نکته ها
شخصى از امام صادقعلیه السلام پرسید: اگر خداوند جاى آنچه را انفاق شده پر مىكند، پس چرا من هر چه انفاق مىكنم جایگزینش نمىرسد؟! حضرت فرمود: «اگر مال حلال باشد و براى مصرف حلال انفاق شود حتماً جبران مىشود».(516)
علاوه بر این ممكن است جبران آن در آخرت باشد یا از طریق دفع بلا یا رسیدن عوض آن به نسل بعدى در همین دنیا و یا از طریق غیر مال جبران شود.
كلمه «یقدر» از «قدر» هم به معناى اندازهگیرى است و هم به معناى سختگیرى.(517) ولى در اینجا به قرینه كلمه «یبسط» به معناى سختگیرى است.
در آیه 36 نیز مسألهى گشایش و تنگى رزق مطرح شد لیكن مخاطب آن كفّار و مخاطب این آیه مؤمنان هستند.
تاجرى كه مىبیند سرمایهاش در معرض تلف شدن است، حاضر است جنس خود را ارزان یا نسیه بفروشد و اگر مشترى خوبى برایش پیدا شد و نفروخت، كم عقل است. عمر ما هم سرمایهاى است كه در معرض تلف شدن است و خداوند آن را به بهاى گران مىخرد، معامله نكردن با خدا كم عقلى است.
رسول خداصلى الله علیه وآله فرمودند: «هر شب منادى ندا مىدهد: «هب للمنفق خلفاً و هب للمسك تلفا» (خدایا!) به انفاق كننده عوض وپاداش بده و ثروت خسیس و بخیل را تلف كن».(518)
خداوند بهترین رازق است. «خیر الرّازقین» چون:
الف: همه چیز به دست اوست و مىتواند ببخشد.
ب: بخل ندارد.
ج: به همه مىبخشد.
د: بخشش او، بى منّت و بى توقّع است.
ه: دائمى است.
و: نیازها را مىداند.
ز: چیزهایى مىبخشد كه دیگران توان بخشیدن آن را ندارند.516) تفسیر نورالثقلین و كافى، ج 2، ص 486.
517) مفردات راغب.
518) تفسیر مجمع البیان.
پيام ها
1- تفاوت رزق بدست او و سبب تربیت و تكامل انسان است. (مقتضاى ربوبیّت خداوند قبض و بسط رزقها است.) «ربّى یبسط... و یقدر»
2- انفاق مهم است نه مقدار آن. «ما انفقتم من شىء»
3- انفاق، تنها با مال نیست بلكه از هر نعمتى كه خدا به انسان داده مىتوان انفاق كرد. «ما انفقتم من شىء»
4- یقین به پرداخت عوض، عامل سخاوت است. «ما انفقتم... فهو یخلفه»
5 - یكى از دلایل اختلاف رزق، امتحان افراد است. «یبسط، یقدر، ما انفقتم»
6- انفاقها جبران مىشود. «فهو یخلفه» و خداوند ضامن جبران است. «فهو یخلفه»
7- انفاقها به بهترین صورت جبران مىشود. «خیر الرّازقین»
آيه 5 سوره فاطر
يَآ أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَ لَا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ
ترجمه
اى مردم! وعدهى خداوندى حقّ است؛ پس زندگى دنیا شما را فریب ندهد و مبادا (شیطان) فریبكار شما را فریب دهد و به (كَرَم) خدا مغرور سازد.
نکته ها
«غَرور» به كسى گفته مىشود كه بسیار فریبكار باشد و به دلیل آیهى بعد مراد از آن در این جا شیطان است.
شاید مراد از مغرور شدن به خدا در جمله «لا یغرّنّكم باللّه» این باشد كه شیطان، انسان را به عفو و بخشش خدا مغرور سازد و یا از طریق تحریف، بدعت و سهلانگارى نسبت به احكام و قانون الهى، به تكرار گناه وادار كند.
آغاز این سوره دربارهى توحید بود، آیهى قبل دربارهى نبوّت و این آیه دربارهى معاد است.
مانند این آیه در سورهى لقمان آیه 33 نیز آمده است.
درس بیست و دوم از جزء بیست و دوم:
«اهمیت صلوات بر محمد و آل محمد»
ان الله و ملئکه یصلون علی النبی یایها الذین ءامنوا صلوا علیه و سلمواً تسلیماً.
«سوره احزاب، آیه 56»
معنی آیه:
خداوند و فرشتگان بر پیامبر درود می فرستند. ای کسانی که ایمان آورده اید بر او درود فرستید و سلام گویید و تسلیم فرمانش باشد.
نکات مهم آیه:
1- در آیات قبل سخن از حفظ حرمت پیامبر (ص) و عدم آزار و اذیت او بود در این آیه سخن از علاقه خاص خداوند و فرشتگان نسبت به پیامبر (ص) است.
2- و در آیه بعد سخن از عواقب دردناک و شوم آزاردهندگان پیامبر را مطرح می سازد و می فرماید:
3- آنها که خدا و پیامبرش را ایذاء می کنند خداوند آنها را از رحمت خود در دنیا و آخرت دور می سازد و برای آنان عذاب خوارکننده ای آماده کرده است.
4- مقام پیامبر (ص) آنقدر والاست که آفریدگار عالم هستی و تمام فرشتگانی که تدبیر این جهان به فرمان خدا برعهده آنها گذارده شده است بر او درود می فرستند.
5- اکنون که چنین است مومنین هم باید با این پیام جهان هستی هماهنگ شوند و بر پیامبر (ص) درود بفرستند و سلام گویند.
6- هرگاه صلات و صلوات (که جمع است) به خدا نسبت داده شود به معنی فرستادن رحمت است و هرگاه به مومنان منسوب گردد به معنی طلب رحمت می باشد.
7- تعبیر «یصلون» به صورت فعل مضارع دلیل بر استمرار است یعنی پیوسته خدا و فرشتگان رحمت و درود بر او می فرستند، رحمت و درودی پیوسته و جاودانی.
8- در این که میان صلوا و «سلموا» چه فرقی است گفته اند:
«صلوا» امر به طلب و رحمت و درود فرستادن به پیامبر (ص) است.
اما «سلموا» یا به معنی تسلیم در برابر فرمانهای پیامبر گرامی است یا به معنی سلام فرستادن بر پیامبر به عنوان (السلام علیک یا رسول الله) و مانند آن می باشد که محتوایش تقاضای سلامت پیامبر از پیشگاه خدا است.
روایاتی در مورد چگونگی صلوات
1- درباره کیفیت صلوات بر پیامبر (ص) در روایات بیشماری که از طریق اهل سنت و اهل بیت رسیده صریحاً آمده است که (آل محمد) را به هنگام صلوات بر (محمد) بیفزایید.
2- پیامبر (ص) فرمود هرگز بر من صلوات ناقص نفرستید. عرض کردند صلوات ناقص چیست؟ فرمود اینکه فقط بگویید: «اللهم صل علی محمد» و ادامه ندهید. بلکه بگویید «اللهم صل علی محمد و آل محمد».
3- آیا فرستادن صلوات بر پیامبر واجب است؟
تمام فقها آن را در تشهد اول و دوم نماز واجب می دانند و در غیر آن مستحب، حتی در کتاب اهل سنت نیز روایاتی که دال بر وجود صلوات است کم نیست. چنـان که در روایات معروفی به عایشه می گوید. شنیدیم رسول الله می فرمود: نماز بدون طهارت و درود بر من قبول نخواهد شد. (تفسیر نمونه جلد 7)
احادیثی در مورد صلوات بر محمد و آل محمد
1- امام صادق (ع) فرمودند: در میزان عمل، چیزی سنگین تر از درود فرستادن بر محمد و آل محمد نیست.
2- امام صادق (ع) می فرماید: افرادی در قیامت در پای میزان عمل قرار می گیرند و کفه اعمالشان سبک است، سپس درود بر محمد و آل محمد را در آن می نهند و سنگین می شود.
3- رسول خدا (ص) می فرماید: بخیل کسی است که نام من نزد او برده شود و صلوات نفرستد.
4- امام علی (ع) فرمود: صلوات را بر محمد و آل او بفرستید که خدای تعالی دعای شما را هنگامی که نام محمد را ببرید و حق او را رعایت کنید مستجاب می کند پس وقتی می خوانید (ان الله و ملائکه یصلون علی النبی) چه در نماز آن را بخوانید و چه در غیر نماز، صلوات را بفرستید.
5- امام علی (ع) فرمود: هرگاه تو را به سوی خدا حاجتی باشد، پس اول صلوات بر پیغمبر (ص) فرست آنگاه حاجت خود را طلب نما. زیرا خدای تعالی کریم تر و گرامی تر از آن است که دو حاجت از او خواسته شود یکی از آنها را برآورد و دیگری را جلوگیری کند.
توضیح اینکه صلوات یک دعا و درخواست است. وقتی برای حاجتی از خدا تقاضا می کنیم آن را بین دو صلوات قرار بدهیم تا خدا به برکت قبول دعای بر محمد و آل محمد خواسته ما را هم اجابت فرماید.
6- پیامبر (ص) فرمود: هر کس بگویید صلوات بر محمد و آلش، خداوند در پاسخش می فرماید: صلوات خدا بر تو باد پس هرچه بیشتر صلوات بفرستید و هرکس گفت صلوات بر محمد اما بر خاندان پاکش نفرستاد، بوی بهشت به مشامش نرسد.
تذکر: بعضی از سخنرانان در مجامع عمومی پس از ذکر نام پیامبر اکتفا می کنند به گفتن «صل الله» یا صلوات علیه و کامل نمی کنند. این صلوات ناقص است مگر در صورتی که همراه با نام پیامبر نام اهل بیت هم برده شود.
مروری بر جزء بیست و دوم:
1- هیچ مرد و زن با ایمانی حق ندارد هنگامی که خدا و رسولش امری را لازم بدانند اختیاری (در برابر فرمان خدا) داشته باشد. (36- احزاب)
2- محمد (ص) پدر هیچ یک از شماها نبوده و نیست ولی رسول خدا و ختم کننده آخرین پیامبران است. (40- احزاب)
3- ای کسانی که ایمان آورده اید: در خانه های پیامبر داخل نشوید مگر به شما برای صرف غذا اجازه داده شود. (53- احزاب)
4- خدا و فرشتگان بر پیامبر درود می فرستند ای کسانی که ایمان آورده اید بر او درود فرستید و سلام گویید و کاملاً تسلیم فرمان او باشید. (56- احزاب)
5- ای پیامبر به همسران و دختران و زنان مومن بگو روسریهای بلند خود را در خویش فرو افکنند. (59- احزاب)
6- مردم درباره قیامت از تو سئوال می کنند بگو علم آنها تنها نزد خدا است و چه می دانی نزدیک باشد. (63- احزاب)
7- ای کسانی که ایمان آورده اید: همانند کسانی نباشید که موسی را آزار دادند. (69- احزاب)
8- کافران گفتند: ما هرگز به این قرآن و کتابهای دیگری که پیش از آن بوده ایمان نخواهیم آورد. (36- سباء)
9- اموال و فرزندانتان هرگز شما را نزد ما مقرب نمی سازد مگر اینکه ایمان بیاورید و عمل صالح انجام دهید. (37- سباء)
10- بگو شما را تنها به یک چیز اندرز می دهم و آن اینکه دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید. (46- سباء)
11- ای مردم به یاد آورید نعمت خدا را بر شما آیا آفریننده ای جز خدا هست که شما را از آسمان و زمین روزی دهد. (3- فاطر)
12- ای مردم وعده خدا حق است مبادا زندگی دنیا شما را بفریبد و مبادا شیطان شما را فریب دهد. (5- فاطر)
13- جمعی در دوزخ فریاد می زنند خدایا ما را خارج کن تا عمل صالح انجام دهیم. (37- فاطر)
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#رمضان_المبارک_1442
# https://eitaa.com/bisimchee1400
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#رمضان_المبارک_1442
# https://eitaa.com/bisimchee1400
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#رمضان_المبارک_1442
# https://eitaa.com/bisimchee1400
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#رمضان_المبارک_1442
# https://eitaa.com/bisimchee1400