پیامها و نکات برخی از آیات جزء سیزدهم قرآن کریم :
سوره یوسف آیه 53
(53) وَمَآ أُبَرِّئُ نَفْسِی إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارةُ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبّی إِنَّ رَبِّی غَفُورٌ رَّحِیمٌ
ترجمه: و من نفس خود را تبرئه نمی کنم، چرا که نفس آدمی بدون شک همواره به بدی امر می کند، مگر آن که پروردگارم رحم کند که همانا پروردگار من آمرزنده ی مهربان است.
نکته ها:
در قرآن برای نفس، حالاتی بیان شده که به بعضی از آن اشاره می شود؛
1- نفس امّاره که انسان را به سوی زشتی ها سوق می دهد و اگر با عقل و ایمان مهار نشود، انسان یکباره سقوط می کند.
2- نفس لوّامه، حالتی است که انسان خلافکار خود را ملامت و سرزنش می کند و اقدام به توبه و عذرخواهی می کند. و در سوره قیامت از آن یاد شده است.
3- نفس مطمئنّه، حالتی است که تنها انبیا و اولیا وتربیت شدگان واقعی آنان، دارند ودر هر وسوسه وحادثه ای پیروزمندانه بیرون می آیند ودلبسته ی خدایند.
یوسف علیه السلام عدم خیانت و سربلندی خود را در این آزمایش مرهون لطف و رحم خداوند می داند وبه عنوان یک انسان که دارای طبیعت انسانی است خود را تبرئه نمی کند.
در روایات متعدد خطرات نفس و تبرئه آن و رضایت از نفس مطرح شده و راضی بودن از نفس را نشانه ی فساد عقل و بزرگترین دام شیطان دانسته اند.**غررالحکم.***
پیام ها:
1- هرگز خود را به پاکی مستائید و تبرئه نکنید. (ما اُبرّی نفسی)
2- انسان به طور طبیعی وغریزی، اگر در مدار لطف حق قرار نگیرد، گرایش منفی دارد.**امام سجاد علیه السلام در مناجات شاکّین برای نفس 15 خطر بیان فرموده که توجه به آن مفید است.*** (لامّارة بالسّوء)
3- یوسف تحت تربیت مخصوص خداست. کلمه (ربّی) تکرار شده است.
4- تنها رحمت او مایه نجات است. اگر انسان به حال خود رها شود، سقوط می کند. (الاّ ما رحم)
5- نفس خواهش خود را تکرار می کند تا گرفتارت کند. (لامّارة)
6- خطر هوای نفس جدّی است به آن ساده ننگرید. (انّ النفس لامّارة بالسوء)**در این آیه، چهار نوع تأکید بکار رفته است. (انّ لام تأکید - صیغه مبالغه - جمله اسمیه)***
7- علیرغم تمام خطرات، از رحمت او مأیوس نشوید. (غفور رحیم)
8- شرط کمال آن است که حتی اگر همه مردم او را کامل بدانند او خود را کامل نداند. در ماجرای حضرت یوسف علیه السلام برادران، همسر عزیز مصر، شاهد، پادشاه، شیطان، زندانیان همه گواهی به کمال او می دهند ولی خودش می گوید: (ما اُبَری نفسی)
9- بخشودگی، مقدمه ی دریافت رحمت الهی است. اول می فرماید: (غفور) بعد می فرماید: (رحیم)
10- انبیا با آنکه معصومند، اما غرائز انسانی دارند. (انّ النفس لامّارةبالسوء)
11- مربّی باید رحمت و بخشش داشته باشد.(انّ ربی غفور رحیم)
سوره یوسف آیه 100
(100) وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَی الْعَرْشِ وَ خَرُّواْ لَهُ سُجَّداً و قَالَ یَأَبَتِ هَذَا تَأْوِیلُ رُءَیَیَ مِن قَبْلُ قَدْ جَعَلَهَا رَبِّی حَقّاً وَ قَدْ أَحْسَنَ بِی إِذْ أَخْرَجَنِی مِنَ السِّجْنِ وَ جَآءَ بِکُم مِّنَ الْبَدْوِ مِّن بَعْدِ أَن نَّزَغَ الشَّیْطَنُ بَیْنِی وَ بَیْنَ إِخْوَتِی إِنَّ رَبِّی لَطِیفٌ لِّمَا یَشَآءُ إِنَّهُ هُوَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ
ترجمه: و پدر و مادرش را بر تخت بالا برد ولی همه آنان پیش او افتادند و سجده کردند. و (یوسف) گفت: ای پدر این است تعبیر خواب پیشین من، به یقین، پروردگارم آنرا تحقق بخشید و به راستی که به من احسان کرد آنگاه که مرا از زندان آزاد ساخت و شما را پس از آنکه شیطان میان من و برادرانم را بر هم زد از بیابان (کنعان به مصر) آورد. همانا پروردگار من در آنچه بخواهد صاحب لطف است. براستی او دانای حکیم است.
نکته ها:
«عرش» به تختی می گویند که سلطان روی آن می نشیند. «خَروّا» به زمین افتادن و «بدو» به بادیه و صحرا و «نزغ» به ورود در کاری به قصد فساد معنا شده است.
«لطیف» از اسم های خداوند است، یعنی قدرت او در لابلای کارهای پیچیده نیز نفوذ می کند. و تناسب آن با این آیه در این است که در زندگی یوسف گره های کوری بود که فقط قدرت خداوند در آنها نفوذ کرده و آنها را باز نمود.
یوسف مثل کعبه شد و پدر و مادر وبرادران رو به او، به عنوان کرامت او، برای خدا سجده کردند. (خرّوا له سجداً) و اگر این سجده برای غیر خدا و شرک بود یعقوب و یوسف که دو پیامبر خدایند شاهد چنین منکری نمی شدند.
پیام ها:
1- در هر مقامی هستید والدین خود را بر خود برتر بدانید. (رفع ابویه)
2- انبیا هم بر تخت حکومت نشسته اند. (علی العرش)
3- احترام به حاکمان برحق وتواضع در برابر آنان لازم است. (خرّوا له سجداً)
4- سجده شکر پیشینه ی تاریخی دارد. (خرّوا له سجّداً)**امام هادی علیه السلام فرمودند: سجده یعقوب و فرزندان، سجده شکر بود. (احسن القصص)***
5- خداوند حکیم است. گاهی اجابت دعایی یا تعبیر خوابی را بعد از سالیان طولانی واقع می گرداند. (هذا تأویل رؤیای من قبل)
6- به واقعیت رساندن طرحها کار خداوند است. (قد جعلها ربّی حقّاً) آری یوسف از پایداری و صبر خود سخنی نمی گوید و همه را کار خدا می داند.
7- خواب اولیای خدا حق است. (جعلها ربّی حقّاً)
8- در برخورد با واسطه ها و ابزار و وسایل همیشه خدا را اصل و ناظر بدانیم. (با آنکه در زندگی یوسف اسباب و عللی دست به هم دادند که او به این مقام رسید ولی باز می فرماید: (قد احسن بی)
9- در هنگام برخورد با یکدیگر از تلخی های گذشته چیزی نگویید. (احسن بی اذ اخرجنی من السجن) اولین سخن یوسف با پدر شکر خدا بود، نه نقل تلخی ها.
10- با فتوت باشیم و دل مهمان را نیازاریم. (اذ اخرجنی من السجن)
(یوسف علیه السلام بیرون آمدن از زندان را مطرح می کند امّا از چاه و بیرون آمدن از چاه سخن نمی گوید.)
11- جوانمرد و با فتوت باشیم نه اهل عقده و انتقام. یوسف می گوید: (نزغ الشیطان) شیطان وسوسه کرد وگرنه برادرانم بد نیستند.
12- اولیای الهی ورود به زندان و خروج از زندان را در مدار توحید و ربوبیت می دانند. (ربّ السّجن احب) آیات قبل و(احسن بی ربی اذ اخرجنی من السجن)
13- پایان سختی ها، گشایش است. (اخرجنی من السّجن)
14- بادیه نشینی ضرورت است نه ارزش. (احسن بی ربی اذ... جاء بکم من البدو)
15- زندگی والدین در کنار فرزند یک لطف الهی است. (احسن بی اذ... جاء بکم)
16- برادران و اعضای یک خانواده، باید بدانند شیطان به دنبال اختلاف میان آنهاست. (نزغ الشیطان بینی و بین اخوتی)
17- خود را برتر ندانید. (بینی وبین اخوتی) یوسف نگفت شیطان آنان را فریب داد، می گوید شیطان بین من و آنهارا... یعنی خود را نیز در یک سمت قرار می دهد.
18- کارهای خداوندی همراه با رفق و مدارا و لطف است. (لطیف)
19- همه حوادث تلخ وشیرین براساس علم وحکمت الهی صورت می گیرد. (العلیم الحکیم)
سوره یوسف آیه 111
(111) لَقَدْ کَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِّأُوْلِی الْأَلْبَبِ مَا کَانَ حَدِیثاً یُفْتَرَی وَلَکِن تَصْدِیقَ الَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَتَفْصِیلَ کُلِّ شَیْ ءٍ وَ هُدیً وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ
ترجمه: به راستی در سرگذشت آنان برای خردمندان عبرتی است. (این) سخنی نیست که به دروغ ساخته شده باشد. بلکه تصدیق کننده ی آن (کتاب آسمانی) است که پیش از آن آمده و روشنگر هر چیز و (مایه) هدایت و رحمت برای گروهی است که ایمان می آورند.
نکته ها:
«عبرت» و «تعبیر» به معنی عبور است، عبور از صحنه ای به صحنه ای دیگر. «تعبیر خواب» عبور از رؤیا به واقعیات. و «عبرت» یعنی عبور از دیدنی ها و شنیدنی ها به نادیدنی ها و ناشنیدنی ها.
«قصصهم» شاید اشاره به داستان تمام انبیا باشد و شاید مراد، داستان یوسف، یعقوب، برادران، عزیز مصر وحوادث تلخ وشیرینی باشد که در این سوره آمده بود.
پیام ها:
1- شرط امتیاز در داستان ها پندآموزی آنهاست. در ابتدای سوره فرمود: (نحن نقص احسن القصص) و در آخر فرمود: (لقد کان فی قصصهم عبرة)
2- داستان های قرآن بیان واقعیت های عینی و عبرت آموز است. (یافتنی است نه بافتنی) (ما کان حدیثاً یفتری)
3- گفتار راست و واقعی تأثیر عمیق دارد. (عبرة... ما کان حدیثاً یفتری)
4- تنها خردمندان از داستان ها پند و عبرت می گیرند. (لاولی الالباب)
5- قرآن با کتب آسمانی دیگر همسو است. (تصدیق الذی ...)
6- قرآن تمام نیازهای انسان را مطرح می کند. (و تفصیل کلّ شی ءٍ)
7- قرآن هدایت محض است و آمیخته با هیچ ضلالتی نیست. (هدیً)
8- تنها اهل ایمان از هدایت ورحمت قرآن بهره می برند. (هدیً ورحمةً لقوم یؤمنون)
9- نکته سنجی و درس گرفتن عقل لازم دارد (اولوا الالباب) ولی دریافت نور و رحمت الهی ایمان نیز لازم دارد. (لقوم یؤمنون)
10- عبرت آموزی از قصص قرآن، مخصوص یک زمان نیست. (لاولی الالباب)
درس سیزدهم از جزء سیزدهم:
«آثار و برکات یاد خدا»
الذین ءامنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله الا بذکر الله تطمئن القلوب.
«سوره رعد، آیه 28»
معنی آیه:
(هدایت شدگان) کسانی هستند که ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرام می گیرد. بدانید که تنها با یاد خدا دلها آرام می گیرد.
نکات آیه:
1- یاد خدا تنها به ذکر زبانی نیست، اگرچه یکی از مصادیق روشن یاد خداست.
2- یاد خدا برکات بسیار دارد از جمله:
الف- یاد نعمت های او، عامل شکر اوست.
ب- یاد قدرت او، سبب توکل بر اوست.
ج- یاد الطاف او، مایه محبت اوست.
د- یاد قهر و خشم او، عامل خوف از اوست.
هـ- یاد عظمت و بزرگی او، سبب خشیت در مقابل اوست.
و- یاد علم او به پنهان و آشکار، مایه حیاء و پاکدامنی ماست.
ز- یاد عفو وکرم او، مایه امید و توبه است.
ح- یاد عدل او عامل تقوی و پرهیزکاری است.
3- نماز ذکری الهی و مایه آرامش است. (اقم الصلوه الذکری) «طه-14»
4- تنها یاد خدا مایه آرامش دلهاست و امروزه دارندگان زر و زور و تزویر بسیارند ولی از آرامش لازم خبری نیست.
عوامل آرامش و دلگرمی
دستیابی به اطمنان و آرامش عوامل گوناگونی دارد ولی در رأس آنها آگاهی و دانش جلوه خاصی دارد برای نمونه:
کسی که می داند براساس لطف و رحمت الهی آفریده شده، امیدوارتر است.
کسی که می داند خداوند در کمین ستمگران است (ان ربک لباالمرصاد) آرامش دارد.
کسی که می داند خداوند حکیم و علیم است و هیچ موجودی را بیهوده خلق نکرده است خوش بین است.
کسی که می داند راهش روشن و آینده اش از گذشته بهتر است، قلبش مطمئن تر است.
کسی که می داند امام و رهبرش انسانی کامل و از طرف خداوند انتخاب شده آرام است.
کسی که می داند کار نیک او از ده تا هفتصد بلکه تا بی نهایت برابر پاداش دارد ولی کار زشت او یک لغزش به حساب می آید دلخوش است.
کسی که می داند خداوند نیکوکاران را دوست دارد به کار نیکش دلگرم می شود.
کسی که می داند کار خیرش آشکار و کار شرش پنهان است شاد است. «یا من اظهر الجمیل و ستر القبیح»
عوامل اضطراب و نگرانی:
یکی از شایعترین بیماری های قرن حاضر اضطراب و افسردگی است برای این بیماری دلائلی ذکر کرده اند از جمله:
شخص افسرده از اینکه همه چیز را مطابق میل خود نمی بیند دارای افسردگی شده است.
شخص افسرده با خود فکر می کند که چرا همه مردم مرا دوست ندارند.
شخص افسرده گمان می کند همه مردم بد هستند در صورتی که چنین نیست و خداوند به فرشتگانی که این توهم را داشتند پاسخ داد.
شخص افسرده گمان می کند که همه ناگواری ها از بیرون خود اوست در حالی که عمده تلخی ها عکس العمل و پاسخ خصلت های خود ماست.
شخص مضطرب از شروع در کارها نگران است و احساس ترس و تنهایی می کند.
شخص مضطرب نگران آن است که آینده چه خواهد شد. این حالت را می توان با توکل بر خدا و پشتکار درمان کرد.
شخص افسرده بر قدرتها و افراد ناپایدار تکیه دارد و با تزلزل آنها دچار اضطراب می شود.
و خلاصه اموری همچون: عدم قدردانی مردم از زحمات آنها، گناه، ترس از مرگ، تلقین های خانواده به این که نمی دانی و نمی توانی، قضاوت های عجولانه، توقعات نابجا، تصورات غلط.
علت بسیاری از اضطراب ها و افسردگی ها می باشد که با یاد خدا می توان آنها را به آرامش و شادابی مبدل کرد. (تفسیر نور جلد 6)
منظور از ذکر خدا با چند حدیث:
منظور از ذکر خدا که مایه آرامش دلهاست تنها این نیست که نام او را به زبان آورد و مکرر تسبیح و تهلیل و تکبیر گوید بلکه منظور آن است که با تمام قلب متوجه عظمت خدا باشیم.
1- پیامبر (ص) فرمودند: یاد خدا «سبحان الله، لا اله الا الله، الله اکبر» نیست بلکه یاد خدا آن است که هنگامی که انسان در برابر حرامی قرار می گیرد، از خدا بترسد و آن را ترک کند.
2- امام علی (ع) فرمودند: ذکر دو گونه است یاد خدا کردن به هنگام مصیبت و از آن برتر آن است که خدا را در برابر محرمات یاد کند و میان او و حرام سدی ایجاد کند.
مروری بر جزء سیزدهم:
1- از رحمت خدا مأیوس نشوید. به درستی که جز گروه کافران از رحمت خداوند مأیوس نمی شوند. (87- یوسف)
2- برای انسان فرشتگانی است که پی در پی او را از پیشرو و از پشت سر از فرمان خداوند حفاظت می کنند. (11- رعد)
3- خردمندان کسانی هستند که به پیمان الهی وفا می کنند و عهد او را نمی شکنند.
4- خردمندان کسانی هستند که آنچه را خداوند به پیوند با آن فرمان داده پیونده می دهند. (21- رعد)
5- بدانید که تنها به یاد خدا دلها آرام می گیرد. (28- رعد)
6- بگو همانا من مأمورم که خدا را بپرستم و به او شرک نورزم تنها به سوی او دعوت می کنم و بازگشت من به سوی اوست. (36- رعد)
7- کفار کسانی هستند که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح می دهند. (3- ابراهیم)
8- اگر شکر کنید نعمت را زیاد می کنم و اگر کفران کنید عذاب من سخت است. (7- ابراهیم)
9- اگر همه ساکنان زمین کفر ورزند به خدا زیانی نمی رسد. (8- ابراهیم)
10- مثل کارهای کسانی که به پروردگارشان کفر ورزیدند همچون خاکستری است که در روز طوفان، تند بادی بر آن بوزد. (18- ابراهیم)
11- کلمه طیبه همانند درختی پاک است که ریشه اش ثابت و شاخه هایش در آسمان است. (24- ابراهیم)
12- مثل سخن (و اعتقاد) پلید همچون درختی پلید (بی ریشه) است که از روی زمین برآمده و همچون ثابتی ندارد. (26- ابراهیم)
13- پروردگارا مرا و پدر و مادرم را روزی که حساب برپا می شود ببخشای. (41- ابراهیم)
14- پروردگارا مرا برپادارنده نماز قرار ده و از نسل و ذریه ام نیز پروردگارا دعای مرا بپذیرد.
#اداره_تبلیغات_اسلامی_شاهین_شهر_و_میمه
#رمضان_المبارک_1442
#مسابقه_فصل_بندگی-
# سوال سیزدهم:فروبردن سر با چه شرایطی روزه را باطل می کند؟
# پاسخ در کلیپ به نشانی:
https://eitaa.com/bisimchee1400/575
پاسخ صحیح را همراه با نام و نام خانوادگی و شماره تلفن همراه خود به شماره 09132770084در ایتا ارسال فرمایید.
12.mp3
4.09M
💠 #تحدیر (تندخوانی) جزء دوازدهم✨
🎙با صوت استاد معتز آقایی🌸
⏱زمان :34دقیقه
#ماه_مبارك_رمضان
#قرآن_خانواده_امید
#قرآن_نور_امید
#تواصی
@omid_aramesh114
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥موشن گرافی|راهبردهای اخلاقی و تربیتی در جزء دوازدهم قرآن کریم
🔶 مناسب #عموم_مخاطبان
🔰قرآن،بهترین فتح کننده قلّه بلند عزت است.قرآن،چکیده جهان هستی است؛و طبق فرمایش امام باقر(ع):«قرآن همانند دو ستاره تابناک آسمانی(خورشید و ماه)، صحنه زندگی انسان‌ها را روشن می‌کند».
#ماه_مبارک_رمضان
@omid_aramesh114
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
هرروز یک حکمت از مولا..
#ماه_حکمت
@omid_aramesh114