🔸معرفی کتاب
✔️ در تمدن اسلامی، علاوه بر پژوهشها و تحقیقات نظری، پژوهشهای تجربی اجتماعی نیز صورت گرفته است. یکی از شاهکارهای تجربی، پژوهش جامع ابوریحان بیرونی تحت عنوان «تحقیق ما للهند» است.
✔️ «تحقیق ما للهند» یک دایرة المعارف بزرگ هندشناسی است که با رویکردی تجربی و مردمشناختی تدوین شده است. این کار به حوزۀ مردمشناسی فرهنگی تعلق دارد.
✔️ ابوریحان بیرونی، بنا به اختلاف اقوال، حدود سیزده تا هفده سال در هند سکونت داشته، زبان سانسکریت را آموخته و تجربیات خود را ثبت نموده است.
✔️ در این اثر، ابوریحان بیرونی به مقایسۀ تطبیقی فرهنگ دینی یونان، صوفیه و برخی دیگر از ادیان با فرهنگ و دین هندیها پرداخته است.
✔️ به لحاظ تجربی، کار ابوریحان از آثار جامعهشناسان کلاسیک غنیتر است. این کتاب به زبان عربی نگاشته شده است و ادو ترجمۀ فارسی از آن موجود است: ترجمۀ استاد اکبر داناسرشت و ترجمۀ دکتر منوچهر صدوقی سها. ترجمۀ نخست بهتر است.
#ابوریحان_بیرونی
#مردم_شناسی_دین
@DeepAnalysis
🔺 ژرفکاوی: بستری برای تأمل دربارهی انسان، اجتماع و سیاست
🔹 فلسفه، اجتماع و سیاست
🔸مسائل اجتماعی ایران و جهان
🔘 درسگفتار، کتاب، مقاله، رویداد، تحلیل و گفتگو و ویدئو
🔗 لینک عضویت 🔽
https://eitaa.com/DeepAnalysis
@DeepAnalysis
🔹 درسگفتار
✔️ درسگفتار نظریههای کلاسیک جامعهشناسی (دانشگاه تهران، دورۀ کارشناسی، سال ۸۹) توسط دکتر حسین کچویان
✔️ این درسگفتار سیزده جلسهای، شامل یک دوره نظریات کلاسیک جامعهشناسی و بیان ریشههای تاریخی-فلسفی آن با نگاهی دقیق و نقادانه است.
✔️ خطوط کُلّی جلسۀ اول: در این جلسه، دکتر کچویان، به شیوۀ مواجهۀ نظری با نظریههای جامعهشناسی مُدرن میپردازد. جامعهشناسی رویکرد نظریِ جهانِ تجدد (مدرنیته) با پدیدههای انسانی و اجتماعی است.
#حسین_کچویان
#نظریه_جامعهشناسی_کلاسیک
@DeepAnalysis
ژرفکاوی
🔹 درسگفتار ✔️ درسگفتار نظریههای کلاسیک جامعهشناسی (دانشگاه تهران، دورۀ کارشناسی، سال ۸۹) توسط دک
نظریه های جامعه شناسی-دکتر کچویان. ج1.mp3
48.47M
#درسگفتار
#حسین_کچویان
🔘 نظریههای کلاسیک جامعهشناسی
جلسۀ (۱)
.
🔸سه ادعای بزرگ جان سرل در مورد ساخت تمدن انسانی
✔️ جان سرل در صفحات پایانی کتاب «ساخت جهان اجتماعی» بیان میکند:
✔️ این کتاب حداقل سه ادعای بسیار قوی دارد [...] :
نخست اینکه کُلّ واقعیت نهادی انسانی [...] و همۀ تمدن انسانی [...] تنها توسط یک عملیات منطقی-زبانی تحقق یافته است.
دوم آنکه ما میتوانیم بگوییم آن عملیات چیست؛ اعلام یک کارکرد وضعی (A Status Function Declaration).
سوم آنکه تنوع و پیچیدگی عظیم تمدن انسانی در پرتو این واقعیت تبیین میشود که این عملیات زبانی-منطقی مقیّد به حوزۀ خاصی نیست.
(Searl 2010: p. 201)
برگرفته از کتاب:
Making the Social World (2010)
نوشتۀ جان سرل
@DeepAnalysis
🔸معرفی مقاله
✔️ مقالۀ «بررسی آراءعلامۀ طباطبایی در زمینۀ زیست اجتماعی انسان»، نوشتۀ حجت الاسلام دکتر محمود تقیزاده داوری، در سال ١٣٩٨ در نشریۀ «علوم اجتماعی» (دانشگاه علامه طباطبایی) چاپ شده است.
✔️در این مقاله تقی زاده داوری مسألۀ «هویت اجتماعی» انسان را در آراء علامۀ طباطبایی مورد بررسی قرار میدهد. این مقاله به نظریه اجتماعی علامه طباطبایی میپردازد.
🔸نویسنده ابتدا به عنوان پیشینۀ بحث، این مسأله (هویت اجتماعی انسان) را در آراء افلاطون و ارسطو، به عنوان پیشگامان آن ،مورد بحث قرار داده و سپس دیدگاه فارابی، شیخ الرئیس، ابن خلدون و شهید مطهری را به صورت فشرده بررسی میکند.
🔸تقیزاده معقتد است نوشتههای علامۀ طباطبایی در رابطه با هویت اجتماعی انسان به دو دسته تقسیم میشوند: الف- نوشتههای فلسفی. ب- نوشتههای فلسفی-الهیاتی.
🔸 از نظر نویسنده، علامۀ طباطبایی در جای جای آثار خود «مدنی بالطبع» بودن را همان «مستخدم بالطبع» بودن میداند، در صورتی که این نکته نادرست است و به نظر میرسد این دو تعبیر در آراء علامه نوعی ناسازگاری درونی برای نظریۀ ایشان محسوب میشود.
#محمود_تقیزاده_داوری
#نظریه_اجتماعی
@ِDeepAnalysis
27.15M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
☑️ ویدئو
🔺استاد مسعود درخشان
🔹 نظریۀ تعادل عمومی والراس، مانند برخی دیگر از طرحها در اقتصاد ریاضی قدرت مواجهه با مسائل واقعی زیست اجتماعی انسان را ندارد.
🔹در زندگی پارتو نوعی چرخش جدّی وجود دارد؛ او پس از تدوین بهینۀ پارتو به این نتیجه رسید که فهم عمیق مسائل اقتصادی را باید در جامعهشناسی جستجو کرد؛ تحلیلهای ریاضیاتی واقعیت را تبیین نمیکنند.
🔹 با حذف مفهوم ارزش و جایگزینی آن با مفهوم مطلوبیت مارکس از اقتصاد آکادمی حذف شد.
#مسعود_درخشان
#نظریه_اقتصادی
@DeepAnalysis
🔹ادب پارسی
🔸گفتار مولوی در باب آزادی در جهان اندیشه
✔️ بر اندیشه گرفتْ* نیست و درون عالم آزادی است زیرا اندیشهها لطیفاند [...].
✔️ آن اندیشهها چون مرغان هوایی و آهوان وحشیند که ایشان را پیش از آنکه بگیری و در قفس محبوس کنی، فروختنِ ایشان از روی شرع روا نباشد، زیرا که مقدورِ تو نیست مرغِ هوایی را فروختن، زیرا در بیع تسلیم شرط است و چون مقدور تو نیست چه تسلیم کنی؟
✔️ پس اندیشهها مادام که در باطنند بی نام و نشانند بر ایشان نتوان حکم کردن، نه به کفر و نه به اسلام.
*خردهگیری، مواخذه
▪️فیه ما فیه (تصحیح استاد بدیع الزمان فروزانفر، نشر نامک ۱۳۸۵)، ص ۸۰
#مولوی
#ادب_پارسی
@DeepAnalysis
🔲 مردم باورمند در میانهی پیکار
✔️ چند آیه از قرآن دربارهی عمل مؤمنان هنگام نبرد با دشمنان
☑️ باور به خدای هستی، نویدها و هشدارهای او. نخست اهل ایمان را سزد که باور کنند آغاز و انجام و میانهی چیزها همگی به دست خداست، در پیکار هم چنین است <فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ رَمَىٰ> (انفال، ۱۷).
☑️ دعا، ابزار پیکار. خواندن خدای بیکران در همه حال فرمودهی اوست <قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزَامًا> (فرقان، ۷۷)، اما افزون بر آن ابزار پیامبران در نبرد هم هست <عَنِ الرِّضَا علیه السلام، أَنَّهُ کَانَ یَقُولُ لاِءَصْحَابِهِ: «عَلَیْکُمْ بِسِلاَحِ الاْءَنْبِیَاءِ» فَقِیلَ: وَ مَا سِلاَحُ الاْءَنْبِیَاءِ؟ قَالَ: «الدُّعَاءُ»> (الكافي، ج٤، ص ٣٠٢).
☑️ برنامهریزی و کار عقلایی. اگر سرانجام نیک کارها- از جمله کار پیکار- در گرو فرمانبری از خداست، او خود فرموده است <وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ> (انفال، ۶۰). و در جای دیگر گفته است <يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انفِرُوا جَمِيعًا> (نساء، ٧١) و فرموده <وَلْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَأَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةً وَاحِدَةً وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن كَانَ بِكُمْ أَذًى مِّن مَّطَرٍ أَوْ كُنتُم مَّرْضَىٰ أَن تَضَعُوا أَسْلِحَتَكُمْ وَخُذُوا حِذْرَكُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا> (نساء، ١٠٢).
☑️ وحدت. <وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ> (انفال، ۴۶).
☑️ تبعیت از رهبر الهی. <وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ> (انفال، ۴۶).
☑️ رازداری و عدم افشای اسرار. خدای جهان فرماید <وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَىٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا> (نساء، ٨٣). و گوید <يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِّن دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآيَاتِ إِن كُنتُمْ تَعْقِلُونَ> (آل عمران، ۱۸). در عصر رسانههای اجتماعی اهمیت این نکته فزونتر است.
☑️ رجوع به دانایان. در کار جنگ، چونان دیگر کارها، پیرو راهبر الهی باشد و در شیوهی کارها از دانایان پرسش کند <وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِمْ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ> (النحل، ۴۳).
☑️ دوراندیشی و احتیاط در برابر منافقان. منافق را نشانههایی است. فساد کنند و گمان نمایند مصلحاند، اهل ایمان را سفیه شمارند و خود سفیهاند، مردمان را تمسخر و ریشخند نماید و خود از سوی خدا ریشخند شوند؛ و در همهی این امور دوبین و احولاند (بقره، ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۴). اما به هنگام پیکار رفتارشان آشکارتر شود. آنان به هنگام پیکار بهانهجویی کنند:<إِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ> (توبه، ۴۵). اگر به همرا شما باشند موجب فساد و سوء محاسبه شوند <لَوْ خَرَجُوا فِيكُم مَّا زَادُوكُمْ إِلَّا خَبَالًا> (توبه، ۴۷) و برای فتنهانگیزی شتابشان بیشتر شود <وَلَأَوْضَعُوا خِلَالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَ> (توبه، ۴۷) و در میان آنان برخی چشم و گوش دشمناند <وَفِيكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ> (توبه، ۴۷).
☑️ صبر. فرمود تعالی اسمه <آل عمران
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ> (آل عمران، ۲۰۰).
#تحلیل
#علی_خراسانی
#متن_مقدس
@DeepAnalysis
🔸 معرفی مقاله
✔️ اسلام و نظریۀ جنگ عادلانه (Islam and Just War Theory) مقالهای است که توسط محمد لگنهاوزن فیلسوف آمریکایی معاصر به زبان انگلیسی نوشته شده است.
🔸لگنهاوزن در این مقاله ابتدا پیشینۀ تاریخی به کارگیری واژۀ جنگ عادلانه را بررسی و ریشۀ استفاده از این واژه را به اوگوستینوس (اوگوستین) میرساند.
🔸او بیان میکند که به تدریج در سنّت مسیحی تعبیر «جنگ مقدّس» جایگزین «جنگ عادلانه» شد.
🔸در نظریههای امروزی نیز جنگ عادلانه در مقابل جنگ مقدس قرار دارد. از نظر لگنهاوزن، دیدگاه اسلام در مورد جهاد به نظریههای جنگ عادلانه نزدیکتر است تا جنگ مقدس در مسیحیت.
🔸این مقاله برای کسانی که به دنبال مطالعات فلسفی و اجتماعی جنگ هستند مفید است.
#لگنهاوزن
#تمدن_پژوهی
#مطالعات_جنگ
@DeepAnalysis
✔️ متن مقاله را در ادامه دانلود کنید:
⬇️⬇️⬇️
🔹درسگفتار
✔️ درسگفتار نظریههای کلاسیک جامعهشناسی (دانشگاه تهران، دورۀ کارشناسی، سال ۸۹) توسط دکتر حسین کچویان (جلسۀ دوم)
✔️این درسگفتار سیزده جلسهای، شامل یک دوره نظریات کلاسیک جامعهشناسی و بیان ریشههای تاریخی-فلسفی آن با نگاهی دقیق و نقادانه است.
✔️ خطوط کُلّی جلسۀ دوم: در این جلسه، دکتر کچویان، در امتداد مباحث جلسۀ قبل، چارچوب تئوریک و نحوۀ مواجهه با نظریههای جامعهشناسی مُدرن را توضیح میدهد. بخشی از جلسه، شامل نکات مربوط به فلسفۀ علم و بخشی از آن مربوط به ماهیت تمدن غرب است.
#حسین_کچویان
#نظریه_جامعهشناسی_کلاسیک
@DeepAnalysis
ژرفکاوی
🔹درسگفتار ✔️ درسگفتار نظریههای کلاسیک جامعهشناسی (دانشگاه تهران، دورۀ کارشناسی، سال ۸۹) توسط دکت
نظریههای جامعهشناسی- دکتر کچویان- ج2.mp3
34M
#درسگفتار
#حسین_کچویان
🔘 نظریههای کلاسیک جامعهشناسی
جلسۀ (۲)
.
🔸معرفی مقاله
✔️ مقالۀ الهیات اجتماعی شیعه (Shi’ite Social Theology) نوشتۀ محمود تقیزادۀ داوری است.
✔️ نویسنده در این مقاله سعی کرده است به معرفی حوزۀ مطالعاتی به خصوصی به نام «الهیات اجتماعی شیعه» بپردازد.
✔️ هدف الهیات اجتماعی، مانند شاخههای دیگر الهیات، دفاع از آموزههای دینی است، البته دفاع از آموزههایی که سویهای اجتماعی دارند.
✔️ این رشتۀ علمی، هرآنچه که از دانشهای تفسیر، حدیث، فقه، اخلاق و کلام در جهت غرض خود (دفاع از آموزههای اجتماعی شیعه) به خدمت میگیرد.
✔️ به لحاظ روششناختی، این رشته با توجه به کثرت موضوعات مورد بحث، از نوعی تنوع روششناختی برخوردار است.
✔️ این مقاله به زبان انگلیسی نگارش یافته و توسط نشریۀ Message of Thaqalayn در زمستان 2010 چاپ شده است.
#محمود_تقیزاده_داوری
#الهیات_اجتماعی
@DeepAnalysis
ژرفکاوی
🔸معرفی مقاله ✔️ مقالۀ الهیات اجتماعی شیعه (Shi’ite Social Theology) نوشتۀ محمود تقیزادۀ داوری است.
Shi‘ite Social Theology.pdf
141.3K
متن مقالۀ الهیات اجتماعی شیعه
محمود تقی زاده داوری
.
🔹درسگفتار
✔️ درسگفتار فلسفۀ علم اجتماعی در جهان اسلام (موسسه حکمت و فلسفه ایران) توسط دکتر سید علی سیدی فرد
جلسه (۱)
✔️این درسگفتار یک دوره فلسفۀ علم اجتماعی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان است.
✔️ خطوط کُلّی جلسۀ اول: در این جلسه دکتر سیدی فرد به بحث در باب مفهوم فلسفه، متافیزیک، انواع متافیزیک، مفهوم علم اجتماعی و اندیشمندان مسلمان میپردازد.
#سیدعلی_سیدیفرد
#فلسفه_علم_اجتماعی
@DeepAnalysis
ژرفکاوی
🔹درسگفتار ✔️ درسگفتار فلسفۀ علم اجتماعی در جهان اسلام (موسسه حکمت و فلسفه ایران) توسط دکتر سید علی
☑️ مباحث اصلی جلسه اول
(فلسفه علم اجتماعی در جهان اسلام)
دکتر سید علی سیدی فرد
🔹 فلسفه چیست؟ فلسفه کوششی عقلانی برای پاسخ دادن به پرسشهای اساسی انسان است؛ پرسشهایی که معمولا با روششناسی علوم تجربی قابل پاسخدهی نیستند.
🔸 آیا متافیزیک همان فلسفه است؟ در پرتو تصویر موسّعی که از فلسفه ارائه شد، متافیزیک تنها بخشی از فلسفه است و با آن اینهمان نیست.
🔹 سه نوع متافیزیک وجود دارد:
۱. متافیزیک ناظر به واقع (مانند متافیزیک ارسطویی یا متافیزیک با رویکرد صادقساز).
۲. متافیزیک ناظر به ذهن (مانند متافیزیک توصیفی استراوسون).
۳. متافیزیک ناظر به زبان (مانند رویکرد پوزیتیویسم منطقی و رویکرد زبان عرفی آکسفورد).
🔸 محور دانش اجتماعی کنش اجتماعی است. در علم اجتماعی از کنش اجتماعی و علتهای آن (نهادها، ساختارها، عوامل جغرافیایی و ....) بحث میشود.
🔹 فلسفهی علم اجتماعی به پرسشهای بنیادین مربوط به کنش اجتماعی و علل آن میپردازد.
🔸 در فلسفه علم اجتماعی سه دسته پرسش بنیادین وجود دارد:
۱. پرسشهای متافیزیکی.
۲. پرسشهای معرفتشناختی
۳. پرسشهای ارزششناختی.
بنابراین، مباحث متافیزیکی در رابطه با بنیادهای علم اجتماعی تنها بخشی از مباحث فلسفهی علم اجتماعی است.
🔹 ارزشها به سه شیوه بر دانش اجتماعی تاثیر میگذارند («گزینش مساله»، «تعیین حدود اخلاقی پژوهش» و «تنظیم متغیرهای برساختی فرضیه»).
🔸 در بحث حاضر منظور از جهان اسلام اندیشمندان مسلمان است.
#فلسفه_علم_اجتماعی
#خلاصه_درس
#جلسه_اول
@DeepAnalysis
🔹 بریده گفتار
✔️ زیست اجتماعی انسان از دیدگاه علامه طباطبایی
✔️ «... و از همين جا است كه مىبينم قرآن همان عنايتى را كه به داستان اشخاص دارد، به داستان و تاريخ امتها نيز دارد بلكه اعتنايش به تواريخ امتها بيشتر است، براى اينكه در عصر نزول قرآن آنچه از تاريخ بر سر زبانها بود تنها احوال پادشاهان و رؤساى امتها بود و ناقلين تاريخ هيچ در صدد ضبط احوال امتها و تواريخ جوامع نبودند، شرح حال جوامع تنها بعد از نزول قرآن باب شد، آن هم بعضى از مورخين مانند مسعودى و ابن خلدون متعرض آن شدند، تا آنكه تحول فكرى اخير در تاريخنگارى پديدار شد، و به جاى پرداختن به شرح حال اشخاص، به شرح حال امتها پرداختند، و بطورى كه مىگويند اولين كسى كه اين روش را باب كرد «اگوست كنت فرانسوى» متوفى در سال ۱۸۵۷ ميلادى بوده است».
ترجمۀ تفسیر المیزان، ج ۴، ص ۱۵۳ (ذیل تفسیر آیۀ ۲۰۰ سورۀ مبارکۀ آل عمران).
#علامه_طباطبایی
#نظریه_اجتماعی
@DeepAnalysis
🔹درسگفتار
✔️ درسگفتار فلسفۀ علم اجتماعی در جهان اسلام (موسسه حکمت و فلسفه ایران)
جلسه (۲)
✔️این درسگفتار یک دوره فلسفۀ علم اجتماعی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان است.
✔️ خطوط کُلّی جلسۀ دوم: در این جلسه به پیشزمینههای تاریخی تکون علم الاجتماع در جهان اسلام اشاره میشود. محور بحث جلسۀ دوم تمایز میان فلسفۀ اجتماعی نوصدری و نوصدرایی است.
#سیدعلی_سیدیفرد
#فلسفه_علم_اجتماعی
@DeepAnalysis
ژرفکاوی
#درسگفتار #سیدعلی_سیدیفرد 🔘 فلسفه علم اجتماعی در جهان اسلام جلسه (۲) @DeepAnalysis
☑️ فلسفه علم اجتماعی در جهان اسلام
دکتر سید علی سیدی فرد
✔️ خلاصه جلسه (۲): نوصدریها و نوصدراییها (بخش اول)
🔸فلسفه علم اجتماعی در جهان اسلام به بحث در باب آراء فلسفی اندیشمندان مسلمان در باب مقولات بنیادین اجتماعی میپردازد؛ محور همهی این مقولات کنش اجتماعی است.
🔹علم اجتماعی را به دو گونه میتوان تصویر کرد: بر اساس تحلیل منطقی و مبتنی بر مطالعه تاریخی. به نظر میرسد بر اساس هر دو مسیر محور علم اجتماعی کنش اجتماعی است: علم اجتماعی به توصیف، تبیین و تجویز در مورد کنشهای اجتماعی میپردازد.
🔸در این جلسه تنها به بحثی تاریخی و مربوط به دوره معاصر میپردازیم: مقایسه نوصدریها و نوصدراییها. وقتی پیشوند نو را پیش از مکتبی فکری به کار میبریم مُراد این است که:
اولا نوصدری یا نوصدراییها نقدها و اصلاحیههایی را نسبت به شکل اولیه مکتب مورد نظر دارند، اما به اصول و چارچوب اصلی آن مکاتب پایبندند.
ثانیا مکتب اولیه را توسعه داده و مسائل جدیدی را بر اساس آن مکتب حل نمودهاند.
🔹چنانکه در جلسه پیش بیان شد، میتوان پرسشهای فلسفه علم اجتماعی را در سه محور اساسی قرار داد: ۱. ارزششناسی. ۲. معرفتشناسی. ۳. هستیشناسی. به تبع تفاوتها و شباهتهای نوصدریها و نوصدراییها را میتوان در سه قلمرو بالا تصویر کرد.
#فلسفه_علم_اجتماعی
#سیدعلی_سیدیفرد
ادامه دارد ...
@DeepAnalysis
☑️ فلسفه علم اجتماعی در جهان اسلام
دکتر سید علی سیدی فرد
✔️ خلاصه جلسه (۲): نوصدریها و نوصدراییها (بخش دوم: نظریۀ ارزش)
🔸همگرایی در ارزش بنیادین: در رابطه با نظریه ارزش، باید گفت نوصدریها و نوصدراییها در رابطه با ارزش بنیادین و محوری همگرا هستند؛ ارزش بنیادین توحید و سیر پیوستهی امر نسبی (انسان) به سوی امر مطلق (خدا) میباشد.
🔹فلسفه اخلاق: نوصدراییها ضمن بحث و نقد نظریه اعتباریات علامه طباطبایی نظریههای اخلاقی روشنتری را صورتبندی کردهاند (شهید مطهری و استاد مصباح یزدی در این حیطه مهمتر هستند)، اما نوصدریها در حوزه فراخلاق یا اخلاق هنجاری کمتر نظریهپردازی نمودهاند.
🔸نظریهی هنجاری اجتماعی: نوصدریها ارزششناسی خود را به طور سیستماتیک و با تکیه بر یک روششناسی منسجم بسط دادهاند؛ ایدهی ساخت نظامهای اجتماعی با بسط نظریهی ارزش در ساحت اجتماعی پیوند دارد. اما نوصدراییها در لایههای فلسفیتر اندیشیدهاند و نظام هنجاری اجتماعی کاملی نساختهاند.
🔹دانش محوری در ساخت نظریههای هنجاری: در میان نوصدریها دانش محوری در ساخت نظریههای هنجاری دانش فقه است، اما نوصدراییها بیشتر به بخشهایی از حکمت نظری مانند بحث نبوت و تقنین و برخی مباحث نفس و حکمت عملی توجه دارند.
🔸بازاندیشی در بنیادهای علوم هنجاری: نوصدریها مفهوم فقه را توسعه داده و در پارهای مفاهیم بنیادین نظیر علم و حجیت بازاندیشی کردهاند و نوصدراییها در پارهای از مباحث نفس و حکمت عملی بازاندیشی نمودهاند و نظریه اعتباریات مصداق چنین کاری است.
🔹 به نظر میرسد در بسیاری از موارد دیدگاههای نوصدریها و نوصدراییها مکمل یکدیگرند.
#فلسفه_علم_اجتماعی
#سیدعلی_سیدیفرد
ادامه دارد ...
@DeepAnalysis
🔹 بریده گفتار
✔️ ابن سینا و تعین ضروری ارادهی انسانی از طریق اسباب زمینی و آسمانی
✔️ «همۀ ارادهها پس از آنکه نبودهاند محقق میشوند [و حادثاند]، بنابراین برای ارادهها سببهایی است که چون محقق شوند، موجب تحقق اراده میگردند. اراده به وسیلۀ ارادهای [سابق] محقق نمیشود، زیرا در این صورت تسلسلی از ارادهها به وجود میآید [و هر اراده باید مسبوق به ارادۀ دیگری باشد]؛ همچنین اراده نتیجۀ طبیعت شخص ارادهکننده نیست، زیرا در این صورت مادامی که طبیعت تحقق دارد باید اراده نیز موجود باشد، [پس اراده تابع ارادهی سابق و طبیعت نیست،] بلکه ارادهها به سبب علتهایی محقق میشوند که ضرورتبخشاند، انگیزهها نیز به امور زمینی و آسمانی مستندند و بالضرروة موجب تحقق اراده میشوند».
✔️ ابن سینا، مقالۀ دهم شفا، ص ۴۸۲
#ابنسینا
#فلسفه_کنش
@DeepAnalysis
🔸قیصر امین پور (دردوارهها)
... دردهای من
گرچه مثل درد مردم زمانه نیست
درد مردم زمانه است
مردمی که چین پویستینشان
مردمی که رنگ روی آستینشان
مردمی که نامهایشان
جلد کهنۀ شناسنامههایشان
درد میکند
من ولی تمام استخوان بودنم
لحظههای سادۀ سرودنم
درد میکند
انحنای روح من
شانههای خستۀ غرور من
تکیهگاه بیپناهی دلم شکسته است
کتف گریههای بیبهانهام
بازوان حس شاعرانهام
زخم خورده است
دردهای پوستی کجا؟
درد دوستی کجا؟ ...
#قیصر_امینپور
#شعر
@DeepAnalysis