◾️▪️مِثْلِ عبّٰاسْ
كَسْي هَسْت دِلٰاوَرْبٰاشَدْ بٰاْهَمِهْ تِشْنِگي اَشْ
يٰادِ بَرٰادَرْبٰاشَد
مِثْلِ عَبّٰاسْ
كَسيْ هَسْت كِهْ سَقّٰا بٰاشَد
ْجِگَرِسُوخْتِه اشْ
حَسْرَتِ دَرْيٰابٰاشد
#تاسوعا
بسم الله الرحمن الرحیم
1- عزارداری صحیح مقابله و مبارزه با آسیب های عزاداری
اقامه ماتم اهل بیت علیهم السلام مخصوصا عزاداری سید الشهداء و خاندان او و وقایع جانسوز محرم و صفر از بهترین طاعات و عبادات است اما این عبادت و طاعت نیز همانند اصل توحید و خدا پرستی که دستخوش خرافات و حتی بت پرستی می شود دستخوش خرافه گرایی می شود.
آسیب های عزاداری را می توان از جنبه های مختلف بررسی کرد اما از جهت شکلی و محتوایی قابل تقسیم است:
آسیب های شکلی:
1- قمه زنی
2- انجام کار های عجیب و غریب مانند فرورفتن در گل و مانند آن
3- زنجیر بستن و صدای حیوانات در آوردن
4- چهار دست و پا راه رفتن و یا خوابیده راه رفتن و خزیدن و ....
5- بجا نیاوردن نماز در وقت عزاداری و بی توجهی آشکار به واجبات و محرمات به بهانه عزاداری
6- بیدار ماندن تا نزدیکی صبح و قضا شدن نماز های صبح
7- برداشتن علائمی که ربطی به اسلام ندارد و حتی ممکن است از علائم ادیان باطل باشد
8- همراه داشتن تصاویر نقاشی شده ائه اطهار علیهم السلام
9- گناه و معصیت به بهانه عزاداری مانند اختلاط زن و مرد و.. در دسته ها و خیابانها
10- چشم و هم چشمی و دعوا و اختلافات مسئولین دسته ها و هیئت ها و....
11- تصرف در اموال عمومی و وقف ها به بهانه عزاداری مانند نوشتن مطالبی در کتب ادعیه و قران ها و...
12- خودنمایی و تبرج و آرایش و ابرو گرفتن و... از سوی مردان به خاطر حضور در دسته ها
13- نیمه برهنه شدن آقایان در دسته های زنجیر زنی و سینه زنی ...
14- اسراف و ریخت و پاش غذاهای نذری و....
15- انواع و اقسام آسیب ها را می توان از لحاظ شکلی مطرح کرد
از لحاظ محتوایی
نقل خرافات و مطالب نادرست مانند ازدواج نکردن حضرت عباس با سن 34 ساله و عروسی حضرت قاسم علیه السلام با سیزده یا چهارده ساله
برای حل هر دو نوع آسیب شکلی و محتوایی باید به منابع درست منقول از اهل بیت علیهم السلام مراجعه کنیم
ادبیات و منابع و هر انچه در باره وقایع محرم و صفر و قیام عاشورا است به چند شیوه به عامه عزاداران می رسد
1- نقل وقایع تاریخی و اتفاقات و گذارشاتی است که در باره امام حسین علیه السلام و خاندان پاکش اتفاق اقتاد که در ماه محرم و صفر به وقوع پیوست
در باره وقایع محرم و صفر و عاشورا دو نوع ادبیات داریم مکتوب و شفاهی
الف مکتوب:
منابع ادبیات عاشورا و وقایع محرم و صفر
1- روایت مأثور از معصومین علیهم السلام
احادیثی که از یکی از 14 معصوم به صورت حدیث و یا زیارت و یا دعا نقل شده است و در کتب حدیثی شیعه درج شده است این روایات که فراوان هم هستند باید از جهت سند مرود بررسی قرار گیرد و به ترتیب به احادیث صحیح و حسن و موثق و ضعیف و دیگر تقسیم بندی های علم حدیث و رجال تقسیم شود این احایدث بهترین منبع فرهنگ عاشورا و محرم است و گویندگان و خطبا و مداحان و مرثیه سرایان باید این قسمت را منبع اصلی قرار دهند
اؤ كتب صحيح شيعه كاب كامل الزیارات جعفر بن قولویه است که کتاب متعتبر است
منابع ادبیات عاشورا و محرم و صفر
2- احایدث مأثور اهل سنت
احادیثی که از پیامبر صلی الله علیه و اله وسلم و یا یکی از معصومین علیهم السلام نقل شده است و در کتب حدیثی اهل سنت درج شده است
این دسته احایدث هم با توجه به مبنای اهل سنت به صحیح و حسن و ضعیف .... تقسیم می شوند و این دسته روایات یکی از بهترین منابع هستند که در راه نشان دادن حقایق بسیار مهم هستند و حتما خطبا و گویندگان بادی این منابع را ببینند و در مطالب خود استفاده کنند این قسمت از منابع هم برای شیعیان و هم برای اهل سنت حائز اهمیت است و اگر بتوانیم همه مطالبی که اهل سنت در باره عاشورا و کربلا و مخصوصا پیشگویی های پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم و امیر المومنین علیه السلام در باره عاشورا و نیز ثواب گریه بر حسین علیه السلام نقل کنید بسیار بسیار مفید خواهد بود و جهان اهل سنت به راحتی به مکتب اهل بیت علیهم السلام توجه پیدا خواهد کرد
در صحاح سته و یا تسعه اهل سنت و نیز سایر کتب حدیثی می توان به وفور رویاتی از پیابر صلی الله علیه و اله و سلم در باره گریه بر امام حسین علیه السلام یافت
3- نقل هایی از اصحاب و دوستداران معصومین علیهم السلام
نقل هایی از غیر از معصومین علیهم السلام در باره واقعه وقایع عاشورا و محرم و صفر اما از دوستادارن اهل بیت علیهم السلام ویا افراد بی تفاوت نقل شده است اما این افراد دشمن نبوده اند.
4- نقل های لشگر یزید و یا سایر دشمنان
نقل هایی از مخالفین و دشمان در باره وقایع کربلا نقل شده مانند انچه که جانیان کربلا در باره اعمال ظالمانه خود و یا دیگر لشگریان به مختار ثقفی نقل کرده اند
5- نقل های غیر مستند اما در کتب مقاتل و سیر
وقایعی در باره محرم و صفر و عاشورا در کتب مقاتل و سیر نقل شده اما از مولفین قرن های نزدیک به عصر ائمه علیهم السلام و یا در کتب معتبر آمده است اما مستند به قول ائمه معصومین علیهم السلام و یا صحابه و دشمنان نشده است این نقل ها باید با بررسی و تحقیق و مقایسه و مقابله با دیگر منابع و با احتیاط و با ذکر منبع گفته شود.
6- زبان حال شعرا و گویندگان و خطبای گذشته و حال
کسی که در سوگ عزیزی است و عاشق و دلباخته اوست زبان حال زیادی دارد لذا بسیاری از عاشقان اهل بیت علیهم السلام در اشعار و مرثیه سرایی خودشان مطالب زیادی را به عنوان زبانحال بیان کرده اند مولفین و نویسندگان و یا مداحان و یا شاعران اهل بیت عصمت و طهارت تصور کرده اند این مطالب مستنداست و نقل می کنند لذا بیان هرگونه زبانحال باید کاملا مشخص بیان شود و اصولا اگر هر مداح و روضه خوان و مرثیه سرایی مقید باشد حتما مطالب خود را مستند کند قطعا زبان حال ها مشخص خواهند شد.
هر چند در بیان زبان حال هم باید دقت شود مطالب خارج از شان و منزلت اهل بیت علیهم السلام بیان نشود.
7- نظرات محققانه علمای شیعه
علما و بزرگان و مراجع تقلید شیعه در طول تاریخ هزاران کتاب و مطلب و مقاله در باره تحلیل قیام امام حسین علیه السلام گفته و نوشته اند
8- نظرات محققانه و تحلیل های علمای اهل سنت
علما و بزرگان اهل سنت جدید و قدیم در باره غظمت قیام کربلا فراوان گفته اند و نوشته اند
9- جواب های علما و اندیشمندان به شبهات و تشکیکات در باره توسل، شفاعت، زیارت مراقد مطهر امامان و امام زادگان و انواع شبهه و تشکیکات در باره وقایع محرم
شبهات و تشکیکات زیادی پیرامون قیام عاشورا و کربلا از همان عصر ائمه علیهم السلام به وجود امده است
1- مکتب جبریون –مکتب بنی امیه برای توجیه این جنایت خلقت چند اقدام کرده است پیدایش مکتب جبر که می بینیم فکر اشاعره و جبریون به وجود می آید که چون در اینجا اراده خداوند بوده هم امام حسین علیه السلام و هم یزید هر دو پیش خدا ثواب دارند این فکر هنوز هم در دانشگاه های ما و در کشور مطرح است
2- شبهات و تشکیکات ملحدان و بی دین ها و غرب زده ها
3- تشکیکات و شبهات وهابیت و داعش و تکفیری ها در نادرست دانستن و حتی شرک دانستن زیارت قبور و توسل و شفاعت و دشمنان اسلام و شیعه و وهابیت و زیارت ها و .....
4- شرک بودن خطاب قرار دادن اموات و مشرک بودن کسی که مرده ها را موردخطاب قرار می دهد و در نتیجه وجوب کشتن شیعیان که اموات را مورد خطاب قرار می دهند
خطبا و مداحان و روضه خوانان باید این شبهات و تشکیکات را بشناسند و جواب های عالمانه بزرگان را در این خصوص بدانند و بتوانند به خوبی از پس این شبهه ها بر آیند
ادبیات شفاهی وقایع محرم و صفر و کربلا
ادبیات شفاهی وقایع محرم و صفر و کربلا شامل گویندگان، سخنرانان، مداحان، روضه خوانان، مرثیه سرایان، شبیه خوانی، نوحه خوانان و....
1- مداحان و روضه خوان های بیسواد که برای ایجاد تأثر مطالب نادرست را بیان می کنند
2- گفتن زبان حال به صورت نثر یا شعر که دیگران با شنیدن این زبان حال ها کم کم تصور می کنند که واقعیت دارد
3- انتشار شبهات و مطالب نادرست و خرافی از سوی مغرضین و منحرفین و دشمنان داخلی و خارجی شیعه و اسلام
4- انتشار مطالب خلاف واقع و اعمال وهن انگیز از سوی شیعه های انگلیسی و کانال ها و شبکه های مدعی شیعه که از سوی استکبار جهانی تغذیه می شوند.
5- شبکه جهانی عنکبوتی و شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک و تلگرام که بدون هیچ کنترلی همانند سیل بنیان کن اعتقادات مردم به خصوص جوانان را نشانه گرفته است و بسیاری از افراد آگاهانه و یا نا آگاهانه مطالب نادرست و خرافی را در فضاهای مجازی منتشر می کنند.
اما راه حل:
سازماندهی مداحان و روضه خوانان و مرثیه سرایان از سوی مراکز ذی ربط مانند سازمان تبلیغات حوزه های علمیه و....
سازمندهی و آموزش مداحان، روضه خوانان و شعرای و مرثیه سرایان
کوتاه مدت و دراز مدت
کوتاه مدت دوره های چند ماهه و آموزش هایی مسمتر سالانه برای مداحان و روضه خوانان و شعرا برگزار شود
مداحان
مداحان با سواد البته هرگز ما جایگاه ارزشمند مداحان اصیل اهل بیت علیهم السلام را نادیده نمی گیریم
مداحان کم سواد و یا بیسواد که صرفا به خاطر داشتن صدایی خوش به عنوان مداح کم کم بین مردم معروف می شوند و گاهی با گرفتن حق الزحمه های زیاد چه بسا به نقل مطالب بی پایه و اساس بپردازند
روضه خوانان:
علما و مراجع تقلید این گروه که بواسطه اشتغالات کمتر روضه خوانی می کنند اما در صورت انجام از صحیح ترین منابع اسفاده می کنند
روحاینون با سواد و عالم
طلاب و مععمین جوان و یا کم سواد این گروه معمولا تحت تاثیر مداحان و یا روشه خوانان کم سواد دیگر مطالب تحریف شده می خوانند
شاعران و مرثیه سرایان
شاعران با تقوا و با سواد
شاعران کم سواد
شاعرانی که زبانحال سروده اند
ادبیات مکتوب محرم و صفر و عاشورا
1- ترجمه کتب حدیثی ویا ترجمه بخشهایی که مربوط به وقایع محرم و صفر است همراه با متن اصلی البته در این خصوص کارهای خوبی انجام شده است مانند ترجمه کتاب کال الزیارات
2- ترجمه کتب مقاتل
3- تدوین کتب موضوعی و نوشتن و دسته بندی کتب حیدثی همراه با متن عربی و منبع در رابطه با وقایع محرم و صفر وقیام عاشورا
1- منع اجازه نشر و چاپ کتب اشعار بدون استناد از شاعران و گرد اورندگان معاصر اشعار مذهبی ملزم شوند منابع اشعار را در ذیل هر شعری بیاورند
2- منع باز نشر و چاپ کتب قدیمی اشعار و مرثیه سرایی بدون استناد و اجازه چاپ منوط شود به داشتن منابع در پاورقی هر شعر.
عزاداری صحیح مقابله و مبارزه با آسیب های عزاداری:
معرفی یکی از معتبرترین کتاب شیعه در عزاداری
کامل الزیارات
کامِلُ الزّیارات کتابی با موضوع زیارت تالیف ابن قولویه قمی متوفای ۳۶۷ق، محدث و عالم نامدار شیعه است. این کتاب از فضیلت و چگونگی زیارت پیامبر اکرم(ص)، اهل بیت آن حضرت و امامزادگان و مؤمنان سخن می گوید و مجموعه روایاتی را از اهل بیت(ع)در این باره نقل می کند. کامل الزیارات از مهم ترین و معتبرترین منابع روایی و دعایی شیعه است که علما و فقهای شیعه پیوسته به آن مراجعه کرده اند. این اثر را «الزیارات»، «جامع الزیارات» و «کامل الزیارة» نیز خوانده اند و به زبان فارسی ترجمه شده است.
نجاشی از این کتاب با عنوان « الزیارات » و شیخ طوسی با عنوان « جامع الزیارات » یاد کرده است ولی مشهورترین نام آن « کامل الزیارة » است، اگر چه به آن « کتاب المزار » نیز گفته اند.
ابوالقاسم جعفر بن محمد بن جعفر بن موسی بن مسرور بن قولویه قمی (متوفای ۳۶۷ ق) معروف به ابن قولویه از راویان برجسته شیعه در قرن چهارم هجری است. وی یکی از بهترین شاگردان محمد بن یعقوب کلینی و از برجسته ترین مشایخ شیخ مفید به شمار می آید. ابن قولویه از فقهای صاحب فتوا و کسی است که نظراتش میانگین آرای اهل حدیث و مکتب متکلمان بوده است. ابن قولویه دارای تألیفات فراوانی است که کتاب کامل الزیارات مهم ترین آنها است.
ابن قولویه انگیزه خود را برای نوشتن این کتاب چنین بیان می کند:
«من این کتاب را برای تقرب به درگاه الهی و پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) و ائمه معصومین (ع) و نشر زیارت آن بزرگواران در میان برادران مؤمنم نگاشتم و تلاش کردم با نشر معارف اهل بیت (ع) و نقل ثواب زیارت آن بزرگواران، به جمیع اهل ایمان هدیه ای تقدیم کرده باشم.»
کامل الزیارات از مهمترین منابع روایی شیعه و یکی از معتبرترین مراجع کتاب های روایی و دعا در شیعه است که در طول هزار سال که از زمان نگارش آن می گذرد پیوسته مورد توجه علما و فقهای شیعه واقع شده و روایات آن در منابع مهم روایی شیعه نقل شده و به آنها استناد شده است.
علامه مجلسی می گوید: «کتاب کامل الزیارات از اصول معتبر و مشهور میان فقهای شیعه است».
از ویژگی های کتاب این است که ابن قولویه همه راویان را توثیق کرده است و بنا به ادعای خودش احادیث این کتاب را از معتبرترین منابع و با صحیح ترین سندها نقل کرده و حتی یک حدیث نادر و ضعیف هم انتخاب نکرده است.
این به دانشمندان شیعه کمک می کند تا آن دسته از راویانی که در کتاب های رجالی نامی از آن ها برده نشده و فقط در اسناد کامل الزیارات آمده، اعتماد کنند.
با توجه به اعتبار حدیثی کتاب به ویژه اینکه از منابع و اصول معتبر حدیثی اصحاب ائمه (ع)نقل شده است، یکی از منابع دست اول حدیث برای مؤلفان و محدثان متأخر به شمار می رود، به طوری که منبعی برای کتاب التهذیب شیخ طوسی می باشد. این کتاب یکی از معتبرترین مراجع کتب دعا و زیارات متأخران مانند مفاتیح الجنان اثر شیخ عباس قمی می باشد.
ابن قولویه در این کتاب ابعاد مختلف مسئله زیارت اعم از ثواب، فضیلت، اعتبار، مشروعیت و کیفیت آن را در این ابواب بررسی کرده است. او در این کتاب شبهات و اشکالات مطرح شده از طرف مخالفان زیارت را پاسخ داده است. این کتاب روایات مستند و معتبری در جواز زیارت پیامبر و ائمه (ع)و حتی قبور مؤمنان را دربردارد.
بخش قابل توجه کتاب، به موضوع سیدالشهدا (ع) و ثواب و کیفیت زیارت آن حضرت اختصاص یافته و مؤلف از موضوعاتی چون پیشگویی شهادت امام حسین(ع)، آگاهی فرشتگان از آن و عزاداری موجودات برای آن حضرت سخن گفته است. از این رو،کتاب کامل الزیارات منبعی کهن برای دستیابی به زندگانی آن امام نیز به شمار می رود.
کتاب کامل الزیارات شامل ۸۴۳ حدیث است که در ۱۰۸ باب است که تا باب 16 در باره پیامبر تا قبل از امام حسین علیهمما الاف التحیه و السلام است و از باب 16 تا باب 98 اختصاص به سید الشهدا علیه الاف التحیه و السلام دارد
و از باب 98 تا 108 در باره بقیه امامان معصوم علیهم السلام است
کتاب کامل الزیارات همراه با متن عربی ترجمه شده است و در فضاهای مجازی به فراوانی با نسخه های متعدد برای رایاته و نیز گوشی های همراه در دسترس عزاداران اهل بیت علیهم السلام است.
که توصیه می کنیم همه عزیران عزادار حتما این کتاب را از فضاهای مجازی در رایانه و گوشی های خود نگه دارند و روایات آن را در فضاهای مجازی نشر دهند.