✍ شاخص
عناوین و القابی که همراه اسم میآیند «شاخص» نام دارند. شاخص یا برای احترام میآید یا سِمت و منصب افراد را نشان میدهد یا نشانۀ نَسَب است یا رتبۀ علمی و یا مواردی از این دست. شاخصهای پرکاربرد:
آقا، آخوند، خانم، جناب، حاج، امام، بانو، پاپ، پرفسور، حاج، شیخ، علامه، موسیو، سید، سلطان، عمو، دایی، خاله، عمه، استاد، خواجه، پهلوان، مهندس، دکتر، قاضی، شهید، سرکار، مشهدی، کربلایی، امیر، شاه، حکیم، درجات نظامی (مانند گروهبان، استوار، ستوان، سرگرد، سرهنگ، تیمسار، سرتیپ، سرلشکر، سپهبد، سردار، و ... .)
یادآوری:
۱) شاخصها همیشه بافاصله نوشته میشوند، مگر آنها که با اسمشان عَلَم شده باشند یا جزئی از آن باشند. مثال:
آقاداداش، باباطاهر، بیبیشطیطه، حاجیفیروز، حسندله، حسینمیرزا، خالهلیلا، خانعمو، داداشرضا، رضاخان، رضاشاه، رضاقلیخان، شاهعباس، فتحعلیشاه، کَلعباس، مریمبانو، مشمریم، ملاصدرا، ملانصرالدین، میرزاکوچکخان جنگلی، ناصرالدینشاه، ننهبلقیس، و ... .
۲) شاخصها همیشه بلافاصله پیشاز اسم میآیند و بین شاخص و اسمْ عنصر دیگری قرار نمیگیرد.
✍ دو نکتهٔ فاصلهگذاری دربارهٔ «شاخص»
۱) وقتی دو شاخص در پی هم میآیند، بافاصله نوشته میشوند.
🔸 مثال:
استاد دکتر علیاشرف صادقی، امیر سپهبد علی صیاد شیرازی، سپهبد خلبان نادر جهانبانی، ... .
۲) فاصلهگذاریِ نامهای خانوادگیِ دوتایی و بیشتر تابع تلفظ است. اگر به هم اضافه شوند، بافاصله نوشته میشوند، وگرنه نیمفاصله نوشته میشوند.
🔹 مثال:
- حالت اضافه: جوادیِ آملی، محمدیِ گلپایگانیِ اَبیانه، ... .
- غیراضافه: تقویمنش، میلاننورانی، مهدویکیا، حسینیپناه، ... .
📖 فرهنگ روز سخن
نویسنده: دکتر حسن انوری
سرپرست تألیف و ویرایش: دکتر حسن انوری
ناشر: انتشارات سخن
«فرهنگ روز سخن» از تازهترین واژهنامههای زبان فارسی است و به سرپرستی دکتر حسن انوری در یک جلد تألیف شدهاست.
فرهنگ روز سخن واژههای قدیمی را دربرندارد و در تدوین آن، واژهها و تعبیرات روز زبان فارسی مدنظر بودهاست. این فرهنگ توسط انتشارات سخن تدوین و منتشر شدهاست. در تدوین این فرهنگ نیز، افزون بر سرویراستار (دکتر حسن انوری)، 46 مؤلف و 21 ویراستار در بخشهای عمومی و تخصصی همکاری داشتهاند.
✍ صفت مفعولی
تعریف: واژهای که دلالت کند بر کسی یا چیزی که فعلی بر آن واقع شدهاست.
ساخت رایج: بن ماضی + «-ه»: (زیتون) پرورده، (لباس) چروکیده، (نان) سوخته، (خودرو) فرسوده، (متن) ویراسته، ... .
دو نکتۀ فاصلهگذاری:
۱) برخی واژهها + صفت مفعولی یک صفت مرکب میسازند و نیمفاصله میشوند:
آموزشدیده، تثبیتشده، جانباخته، دلسوخته، زبانبسته، قوامیافته، منتشرشده، ... .
۲) برخی از صفتهای مفعولی نیز با «شده» میآیند و نیمفاصله میشوند:
دیدهشده، ربودهشده، شستهشده، شنیدهشده، گفتهشده، نوشتهشده، ... .
✍ یک نکتهات بگویم!
الگوی «واژه + بُن مضارع + -ی» اسم میسازد و همیشه نیمفاصله یا بیفاصله نوشته میشود. مثال: درستنویسی: درست (واژه) + نویس (بن مضارع «نوشتن») + «-ی».
۴۰ مثال دیگر:
آبرسانی، آدمفروشی، اتوشویی، اندازهگیری، ایمنسازی، بستهبندی، پاکسازی، پندپذیری، تندرَوی، جمهوریخواهی، خانهداری، خودزنی، خودکشی، خوشنویسی، خونریزی، دروغگویی، دوستیابی، رُکگویی، روشنبینی، زبانشناسی، سُسخوری، سهلگیری، شکستهنویسی، عقبنشینی، علمآموزی، عوامفریبی، فرصتطلبی، قالیشویی، کارتنسازی، کتابخوانی، کمدانی، کنارهجویی، گاهشماری، مردمگریزی، مشکلگشایی، ملیگرایی، نامهرسانی، واژهپژوهی، هستیبخشی، همهپرسی، و ... .
یادآوری:
بن مضارع = فعلِ امر منهای «بـ».
مثال: برو ← رو.
✍ فاصلهگذاری و املای منابع
۱) کتابها و مقالههای فارسی با رسمالخط و املا و نشانهگذاریِ چاپیشان در پاورقی و کتابنامه میآیند و ویرایش نمیشوند. مثال:
- بزرگ علوی، چشمهایش (نه *چشمهایش)؛
- ابوالحسن نجفی، «آیا زبان فارسی در خطر است؟».
یادآوری:
نامهای دواملایی را باید مطابق با چاپی که از آن نقل میکنیم بنویسیم، هرچند نادرست باشند: *ناتور دشت/ ناطور دشت (اثر جِی. دی. سالینجر، از ناشران و مترجمان گوناگون).
۲) نامهای عربیِ دوتایی را نیمفاصله یا بیفاصله مینویسیم:
- نهجالبلاغه، نصیحةالملوک، بحارالأنوار، مرصادالعباد.
۳) نامهای عربیِ سهتایی و بیشتر را بافاصله مینویسیم:
- المعجم فی معاییر أشعار العجم، من لا یحضره الفقیه.
✍ سه نکتۀ فاصلهگذاری
عبارتِ «هر چند وقت یک بار» از دو گروه اسمی تشکیل شدهاست: ۱) «هر چند وقت» (صفت + صفت + اسم)؛ ۲) «یک بار» (عدد/ صفت + معدود/ موصوف). این دو گروه همیشه در نقش قید بهکار میروند و کاملاً بافاصله نوشته میشوند.
یادآوری:
۱) «هرچند» اگر حرف ربط و به معنای «اگرچه» باشد، بیفاصله میشود:
هرچند پیر و خستهدل و ناتوان شدم
هرگه که یاد روی تو کردم جوان شدم (حافظ)
۲) «یک بار» عدد و معدودِ غیرواژگانی است (= واژه نیست) و بنابراین بافاصله نوشته میشود.
✍ یک نکتهات بگویم!
«را»، در گفتارینویسی، پس از واژههای پایانیافته به «ی» (/i/)، به دو صورت نوشته میشود، زیرا هم بهصورت /o/ تلفظ میشود و هم /ro/:
۱) ...ـیو/ ...یو: صندلیو ببر؛ کتریو بذار رو گاز.
۲) ...ـی رو/ ...ی رو: بستنی رو بریز تو کاسه؛ کیوی رو بده من.
یادآوری:
در این مورد میتوان «رو» را نیمفاصله هم نوشت، گرچه مرسوم نیست: بستنیرو، کیویرو.
#ویرا
چگونه بنویسیم و پژوهش کنیم؟.pdf
1.78M
📗چگونه بنویسیم و پژوهش کنیم؟
✍حجتالاسلاموالمسلمین دکتر علی قنبریان
▫️دانشآموخته دکتری دانشکده معارف و انديشه اسلامی دانشگاه تهران
▫️پژوهشگر پسادکتری
#ویرا
✅ سایتهای مهم پژوهشی
📘 پایاننامهها
Ganj.irandoc.ac.ir
📑 مقالات
ensani.ir
maarefnet.ir
sid.ir
elmnet.ir
virascience.com
noormags.ir
library.tebyan.net
📚 کتابها
Ghbook.ir
nlai.ir
lib.eshia.ir
Noorlib.ir
Lib.ir
👆👆👆👆👆