وان یک خصلت انسانی همیشه بروز داشته است.
اشاره شد که: «حیا» و «عفاف»، تاریخ بردار نیست؛ گرچه برای پوششهای خاص میتوان تاریخ معین کرد. «عفاف» روح پوشش است، و پوشش کالبد آن؛ عفاف، فلسفهی پوشش است و پوشش تضمین کنندهی آن. مجسمهها، کتیبهها و نقشهای برجستهی تاریخی نشان می دهد که: سرما و گرما علت اصلی پوشاک نبوده، بلکه علت آن حیا و پوشاندن شرمگاه بوده است.
زنان ایرانی در دورههای مختلف مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان پوشش داشتهاند. در زمان مادها زنان، با جامههای دو تکه خود را میپوشانیدهاند. زنان دورهی هخامنشی پارچهی شنل مانندی روی سر میانداختهاند که حالتی شبیه به چادر داشته است.
در عهد اشکانیان زنان قبایی بر تن میکردهاند و شنلی بر سر میافکندهاند و معمولاً نقابی به پس سر میآویختهاند. زنان عهد ساسانی گاهی چادری گشاد و پرچین به سر میکردهاند که تا وسط ساق پا میرسیده است. نقوش بانوان ساسانی در بشقابهای نقرهای نشان میدهد که هر یک از بانوان، چادری به خود پیچیدهاند (مهریزی، 1386: 93-97).
بنابراین، تاریخ این نظریه را تأیید می کند که حیا و آزرم همواره در میان ملل عالم یکی از فلسفههای پوشش بوده است. در طول تاریخ، تمام انگیزههای انسان از پوشش، حفاظت از سرما یا زیور و خودنمایی نبوده است، گرچه نمیتوان این انگیزهها را در کیفیت و نوع پوشش نفی کرد. علاوه بر آن، چون رعایت حیا و عفت در میان زن و مرد به تناسب آفرینش هر یک متفاوت است، همیشه زنان از پوشش بیشتری استفاده میکردهاند.
اگر تنها سرما و گرما انگیزه بود، این تفاوتها قابل تحلیل بود. حتی گرایش به زیبایی صرف نمیتواند آن را پاسخگو باشد.
اگر چه در دنیای کنونی نوع پوشش آزاد است، اما کسی بیحیایی و بیعفتی را آزاد نکرده است. هنوز قوانین جهانی در خصوص جلوگیری از کارهای خلاف عفت به قوت خود باقیست؛ هنوز آمارها نشان میدهد که مردمان در نهاد خود از بیعفتی انزجار دارند. به هر حال، حیا و آزرم خصلتی انسانی است و جدا از هر گرایش فرهنگی و دینی، برای بشریت قابل طرح است.
هر چند در برخی فرهنگها و مکتبها زمینهِی پذیرش و تبیین آن آسانتر است، باز انسان به حکم نهاد و ساختار وجودی خود به حیا و شرم رغبت دارد. البته، این خصلت مانند همهی خصلتها و ارزشها قابلیت رشد و افزایش دارد؛ بدین معنا که همه مایهی درونی دارند، گرچه در همه یکسان به فعلیت نمیرسد؛ برای نمونه، انسان خواهان صداقت و راستی است و به عنوان یک خصلت مثبت و ارزش انسانی توان رشد و افزایش دارد؛ اما همه در یک درجه از صداقت و راستی قرار ندارند. از این رو، تخلف علمی انسان از این خصلتها و رویگردانی او در صحنههای زندگی به کمال بودن این خصلتها ضرر نمیزند و فطری بودن آن را مخدوش نمیکند(مهریزی، 1386: 98-100). در رهگذر این رویکرد، چه بسیار متخلفانی که به انحراف عملی خود اعتراف کرده و خود را از آن کمال محروم میدانند.
اهمیت عفاف
هر حرکتی که برای دفاع از زن انجام میگیرد، باید رکن اصلی آن، رعایت عفاف وی باشد. عفت در زن، وسیلهای برای تعالی و تکریم شخصیت او در چشم دیگران، حتی در چشم خود مردان شهوتران و بیبند و بار است. عفت زن، مایهی احترام و شخصیت اوست. مسألهی حجاب و محرم و نامحرم و نگاه کردن و نگاه نکردن به خاطر آن است که عفاف سالم نگه داشته شود. اسلام به مسألهی عفاف زن اهمیت میدهد. البته، عفاف مخصوص زنان نیست، مردان هم باید عفیف باشند([آیتاللهالعظمی] خامنهای، 1385: 111).
رابطهی حیا، عفاف و حجاب
حیا ملکهای است که موجب خودداری از کارهای زشت میشود. انگیزهی حقیقی گرایش زن به حجاب، احساس فطری یا غریزی شرم و حیاست. شرم و حیا در زن نسبت به بیگانه مانند غیرت در مرد است؛ به عبارت دیگر، درک و شعور فطری و الهام غریزی زن به حفظ خود از دستبرد نااهلان برای ارتقای ارزش وجودی خویش است.
در شرم و حیا، عشق و اشتیاق به عفاف و پاکدامنی تدبیر مکانیسمی نهفته در خلقت و فطرت زن است که او را وا می دارد گاهی به صورت ناخودآگاه خود را از چشم نامحرم بپوشاند. به همین دلیل، وقتی احساس حجب و حیا را از دست می دهد در محیط ناامن اجتماع هم کشف حجاب میکند؛ و برعکس، وفتی احساس شرم و حیا در او زنده است در محیطی که امنیت کامل هم وجود دارد، باز هم تمایل دارد خود را بپوشاند. احساس حیا و شرم از انجام دادن کارهای زشت از ثمرات عفاف به شمار میآید.
هر قدر این احساس شرم از زشتیها در انسان بیشتر باشد، عفت او بیشتر خواهد بود(اسحاقی، 1388: 45-46). امام علی (ع) می فرماید: « شرم از خداوند و خلق او باعث عفت و بزرگی میشود» (تمیمی آمدی، 1388: 504). بدون شک، به تناسب ویژگیهای روحی و جسمی انسان، آفرینش لباس و پوشش و روی آوردن فطری او به آن یکی از نعمتها و هدایای الهی محسوب میشود.
در فرهنگ اسلامی، انسان لباس نمی پوشد که تن را عرضه کند،
بلکه لباس می پوشد تا خود را بپوشاند. لباس برای او یک حریم است؛ به منزلهی دژی است که تن را از دستبرد چپاولگران محفوظ میدارد و کرامت او را حفظ میکند. لباس برای آن است که تحریک جنسی را کم کند نه آن که بر قدرت تحریک بیفزاید. شاید در مقام ادعا همهی انسانها خود را مؤمن و متعهد بدانند، اما کسی این ارزش و مقام عالی انسانی (گوهر عفاف) دارد که ویژگیهای زیر را داشته باشد:
الف) باوقار بودن: زن عفیف از هر کار سبک و نامناسبی که موجب جلب توجه دیگران شود پرهیز می کند. شیوهی راه رفتن، لباس پوشیدن و رفتارش به گونهای نیست که نظر نامحرمان را به سوی خود جلب نماید.
ب) عفت کلام: زن باعفت ساده و آرام و بی وسوسه حرف میزند و از سخنان غیر ضروری با نامحرم دوری میکند.
ج)پرهیز از خودنمایی: زن پاکدامن از مظاهر خودنمایی هم چون نشان دادن زینتهای خود، بیرون گذاشتن قسمتی از موی سر یا آرایش چهره برای نامحرم پرهیز مینماید.
د) پوشش مناسب: زن عفیف از انتخاب لباسهای نازک و چسبان و رنگهای تن و زنندهای که زمینه ساز جذب نامحرم به سوی او میشوند، اجتناب میورزد.
ه) کنترل رفت و آمدها: زن عفیف از رفتن به مراکز و مکانهای آلوده و نامناسب، همچون مجالس گناه و لهو لعب خودداری میکند. بنابراین، عفاف به عنوان پیش زمینهی اساسی باید مورد توجه قرار گیرد. گرچه نگاه به مسألهی حجاب، برای رشد معنوی و اخلاقی جامعه مؤثر است، اما سالم سازی بنیانهای اخلافی جامعه مؤثرتر است.
بیتردید، عفاف در اصلاح بنیانها مؤثر است؛ همچنین، حیا در ارتباطی متقابل با عفاف، گاه معلول و گاه علّت است. باید دانست حجاب واقعی، جز در پرتو این دو میسر نخواهد بود. سالمسازی اخلاقی یک جامعه محدود به حجاب نیست، بلکه مجموعهای از چگونگی رفتارها و باید و نبایدهای فردی و اجتماعی با ارتقای سطح عفاف و حیای جامعه، ارتباط مستقیم دارند. در حقیقت، حجاب پوششی ویژه و عفت خصلتی برخاسته از بینش و منش است (اسحاقی، 1388: 46-48). حجاب میتواند ریایی، تحمیلی، ظاهری یا غیر اختیاری باشد، ولی عفت، خصلتی ارزشی و اختیاری است.
امام علی (ه) میفرماید: «پاک بودن، خصلت زیرکان است». (تمیمی آمدی، 1388: 47).
آمیختگی آفرینش زن با عفت و پاکدامنی
عفت و پاکدامنی با آفرینش زن به هم آمیخته است. او از روزی که دیده به جهان میگشاید، عفتگرا و پاکدامن است. نگاههای معصومانه و نفرت او از گناه، در آغاز جوانی و تظاهر به عفت و پاکدامنی در برخوردهای اجتماعی، نشانهی آن است که عفت در خلقت زن جایگاه ویژه و رفیعی دارد که هم خود زن خواهان آن است و هم دیگران زن را با این ویژگی میخواهند.
اسلام، آفرینش زن و صلاح و خیر جامعه را در نظر گرفته است و حجاب را لازم شمرده تا با عفت درونی او هماهنگ گردد و بنیان خانواده مستحکم شود. اسلام، زیبایی و دلآرایی زن را برای همسر وی میخواهد تا دیگران از آن سوء استفاده نکنند. بنابراین، الزام پوشش فقط برای حفظ عفت اوست، نه زنجیر اسارتی بر دست و پایش؛ و نه سدی در برابر سیر تکامل علمی، فکری و هنریاش، بلکه وسیلهای برای تعالی روح و ایفای مسئولیتهای فردی و اجتماعی اوست . از این رو، اسلام پوشش را ملاک برتری زن معرفی کرده است (قاضی، 1387: 97-98).. بنابراین، حیا و عفاف، تدبیری است که خود زن با یک نوع الهام برای گرانبها کردن و حفظ موقعیت خود در برابر مرد به کار برده است.
حفظ عفاف اجتماعی
حفظ عفاف اجتماعی، به عفاف زن بستگی دارد. زنی که می خواهد برای رسیدن به مقاصد شیطانی خود، بیبند و باری را در جامعه رواج دهد، زنان را بازیچه و ملعبهی خود می کند. کافی است برای به فساد کشیدن یک جمعیت، تعداد اندکی هرزه و بیبند و بار در بین آنها راه یابند؛ به گونهای زشتیها و آلودگیهای اخلاقی را بین آنان رواج میدهند که بعد از مدت کوتاهی عادی جلوه کند. ممکن است هر زن بدحجاب، بی بند و بار نباشد؛ ولی بدحجابی مقدمهی بیبند و باری و زمینهساز تمتعات شهوانی و جنسی است.
زن مسلمان برای آن که در بعد اجتماعی، حد اعلای توفیق را به دست آورد و محیط مقدس کاریاش به هرزگیهای شهوانی آلوده نشود، باید حجاب را رعایت کند (همان: 111-112). بدون تردید، وقتی کار و شهوت به هم درآمیزد، محیط کار آلوده، و در نتیجه بازده فعالیت ها کم میشود؛ هم چنین ثبات، اطمینان و اعتماد از محیط خانواده رخت برمیبندد.
منابع و مآخذ
- اسحاقی ، سیدحسن ؛ ( 1388 )؛ گوهر عفاف ( پژوهشی درباره ی حجاب )؛ چاپ دوم ؛ قم : انتشارات بوستان کتاب.
- اکبری ، محمدرضا؛ ( 1387) ؛ حجاب در عصر ما ؛ چاپ پنجم ؛ تهران: انتشارات پیام آزادی
- بهروزی، مریم؛ ( 1387) ؛ حجاب هاله ای از عفاف ؛ چاپ ششم ؛ تهران : کانون قرآن و عترت جامعه زینب (س) .
- حداد عادل ،غلام علی ؛ ( 1386) ؛ فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی) چاپ هفدهم؛ تهران : انتشارات سروش ..
- خامنه ای ، { آیت اللهالعظمی } سیدعلی؛ ( 1377
دوستان حجم مطالب زیادهست ولی مطالب کامل وجامعی میباشدلطفاوقت بگداریدومطالعه نمایید
از همراهی همه شماعزیزان سپاسگزاریم🌹🌹🌹🌹🌹
هدایت شده از عکسوخاطره💎
طبق دستورِ ارکان حرب کل قشون( وزارتجنگ)،
در دورانِ پسا #کشف_حجاب ، زنهای معروفه باید با چادر باشند.
تا با #چادر انگشت نما شوند!!!!
(آیا این برای شما کافی نیست؟!)
https://twitter.com/MasoudFadak/status/1069984538481160192?s=09
هدایت شده از نشریه فرهنگ پویا
♻️پوشش در نگاه مسیحیت
🖊مهیا زاهدین لباف
✅مسیحیت نه تنها احکام سخت یهود را استمرار بخشیده، بلکه در برخی موارد آن را تشدید نموده و در برخی از آیات انجیل کوشیده آن را شدت بیشتری بدهد.
✳️در کتاب مقدس مسیحیان، به طور صریح آیاتی دربارۀ لزوم عفت و خانه نشینی، آراستگی زن به حیا، پرهیز از آرایش با زیور آلات و بافتن موی و وجوب پوشاندن موی سر مخصوصا در مراسم عبادی، سکوت در کلیسا و داشتن وقار آمده است.
📗نشریه فرهنگ پویا #شماره_18
🆔@farhang_puya
هدایت شده از نشریه فرهنگ پویا
♻️نگاه شهید مطهری به مسئلۀ ارتباط
🖊فاطمه حیدری
🚻از منظر قرآن تمام لذتهای جنسی میان زن و مرد باید به محیط خانوادگی محدود شود و در قالب ازدواج صورت پذیرد.
🔴از جنبه روانی به بهداشت روانی اجتماع کمک میکند
🔵از جنبه خانوادگی سبب تحکیم روابط خانوادگی و برقراری صحت کامل بین زوجین میگردد.
⚫️از جنبههای اجتماعی موجب حفظ و استیفای نیروی کار و فعالتر شدن افراد در زمینه اقتصادی میشود.
🚺همچنین باعث میشود که ارزش و مقام زن بالا برود و جایگاه با عظمتی در جامعه کسب کند.
📒نشریه فرهنگ پویا #شماره_18
🆔@farhang_puya
هدایت شده از نشریه فرهنگ پویا
🔰 اندلس؛ سرزمین عبرتها
✍ مهین محمدپور
⬅️ از جمله دلایل شکست مسلمین در اندلس، روی آوردن حاکمان و اطرافیان آنان به تشریفات و تجملات زندگی بود. برای مثال، در هنر معماری "روی آوردن به ساختن مساجد بزرگ و قصرهای بلند برای فرمانروایان مسلمان، از هنگامی آغاز شد که خلافت اسلامی به دست معاویه، سرسلسله امویان، از مدینه به دمشق منتقل شد. خلفای چهارگانه پیش از او، به پیروی از پیامبر اسلام، از اسراف و تجمل خودداری میکردند. معاویه با مشاهده معابد بتپرستان و کلیسای مسیحیان اقدام به برپایی مساجدی پرشکوهتر از این ساختمانها کرد."
📜 نشریه فرهنگ پویا #شماره_7
🆔@farhang_puya