✳️ روایتی از بی پولی #رضاخان در ایام تبعید
درروزهای آخر سلطنت پهلوی اول، که رضاشاه توسط متفقن تبعید و محکوم به اخراج از کشور شده بود به گوش درد عفونی شدیدی مبتلا شده بود و پزشک محلی در کرمان نیز دستور چند روز استراحت داده بود. ولی کنسول انگلیس در کرمان و ماموران انگلیسی که شاه سابق را همراهی می کردند اصرار می وزدیدند که رضاخان باید هرچه زودتر به بندرعباس عزیمت نماید. رضاشاه بشدت خشمگین شد و گفت «کجا بروم؟ من در جیبم حتی پنج ریال هم ندارم باید به من وقت بدهید، از پسرم پول خواسته ام و هر وقت پول رسید به بندرعباس خواهم رفت.» به او گفتن دولت انگلیس کلیه مخارج را خواهد پرداخت و بعد از دولت ایران وصول خواهد نمود. رضا پهلوی هنور نفهمیده بود که همانند دوران به قدرت رسیدن خود حاکم برسرنوشت خود نیست و می گفت قصد دارد چند هفته در بمبئی بماند و سپس با کشتی به امریکای جنوبی برود و در آنجا اقامت گزیند.
منبع: ریچادرا. استورات، در آخرین روزهای رضاشاه، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، انتشارات معین،1370، ص 245
آدرس کانال ما در ایتا 👇👇👇
https://eitaa.com/cafetarikh
کافه تاریخ
✳️ اعتراض مردم کردستان به #مهندسی_انتخابات در ایام #پهلوی
استشهادنامه عده ای از رعایای کردستان مبنی بر شکایت از سوءاقدام نایب حسین خان معاون نظمیه در انتخابات کردستان بدلیل عدم ارائه اوراق تعرفه و ممانعت از شرکت در انتخابات افراد مخالف اسدالله خان کردستانی ، سالارسعید و سردارمکرم از طریق جلوگیری از ورود آنان به داخل حیاط انجمن
https://eitaa.com/cafetarikh
✳️ رفتار نواب صفوی در کانون خانواده
#شهید_نواب_صفوی فردی بود که رفتار او آیینه تمام نمایی از یک شخصیت مبارز و معتقد بود. فردی که همچنان که فکر می کرد می زیست و می توانست رفتار خود را در خانه و جامعه به شکلی درست تنظیم کند. او در محیط خانواده خود نیز فردی مثال زدنی بود:
«خانم رضوی در مورد خانوادگی و رفتار عمومی شهید نواب صفوی خاطرات جالبی دارد او می گوید: نواب هیچ گاه در زندگی شخصی و خانوادگی خشونت نداشت. در حالی که در مسائل و صحبت از شاه و دولت در نهایت عصبانیت و تندی صحبت می کرد، گاهی او را صدا می زدم برای کاری، او در نهایت ملاطفت سخن می گفت و چون از این تغییر ناگهانی اخلاق سوال می کردم می گفت: من که نباید عصبانیتم را بر سر شما خالی کنم! انسان نباید برای زن و فرزندش خشونت به خرج بدهد. او به من می گفت: کوچکت هستم، خادم تو هستم. خلاصه صفاتی که حضرت علی(ع) در نهج البلاغه برای مومن فرموده همه را در ایشان می دیدم....»1
1-محمد جواد حجتی کرمانی، آموزگار من نواب: چگونه با نواب صفوی آشنا شدم؟، تهران، اطلاعات، 1385، ص 60
https://eitaa.com/cafetarikh
✳️ مبارزات #آقا_نجفی با فرق ضاله
یکی از وظایف روحانیت اصیل مبارزه با هرگونه انحرافی است که ممکن است جامعه شیعی را مورد حمله و هجمه قرار دهد. از این روست که شخصیت های برجسته تشیع همیشه مبارزه با انحراف را که به نوعی مبارزه با استعمار نیز بود در صدر رسالت های خود می دادند:
«چرچیل (دبیر امور شرقی سفارت انگلیس) در گزارش خود به لندن در صدر مشروطه، با اشاره به ماجرای کشتار جمعی از فرق ضاله به دست مردم اصفهان در 1889-1890 م (1307 قمری)، حاج شیخ محمد تقی نجفی (آقا نجفی) را محرک این امر شمرده و می نویسد: پس از آن واقعه «به درخواست وزیر مختار اعلی حضرت پادشاه انگلیس وی به تهران فراخوانده شد، ولی این اقدام باعث افزایش شهرت و قدرت وی گردید و مدتی بعد با غرور و افتخار به اصفهان بازگشت.» پیدا است که سفارت انگلیس دلش برای پیروان مسلک باب و بهاء نسوخته بود، بلکه در آنان به چشم ستون پنجم خویش می نگریست که باید حمایت و تقویت می شدند تا در نخستین فرصت مطلوب به ایفای نقش مهم خویش در تضعیف باورها و شعائر دینی ملت ایران و ترور شخص و شخصیت رهبران مذهبی آن (روحانیت شیعه) بپردازند...»1
1-علی ابوالحسنی، شیخ فضل الله نوری و مکتب تاریخ نگاری مشروطه، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1385، چاپ سوم، ص 185-186
https://eitaa.com/cafetarikh
تصویری دیده نشده و تاریخی از وزیر خارجه وقت #ترکیه در حرم مطهر امام رضا (ع)
آدرس کانال ما در ایتا 👇👇👇
https://eitaa.com/cafetarikh
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
@cafetarikh
کافه تاریخ
✳️ دست و دلبازی #مظفرالدین_شاه از خزانه ملی
برداشتهای غیرقانونی از خزانه ملی و حاتم بخشی نسبت به نزدیکان و دوستان یکی از ویژگیهای مشترک شاهان #قاجار ی و پهلوی بود. در این سند رونوشت دست خطهای مظفرالدین شاه به مشیرالدوله صدراعظم مبنی بر دستور ثبت ملک اعطائی بلوک بابل کنار به مفتاح الدوله در دفتر اسناد و عدم دریافت وجه مرسوم از نامبرده و اعطای یکصد اشرفی با تصویب صدراعظم و برقراری مقرری مشاهده می شود.
https://eitaa.com/cafetarikh
✳️ اغتشاش در تهران در جریان #جنگ_جهانی_اول
ایران در جریان جنگ جهانی اول کشوری به شدت به هم ریخته بود. این مسئله را می توان با نفوذ گسترده آلمان، انگلیس، روسیه و عثمانی نشان داد. نفوذ این کشورها عملا سبب می شد تا وضعیت زندگی بر عموم ایرانیان سخت و دشوار شود:
«تهران فوق العاده مغشوش بود. خبر پیشرفت قوای عثمانی به فرماندهی صاحب منصبان آلمانی ساعت به ساعت به تهران می رسید و یک نوع اضطراب و نگرانی عجیب ایجاد می کرد. ماژور ابوالحسن خان پورزند که گفتیم همراه مهاجران بود، به نفع متحدین به همدان حمله کرد و قوای ساخلوی همدان که تحت فرماندهی سرهنگ جعفرقلی آقا بود تسلیم شدند. سفرای خارجی در تهران هر کدام به نفع کشور خود مشغول تبلیغات بودند. سفرای روس و انگلیس و فرانسه، احمدشاه و نایب السلطنه را تحت فشار گذاشته بودند که پایتخت را به اصفهان منتقل کند، و از سوی دیگر سفرای آلمان و اطریش و عثمانی می کوشیدند که شاه را از این خیال منصرف سازد. بالاخره مستوفی الممالک، رئیس دولت وقت، تصمیم خود را گرفت و بدین عنوان که ایران یک کشور بی طرف است، از انتقال پایتخت به اصفهان جلوگیری کرد.»1
1-صادق ادبی، سی سال با رضاشاه در قزاقخانه و قشون، به کوشش: خسرو معتضد، تهران، نشر البرز، 1385، ص 78-79
https://eitaa.com/cafetarikh
✳️ نابودی سه چهار جمعیت گیلان بر اثر طاعون
در زندگی سده های گذشته بیماری های همه گیر می توانست یک جامعه را به سوی نابودی ببرد. این مسئله سبب می شد تا امید به زندگی و سبک و سیاق زیستن شکلی متفاوت به خود بگیرد. به گونه ای که ممکن بود ناگهان شهری به خانه ارواح تبدیل شود. اتفاقی که در رشت افتاد و این شهر بخش عمده جمعیت خود را دویست سال پیش از دست داد:
«در سال های 1822 هنگامی که فریزر به این جا آمده بود، رشت شهری آباد و رو به رشد بود و او جمعیت رابین 60 هزار تا 80 هزار نفر تخمین زده بود. بازارهای وسیعش چیزی حدود ششصد باب مغازه داشت و همه چیز به شهری تجاری و پر رونق دلالت داشت. در سال های 1830-1831 طاعون وحشتناکی در گیلان شیوع پیدا کرد که سه چهارم جمعیت آن را نابود کرد و سبب کاهش جمعیت شهر شد. همه آنهایی که به کوه های مجاور فرار نکرده بودند نابود شدند و اگرچه سال بعد برخی از نجات یافتگان بازگشتند اما شمار آنها از یکصد نفر تجاوز نکرد. پس از آن رشت دوباره به عنوان یک شهر بازرگانی مطرح شد و به سرعت بر اهمیت و رونق افزوده گشت. این شهر در حال حاضر حدود 20 هزار نفر سکنه دارد و بازارهای آن دوباره محل تجارتی پر رونقی شده اند.»1
1-ویلیام ریچارد هولمز، سفرنامه ساحل خزر، ترجمه: شبنم حجتی سعیدی، رشت، فرهنگ ایلیا، 1390، ص 82
https://eitaa.com/cafetarikh
✳️ ماجرای ژنرال شدن آشپزهای شخصی #استالین!
سراسر تاریخ حاکی از آن است که جباران خودکامه و ستمگر همه مردمی بدخیال، شکاک و ترسو بودند و همواره درگرد خویش احساس توطئه و سوء قصد می کردند. اینان خود بغرنج ترین شویه های را برای حفظ جان خویش ابداع می نمودند و شگردهای فراوان به کار می بردند تا از این رهگذر به میزان صداقت و وفاداری اطرافیان خویش پی ببرند. این همان چیزی است که بیماری روانی احساس تعقیب نام دارد. استالین در میان ستمگران جهان تنها فرمانروای خودکامه و جباری بود که شبها نمی خوابید. او شبها یا کار می کرد و یا دوستان و یاران خویش را به میهمانی نزد خود فرا می خواند. استالین همواره ساعت چهار و پنج بامداد به خواب می رفت و حدود ساعت 11 و 12 روز از خواب بر می خاست. همه دستگاه عظیم حزب کمونیست و دولت در سراسر کشور نیز رژیم کار پیروی می کردند و زمان کار خود را با ساعات کار استالین انطباق می دادند. در جهان هیچ دستگاه حفاظتی به اندازه دستگاه حفاظتی استالین نسبت به ارباب و مخدوم خویش وفادار نبود از اینرو آشپزهای بی سواد او به درجه ژنرالی ارتقاء رتبه می یافتند و نگهبان شخصی وی به مقام وزارت می رسیدند. هرکس هم که با استالین قرار ملاقات داشت صرف نظر از مقام و درجه باید از سوی گارد محافظ استالین مورد بازجویی بدنی قرار می گرفتند.
منبع: ع. آوتور خانوف، اسرار مرگ استالین، ترجمه دکتر عنایت الله رضا، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1390، ص 197
https://eitaa.com/cafetarikh
کافه تاریخ
✳️ حق تقدم در همه کارها با #اشرف_پهلوی است!
در این سند نامه #اسدالله_علم وزیر دربار به #پرویز_راجی سفیر ایران در انگلیس مبنی بر لزوم اهتمام در انجام کلیه امور ارجاعی اشرف پهلوی تاکید شده است. اشرف پهلوی به دلیل فعالیتهای گسترده غیرقانونی در داخل و حتی خارج از کشور نیازمند حمایت دولتی بود.
https://eitaa.com/cafetarikh
کافه تاریخ
✳️ هزینه 100 هزار دلاری حضور #اشرف پهلوی در کمسیون حقوق بشر
نامه #اسدالله_علم وزیر دربار به #هویدا نخست وزیر مبنی بر درخواست حواله نمودن مخارج سفر #اشرف #پهلوی رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد به امریکا جهت شرکت در کمیسیون مذکور
www.cafetarikh.com
https://eitaa.com/cafetarikh
اوزه بیو بازیکن سرشناس تیم فوتبال بنفیکا پرتغال در سفر به ایران، هنگام تمرین فوتبال با رضا پهلوی #ولیعهد در محوطه #کاخ_نیاوران
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
cafetarikh.com
https://eitaa.com/cafetarikh
✳️ شاه به اندازۀ یک سگ هم برای سپهبدش ارزش قائل نیست!
#محمدرضا_شاه مانند #رضاخان پایه اصلی قدرت خود را بر ارتش گذارد و همان رویه پدرش را انتخاب نمود. فرماندهی کل قوا شاید مهم ترین شغل او محسوب می شد. اما در عین اینکه محمدرضاشاه قدرت خود را از ارتش میگرفت و خود را بزرگ ارتشتاران لقب میداد،همواره سعی می نمود با تحقیر افسران و امرای ارتش، روحیه خودباوری و اعتماد به نفس را از آنها بگیرد. از اینرو رفتارش بـا نـظامیان خـاص بود،به آنان اهمیتی نمیداد و آنان را مثل پیشخدمت و نوکرخود میدانست. محمدرضا پهلوی کمترین توجهی به نظامیان نداشت مثل اینکه اصـلا وجود ندارند. در این خصوص احسان نراقی خاطره جالبی را روایت می نماید:« در زندان که بودم با سپهبد نجیمی نائینی آشنا شدم.ایشان تـعریف میکرد که من بـا درجۀ سـپهبدی افسر کشیک کاخ بودم.روزی شاه درحالیکه خودش پشت ماشین نشسته بود وارد کاخ شد. من تا جلو پلهها به استقبالش رفتم؛در ماشین را باز کردم،همین که بیرون آمد سگ معروف دانماریک او به طـرفش دوید و شروع به لیسیدن پایش کرد. شاه دقیقهای نشست و او را نوازش کرد و سپس برخاست و رفت، در تمام این مدت حتی یک نگاه هم به من نکرد. شب که به خانه آمدم خود گفتم مرگ ازایـن زنـدگی بهتر است که شاه به اندازۀ یک سگ هم برای سپهبدش ارزش قائل نیست.»
منبع: «گفتگو و خاطرات: ساختار ارتش و ساواک و ناکار آمدی رژیم پهلوی از زبان دکتر احسان نراقی»، مجله تاریخ معاصر ایران ، زمستان 1381 ، شماره 24 ، ص230
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
✳️ خودمحوری و خودبزرگبینی آخرین شاه ایرانزمین
به گواه نزدیک ترین افراد به #محمدرضا_پهلوی دگرگونی روحیۀ شاه تقریبا از اواخر سـال 1349/1970 آغـاز شـده بود. امّا موضوع تغییر و تحول در روحیۀ شاه بیشتر مربوط به جاهطلبی و غرور بیحدّوحصر وی بود. در ایدئولوژی شاهنشاهی، تو گویی شاه قطب عالم امکان اسـت و«عـقل کـل» به شمار میآید. تفرعن،خودمحوری و خودبزرگبینی آخرین شاه ایرانزمین شاید از 1349 بیش از گذشته تبلور یـافته بـاشد، اما همواره در درون وی این «شاهنشاهی ناپیدا» به منظور پیدایی و ظهور غلیان داشته است. اسـد اللّه عـلم، محرم اسرار شاه در یادداشت سهشنبه 27 بهمن 1349 مینویسد: «شاه گـفت: بـبین اوضاع چگونه خودبهخود جور شد.مشکل نفت حل شد، باران درسراسر ایـران بـارید، رهـبری ایران در سراسر خاورمیانه مورد قبول سراسر دنیاست. من بر اثـر تـجربه دریافتهام که هرکسی با من دربیفتد پایان غمانگیزی پیدا میکند. جمال عبدالناصر که دیگر وجـود نـدارد. جان و رابرت کندی هر دو کشته شدند، برادرشان ادوارد هم که آبرویش رفته، خـروشچف از کـار برکنار شد. این لیست پایان ندارد. همین فـرجام در انـتظار دشـمنان داخلی من نیز هست؛ مصدق را ببین، هـمینطورقوام» بـهراستی شگفتانگیز است.در پندار محمد رضا پهلوی حل معضلات اقتصادی، سیاسی و حتی طبیعی چـون کـمآبی و بارش باران در کشور، همچنین آنـچه بـر سرعبد النـاصر در مـصر، بـرادران کندی در ایالات متحدۀ امریکا، خروشچف در اتـحادجماهیر شـوروی، مصدق و قوام در ایران و...آمده است با«اثر وجودی شاه» پیوندهایی دارد!
فریدون هویدا، سقوط شاه.ترجمۀ ح.ا.مهران.تهران،انتشارات اطلاعات،1365، ص 72
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
✳️ شاهزاده خوش سلیقه و کم اشتها!
نامه های علی ایزدی رئیس دفتر #اشرف پهلوی به #هرمز_قریب مبنی بر ارسال پول جهت تهیه مروارید برای اشرف پهلوی و مذاکره راجع به دریافت تخفیف از فروشنده
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
✳️ مراسم خواستگاری در دهه 50 در جزیره قشم
مراسم خواستگاری از جمله سنت های خاصی اسلامی و ایرانی است. از این رو که برخلاف جوامع امروزین اروپایی که فرهنگ آنها در حال گسترش در همه جهان است، خانواده های عروس و داماد با یکدیگر قرارهایی را منعقد می کردند که پایبند و دوام زندگی ها مبتنی بر همین تضمین خانواده ها بود. یکی از سنت های دیدار خانوادگی و خواستگاری تعیین مهریه بود که در هر کجای کشور مبنای خود را داشت. در قشم اما:
«... خانواده داماد به خواستگاری می روند و در صورت موافقت خانواده عروس موضوع تعیین مهریه مطرح می شود که میزان آن بین سه تا پنج هزار تومان است. این مبلغ در وسط جزیره گاه میزانش تا ده هزار تومان بالا می رود. دلیل این امر به امکانات اقتصادی ساکنان مرکز جزیره بستگی دارد. ساکنان دهات داخل جزیره بیشتر کشاورز و دامپرور هستند و چون از کار صید و صیادی به دور هستند در شرایط عادی از نظر درآمد و امکانات اقتصادی در سطح پایین تری از ساکنان حاشیه جزیره قرار دارند...»1
1-پرویز ورجاوند، سفرنامه جنوب، تهران، چاپخش، 1351، ص 61-62
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
✳️ یکی از دلایل انگلستان برای تغییر سلطنت #قاجار در ایران
حکومت ایران در اواخر عصر قاجار به شدت دچار فساد شده بود. فسادی که اگرچه باعث ناکارآمدی وجهه حکومت بود اما انگلیسی ها را نیز در رسیدن به مقاصدشان خسته کرده بود. آنان رشوه های زیادی می پرداختند و اکنون برای کاهش هزینه های خود به دنبال افرادی بودند که در ازای آن رشوه ها کار هم بکنند. روایت سفیر انگلیس از زبان سفیر ترکیه در ایران، در گفتگوی میان این دو به خوبی بیانگر این واقعیت است:
#سفیر_انگلیس در جواب گفت کمان می کنم رژیم جدید موجبات سهولت فعالیت های خارجیان در این کشور را فراهم خواهد کرد. نظام اداری حاکم دچار انحطاط و پوسیدگی است. از این رو در این کشور به کسی اعتماد نخواهد کرد. من این جمله اخیر سفیر انگلیس را صادقانه یافتم. ایرانیان طی سالیان متمادی به قدری مورد معامله قرار گرفته اند که حتی معامله گران نیز از دست ایشان بیزار و خسته شده اند. بسیاری از رجال، خود را همچون متاع بازاری به فروش گذاشته اند و اغلب با پول بیگانگان امرار معاش و گذران کرده اند. اما در نهایت برای بیگانگان نیز از اینگونه خرید و فروش ادم ها سودی عاید نشده است. بیگانگان اکنون می خواهند آن رجال کهنه و پوسیده را با رجال جدید جایگزین نمایند....
1-ممدوح شوکت بیگ، خاطرات تهران: یادداشت های سفیر ترکیه از ماجرای تغییر سلطنت، آبان- بهمن 1304، ترجمه: حسن اسدی، تهران، پردیس دانش، 1390، ص 46
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
#ناصرالدین_شاه #قاجار در اواخر سلطنت خود به اتفاق مظفرالدین میرزا (ولیعهد) و جمعی از رجال و بلندپایگان دربار دربازدید از میدان مشق تهران
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
✳️ #مشروطه برای ایران زود است
همان طور که می دانیم در جریان اعتراضات علما به تدریج عدالتخانه و عدالتخواهی جای خود را به مشروطه و مشروطه خواهی داد. روشنفکران پیشقراولان این تغییرات بودند. جالب آنکه در میان آنها بودند کسانی که مدعی شدند زمانه مشروطه خواهی در ایران فرا نرسیده و مشروطه به درد ایرانیان نمی خورد. اگر چه بعدها خودشان بدان پیوستند:
«در اوقاتی که نهضت مشروطه برپا بود، میرزا ابوالقاسم خان قراگزلو (ناصرالملک) رجل سیاسی و تحصیل کرده «آکسفورد» ضمن نامه ای به طباطبایی نوشت: مشروطه برای ایران خیلی زود است. برای انتخابات مجلس اقلا یک هزار آدم تحصیل کرده مطلع به سیاست دیپلماسی و اقتصادی لازم داریم تا وکلا از میان آنها انتخاب شوند و حال آنکه ما دو نفر هم نداریم، شما اول باید در راه توسعه مدارس و روشن کردن افکار مردم قدم بردارید و جامعه ایرانی را به حقوق شخصی و اجتماعی آشنا کنید، پس از آنکه اشخاص مطلع و لایق و وطن خواه و تحصیل کرده در حد کافی داشتیم آن وقت تحصیل مشروطه آسان است ولی در شرایط کنونی اجتماعی مشروطه واقعی هیچ وقت در این جا برقرار نخواهد شد.»1
1-ابراهیم صفایی، مظفرالدین شاه؛ کودک سالخورده، تهران، نشر قطر، 1383، ص 78
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh
✳️ دانشکده حقوق دانشگاه تهران به روایت 70 سال پیش
امروز نظام آموزشی کشور در سطح آموزش عالی بسیار گسترده است. به طوری که ورود به دانشگاه ها کار دشواری نیست. اما چند دهه پیش عبور از سد کنکور اقدامی خطیر بود؛ به روایت حسین شهید زاده، شاهد عینی آن زمان توجه کنید:
«در کنکور سراسری دانشگاه تهران در سال 1322 تنها هشتاد هزار نفر شرکت کرده بودند که از این عده شماری داوطلبان ورود به دانشکده حقوق و علوم سیاسی بودند و تنها صد نفر نخستین، راه به دانشکده داشتند. برای این صد نفر هم دانشکده در سال اول جای کافی در اختیار نداشت، به طوری که دانشجویان در پاره ای ساعت های درس کنار اتاق می ایستادند و به درس استاد گوش می دادند.»1
1-حسین شهید زاده، راه بی بازگشت، تهران، انتشارات اطلاعات، 1390، ص 257
👇 #کافه_تاریخ را به دوستانتان معرفی کنید👇
www.cafetarikh.com
@cafetarikh