#تقریر اول
غشاوة وهمیة و ازاحة عقلیة
-توهم:
در فلسفه بحث می شود از احوال موجود بماهو موجود و چون موجود بماهو موجود عام بوده و شامل جمیع موجودات میگردد پس احوالی که در فلسفه مورد بحث قرار میگیرد نیز عام بوده و شامل جمیع موجودات می گردد به طوری که جمیع موجودات بایستی این احوال را دارا باشند
بنابراین نباید در فلسفه از اقسام موجود بحث شود چون بحث در مورد یک قسم از موجود ،بحث از موجود خاصی است و شامل جمیع موجودات نمی گردد پس چنین بحثی بحث از احوال موجود بماهو موجود نیست
-جواب اجمالی ملاصدرا:
بحث در مورد «یک قسم از موجود» به دو گونه است:
گاهی برای اینکه «موجود» آن قسم را دارا باشد باید ابتدا تخصص ریاضی یا طبیعی پیدا کند مثلاً وقتی میگوییم قسمی از موجود، «شکننده» است در اینجا «موجود بماهو موجود» این قسم را ندارد بلکه موجود بعد از آن که بواسطه جسمیت تخصص یافت(یعنی موجودی که جسم باشد)این قسم را دارد
اما گاهی موجود برای اینکه قسم خاصی را داشته باشد محتاج این نیست که ابتدا تخصص طبیعی یا ریاضی پیدا کند بلکه اساساً بواسطه داشتن آن قسم تخصص پیدا می کند. در اینجا صحیح است که گفته شود موجود بماهو موجود این قسم را دارد. پس کاملا امکانپذیر است که در مورد قسم خاصی از موجود بحث کنیم و در عین حال این بحثمان،بحث از احوال موجود مطلق باشد
و بر همین اساس به اینگونه از اقسام، اقسام اولیه وجود گفته میشود
نتیجه: یکی از بحثهای موجود مطلق بحث از اقسام اولیه آن است حتی اگر تقسیم کامل نباشد و این لطمه ای به عام بودن مباحث فلسفی وارد نمیکند
تقریرات درس اسفار استاد محمد هادی جوادی گیلانی
مقرر محسن کرامتی
@dorosejavadigilani
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
#تقریر دوم
پاسخ تفصیلی ملاصدرا
برای اینکه معلوم شود بحث در مورد «قسمی از موجود» ، بحث از «موجود بماهو موجود» است یا خیر، باید ببینیم آیا از عوارض ذاتیه موجود محسوب میشود یا خیر؟
توضیح اینکه: در هر علمی از عوارض ذاتیه موضوع آن بحث میشود
عرض ذاتی چیست؟
عرض به معنای «عرضی» است یعنی محمولی که خارج از ذات موضوع باشد در مقابل «ذاتی» که عبارت باشد از محمولی که بیانگر ذات یا ذاتیات(اجزای ذات)است
بنابراین اگر موضوع را «انسان» در نظر بگیریم بحث از ناطق بودنِ انسان، بحث از عوارض انسان نیست بلکه بحث از ذاتیات انسان است اما بحث از ضاحک بودن انسان بحث از عوارض انسان است
اما قید «ذاتی» در عوارض ذاتی در مقابل «غریب» است
محمول عرضی در صورتی «ذاتی»ست که بدون واسطه در عروض بر موضوعش حمل گردد و الا «غریب» است پس محمول ذاتی یعنی محمول حقیقی و محمول غریب یعنی محمول مجازی
بعد از اینکه تعریف «عرض ذاتی» معلوم شد می میگوییم:
تشخیص قید اول(یعنی عرض)کار سختی نیست
اما تشخیص قید دوم( یعنی ذاتی)،قابل بحث است
مشهور معیاری را در تشخیص قید «ذاتی» (در مقابل غریب)ذکر کردند و آن اینکه:
اگر محمولِ عرضی، بدون واسطه بر موضوع عارض شود و یا اینکه بواسطه امری که مساوی با موضوع است بر آن عارض گردد،محمولِ «ذاتی» است و الا «غریب» است
عدهای گمان کردند این معیار نمی تواند معیار درستی باشد زیرا به زعم آنان آنجا که محمولِ عرضی،بیواسطه بر موضوع حمل می شود،ضرورتا مساوی با موضوع است
در نتیجه گمان کردند معیار مشهور، بیانگر این است که:
عوارض موضوع باید مساوی با آن باشند خواه بی واسطه و خواه با واسطه
و بر اساس همین گمان باطل،این اشکال برایشان پیش آمد که:
وقتی علوم مختلف را ملاحظه میکنیم می بینیم که در هر علمی در مورد قسمی از موضوع بحث میشود که مساوی با موضوع نیست مثلا در علم صرف از اسم بحث میشود و هکذا در سائر علوم
پس اگر معیار مشهور درست باشد،اکثر مباحث علوم از آن علوم خارج میشوند
لذا تلاش کردند معیار مشهور را عوض کنند
مثلا گفتند:
محمولاتی که اخص از موضوع علم هستند،در صورتی مسأله آن علم محسوب میشوند که به همراه مقابلشان مساوی با موضوع علم باشند به نحوی که محمولِ واقعیِ موضوع، بازگشت به یک قضیه مرددة المحمول کند
ملاصدرا میفرماید:
همان معیار مشهور صحیح است زیرا آنجا که محمول، بیواسطه بر موضوع حمل می گردد،اعم است از اینکه مساوی موضوع باشد و یا اینکه اخص از موضوع باشد
توضیح اینکه:
محمول اخص، گاهی سبب تقسیم و تخصیص موضوع می گردد و گاهی بعد از تخصیص موضوع بر آن حمل می گردد
در صورت اول ، محمول بدون واسطه بر موضوع عارض می شود نظیر «فصل» که سبب تقسیم «جنس» میگردد و عروضش بر جنس، واسطه ای ندارد و در عین حال، اخص از جنس است
اما در صورت دوم، محمول به واسطه امر اخص بر موضوع حمل می گردد و برای همین، محمول بر «موضوع بما هو هو» حمل نشده
پس فرق است بین اینکه محمولِ اخص، به واسطه امر اخص بر موضوع حمل گردد و بین اینکه خودش بدون واسطه بر موضوع حمل گردد
و به عبارت دیگر: فرق است بین اینکه موضوع، قبل از عروض محمولِ اخص، تخصص یابد و بین اینکه به واسطه محمولِ اخص، تخصص یابد.
تقریرات درس اسفار استاد محمد هادی جوادی گیلانی
مقرر محسن کرامتی
@dorosejavadigilani
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
کفایه2جلسه32.mp3
18.73M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_32
🌷 #بتاریخ_1400/09/28
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 211
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه2جلسه33.mp3
18.27M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_33
🌷 #بتاریخ_1400/09/29
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 212
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه2جلسه34.mp3
12.35M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_34
🌷 #بتاریخ_1400/09/29
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 212
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه2جلسه35.mp3
13.71M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_35
🌷 #بتاریخ_1400/10/30
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 212
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه2جلسه36.mp3
9.91M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_36
🌷 #بتاریخ_1400/09/30
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 213
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه الاصول2 جلسه 37 استاد محمد هادی جوادی گیلانی.MP3
17.44M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_37
🌷 #بتاریخ_1400/10/01
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 213
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه الاصول2 جلسه 38 استاد محمد هادی جوادی گیلانی.MP3
10.88M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_38
🌷 #بتاریخ_1400/10/04
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 214
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه الاصول2 جلسه 39 استاد محمد هادی جوادی گیلانی.MP3
13.37M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_39
🌷 #بتاریخ_1400/10/05
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 214
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86
کفایه الاصول2 جلسه 40 استاد محمد هادی جوادی گیلانی.MP3
11.82M
🌷 #کفایه2
🌷 #کفایه_الاصول
🌷 #جلسه_40
🌷 #بتاریخ_1400/10/07
🍁 #بحث
🌷 #سال_تحصیلی_02_01
#صفحه 215
#استاد_محمد_هادی
#جوادی_گیلانی
#کفایه2
#از_ابتداء_محدوده
@dorosejavadigilani
دریافت هر کدام از فایلها در سایت سروش پلاس ✅
https://what.splus.ir/dorosjavadigilani
https://eitaa.com/joinchat/4012834864C73b302cd86