گفت پيامبر اكرم اين طور زره ميپوشيد اين پارچه در زمين بافته نشده خزانه خدا در لفظ (كن) است و خزانه امام در انگشترى اوست دنيا در نزد خدا مانند يك كاسه است در نزد امام مانند يك قدح اگر چنين نبود ما امام نبوديم و با ساير مردم برابر ميشديم. (1) كتاب مقتضب الاثر: سلمان فارسى و براء بن عازب گفتند ام سليم گفت من تورات و انجيل خوانده بودم و زنى عارف باوصياى انبياء بودم ميل داشتم وصى محمّد صلى اللَّه عليه و آله و سلم را بشناسم وقتى وارد مدينه شدم خدمت پيامبر اكرم رسيدم و مال سوارى خود را ميان قافله گذاشتم بآن جناب عرض كردم هر پيامبرى دو جانشين دارد كه يكى در زمان حيات او ميميرد و ديگرى باقى ميماند براى بعد از او خليفه موسى در زمان حيات هارون بود و قبل از موسى از دنيا رفت ولى وصى او بعد از مرگ يوشع بن نون بود وصى عيسى در زمان حيات كالب بن يوفنا بود كه از دنيا رفت در زمان عيسى و وصى او بعد از مرگ شمعون بن حمون صفا پسر عمه مريم بود من در كتابها بررسى كردهام براى شما فقط يك وصى ديدهام در زمان حيات و بعد از مرگ خودت برايم توضيح ده كه وصى شما كيست؟
پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله و سلم فرمود من فقط يك وصى دارم در زمان حيات و بعد از مرگ عرضكردم كيست فرمود برايم چند ريگ بياور آنها را درون دست گرفت و ماليد تا مانند آرد شد آنها را خمير كرد و يك ياقوت قرمز شد با انگشتر خود آن را نقش بست اثر نقش در روى ريگ براى هر بيننده آشكار بود ريگ را بمن داد فرمود ام سليم! هر كس قدرت چنين كارى را داشت او وصى من است.
بعد فرمود وصى من كسى است كه در تمام حالات بىنياز است همان طور كه من بىنيازم در اين موقع ديدم پيامبر اكرم دست راست خود را بسقف اطاق گذاشت و دست چپ را روى زمين همين طور كه ايستاده بود بدون اينكه بطرف زمين خم شود و نه خود را بطرف دو پا بلند كرده بود. (1) ام سليم گفت از خدمت پيامبر اكرم خارج شدم سلمان را ديدم كه در كنار علي است و خود را باو چسبانيده بىآنكه توجهى بسيار خويشاوندان حضرت محمّد و يا اصحاب او بنمايد با سن كمى كه علي داشت با خود گفتم اين سلمان است كه پيش از من با كتب سر و كار داشته و با اوصياء نشسته است و اطلاعاتى كه او دارد من ندارم شايد همين شخص وصى پيامبر باشد. خدمت علي عليه السّلام رسيده گفتم تو وصى محمّدى گفت آرى منظورت چيست گفتم علامت وصى بودن شما چيست فرمود چند ريگ برايم بياور من از روى زمين چند ريگ برداشتم داخل مشت گرفت و آنها را مانند آرد كرد و بصورت ياقوتي سرخ درآورد سپس با انگشتر نقش بست بطورى كه نقش آن براى هر بيننده آشكار بود آنگاه بجانب خانه خود رهسپار شد از پى او رفتم تا راجع بآنچه پيامبر اكرم كرده بود سؤال كنم رو بمن متوجه بمن شد و همان كار پيغمبر را انجام داد گفتم وصى شما كيست آقا فرمود هر كس كار مرا انجام دهد.
ام سليم گفت: امام حسن عليه السّلام را ملاقات كرده گفتم شما وصى پدرت هستى من در شگفت بودم از سؤالى كه از ايشان نمودم با سن كمى كه داشت با اينكه صفات دوازده امام را ميدانستم كه پدر آنها بزرگ و افضل ايشان است اين مطالب را در كتب گذشتگان خوانده بودم فرمود آرى من وصى پدرم هستم گفتم علامت آن چيست؟.
گفت چند دانه ريگ بياور چند دانه ريگ دادم در مشت گرفت و آنها را مانند آرد كرد بعد مخلوط نمود و بصورت ياقوتى قرمز در آورد سپس با انگشتر خود نقش بست بمن داد پرسيدم وصى شما كيست؟.
فرمود: هر كس اين كارى كه من كردم بكند بعد دست راستش را دراز كرد تا از پشت بامهاى مدينه بالاتر رفت در حالى كه ايستاده بود سپس دست چپ را پائين آورد تا بزمين زد بدون اينكه خم شود يا بلند گردد با خود گفتم چه كس بايد وصى اين آقا باشد. (1) از خدمت ايشان خارج شدم امام حسين عليه السّلام را ديدم مزاياى ايشان را در كتابهاى گذشته ديده بودم با نه نفر از فرزندانش كه وصى هستند جز اينكه بواسطه كوچكى او نميتوانستم تطبيق كنم نزديك او رفتم در كنار صحن مسجد بود عرضكردم شما كه هستى؟ فرمود: من همان كه تو ميخواهى ام سليم من وصى اوصياء و پدر نه امام هادى و من وصى برادرم حسن و برادرم وصى پدرم علي و علي عليه السّلام وصى جدم پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله و سلم است از سخن او در شگفت شدم گفتم علامت اين فرمايش شما چيست؟ فرمود: چند ريگ بياور چند دانه ريگ از زمين برداشتم ديدم ريگها را درون دست ماليد و مانند آرد كرد بعد مخلوط نمود و بصورت ياقوت قرمز درآورد سپس با انگشتر خود مهر نمود نقش انگشتر در آن ماند بمن برگرداند فرمود نگاه كن ام سليم آيا چيزى در آن مىبينى؟
تا نگاه كردم ديدم در آن انگشتر نام پيامبر و علي و حسن و حسين و نه نفر ائمه از فرزندان امام حسين عليه السّلام كه اسماء آنها شبيه و مكرر يك ديگر است مگر دو نفر ايشان يكى جعفر و ديگرى موسى همين طور در انجيل خوانده بودم.
در شگفت شدم و با خود گفتم خداوند بمن دلائلى عطا كرد كه به ديگران قبل از من نداده است عرضكردم آقا يك علامت ديگر برايم بياور لبخندى زده نشسته بود از جاى حركت كرد دست راستش را بطرف آسمان بلند كرد بخدا قسم مانند ستونى از آتش آسمان را شكافت بطورى كه از چشمم پنهان شد در همان حال كه ايستاده بود اعتنائى باين مطلب نداشت و نه بر زمين نشست من بزمين افتادم و بيهوش شدم
وقتى بهوش آمدم ديدم برگى از درخت آس در دست دارد و بدماغم ميزند. با خود گفتم بعد از اين دليل ديگر چه بگويم. از جا حركت كردم بخدا قسم تا همين ساعت بوى آن برك آس را استشمام ميكنم و آن برك را نگه داشتهام نه خشك شده و نه پژمرده و نه از بوى آن كاسته گرديده بخانوادهام وصيت كردهام آن را داخل كفنم بگذارند عرضكردم آيا وصى شما كيست؟
فرمود: هر كس كار مرا انجام دهد گفت تا زمان علي بن الحسين عليهما السّلام زندگى كردم. (1) زرّ بن حبيش تنها گفت و گروهى از تابعين اين سخن را جز قسمت آخر حديث او شنيده از جمله مينا غلام عبد الرحمن بن عوف و سعيد بن جبير هم پيمان بنى اسد شنيدهاند كه چنين گفته است.
ام سليم گفت: خدمت علي بن الحسين عليهما السّلام رفتم او در منزل خود مشغول نماز بود نماز طولانى ميخواند و سرگرم آن بود هزار ركعت در شبانه روز ميخواند مدتى نشستم نمازش را رها نكرد تصميم بحركت گرفتم تا خواستم حركت كنم چشمم افتاد بانگشترش كه در انگشت داشت بر روى آن نگين نوشته بود ام سليم بايست تا آنچه مايلى برايت انجام دهم.
گفت نمازش را زود تمام كرد پس از سلام نماز بمن گفت ام سليم چند دانه ريگ بياور بىآنكه بگويم براى چه آمدهام چند دانه ريگ از زمين برداشتم در دست فشرد مانند آرد شد بعد مخلوط كرد و ياقوتى قرمز شد سپس آن را با انگشتر خود نقش بست نقش انگشتر روى آن باقى ماند نگاه كردم تا آن اسمها را كه در زمان امام حسين عليه السّلام ديده بودم مشاهده كردم عرضكردم آقا وصى شما كيست فدايت شوم؟ گفت: كسى كه كار مرا انجام دهد ديگر مانند مرا نخواهى ديد.
ام سليم گفت: فراموش كردم تقاضا كنم آن كارى كه پيامبر اكرم و حضرت علي و امام حسن و امام حسين عليه السّلام كرده بودند انجام دهد همين كه خارج شدم و چند گامى برداشتم صدا زد ام سليم عرضكردم آرى فرمود برگرد برگشتم ديدم در صحن حياط ايستاده رفت و داخل خانه شد لبخند ميزد فرمود:
بنشين. نشستم دست راستش را دراز كرد خانهها و ديوارها و بازارها را شكافت از نظرم پنهان شد فرمود: بگير ام سليم!.
بخدا سوگند بمن كيسهاى داد كه در آن دينارهائى بود و گوشوارهاى از طلا و چند انگشتر مال خودم بود از عقيق داخل يك جعبه عرضكردم آقا جعبه را ميشناسم اما نميدانم داخل آن چيست ولى سنگين است فرمود: بردار و برو.
ام سليم گفت: از خدمت آن جناب مرخص شدم و داخل منزل گرديدم بسراغ جعبه رفتم جعبه در جايش نبود و اين همان جعبه خودم بود عرفان واقعى بمقام آنها پيدا كردم با بصيرت و هدايت از آن روز الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ.
امام حسین علیه السلام مورد سبز در دست ام سلیم رو با مورد عطری بهوش اوردن
زیبایی مورد
گل سرخ، سید ریاحین بهشت است بعد از آس (مورد)
صحيفة الرضا عليه السلام 74 متن الصحيفة
147 وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ أَبِي ع حَبَانِي رَسُولُ اللَّهِ بِالْوَرْدِ بِكِلْتَا يَدَيْهِ فَلَمَّا أَدْنَيْتُهُ إِلَى أَنْفِي قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَمَا إِنَّهُ سَيِّدُ رَيْحَانِ الْجَنَّةِ بَعْدَ الْآس
با اسناد نقل شده امام رضا (ع) فرمود كه على (ع) فرموده:
پيامبر خدا (ص) با دو دست خود گل سرخى را به من هديه فرمود، هنگامى كه آن را به بينى خود نزديك كردم، پيامبر اكرم (ص) فرمود: اين بعد از آس (میوه) بهترين گلهاى بهشت است.
گل سید ریاحین بهشت است بعد از آس
عيون أخبار الرضا عليه السلام ج2 41 31 باب فيما جاء عن الرضا ع من الأخبار المجموعة ..... ص : 24
ص بِالْوَرْدِ بِكِلْتَا يَدَيْهِ فَلَمَّا أَدْنَيْتُهُ إِلَى أَنْفِي قَالَ إِنَّهُ سَيِّدُ رَيْحَانِ الْجَنَّةِ بَعْدَ الْآس
(5) 1- عيون: تا على (ع) كه رسول خدا با دو دستش بمن گلى بخشيد و چونش به بينى نزديك كردم فرمود: آگاه باش كه آن سيد گلهاى بهشت است پس از گل آس.
بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج73، ص: 148
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال 36 ثواب من صلى الصلاة المفروضات في أول أوقاتها ..... ص : 36
أَبِي ره عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ مُوسَى ع قَالَ الصَّلَوَاتُ الْمَفْرُوضَاتُ فِي أَوَّلِ وَقْتِهَا إِذَا أُقِيمَ حُدُودُهَا أَطْيَبُ رِيحاً مِنْ قَضِيبِ الْآسِ حِينَ يُؤْخَذُ مِنْ شَجَرِهِ فِي طِيبِهِ وَ رِيحِهِ وَ طَرَاوَتِهِ فَعَلَيْكُمْ بِالْوَقْتِ الْأَوَّل) (345) 39- امام كاظم عليه السّلام فرمود: نمازهاى واجب كه در اول وقتش با آداب و حدود آن خوانده شود خوشبوتر از شاخه آس (مورد) است كه از درخت هنگام سبزى و طراوت و خوشبوئيش چيده شود، پس نماز را اول وقت بخوانيد. (3) (6
خاکستر برگ
ورماده ينقي الكلف والنمش. يسكن الاورام الملتهبة والبثور والقروح وحرق النار.
در خوشبویی بدن ورماده بدل التوتيا وينقّي الكلف والنمش ويجلو البهق.
لکه های پوست ورم ها و زخم های چرکین و دملها
عصاره میوه
اعضاء النفض: عصارة ثمرته مدرة وهو نفسه يمنع حرقة البول وحرقة المثانة وهو جيد في منع مرور الحيض.
میوه گیاه دارای تانن اسانس ( میتول ) مواد رزینی ، قند ههای مختلف و اسید مالیک و اسید سیتریک می باشد .
ميوه مورد سرشار از ويتامين ث و گلوكوزيدها است.
اسهال و نفخ شکم و گازهای معده
خواص مورد:
اين گياه را از قديم الايام به خاطر ارزش غذايی آن و نيز به سبب اينكه ماده اوليهای برای رنگ پارچهها بوده است جمع آوری میكردند. مورد علاوه بر آنكه هميشه سبز و معطر است ،
مصرف درمانى داشته در طب گذشته مورد را تحت عنوان «آس» یا «عمار» به معنی نیکوی و خوشبو نامیده بودند طبیعت:سردوخشک حرارت لطیف و سردی غالب است و خشکی بیشتر از سردی است و به عنوان يكى از داروهاى ضد عفونى كننده از قديم به كار رفته است برگ و ميوه مورد كه ((آس دانه )) نام دارد و همچنين برجستگيهاى روى ساقه مورد كه به ((بنك آلاس )) معروف است اثر ضد عفونى كننده مورد بيشتر مربوط به اسانسى است كه در اعضاى مختلف مورد ، مخصوصا در برگ مورد وجود دارد. اسانس مورد داراى اثر ضد عفونى كننده و ضد كرم است . ضد نفخ ، خلط آور در برونشيت (پس از طي مراحل حاد بيماري)، كمك به قطع اسهالهاي غير عفوني ، رفع كننده ترشحات نا بجاي رحمي ،درمان پسوريازيس (درمصرف موضعي)، درمان آفت و تبخال (درمصرف موضعي) . گياه مورد برای التيام زخمهای داخلی بسيار مفيد است. ويحتوي ورق الآس طعم المرارة وصمغاً وزيت طيار مثل الميرتول.
مرض قند
يستحلب الآس ويستعمل لمعالجة مرضى السكري ويحبس الاسهال
والعرق والنزيف والسيلان، وينشف الرطوبة تحت الجلد.
خواص درمانی: مورد به صورت موضعی در درمان تبخال (تیپ 1و2)، به عنوان آنتی سپتیک و در درمان التهاب مخاط بینی استفاده میگردد (6). ضد احتقان، قابض، تقویتکننده و ضد عفونیکننده و ضد انگل است. مصرف موضعی آن در بهبود زخم و مصرف خوراکی آن در درمان اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار کاربرد دارد. همچنین به صورت خوراکی در ناراحتیهای مجاری تنفسی، سینوزیت و سرفههای خشک بکار میرود. کاربرد موضعی آن در آکنه، بواسیر و عفونت لثه و در پسوریازیس میباشد (7و6).
مصرف فرآوردهای مورد در برونشيتها، آسم نَزلهای، فراخ شدن ناحيهای يا عمومیبرونشها، موجبات تسهيل خروج اخلاط را فراهم میسازد.
اثرات قابض، و تقویتکننده رویش مو قائل بودهاند
چربي شكم وچربي خونرا تحليل مي برد واز داروها ي لاغركننده به حساب مي آيد. وباعرق شويت اثر قويتري دارد. براي تقويت قلب طبايع گرم ، سودمند است.
اسيد معده را كاهش مي دهدودر درمان اسهال عادي وخوني موثر است؛ خصوصا اگر با عرق پونه شفا مصرف شود. مصرف وماساژ پوست با آن، براي تقويت مفيد است.
اثر ضد قارچ آس، به اثبات رسيده است؛ وغرغرةآن، در اين خصوص براي دهان وگلو، به كار
مي رود. و در مصارف خارجي از مورد در رفع بيماري هاي جلدي و مواقعي كه به علت بروز دانه هاي جلدي پوسته هاي كوچك و سفيدرنگ در پوست ظاهر مي شود، مي توان استفاده كرد.
مصارف محلی: نرم کننده پوست، برطرف کننده بوی زیر بغل، تقویت موی سر و برطرف کننده شوره و خارش سر. همچنين مقوي معده، نيرودهنده است
مورد به صورت موضعی در درمان تبخال (تیپ 1و2)
به عنوان آنتی سپتیک و در درمان التهاب مخاط بینی استفاده میگردد
ضد احتقان، قابض، تقویتکننده و ضد عفونیکننده و ضد انگل است.
مصرف موضعی آن در بهبود زخم
و مصرف خوراکی آن در درمان اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار کاربرد دارد.
همچنین به صورت خوراکی در ناراحتیهای مجاری تنفسی، سینوزیت و سرفههای خشک بکار میرود. کاربرد موضعی آن در آکنه، بواسیر و عفونت لثه و در پسوریازیس میباشد (7و6).
برای آن اثرات قابض، ضد اسهال و تقویتکننده رویش مو قائل بودهان
خواص مورد:
برگ
آب برگ، جوشانده برگ مورد، محلول یا دمکرده مورد، ضماد برگ، گرد برگ، مورد ، خاکستر برگ، برگ مورد با روغن زيتون، بخور برگ
میوه
جوشانده میوه، عصاره میوه، جوشانده میوه
برجستگيهاى روى ساقه
دانه
بخور دانه، دانه با آب باقلا، عصاره دانه، خاكستر دانه
بوییدن مورد، عصاره مورد، جوشانده ريشه ، برگ و دانه مورد در روغن، روغن مورد، پماد مورد
آب مقطر برگ و گل مورد عرق آس (مورد)"ماء الملائكة"، عطر مورد
اسانس مورد(روغن فرّار ) روغن مورد سبز میرتول ( MYRTOL )، پماد 10% میرتول
برگ مورد با روغن زيتون
و چون دويست گرم آب برگ مورد را با روغن زيتون بنوشند، مسهل خوبى جهت بلغم خواهد بود.
برگ
خواص مهم دارویی: برگهاى مورد علاوه بر آنكه هميشه سبز و معطر است از قديم مصرف درمانى داشته دارای خاصیت اثر قابض ، تونیک و به عنوان يكى از داروهاى ضد عفونى دارد. بصورت خارجی برای التیام زخمهای پوستی و یا به صورت داخلی برای درمان اختلالات هاضمه و سیستم ادراری مصرف شود. اثر ضد عفونى كننده مورد بيشتر مربوط به اسانسى است كه در اعضاى مختلف مورد ، مخصوصا در برگ مورد وجود دارد. اسانس مورد بنام میرتول حاوی سینوئول -سینالول می باشدوهم اسانس حاوی اسانس دیانتین نیزمی باشد.علاوه براسانس فراردارای مقداری اسیدتانیک،اسیدهای آلی است.داراى اثر ضد عفونى كننده و ضد كرم است .
ترکیبات شیمیایی : برگ مورد دارای تانن، مواد رزينی و تلخ، گامفن و 30 درصد اسانس است.
برگ مورد که دارای تانن-کامنن و مواد رزینی و اسانس است دارای خواص بسیار میباشد
از جمله در بیماری های دستگاه تنفسی و آسم و سرفه و بیماری های مجاری ادرار و ورم بیضه مصرف میشود. مواد متشکله: برگهای این گیاه دارای 2ـ5/1 درصد حجمی اسانس است که قسمت عمده آن را ترپینولن (Terpinolen) 4/30%، سینئول، لینالول، ترپینئول (Terpineol)، لینالیل استات تشکیل میدهد (1). همچنین در برگ گیاه علاوه بر اسانس، تانن، فلاونوئید، ویتامین C (به میزان 82 میلیگرم در صد گرم برگ خشک) وجود داشته و فاقد آلکالوئید و گلیکوزیدهای قلبی بوده است ويجفف قروح الرأس والاذن وقيحها اذا قطر من مائه. وينفع شرابه لاسترخاء اللثة.
{مقدار مصرف و روش تهيه:
{مصرف خوراكي : سه نوبت در روز. در هر نوبت 1 قاشق مرباخوري (5 گرم) از گرد برگ گياه را در يك ليوان آب جوش ريخته، پس از مدت 15 دقيقه آنرا صاف كرده و بعد از غذا ميل مي گردد.
. بخش دارويى اين گياه را برگ ها تشكيل مى دهند برگ هاى اين گياه داراى ۲-۵/۱ درصد حجمى اسانسى است كه قسمت عمده آن را تريپنولن، سينئول و لينالول تشكيل مى دهند.
مورد به صورت موضعى در درمان تبخال به عنوان آنتى سپتيك و در درمان التهاب مخاط بينى استفاده مى شود. در طب براى آن اثرات قابض، ضداسهال و تقويت كننده رويش مو قائل بوده اند.
پراکندگی جغرافیایی:
در جنگلهاي بحر الروم کوههای دربید، معبد نارستانه، عقدا. افغانستان، پاكستان و مناطق مديترانهای و اروپای جنوبی و آسیا بخصوص ایران
در ايران مورد كه اغلب گرما پسند بوده و در مناطق گرمسيری ايران و در نواحی معتدله و معتدله گرم میرويد. پراكندگی جغرافيايی اين گونه در ايران نسبتاً وسيع و اغلب در استانهای گرمسيری جنوب و مركز ايران میرويد و علاوه بر ايران در نيز میرويد. در جنگلهاي شمال در اطراف منجيل ، رودبار، در دامنه زاگرس در مناطق غرب كشور خرم آباد، فراوان است و در بلوچستان شهبازان و بين اصفهان و يزد هرزویل و لاب سفید در بختیاری، دره رودخانه خراسان، شهبازان، شهشوم، سراب، گیلانغرب، کرمان، نودان، کازرون، فارس، شيراز، مهارلو در شیراز، نیریز به طرف شیراز، فسا، ممسنی، نزدیک حاجیآباد و بندرعباس كوه تفتان و... پراکندگی دارد درختچهای است كه اغلب جنبه تقدس داشته و در كنار زيارتگاهها و پرستشگاههای مذهبی نيز كاشته میشود.
و به عنوان درخت زينتي در باغها کاشته مي شود
امروزه اين گياه به صورت يك جنگل چند هكتاري در شرق شهر گيلان غرب در كنار سرابي به همين نام و در دامنه كوه سريران وجود دارد كه متأسفانه به دليل خاك برداري براي ايجاد درياچه اين اكوسيستم نادر و زيبا مورد تهديد جدي واقع شده است.
بخور برگ
ضد عفوني كننده مجاري تنفسي بصورت بخور مصرف بصورت بخور:4-3 نوبت در روز. در هر نوبت 1 قاشق مرباخوري (5 گرم) از گرد برگ گياه را در حجم آبي معادل 2 ليوان آب جوش ريخته ، سر را بالاي ظرف گرفته وبه مدت حداقل 5 دقيقه بخارات حاصله را استنشاق مي كنيم.
براى ضد عفونى كردن دستگاه تنفس ، دارويى بهتر از بخور برگ مورد پيدا نخواهيد كرد ولى در برنشيت حاد و نزله هاى خشك نبايد از آن استفاده كنيد ، بلكه بايد تامل نماييد تب قطع شود و خلط در سينه پيدا شود و بعد براى ضد عفونى كردن از اين بخور استفاده نماييد. اگر مبتلا به سرفه خلطى هستيد، اين بخور ابتدا سرفه را كم مى كند و بعد به كلى از بين مى برد.
{مصرف بصورت بخور:4-3 نوبت در روز. در هر نوبت 1 قاشق مرباخوری (5 گرم) از گرد برگ گیاه را در حجم آبی معادل 2 لیوان آب جوش ریخته ، سر را بالای ظرف گرفته وبه مدت حداقل 5 دقیقه بخارات حاصله را استنشاق می کنیم.
دانه
دانه مورد دارای نوعی ماده روغنی است كه از اولئين، لينولئين، ميريستين3 و پالميتين تشكيل میيابد.دانه مورددارای چربی است که شامل اولئین-سینولئین و...می باشد. دانه ی مورد دارای نوعی ماده روغنی می باشد .
و چون دانه هاى مورد را كوبيده و با آب باقلا خمير كنند، و بر لكه هاى صورت بمالند آنها را زايل مى كند. خوردن و ماليدن دانه هاى مورد جهت درمان گزيدگى عقرب نافع است .
مقدار خوراك دانه هاى مورد يك مثقال
خوردن دانه هاى مورد مقوى معده است مخصوصا اگر به صورت قاووت مصرف شود. اين قاووت اسهال را بند مى آورد
خوردن دانه هاى مورد حرارت ادرار و زخم مثانه و زيادى خون ماهانه زنان را از بين مى برد.
جوشانده دانه
وطبيخ حبه في الزبد يمنع العرق ويصدلح سحج العرق.
جوشانده برگ مورد
مصرف خوراکی : سه نوبت در روز. در هر نوبت 1 قاشق مرباخوری (5 گرم) از گرد برگ گیاه را در یک لیوان آب جوش ریخته، پس از مدت 15 دقیقه آنرا صاف کرده و بعد از غذا میل می گردد.
آشامیدن چوشانده اش سنگ ها را می شکند
براى تقويت معده و ضد عفونى كردن دستگاه گوارش بهتر است از دمكرده 25 در هزار برگ مورد استفاده كرده و روزى دو فنجان نوش جان نماييد. وشرابه يفتت الحصى ويعالج نزف الدم ويضعف البواسير ويمنع السموم،
برای سوء هاضمه سختی بول التهاب مجاری ادرار
خصوصا الرتيلاء. وتتميز اغصانه باللون الاخضر الدائم،
جوشانده مورد که صاف شود و مو با آن تر شود احتیاج به شستن هم ندارد چون نه بوی بدی دارد و نه چربی دارد مو بعد از آن شفاف و نرم و زیبا می شود
براي تقويت معده از گردبرگ مورد مي توان قبل از هر وعده غذايي استفاده كرد مورد بوي بددهان را رفع كرده
شستن با آب جوشانده برگ مورد ورمهاى گرم و امراض جلدى و زخمهايى كه در كف دست و پا باشد از بين مى برد.
شست و شو و مالیدن جوشانده مورد موجب تقویت پیاز مو و رفع ریزش و برای رشد مو و سیاه کردن مو
شست و شو پوست با جوشانده برگ مورت، خارش و اگزما و بثورات خارش دار و پوسته دار را شفا مي دهد
ضمنا شست و شوی زیر بغل با جوشانده برگ مورد باعث از بین رفتن بوی عرق میشود
مالش در حمام بدن در حمام با جوشانده مورد مقوی بدن
غرغره جوشانده آن در ضدعفوني كردن و رفع تحريك مخاط دهان موثر است.
غرغره جوشانده مورد براى ضد عفونى كردن گلو و دهان سودمند مى باشد
شستن با آب جوشانده برگ مورد ورمهاى گرم و امراض جلدى و زخمهايى كه در كف دست و پا باشد از بين مى برد. .
محلول یا دمکرده مورد
از دمکردۀ برگهای آن به صورت غرغره و دهانشویه در موارد آفت (Aphthae) استفاده میشده،
از دم كرده برگها به صورت غرغره و شست و شوی دهان در موارد برفك استفاده میشود.
براي درمان آفت دهان مي توان از محلول مورد به صورت موضعي 5 الي 6 بار در روز استفاده كرد.
از برگ مورد برای تهيه محلولهای شستشوی زخمهای چركين به صورت كمپرس استفاده به عمل میآيد.
کمپرس پوست با جوشانده برگ مورت، خارش و اگزما و بثورات خارش دار و پوسته دار را شفا مي دهد
آب برگ
چكاندن آب برگ مورد در چشم جهت تسكين درد و بر آمدن حدقه و درمان تراخم و آبريزش چشم مفيد است .
چكاندن آب برگ مورد در گوش جهت تسكين درد و از بين بردن چرك آن مفيد مى باشد. مضمضه آب جوشانده مورد مسكن درد دندان بوده و براى بى حسى لثه و زبان و زخم دهان و پيوره نافع است .
جوشانده میوه
جوشانده ميوه مورد به عنوان قابض 1 و التيام دهنده زخمها به كار میرود7. جوشانده ميوه مورد ترشحات بى رنگ زنانه را از بين مى برد
و چون ميوه مرا با آب و برگ چغندر بپزند و بر سر بمالند شوره را از بين مى برد و مو خوره را نابود مى كند.
جوشانده میوه
جوشانده ميوه مورد به عنوان قابض 1 و التيام دهنده زخمها به كار میرود7. جوشانده ميوه مورد ترشحات بى رنگ زنانه را از بين مى برد
و چون ميوه مرا با آب و برگ چغندر بپزند و بر سر بمالند شوره را از بين مى برد و مو خوره را نابود مى كند.
ضماد برگ
ضماد برگ آن بواسير و ورم بيضه را معالجه مى كند.
همچنین ضمادش موجب ترمیم شکستگی استخوان می شود
ونطول طبيخه على العظام يسرع جبرها
ضماد برگ تازه مورد برای خشك كردن زخمهای سرمفيد میباشد.
مورد در رفع بيماريهای جلدی و مواقعی كه بعلت بروز دانههای جلدی، پوستههای كوچك و سفيد رنگ در پوست ظاهر میشود و در پسورياسيس، میتوان استفاده كرد.
ضماد برگ مورد به عنوان مسکن ورمهای مخملك، جراحتها و زخمهای كف دست و پا استفاده میشود.
حراقته بدل التوتيا في تطييب رائحة البدن وهو ينفع من كل نزف لطوخاً وضماداً ومشروباً وكذلك ربه ورُبّ ثمرته.
الزَينة: دهنه وعصارته وطبيخه يقوي اصول الشعر ويمنع التساقط ويطيله ويسوده وخصوصاً حبّه
و در تقويت موي سروسياه شدن آن، عرق مورد مفيد است.
عصاره دانه
ماليدن جوشانده دانه هاى مورد در روغن ، به زير بغل و كشاله ران مانع عرق كردن و دافع بوى بد آن است ، عصاره دانه هاى مورد باز كننده بول و حيض است .
عصاره دانه
ماليدن جوشانده دانه هاى مورد در روغن ، به زير بغل و كشاله ران مانع عرق كردن و دافع بوى بد آن است ، عصاره دانه هاى مورد باز كننده بول و حيض است .
دانه با آب باقلا
و چون دانه هاى مرا كوبيده و با آب باقلا خمير كنند، و بر لكه هاى صورت بمالند آنها را زايل مى كند.
خوردن و ماليدن دانه هاى مورد جهت درمان گزيدگى عقرب نافع است . مقدار خوراك دانه هاى مورد يك مثقال
میوه
ميوه مورد كه))آس دانه(( نام دارد برای معالجه زخم معده استفاده
خواص درمانی مورد مربوط اسانسی است که اثر ضد عفونی کننده و مقوی معده و نیرو دهنده و قابض ( میوه ی آن ) استفاده می شود .
خوردن ميوه مورد ورب آن جهت جلوگيرى از سرفه و خونريزى ريوى و درد ريه مفيد است . میوة آن تانن-اسانس-رزین ومقدارکمی ازقندها است.
وطبيخ ثمرته من سيلان رطوباته الرحم وينفع بتضميده البواسير وينفع من ورم الخصية وطبيخه ينفع من خروج المقعدة والرحم.
جوشانده میوه
السموم: ينفع من عضلة الرتيلاء وكذلك ثمرته اذا شربت بشراب وكذلك من لسع العقرب.
ميوه مورد دارای خاصيت ضد باكتريايی است و از آن به عنوان يك ماده ضدعفونی كننده استفاده میكنند.
ميوه مورد مقوى معده بوده و به علت داشتن جوهر مازو قابض و ضد خونريزى است .
ميوه گياه دارای تانن، اسانس، مواد رزينی، قندهای مختلف و اسيدهای آلی نظير اسيد ماليك و اسيد سيتريك است.
بوییدن مورد
بوييدن برگ مورد مقوى قلب و دافع خفقان است
بخور دانه
بخور دانه هاى ميوه مورد دانه هاى بواسير را ساقط مى كند. خوردن دانه هاى مورد حرارت ادرار و زخم مثانه و زيادى خون ماهانه زنان را از بين مى برد. عصاره دانه هاى مورد باز كننده بول و حيض است .
عصاره مورد
موادموثره مورد سبز به دو دسته تقسیم می شوند .
1- عصاره : این تركیب شامل تركیبات polyphenolic بوده كه اغلب ضد باكتری و قابض پوست می باشند ( تانن) لیكن دو ماده مهم همولوگ بنام میرتوكومولونΙ وΠ از آن جدا شده كه اثرات ضد میكروبی بخصوص بر ضد گرم مثبت ها داشته اند .
آثار فارماکولوژیکی گیاه مورد: در یک مطالعه که در شرایط in-vitro اثر اسانس، عصاره محلول در آب،
عصاره محلول در دیکلرومتان و عصاره محلول در روغن ذرت روی انواع میکروبها مطالعه شد مشخص گردید که اسانس مورد میتواند مانع رشد باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس ، پسودوموناس آئروجینوزا، اشریشیاکلی گردد
گرد برگ مورد
وورقة اليابس يمنع صنان الاباط والمغابن
بوی زیر بغل و کشاله ران
پاشيدن گرد گل محمدی با «برگ مورد» براي قطع عرق نافع است
برگهای خشک شدۀ گیاه حداقل دارای 5/1% حجمی اسانس زرد کمرنگ میباشد (1و2).
روغن مورد
از ریزش مو جلوگیری می کند مقوی و مو و سیاه کننده و بلند کننده است.
روغن مورد برای مالش دادن اعضای فلج شده نافع است
اذا دهن على الرأس، يقوي اصول الشعر ويمنع تساقطه ويطيله ويسوده.
برای مشکلات جهاز تنفسی
برای ضد عفونی زخمهای پوست
. مجله علوم تشريح ايران پاييز 1382; 1(4):21-28.
بررسي اثر موضعي تركيب روغن زيتون و برگ مورد بر بهبود زخم سوختگي درجه 2 موش صحرايي حسن زاده غلام رضا*,قرباني رستم,خوان ليلا,نوري زينب هدف: بررسي اثر موضعي روغن مورد بر بهبود زخم سوختگي درجه 2 عمقي موش صحرايي.
مواد و روشها: 48 راس موش صحرايي ماده به 4 دسته 12 تايي تقسيم شدند: دسته اول براي دوره 7 روزه، دسته دوم براي دوره 14 روزه، دسته سوم براي دوره 21 روزه و دسته چهارم براي دوره 28 روزه تحقيق در نظر گرفته شدند.
هر دسته به سه گروه شاهد سولفاديازين نقره و روغن مورد (تركيب روغن زيتون و برگ مورد) تقسيم شد. پس از بيهوشي عمومي با كتامين و زيلازين (اينتراپريتونئال) مساحت معيني از پوست موش صحرايي با سكه 50 ريالي داغ به قطر 2.5 سانتي متر سوزانده شد و سوختگيهاي مشابه درجه 2 عمقي ايجاد شد.
گروه شاهد هيچ گونه درماني دريافت نكرد و گروه سولفاديازين نقره روزي يك بار سطح ضايعه با سولفاديازين نقره و گروه روغن مورد روزي يك بار سطح ضايعه با روغن مورد پوشيده شد.
در انتهاي هر دوره موشها با اتر كشته شدند و نمونه برداري از محل سوختگي و پوست سالم مجاور انجام شد نمونه ها پس از مقطع گيري با روش هماتوكسيلين- ائوزين رنگ آميزي شدند وبا روش كيفي بافت شناسي ترميم سوختگي مورد مطالعه قرار گرفت.
يافته ها: نتايج نشان داد كه ميزان بهبود سوختگي در گروه دريافت كننده روغن مورد و سولفايازين نقره در هفته چهارم تقريبا سريعتر و بهتر از گروه شاهد بود و تفاوت معني داري بين گروه روغن مورد و سولفاديازين نقره وجود نداشت ولي اسكار بعد از ترميم در هفته چهارم در گروه تحت درمان با روغن مورد نسبت به ساير گروهها كمتر بود.
نتيجه گيري: كاربرد موضعي روغن مورد به صورت الگوي يك بار در روز به جراحتهاي سوختگي درج 2 موش صحرايي موجب بهبودي سريعتر از گروه شاهد شد ولي نتايج با گروه سولفاديازين نقره تقريبا يكسان بود.
كليد واژه: ترميم، زخم سوختگي، روغن مورد، سولفاديازين نقره، موش صحرايي