونه دیدی؟ امام در پاسخ فرمود: همان چیزی را دیدم که خدای عز و جل پیش از آفرینش آسمانها و زمین مقدر کرده بود. یزید که از پاسخ امام ع به شدت عصبانی شده بود با ندیمانش مشورتی کرد به او پیشنهاد دادند که امام را به شهادت برساند! امام (ع) با شجاعتی که نظیرش جز در خاندان پیامبر دیده نمی‌شود حمد الاهی را به جای آورد و فرمود: این مشاورانت مشاوره‌ای به تو دادند که با مشاوره‌ی مشاوران فرعون ـ وقتی فرعون با آنان برای قتل موسی مشاوره کرد ـ تفاوت داشت، آنان به فرعون پیشنهاد دیگری دادند «أرجِه و أخَاهُ» (الاعراف : 111) البته تفاوتی که بین این دو مشاوره وجود دارد، دلیل مهمی دارد! یزید پرسید: دلیلش چیست؟ امام (ع) فرمود: «مشاوران فرعون مشاورانی پخته بودند اما اینان مشاورانی خام و نادان هستند [و نمی‌دانند که] پیامبران و پیامبرزادگان را فقط زنازادگان می‌کشند!» چنین بود که یزید از کشتن امام (ع) منصرف شد و دستور داد امام را از مجلسش بیرون برند. دونکته👇👇 👈نکته اول) شجاعت امام: مورخان گفته‌اند یزید با استنطاق امام ع میخواست برای قتل امام ع بهانه‌ای پیدا کند (الدعوات راوندی ص 61) در چنین وضعیت ترسناکی حاضرجوابی شجاعانه امام ع نه تنها کاهش نمی‌یافت بلکه چنان شکوه و جلوه‌ای یافته بود که یزید را عصبانی و عاجز و سردرگم می‌کرد و انسان را به یاد شجاعت هاشمیان از بدر و احد و صفین تا کربلا می‌انداخت. این شجاعت از جنس همان شجاعت حمزه و علی و ... است. 👈نکته دوم) امام ع با هنر گفتاری خود، در آنجا که به صورت مبهمی فرمودند: «تفاوت نظر مشاوران تو و مشاوران فرعون یک دلیل مهم دارد» علم خودشان را در مقابل جهل شامیان نشاندند تا شامیان ناچار شوند ذلت تعلّم از اسیر جنگی خودشان را بر خودشان هموار کنند و از امام ع سوال علمی خود را بپرسند. اتفاقا خود یزید اولین کسی بود که به دام افتاد و این سوال را پرسید و غافل شد که پرسیدن پرسش از علی بن الحسین ع اقرار به دانشمندی و مرجعیت علمی او است! چنین بود که حضرا توانستند موقعیت خود را از موقعیت یک اسیر جنگی به موقعیت «مرجع علمی شامیان» تغییر دهند. #مناسبتی شماره 5 #امام_سجاد ع #شجاعت_امام_سجاد @banahjolbalaghe

بسم الله #با_معارف_نهج، شماره 11 🌾🌴🍃🌻☘🌛 #ویژگی‌های_فتنه_شماره_2 مرزبندی با دشمن در هنگام فتنه و قرار نگرفتن در طراحی دشمن؛ مطالعه موردی فتنه سقیفه #خطبه5 أَيُّهَا النَّاسُ شُقُّوا أَمْوَاجَ الْفِتَنِ بِسُفُنِ النَّجَاةِ وَ عَرِّجُوا عَنْ طَرِيقِ الْمُنَافَرَةِ وَ ضَعُوا تِيجَانَ الْمُفَاخَرَةِ أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاحٍ أَوِ اسْتَسْلَمَ فَأَرَاحَ... (ای مردم امواج فتنه‌ها را با کشتی‌های نجات بردرید و از مسیر نژادپرستی بازگردید و تاج مفاخرات (قبیله‌ای) را به زمین بیندازید کسی رستگار می‌شود که [یا] نیرویی داشته باشد و قیام کند یا ساکت شود و آسوده شود...) فتنه‌ی سقیفه به انجام رسیده بود. #ابوسفیان (اصلی‌ترین و کینه‌ورزترین دشمن پیامبر ص) دو مشکل داشت که یکی را پنهان می‌کرد و دیگری را آشکارا می‌گفت؛ مشکلی که پنهانش می‌کرد عقده دیرینی بود که با اسلام داشت و دوست داشت بین اصحاب پیامبر اختلاف افکنده و با ایجاد یک جنگ ریشه اسلام را قطع بکند اما مشکلی که آشکارا از آن سخن می‌گفت این بود که بر اساس آیین عربی‌ـ‌ــ‌جاهلی خودش نمی‌توانست بپذیرد که حکومت از نژادهای اصلی عرب (آل امیه و هاشم) به دست نژادهای پست عرب بیفتد! ابوسفیان، #عباس عموی پیامبر ص را نیز همراه خود کرده بود و به محضر امیرالمومنین ع آمده بودند تا ایشان را برای اقدام نظامی علیه #ابابکر تشویق کنند. ابوسفیان قول داد که برای کمک به علی ع می‌تواند کوچههای شهر را پر از نظامیان سواره و پیاده بکند!! در حقیقت امیرالمومنین ع اگر این پیشنهاد را می‌پذیرفت، هم باید در "نقشه طراحی شده‌ی دشمنِ" درجه یک اسلام (ابوسفیان) قرار می‌گرفت و هم اینکه باید انقلابی را سامان می‌داد که دکترین (doctrine) رسمی و اعلام شده‌اش همان «قوم‌گرایی عربی و نژادپرستی جاهلی» (که اسلام آن را ابطال کرد) بود. امیرالمومنین ع در برابر این پیشنهاد، راهبرد بسیار زیبایی را برگزید که مشتمل بر این عناصر بود:✍ 👈الف) تأکید بر پیروی از پیامبر ص؛ فرمود: «... الحجّة محمّد، صلّى اللّه عليه و آله، و الطّريق الصّراط» (این قسمت از خطبه در نهج البلاغه نیامده است) 👈ب) مرزبندی با دشمن در فتنه؛ فرمود: کسی رستگار می‌شود که یا نیرو داشته باشد بجنگد یا ساکت شود و آسوده گردد (أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاح أَوِ اسْتَسْلَمَ فَأَرَاح) تصریح به اینکه من یاری ندارم تا اعتراض بکنم (کنایه از اینکه نیروهای ابوسفیان یار من نیستند) 👈ج) ابطال دکترین پیشنهادی ابوسفیان؛ فرمود: آیین مفاخره و نژادپرستی را کنار بگذارید (ضَعُوا تِيجَانَ الْمُفَاخَرَةِ) #مرزبندی_با_دشمن #قرار_نگرفتن_در_برنامه_دشمن #فتنه_سقیفه #ابوسفیان @banahjolbalaghe

بسم الله #بازیباییهای_نهج، شماره 6 🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴 برشی از #حکمت367 : «يَا أَيُّهَا النَّاسُ مَتَاعُ الدُّنْيَا حُطَامٌ مُوبِئٌ فَتَجَنَّبُوا مَرْعَاهُ» ( ای مردم، بهره دنیا گیاه خشکیده‌ای است که سبب وبا می شود پس از چراگاه این گیاه خشکیده‌ی وباخیز دوری کنید). عنصر زیباشناختی: تشبیه صریح دنیا به گیاه خشکیده که مایه ابتلا به وباست وجه شبه «دنیا» و «کاه وباخیز»:✍ 👈1. کاه، طراوت و زیبایی گیاه تازه را ندارد. دنیا نیز در نظر اهل معرفت جلوه ای ندارد 👈2. گیاه خشکیده به سرعت می‌شکند و از بین می رود، متاع دنیا نیز ناپایدار است و به سرعت از دست می رود. 👈3. متاع دنیا نیز همانند گیاهی که انسان را مبتلا به وبا می کند، انسان را به هلاکت می کشاند. 👈4. حضرت ع از تشبیه دنیا به «کاه وباخیز» میتوانستند نتیجه بگیرند که پس نباید به این کاه وباخیز نزدیک شد اما این نتیجه را نگرفته‌اند بلکه (به وسیله #فا ) نتیجه گرفته‌اند که حتی به مرتعی که این کاه در آن یافت می‌شود نیز نباید نزدیک شد(فَتَجَنَّبُوا مَرْعَاهُ)! نکته زیبایی که در اینجا وجود دارد، آن است که آنچه این نتیجه‌گیری را موجّه میکند، حطام (کاه) بودن دنیا نیست بلکه وباخیز بودن (موبی) آن است چون میخواهند بفرمایند کاه وباخیز از دور هم انسان را مبتلا می‌کند لذا حتی به مرتع این کاه نیز نباید نزدیک شد. پس قید مؤبی در اینجا معناداری مؤثری دارد. در قرآن کریم (زمر: 21 و حدید: 20) دنیا به حطام تشبیه شده ولی قید «وباخیز» (موبی) در قرآن وجود ندارد لذا این جمله‌ی نهج البلاغه را با این همین قیدش می‌توان تفسیر بسیار زیبایی نیز برای آن تشبیه قرآنی دانست. 👈5. امام ع به جای کلمه «اجتنبوا» از کمله‌ی «تجنّبوا» استفاده کرده‌اند. این کلمه از باب تفعل بر دشواری (کلفت) نیز دلالت می‌کند. یعنی این دنیا با همه‌ی کاه بودن و وباخیز بودنش باز هم به گونه‌ای است که اجتناب از آن امر ساده‌ای نیست بلکه امر دشواری است در حالی که کاه بودن و وباخیز بودن اقتضا می‌کند که اجتناب، امر ساده‌ای باشد. بنابراین نوعی تضاد پنهان و دیریاب بین کلمه «تجنبوا» و کلمه «مرعاه» وجود دارد که دقت به آن، موجب درک زیبایی دیریاب دیگری نیز می‌شود. #تفسیر #دنیا #حطام #تضاد #باب_تفعل #تشبیه @banahjolbalaghe

بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 9 🌾🌺💐🌺🍃 👈#کلمه_الغرور کلمه غرور در نهج البلاغه گاه با غین مفتوح (غَرور) و گاه با غین مضموم (غُرور) به کار رفته است. این دو کلمه از ریشه «غ ر ر» به معنای فریفتن مشتق شده‌اند.👇 👈 غرور (مفتوح) صیغه مبالغه و به معنای "خیلی فریبنده" است مثلا در #نامه56 در جمله‌ی «خَفْ عَلَى نَفْسِكَ الدُّنْيَا الْغَرُور» (از دنیای بسیار فریبنده بر جان خودت بترس) کلمه غَرور به همین معنا به کار رفته است. 👈غرور (مضموم) مصدر و به معنای "فریب" است. کلمه غَرور در زبان فارسی به کار نمی‌رود اما غُرور از زبان عربی به فارسی هم آمده ولی در فارسی معنایش کمی تغییر کرده و به معنای خودخواهی (که نوعی خودفریبی است) درآمده است. بنابراین در مواردی که در متن عربی نهج البلاغه کلمه غُرور به کار فته چون به معنای فریب است نباید در فارسی هم به غُرور (که در فارسی به معنای خودخواهی است) ترجمه بشود. حالا این جمله‌های نهج البلاغه را ببینید:✍✍ 👈حضرت درباره بنی امیه فرمودند: زَرَعُوا الْفُجُورَ وَ سَقَوْهُ الْغُرُورَ وَ حَصَدُوا الثُّبُور» (آنان گناه کاشتند و با فریب دادنِ [جامعه] آن را آبیاری کردند و هلاکت و زیان درو کردند) ( #خطبه2 ) عجیب است که کلمه غرور را اکثر مترجمان به همان غرور فارسی (تکبر) ترجمه کرده‌اند! 😧😦 👈لقَدِ اسْتَهَامَ بِكُمُ الْخَبِيثُ وَ تَاهَ بِكُمُ الْغرُور» ([ابلیسِ] خبیث شما را سرگردان کرده و [شیطانِ] فریبنده شما را منحرف کرده است.) ( #خطبه133 ) در این حدیث کلمه غرور به احتمال قویتر، با غین مفتوح و به معنای فریبنده است در حالی که برخی مترجمان اصلا آن را با غُرور (مضموم) اشتباه کرده‌اند و تازه غُرور مضموم را هم به جای اینکه به فریب ترجمه کنند به همان غرور فارسی (تکبر) برگردانده‌اند!! 😧 موارد دیگری نیز هست که بسیاری از مترجمان از آن غفلت کرده‌اند. #غرور #کلمه_غرور @banahjolbalaghe

بسم الله #با_شیفتگان_نهج، شماره 4 🌻🌾🍃🌴💐🌷🌸🌾🌛🌝 قدرت تأثیر #خطبه109 ابن ابی الحدید در اثنای شرح #خطبه109 می‌نویسد: «هر کس می‌خواهد فصاحت و بلاغت را بشناسد و معیار برتری سخنی بر سخن دیگر را بفهمد باید در این خطبه تأمل بکند تا معیار فصاحت را بشناسد. چون نسبت بین این سخن و سخنان دیگر (غیر از سخن خدا و رسولش) مانند نسبتی است که بین ستاره‌های درخشان آسمان با سنگهای سیاه زمینی وجود دارد! پس کسی که می‌خواهد فصاحت و بلاغت را بشناید، باید تأمل کند و ببینید که چه اندازه جلالت و طراوت و زیبایی در این خطبه وجود دارد و در جان مخاطب چه اندازه شگفتی و خوف و خشیت از خداوند پدید می‌آورد! اثرگذاری و جاذبه اين خطبه در حدی است كه اگر آن را برای انسان بىدين و ملحدى كه مصمّم است معاد را با تمام قدرت نفى كند بخوانند، مقاومتش را در هم مىشكند و دلش را در وحشت فرو مى برد و مقاومت منفى او را به هم می‌ریزد و زلزله‌ای سهمگین در بنياد اعتقادات باطل او می‌افکند». #ابن_ابی_الحدید #معیار_فصاحت https://telegram.me/banahjolbalaghe

بسم الله مطلب ارسالی از حجت الاسلام و المسلمین استاد دکتر هادی نصیری طلبه کفایه خوان درس نهج البلاغه میرود؟ #شهید_مطهری می‌نویسد:✍✍ 🍀 در سال 1320 که برای اولین بار به اصفهان رفتم،هم مباحثه گرامی ام که اهل اصفهان بود به من پیشنهاد کرد که درمدرسه صدر،عالم بزرگی است که نهج البلاغه تدریس می کند،بیا بریم درس او.این پیشنهاد برای من سنگین بود ،طلبه ای که #کفایةالاصول می خواند، چه حاجت دارد که پای درس نهج البلاغه برود؟! نهج البلاغه راخودش مطالعه می کند و با نیروی اصل برائت و استصحاب مشکلاتش را حل می کند.چون ایام تعطیل بود و کاری نداشتم و به علاوه اینکه پیشنهاد ازطرف هم مباحثه ام بود پذیرفتم؛ رفتم اما زود به اشتباه بزرگ خودم پی بردم، دانستم که نهج البلاغه را من نمی شناخته ام ونه تنها نیازمندم به فراگرفتن ازاستاد،بلکه باید اعتراف کنم که نهج البلاغه،استاد درست وحسابی ندارد.به علاوه دیدم با مردی ازاهل تقوا ومعنویت روبرو هستم که به قول ما طلبه ها: «ممّا ینبغی أن یشدّ الیه الرحال» 🍀 درک محضر او را همواره یکی از «ذخایر »گرانبهای عمر خودم _که حاضر نیستم باهیچ چیز معاوضه کنم_می شمارم وشب وروزی نیست که خاطره اش درنظرم مجسم نگردد.به خود جرأت می دهم ومی گویم او به حقیقت یک «عالم ربانی»بود. میرزا علی آقای شیرازی.🌹 (مجموعه آثار،ج16،ص348،سیری درنهج البلاغه)🎾 #یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره4 #میرزا_علی_آقای_شیرازی #مطهری https://telegram.me/banahjolbalaghe

🎾 بسم الله مطلب ارسالی از حجت الاسلام و المسلمین استاد دکتر هادی نصیری او با نهج البلاغه تنفس می کرد. #شهید_مطهری می‌نویسد✍: 🍀 درتابستان سال 1320 و21 من ازقم به اصفهان رفتم وبرای اولین باردراصفهان با آن مردبزرگ آشناشدم وازمحضرش استفاده کردم.البته این آشنایی بعد تبدیل به ارادت شدیدازطرف من ومحبت ولطف استادانه وپدرانه ازطرف آن مرد بزرگ شد. 🍀 نهج البلاغه به او حال می داد و او را روی بال و پر خود مینشاند و در عوالمی که ما نمی توانستیم درک کنیم سیر می داد. 🍀 او با نهج البلاغه می زیست، با نهج البلاغه تنفس می کرد. روحش با این کتاب می زد و قلبش بااین کتاب می تپید. جمله‌های این کتاب ورد زبانش بود و به آنها استشهاد می نمود. غالبا جریان کلمات نهج البلاغه بر زبانش با جریان سرشک از چشمانش بر محاسن سپیدش همراه بود. برای ما درگیری او با نهج البلاغه _که از ما وهرچه در اطرافش بود می بُرید و غافل می شد_منظره ای تماشایی ولذتبخش وآموزنده بود. 🍀 درک محضر او را همواره یکی از «ذخایر» گرانبهای عمر خودم _که حاضر نیستم باهیچ چیز معاوضه کنم_می‌شمارم وشب و روزی نیست که خاطره‌اش در نظرم مجسم نگردد. به خود جرأت می‌دهم و می گویم او به حقیقت یک «عالم ربانی»بود. میرزا علی آقای شیرازی.🌹 (مجموعه آثار،ج16،ص348،سیری درنهج البلاغه) #یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره5 #میرزا_علی_آقای_شیرازی #مطهری https://telegram.me/banahjolbalaghe

جایگاه نهج البلاغه در حل مشکلات این مرد تازه مسلمان @banahjolbalaghe

بسم الله نقد ارسالی از حجت الاسلام و المسلمین استاد طالبیان از اساتید سطح عالی در «#با_مترجمان_نهج،‌ شماره 9» در بررسی کلمه غرور آمده است: 👈حضرت درباره بنی امیه فرمودند: زَرَعُوا الْفُجُورَ وَ سَقَوْهُ الْغُرُورَ وَ حَصَدُوا الثُّبُور» (آنان گناه کاشتند و با فریب دادنِ [جامعه] آن را آبیاری کردند و هلاکت و زیان درو کردند) ( #خطبه2 ) در این ترجمه عبارت « وَ سَقَوْهُ الْغُرُور» را بهتر است اینجوری ترجمه اش کنیم: «آب فریبش دادند» تا ترجمه به متن مبدأ نزدیکتر باشه. چون ترجمه ارائه شده صراحتی در این نداره که «مشروب»ّ خود «فریب» بوده بلکه ظاهرش اینه که مشروب خود ابه! حتی مطابق ترجمه موجود -لوسلمناه- بهتربود ازحاصل مصدر (فریب) استفاده میشد ونه مصدر. از حسن توجه جناب استاد طالبیان متشکریم. #یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره6 #کلمه_الغرور #نقد #ترجمه @banahjolbalaghe

السلام علیک یا ابا محمد @banahjolbalaghe

بسم الله #با_شیفتگان_نهج، شماره 5 🌻🌾🍃🌴💐🌷🌸🌾🌛🌝 آرامش یافتن شیخ محمد عبده با کلام علی ع يكى از شارحان معروف نهج البلاغه «شيخ محمّد عبده» در مقدمه كتابش بعد از آن كه اعتراف مىكند تصادفا از وجود اين كتاب شريف (يعنى نهج البلاغه) آگاهى يافته، مطالب بسيار بلندى در باره نهج البلاغه مىگويد. از جمله می‌نویسد: «این کتاب در حالی آشفته و پریشان به دستم رسید اما نگاه به آن مرا به آرامش و آسایش رساند!» و در ادامه می‌نویسد: «هنگامى كه بعضى از صفحات نهج البلاغه را از نظر گذراندم و در بخشى از عباراتش از مواضع مختلف دقّت كردم و به موضوعات گوناگونى توجّه کردم، در نظرم چنين مجسم شد كه گويى در اين كتاب، جنگهاى عظيم و نبردهاى سنگينى برپاست، حكومت در دست بلاغت و قدرت در اختيار فصاحت است و اوهام و پندارها بىارزشند سپاه خطابه و لشكرهاى #فصاحت، در صفوف منظّم بر اوهام هجوم آورده و با سلاح دلايل قوى بر وسوسهها حملهور شدهاند. قدرت باطل را در همه جا مىشكنند و شك و ترديد را درهم مى كوبند و فتنه هاى اوهام را خاموش مى سازند و ديدم حاكم و فرمانده آن دولت و يكّه‌تاز آن صولت و پرچمدار پيروز آن «امير مؤمنان على بن ابي طالب» است». #شیخ_محمد_عبده #آرامش_با_کلام_علی @banahjolbalaghe

بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 10 🌾🌺💐🌺🍃 إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِمْ دُونَ طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيمُ #خطبه124 خطبه 124 را امام ع در آموزش مهارتهای جنگی و راز و رمزهای روحی روانی جنگ ایراد کرده‌اند. این جمله در میانه آن خطبه است و بسیاری از مترجمان گمان کرده‌اند که جمله اول (إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِم) به معنای این است که«آنها از باورهایشان دست برنمیدارند ...» برای مثال مرحوم #آیتی نوشته است:✍ «ايشان از باورهاى خود بازنگردند، مگر آن گاه كه، ضربتهاى پى در پى نيزهها بدنهايشان را سوراخ كند، چنانكه نسيم از آنها بگذرد...» مرحوم فیض و بسیاری دیگر از مترجمان نیز همینگونه ترجمه کرده‌اند اما دقت در سبب صدور این خطبه نشان میدهد که منظور از « لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِم» تغییر ندادن باور نیست بلکه تغییر ندادن مکان است. سبب صدور خطبه:👇 چنانکه #شیخ_مفید در #ارشاد و #نصر_بن_مزاحم در گزارش واقعه نوشته‌اند: ✍ «در آوردگاه صفین، حضرت پرچم شامیان را دید که پرچمدار و گروه حمایت‌ کننده‌اش از کنار پرچم دور نمی‌شوند و با تحمل مشقات فراوان، در جای خود ایستاده و محدوده اطراف پرچم را رها نمی‌کنند. در اینجا بود که حضرت درباره ایشان فرمود: « إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِمْ دُونَ طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيم...» یعنی اینها تا چنان ضربات مهلکی نخورند از کنار پرچم جنگی تکان نمی‌خورند. خوب است در فهم متن نهج البلاغه به سبب صدور روایت نیز توجه داشته باشیم. 🏌درباره ترجمه‌ی ادامه‌ی این عبارت (طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيم) هفته آینده نکاتی به عرض خواهد رسید. #ترجمه #سبب_صدور #صفین @banahjolbalaghe

بسم الله #بازیباییهای_نهج، شماره 7 🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴 #حکمت418: « الْحِلْمُ عَشِيرَةٌ» (بردباری، قبیله است). عنصر زیباشناختی: تشببه پرمبالغه‌ی صبر و بردباری به قبیله (برخی این قبیل تعابیر را #استعاره می‌دانند نه تشبیه) وجه شبه: 👈1. فرد بردبار مورد محبت و احترام مردم قرار می‌گیرد و اگر مشکلی برای او رخ دهد دیگران او را یاری می‌رسانند همانگونه که قبیله، انسان را در سختی ها یاری می کند. 👈2. تعلق به یک قبیله‌ی مقتدر گاهی موجب می‌شد که مخالفان شخص، اصلا خیال حمله به او را هم در سر نپرورانند آدم حلیم نیز چنین است خود می‌داند با جهالت جاهلان چگونه برخورد کند که آنها به فکر حمله به او هم نیفتند. یعنی حلم گاهی موجب «دفع الخطر» (پیشگیری از وقوع خطر) می‌شود نه «رفع الخطر» ✍نکته لغوی: برخی حلم را به "عجله نکردن در مواخذه‌ی دیگران" معنا کرده‌اند که از لوازم عملی بردباری است و بر این اساس یک مصداق عملی بسیار مناسب برای بردباری است. #تشبیه #حلم @banahjolbalaghe

بسم الله #با_معارف_نهج، شماره 12 🌾🌴🍃🌻☘🌛 #مواجهه_سیستمی_با_روایات #نامه53: ْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ فَالرَّدُّ إِلَى اللَّهِ الْأَخْذُ بِمُحْكَمِ كِتَابِهِ وَ الرَّدُّ إِلَى الرَّسُولِ الْأَخْذُ بِسُنَّتِهِ الْجَامِعَةِ غَيْرِ الْمُفَرِقَة (اگر در چیزی #اختلاف پیدا کردید آن را به خدا و رسولش واگذار کنید؛ واگذاری به خدا رجوع به آیات محکم کتاب او (نه متشابهات) است و واگذاری به پیامبر نیز رجوع به سنت جامع و منسجم او است.) 📣استناد به قرآن و سنت الگوی حکومتی امام علی ع بود. این الگو در حدی برای ایشان مهم بود که پس از خلیفه دوم در شورای شش نفره نپذیرفتند که به این الگوی دوبخشی بخش سومی به نام «#سنت_شیخین» اضافه کنند و ظاهراً برای همین هم شورا به ایشان تمایل نیافت و #عثمان را انتخاب کرد. با این حال خود ایشان واقف هستند که استناد به این دو چشمه معرفت‌زا آسیبهایی نیز به همراه دارد که باید در فهم این دو منبع، از آن آسیبها در امان بود. یکی از آسیب‌هایی که در فهم قرآن ممکن است بروز کند، احتمال سیطره متشابهات بر محکمات است. یکی از آسیب‌هایی که در فهم سنت نبوی ص ممکن است بروز کند نیز این است که ما به جای فهم منظومه‌وارِ رفتار و گفتار پیامبر ص، رفتار و گفتار ایشان را به شکل جزء جزء مورد فهم قرار بدهیم. در حقیقت حضرت می‌خواهند بین «استناد به قرآن و سنت» و «سوء استفاده ابزاری از قران و سنت» فرق بگذارند. 🌴توجه داشته باشیم که چنین آسیبی در فهم منظومه فکری مقام معظم رهبری و هر اندیشمند دیگری نیز ممکن است رخ بدهد. 🗣تعبیر «السنه الجامعه غیرالمفرقه» را ممکن است بدین معنا حمل کرد که سنت پیامبر موجب جمع کردن امت و پرهیز از تفرقه است. بسیاری از مترجمان نیز به همین معنا گرایش نشان می‌دهند ولی توجه به سیاق و تعبیری که درباره قرآن بیان کرده‌اند، نشان میدهد که حضرت در صدد پرهیز دادن ما از آسیبهای موجود بر سر راه فهم قرآن و حدیث بوده‌اند نه در صدد مدح و ستایش سنت پیامبر ص. #آسیب_شناسی_فهم_قرآن_و_حدیث #شورای_شش_نفره @banahjolbalaghe

سید «میرحبیب الله هاشمی خویی» شارح پرفضیلت نهج البلاغه که در کتاب «منهاج البراعة» به شرح کلمات نورانی امام علی ع پرداخت. روحش شاد. @banahjolbalaghe

«منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه» شرح «قطب الدین راوندی» است. در بین شروح نهج البلاغه دو شرح به نام منهاج البراعة وجود دارد: یکی شرح راوندی و دیگری شرح خویی. @banahjolbalaghe

بسم الله #با_شهید_مطهری_در_نهج، شماره 1 🌾🌷🌻☘🌱🎄 #شرایط_مصلح (#عدم_مصانعه و ...) #حکمت107: انَّما يُقيمُ امْرَ اللَّهِ سُبْحانَهُ مَنْ لا يُصانِعُ وَ لا يُضارِعُ وَ لا يَتَّبِعُ الْمَطامِع (حکم الاهی را فقط کسی درست اجرا می‌کند که [با کسانی که باید حکم الاهی درباره آنان اجرا شود] سازشکاری نکند، [در برابر آنان] خودش را ذلیل نکند و به دنبال طمع نرود.) شهید مطهری در تبیین مصانعه می‌نویسد: ✍ براى «مصانعه» هنوز نتوانستهام يك معادل فارسى دقيق پيدا كنم. شايد بشود گفت: «سازش‌كارى» يا «ملاحظه‌كارى» يا «معامله‌گرى». اما نه، همه اينها مصانعه هستند ولى مصانعه چیزی بيشتر از اينهاست. 📣راستی مصانعه چیست؟ 1⃣مصلحت‌های سیاسی‌کارانه آنگاه كه به على ع پيشنهاد كوتاه آمدن در عزل معاويه می شد، اين كار در تعبيرات على ع و يارانش نوعى مصانعه تعبير میشد. على حتى از اينكه به خاطر مصلحت (از آن نوع مصلحت‌هايى كه سياستمداران خود را با آنها تطبيق می دهند) يك ساعت اجازه دهد معاويه سركار خود بماند امتناع كرد و آن را مصانعه می دانست. 2⃣چاپلوسی یکی دیگر از مصادیق مصانعه در کلمات حضرت امیر علیه السلام سخن گفتن چاپلوسانه در حضور شخص است. اصحاب و دوستان احياناً می آمدند و در حضور حضرت امیر علیه السلام او را ستايش می كردند از اینکه اگر نقصى در كارها به نظرشان برسد و ابراز كنند خوددارى مى كردند و على ع به شدت آنها را از اين روش نهى مىكرد و اين عمل آنها را نوعى مصانعه مى خواند و مىگفت: «لا تُخالِطونى بِالْمُصانَعَةِ وَ لا تُكَلِّمونى بِما تُكَلَّمُ بِهِ الْجَبابِرَة» (#خطبه216) با من با سَبك مصانعه معاشرت نكنيد، يعنى چاپلوسانه و تملّق آميز و مداحانه و در لفافه القاب مطنطن و عناوين مجلل سخن مگوييد. #مصانعه #مطهری #مصلح #مصلحت @banahjolbalaghe

بسم الله 📝سرکار خانم "هما فولادگر" (از خوانندگان کانال) برای بنده نوشته‌اند: 👇👇 ✍من به عنوان یک خواننده‌ی ترجمه و تفسیر کلام امیر در کانال "با نهج‌البلاغه"، می خواستم عرض کنم از لفظ «اردوگاه با نهج‌البلاغه» استفاده نکنید این کلمه، کلمه‌ی سخیف و ناچیزی برای کلام امیرالمومنین علی علیه السلام است. در آخرین پست تون نوشته اید، به "اردوگاه با نهج البلاغه" ...، مجددا از شما می خواهم از این تعبیر استفاده نکنید متشکرم والسلام هما فولادگر از اعضای کانال با نهج‌البلاغه 🌹 ⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️ بنده اولا از ایشان تشکر کردم، ثانیا پستی را که گذاشته بودم اصلاح کردم ثالثا براشون نوشتم: اما کلمه «اردوگاه» چگونه ازذهنم به قلمم کشیده شد؟ 👈راستش من در زندگی امام علی ع یک غم عمیق یافته ام که این غم علی ع در جان من همان زخمی را ایجاد کرده که فدکِ حضرت زهرا س در جانم ایجاد کرده. یعنی همون طور که"فدک" کلیدواژه‌ی غصه زهرایی ما است «نُخَیله» هم کلیدواژه‌ی غم علوی من است. نخیله نام اردوگاه نظامی #کوفه بود، که امام ع در سالهای آخر عمرشان هر کاری کردند مردم کوفه به آنجا بروند و آرایش نظامی بگیرند و آماده حمله مجدد به #معاویه بشوند، آنها این امر امام ع را اطاعت نکردند😥 تعدادی از خطبه‌های امام ع در این اردوگاه ایراد شده است. آرزو دارم بروم در همان نخیله بنشینم و خطبه‌های علی ع را بخوانم و بر غم آن تنهایی آسمان‌سوز گریه کنم🌧. غصه دردناک این کنش علوی و آن واکنش سست عنصران کوفی، به گمان من سوزناکترین غصه در زندگی علی ع (یا یکی از درناکترین آنها) است. من وقتی کلمه اردوگاه را می‌نوشتم، میخواستم بنویسم : «به اردوگاه نخیله (کانال با نهج البلاغه) بپیوندیم» ولی با خودم گفتم شاید کسی ندونه منظور از نخیله چیه😢. از بقیه کلمات صرف نظر کردم ولی واژه اردوگاه باقی ماند. #یادداشتی_از_یک_خواننده، شماره7 #نخیله #اردوگاه #فدک @banahjolbalaghe

بسم الله #بازیباییهای_نهج، شماره 8 🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴 #حکمت306 : « كَفَى بِالْأَجَلِ حَارِساً» (مدت عمر، برای نگهبانی کافی است) 📝عنصر زیباشناختی: استعاره نگهبان از مدت عمر. ⬅️وجه شبه: در بیان وجه شبه می توان به دو برداشت متضاد اشاره کرد:⬇️ 👈برداشت اول انسانها محکومند در این دنیا زندگی کنند؛ این محکومان یک نگهبان زبده دارند که نمی‌گذارد از بند زندگی دنیا بگریزند. زمان پایانی این محکومیت هم همان لحظه‌ای است که حیات این نگهبان کارآزموده پایان بپذیرد. یعنی گویا اجل یک نگهبان است که وقتی نگهبانی‌اش تمام میشود ما از زندان دنیا رها میشویم. 👈برداشت دوم نگهبانی که مأمور مراقبت از چیزی است، اجازه نمی دهد که آن چیز دستخوش حوادث شود. هر کس اجل معینی دارد و قبل از پایان آن اجل از این دنیا نخواهد رفت. گویا همان زمان معین خودش به مثابه‌ی نگهبانی از انسان مراقبت می‌کند تا پیش از موعد معین، فرد، گرفتار هیچ حادثه‌ای نشود. ✏️✏️نکته: این عبارت با توجه به متن خودش تحمل هر دو معنای یاد شده را دارد اما #سبب_صدور_روایت فقط احتمال دوم را تایید می‌کند. چون با مراجعه به کتاب #تمام_نهج_البلاغه در می‌یابیم که این سخن مربوط به جنگ صفین است. در گرماگرم جنگ برخی شیفتگان امام ع که نگران جان ایشان بودند از حضرت درخواست کردند که بیشتر مراقب خودشان باشند. حضرت در جواب فرمودند اجل همانند نگهبانی است که از من مراقبت می‌کند و این مراقبت ادامه دارد تا زمانی که مرگ من فرا برسد. #مرگ #صفین #دنیا @banahjolbalaghe

بسم الله 😥نخَیله و غم تنهایی علی ع حالا که به مناسبت یادداشت خانم فولادگر اسمی از نخیله آمد یادداشت زیر را هم بخوانیم: #معاویه، #سفیان_غامدی را به غارتگری عراق فرستاد. او که خود تیزی تیغ علی ع را در صفین لمس کرده بود و پیش از آن نیز نزدیکانش در جنگهای صدر اسلام به دست علی ع کشته شده بودند، به سفیان توصیه کرد که #انبار و #هیت را غارت بکند اما به کوفه (محل استقرار امام علی ع ) نزدیک هم نشود! سفیان هم آمد و غارت کرد و برخی یاران امام ع را شهید کرد و از پای آن #زن_یهودی خلخال برکند و گریخت! #ابن_ابی_الحدید نوشته است هنگامى كه خبر ناگوار حمله به شهر انبار و كشتن فرماندار على عليه السّلام و غارت شهرهای مسلمانان و تعرض به یک زن یهودی به آن حضرت رسيد، امام عليه السّلام خطبه‌اى خواند و کوفیان را برای جنگ با شامیان دعوت کرد. سپس قدری🕑 سكوت كرد تا ببيند کوفیان پاسخ مثبتی مىدهند يا نه. همه خاموش بودند🙄 و هیچ صدایی، تنهایی حضرت را یاری نمی‌کرد! حضرت هنگامى كه سكوت مرگبارشان را ديد، پياده به راه افتاد تا به نخيله (اردوگاه نظامی معروف كوفه) رسيد و مردم نيز به دنبال آن حضرت به راه افتادند. گروهى از سرشناسان، عرض كردند: «يا امير المؤمنين شما، باز گرديد ما اين مشكل را براى شما حل مىكنيم.» امام عليه السّلام فرمود: «شما مشكل خود را هم نمىتوانيد حل كنيد، چگونه مىتوانيد مشكل مرا حل كنيد» ولى آنها اصرار كردند و امام عليه السّلام به خانه بازگشت اما با چه حالی؟ با حالتی كه بغض عمیقی در سینه داشت! و با کسی حرف نمی‌زد! و چهره مبارکش دیگر آن بشاشت و انسجام را نداشت! شکستگی و درهم رفتگی حزینی صورت مبارکش را پوشانده بود (رجع و هو واجمٌ کئیبٌ)! #سعيد_بن_قيس حمدانى را احضار کرد و به او مأموريت داد سپاه غارتگر سفيان را تعقیب و مجازات بکند. او با هشت هزار نفر به تعقيب آنان رفت، ولى آنها طبق برنامه‌ای از پیش طراحی شده، گریخته بودند و از مرزهاى عراق دور شده بودند. غم و اندوه سراسر وجود على عليه السّلام را فرا گرفته بود. مردی که پس از رسول الله، خطیبتر از او در تاریخ ادبیات جهان یافت نشده است، مردی که او را به خنده‌رویی و شادابی می‌شناختند، مردی که کانون انتشار نشاط و انرژی بود، چنان با بیوفایی کوفیان در هم شکسته بود که دیگر حتی یاراى ايراد خطبه‌ای را هم نداشت! در حالی که #حسنین علیهما السلام و #عبدالله بن جعفر نیز او را همراهی می‌کردند، خودش را به مسجد🕌رساند. خیلی داخل مسجد نشد! کنار در ورودی مسجد نشست! ظاهرا دیگر حس و حال خطبه خوانی نداشت! خطبه جهاد(#خطبه27 نهج البلاغه) را نوشت و به سعد ( که يكى از موالی حضرت بود) داد 🗞تا آن را براى مردم بخواند!😦 برخى از مردم، از خواب غفلت بيدار شدند و از حضرتش پوزش خواستند گروهى هم هنوز مردّد بودند. از آن میان #حجر_بن_عدى و سعيد بن قيس 👬خود را به امام ع رساندند و عرض كردند هر دستورى بفرماييد، ما اطاعت مىكنيم و قبیله‌های ما در اختيار شما است. امام ع فرمود: «آماده شويد برای حركت به سوى #معاویه.» حضرت به پیشنهاد برخی دوستان، #معقل_بن_قيس تميمى را هم به روستاهاى اطراف فرستاد تا از میان قبایل کوفی نیز لشكری جمع آورى كند🏇. ولى هنوز معقل و نیروهای کمکی او به کوفه نرسیده بودند كه امير مؤمنان على عليه السّلام به دست اشقی الاشقیاء #ابن_ملجم، ترور شد. #نخیله #تنهایی_علی #شهادت_علی @banahjolbalaghe

بسم الله #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 11 🌾🌺💐🌺🍃 کلمه صورت در عربی و فارسی در زبان عربی دو کلمه داریم یکی «الصورة» و دیگری «الوجه». کلمه صورة در عربی به معنای هیأت ترکیبی ظاهری هر موجود است که با چشم دیده میشود (ن ک: راغب) اما کلمه وجه به معنای چهره و همان چیزی است که ما در فارسی به آن صورت می‌گوییم. مثلا وقتی قرآن کریم می‌فرماید: «في أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَك» (انفطار: 8) منظور از "صورة" چهره نیست بلکه همان ترکیب ظاهری و تناسبی است که خداوند در پیکر انسان به وجود آورده است. اغلب مترجمان قرآن و نهج البلاغه این کلمه و مشتقات آن را دقیق ترجمه نکرده‌اند. 👈چند نمونه⬇️⬇️ ⬅️مثلا در نهج البلاغه آمده است: «خَلَقَ مَا خَلَقَ فَأَقَامَ حَدَّهُ وَ صَوَّرَ فَأَحْسَنَ صُورَتَه» (#خطبه193) در اینجا نیز «صَوّرَ» همان صورت دادنِ عربی است که به معنای «دادن پیکر متناسب» است و اختصاص به چهره ندارد در حالی که بسیاری از مترجمان آن‌ را به چهره و صورت فارسی برگردانده‌اند. 😯 ⬅️در ترجمه عبارت «جَعَلَ لَكُمْ ... أَشْلَاءً جَامِعَةً لِأَعْضَائِهَا مُلَائِمَةً لِأَحْنَائِهَا فِي تَرْكِيبِ صُوَرِهَا» (#خطبه83) #دشتی نوشته است: «و هر عضوى از بدن را اجزاء متناسب و هماهنگ عطا فرموده تا در تركيب ظاهرى صورتها و دوران عمر با هم سازگار باشند»روشن است که این ترجمه ترجمه دقیقی نیست😯 اما در ترجمه #آیتی هیچ خبری از کلمه صورت نیست؛ وی نوشته است: «اندام‌هايى بخشيد كه خود اجزايى در بر دارند و هر يك از اندام‌ها را در جاى مناسب خود قرار داد، در تركيب خاص خود و بر دوام.»👌 ⬅️البته در #خطبه1 #قرینه_سیاق نشان می‌دهد کلمه صورت به معنای صورتِ فارسی نیست، لذا اغلب مترجمان دچار اشتباه نشده‌اند؛ در این خطبه درباره خلقت انسان، آمده است: «فَجَبَلَ مِنْهَا صُورَةً ذَاتَ أَحْنَاءٍ وَ وُصُولٍ وَ أَعْضَاءٍ وَ فُصُول» (سپس از آن [گِل] پیکری را آفرید که داری اطراف، پیوستگی‌ها، اندامها و گسستگی‌ها (مفاصل) بود». در اینجا مشتمل بودن کلمه‌ی صورت بر مفاصل و اندامها و ... قرینه‌ای است که نشان می‌دهد منظور از صورت همان پیکر بوده برای همین هم بسیاری ازمترجمان معنای صورت را درست درک کرده‌اند اما باز هم برخی مترجمان از کلماتی مانند چهره و صورت استفاده کرده‌اند! 😧 #کلمه_الصورة @banahjolbalaghe