🔰میزگرد بازخوانی نقش شهید بهشتی در فرایند تصویب قانون اساسی 📌به مناسبت سالروز تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 🎙با سخنرانی دکتر محمد بهادری جهرمی و دکتر حامد نیکونهاد 🗓زمان: سه شنبه ۱۴ آذر ماه ساعت ۱۵ الی ۱۷ ▫️محل برگزاری : تهران، میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، کوچه شهید صیرفی‌پور، مجموعه فرهنگی سرچشمه (یادمان شهدای هفتم تیر) @drhamednikoonahad

برای #روز_دانشجو «عقلانیت‌مداری، آزادگی و دغدغه‌مندی» شاید بتوان همه آنچه را که یک دانشجوی سودمند برای جامعه باید از آنها برخوردار باشد، در این سه واژه گنجاند. #عقلانیت، دانشجو را از سطحی‌اندیشی، ساده‌نگری و تقلیدهای کورکورانه و گرفتار موج‌های احساسی و گذرا شدن محفوظ می‌دارد. #آزادگی دانشجو، او را از بند انواع خواهش‌های نفسانی و وابستگی‌های اسیرکننده و تعلق خاطرهای عافیت‌طلبانه می‌رهاند. #دغدغه‌مندی، خودخواهی و خودمحوری را از روح و روان دانشجو می‌زداید و او را به سوی اهداف متعالی انسانی و رفع مشکلات و معضلات اجتماعی می‌کشاند. 16 آذر یادآور انگیزه آرمان‌خواهی، روحیه استقلال‌طلبی و ماهیت ضداستکباری دانشجوی متعهد ایرانی است. دانشجویان به عنوان فرهیختگان پرانگیزه و پرنشاط، موتور حرکت‌آفرین جامعه در حوزه اندیشه و دانش و همچنین دیده‌بان بصیر جامعه در زمینه شیوه حکمرانی و مدیریت جامعه هستند. این نیروی پرتوان و عدالتخواه اجتماع با رصد دقیق تحولات اجتماعی و به دور از عافیت‌طلبی، روزمرگی و سیاست‌زدگی اهداف و آرمان‌های اصیل جامعه اسلامی خود را به‌جد مطالبه و دنبال می‌کند. دانشجو محیط دانشگاه را، نه جولانگاه سیاستمداران می‌شمرد و نه خود بازیچه اغراض آنان می‌شود، بلکه این محیط علمی را عزیمت‌گاه پیگیری حقوق مشروع و قانونی ملت خویش در عرصه‌های مختلف با کنش‌های دقیق، هدفمند، مناسب و به‌موقع می‌یابد. دانشجو علم را مایه اقتدار و چیرگی دانسته و از این رو با هدف تضمین استقلال و عزت جامعه خود، پرچمدار اصیل و بی‌ادعای جریان تولید علم است. به عنوان عضوی کوچک از جامعه بزرگ دانشگاهیان، که خود را در پیوندی وثیق با محافل دانشجویی می‌بینم، این روز بزرگ را گرامی می‌دارم و به همه دانشجویان صمیمانه تبریک عرض می‌کنم و توفیق بیشتر آنان در مسیر دانش‌افزایی و دادمحوری را از خداوند متعال خاضعانه خواهانم. @drhamednikoonahad

۲۱ مرداد ماه امسال در برنامه زنده تلویزیونی تهران ۲۰ به صورت مفصل با معاون محترم حقوقی دیوان عدالت اداری در مورد بازگشت به تحصیل #متقلبان_کنکور گفتگو کردیم آنجا آنچه شرط بلاغ بود گفتم ظاهرا دیوان عدالت اداری بیشتر ملال گرفت تا پند! فیلم کامل گفتگو را از اینجا ببینید @drhamednikoonahad

از چاله به چاه نیفتیم ...

با بدعت، قاعده احیا نمی‌شود❗️ ✍️ نقدی بر ابطال مصوبه رئیس قوه قضاییه از سوی محاکم عمومی دادگستری در خبر آمده که به تازگی مصوبه رئیس قوه قضاییه درباره تشکیل هیات حل اختلاف سردفتر و کارکنان دفترخانه درخصوص اختلافات ناشی از میزان پاداش ابطال شده است البته نه از سوی دیوان عدالت اداری با توجه به عدم صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایت از مصوبات رئیس قوه قضاییه، خواهان دعوای خود را به دادگاه عمومی حقوقی تقدیم کرده و نهایتا شعبه ۵۲ دادگاه عمومی حقوقی مجتمع قضایی کارکنان دولت تهران با وارد دانستن دعوی، حکم به ابطال ماده ۶ صادر کرده است و پس از تجدیدنظرخواهی معاونت حقوقی اداره کل حقوقی قوه قضاییه نسبت به رای صادره، شعبه ۱۲ دادگاه تجدید نظر استان تهران با رد اعتراض، رای دادگاه بدوی را تایید نمود. 🔗متن کامل آرای صادره در این پرونده را در سایت اختبار بخوانید: اما صرف نظر از ماهیت دعوا و نیز ابعاد گوناگون قابل بحث این دادنامه‌ها، نکاتی در خصوص صلاحیت مراجع قضایی با توجه به مبانی و پیشینه موضوع بیان می‌شود: ۱. بر اساس اصول ۱۷۰ و ۱۷۳ قانون اساسی، دیوان عدالت اداری یگانه مرجع اختصاصی رسیدگی به دعاوی ابطال مقررات دولتی است (با مراجع تخصصی اشتباه نشود) مفهوم مرجع اختصاصی (مانند محاکم نظامی) نیز در دانش حقوق و دستگاه قضا مشخص است یعنی مرجعی که به دعاوی خاصی رسیدگی می کند که به‌تصریح در قانون پیش‌بینی شده و به سایر دعاوی رسیدگی نمی‌کند و مرجع قضایی ديگری (حتی محاکم عمومی) هم صلاحیت ندارد به آن دعاوی خاص رسیدگی کند. چرا که موضوعا خارج از دایره صلاحیت آنهاست. (اصطلاحا خروج تخصصی دارد) ۲. مقررات مصوب رئیس قوه قضاییه بی‌تردید در شمار مقررات دولتی است و در طول دوره حیات دیوان عدالت تا سال ۱۳۹۲، مصوبات مختلفی از رئیس قوه از سوی آن دیوان ابطال‌ شده است. ۳. در جریان تصویب قانون تشکيلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در سال ۹۲-۹۰، مجمع تشخيص مصلحت نظام، رسیدگی به مصوبات رئیس قوه قضاییه را از دایره صلاحیت هیأت عمومی دیوان خارج کرد (وجه مصلحتی بودن این حکم هنوز هم بر ما مکشوف نیست و جالب آنکه در مصوبه اصراری مجلس که برای مجمع ارسال شد، نیز چنين مفادی وجود نداشت و این استثنای مصلحتی، ابداع خود مجمع تشخیص مصلحت بود!) ۴. بدین ترتیب صلاحیت اختصاصی مرجع قضایی يعنی دیوان عدالت اداری در این خصوص (به ناروا) محدود شد و چون این حکم، مصوبه مجمع به موجب اصل ۱۱۲ قانون اساسی بود طبعا این دلالت‌ را داشته و دارد که این حکم، برخلاف قانون اساسی است و موقتا بنا به مصلحت اجرا می‌شود. لذا بنا به مصالحی (هر‌چند ناموجه)، مقررات مصوب رئیس قوه قضاییه غیرقابل اعتراض در دیوان عدالت اداری اعلام شده (خروج تخصیصی) و این يعنی در هیچ مرجع قضایی ديگری (که اساسأ فاقدصلاحیت در این خصوص هستند) هم قابل شکايت نیست. چون اگر بنا بر صلاحیت رسیدگی بود، مرجع قانونی اختصاصی صالح و مشخصی وجود داشت. بدین ترتیب در نتیجه ی قانون مصوب مجمع تشخیص، مقررات‌ مصوب شخص رئیس قوه قضاییه، مطلقا غیرقابل اعتراض در مرجع قضایی است (هرچند نادرست) ۵. رسیدگی محاکم عمومی به‌ دعوای ابطال مقررات، علاوه بر اینکه به‌کلی خارج از صلاحیت آنهاست، هم بی نظمی قضایی ایجاد می‌کند و هم اثر اجرایی ندارد یعنی در فرض حکم به ابطال مصوبه، در عمل هم مقرره مصوب رئیس قوه قضاییه را بی اعتبار نمی‌کند و ضمانت اجرا ندارد. ۶. راه درست این بود که قاضی محترم با ذکر استدلال، و صدور قرار عدم صلاحیت به شایستگی دیوان عدالت اداری، پرونده‌ را به دیوان عدالت اداری ارجاع می داد و برای اینکه دیوان عدالت قرار عدم استماع/عدم صلاحیت صادر نکند توضیح داده می شد که مصوبه مصلحتی مجمع در سال ۱۳۹۲، موقت بوده و با توجه به گذشت زمان معتدبه، دیگر قابليت استناد ندارد. ۷. برای برچیدن اشتباه آشکار قانونگذار در نفی صلاحیت از ديوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایت از مصوبات رئیس قوه قضاییه، بایستی از طرق قانونی و قضایی موجه استفاده کرد و نه با تمسک به بدعت‌های ساختارشکنانه، باب هرج و مرج را گشود. @drhamednikoonahad

۹دی؛ روزی برای دفاع جمهور از باور جمهور موتور محرکه و اهرم مصونیت بخش ملک، اراده‌های پولادین مردمی مومن است که مشارکت در سرنوشت خود را تکلیفی مستمر می‌دانند نهم دی ماه ۸۸ نمایشگاه عمومی بصیرت انقلابی ملت مسلمان ایران بود. در چنین یوم‌اللهی، پایمردی یک جامعه متشکل و آگاه در مقیاس ایران اسلامی بر سر آرمانهای دینی و انقلابی، آشکارا فریاد شد. صاحبان اصلی انقلاب و نظام و مملکت، آگاهانه و خودجوش و مطالبه‌گرانه خروشیدند و استوار، مانع از مصادره آرای آزاد خود توسط جریان جمهوریت‌زدا شدند. ملت رشید و بصیر، به‌موقع و صریح و یک‌پارچه بساط فتنه را در هم پیچید و نقش اصیل خود در نظام امت_امامت را به نسخه‌پیچان جریان تحریف یادآوری کرد. نهم دی ماه نشان داد کانون کنشگری جامعه ایرانی در عصر انقلاب اسلامی، پیوند ولایی میان امت و امام است؛ علقه‌ای ناگسستنی بر مدار ایمان دینی، محبت و یاری @drhamednikoonahad

شورای نگهبان، #نظارت_استصوابی و مشارکت حداکثری در انتخابات امشب ۱۲ دی ماه ۱۴۰۲ در برنامه زنده فرامتن شبکه افق، از نقش قانونی و معقولی که شورای نگهبان برای تحقق مشارکت حداکثری در انتخابات می‌تواند داشته باشد سخن گفتم. بخشی را در یادداشت ۴ سال قبل گفته بودم با عنوان ظرفیت‌های قانونی اعلام دلایل رد صلاحیت‌ کاندیداها بخش دیگری هم در قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی اصلاحی ۱۴۰۲ پیش‌بینی شده که اشاره کردم ✅️تبصره 5 ماده ۶۴ قانون‌ انتخابات مجلس شورای اسلامی با اصلاحات ۱۴۰۲: 《مبتني بر اصل محرمانگيِ تعيين صلاحيت، اطلاعات و اسناد مربوط به بررسي صلاحيت داوطلبان، مشمول قانون مجازات انتشار و افشاي اسناد محرمانه و سري دولتي مصوب 29 /11 /1353 است. در صورتي كه انتشار و افشاي اطلاعات و اسناد مذكور يا اخبار خلاف واقع، مستلزم توضيح يا تبيين از سوي شوراي نگهبان باشد، شورا مي تواند به نحو مقتضي توضيحات خود را به صورت عمومي ارائه نمايد.》 امیدوارم #شورای_نگهبان از این ظرفیت قانونی، به موقع و موثر بهره گیرد @drhamednikoonahad

برای سرباز اسلام درد است که عمری برای اِعلای کلمه الله و برپایی مکتبی انسانی و جهانی یعنی اسلام جهاد کنی و تو را به سرباز یک سرزمین فرو بکاهند تو با الله معامله کرده باشی و مزد تو را مردم بخواهند بدهند گاه حتی روایت رسمی و رایج هم، انگیزه و آرمان تو را نفهمد و به یک جنگجوی شجاع ملی‌گرا مصادره کند تو که از انواع من‌ها و بت‌ها عبور کرده بودی، از خودت، از هوایت، از خاکت، از مرزت، از سلاحت، از درجه ات، از هر آنچه غیر اوست... تو که با عملت و جهادت به ما آموختی که جز برای خدا نباید حرکت کرد و نشان دادی آن کس که برای خدا و در راه حق، حرکت و هجرت کرد، دیگر چشم داشتی به همراهی و حمایت این و آن ندارد که خدا او را بس است ای رزمنده بدون مرز از تو آموختیم حرکت و عدم توقف در صحراهای دور از وطن را آنگاه که یار و یاوری نداری و آنگاه که تو را کتمان می‌کنند، نمی‌بینند یا نمی‌خواهند دیده شوی ایفای وظیفه الهی را در آن هنگامی که برخی از ارکان موثر نظام هم، به پاسداری از حرم و دفاع از خلق الله روی خوش نشان نمی‌دادند یا دست کم حمایت نمی‌کردند رها نکردی و پشتگرم به نصرت الهی، امر امام زمانت را زمین نگذاشتی رسانه ملی که در مقاطع مختلف مصلحت ندانست صدای جهاد تو و همرزمان بی‌نشانت باشد، تو را سرد نکرد وزارت خارجه‌ای که با ادبیات دیپلماتیک پشت سربازان اسلام را خالی می‌کرد، دل مطمئن تو را خالی نکرد و حتی لکنت شخصی در قامت رییس‌جمهور در دفاع صریح از حرمت و حریم حرم، تو را مردد نکرد؛ اگرچه دل‌خون بودی ای سرباز خدا شأن نزول نیرو‌های مسلح مکتبی در عصر انقلاب اسلامی در جان تو نشسته بود. ایمان و مکتب اسلام محرک و مدار حرکت تو بود و بنابراین رسالتت را نه تنها حفظ و حراست از مرزهای ایران، بلكه به دوش کشیدن بار رسالت مكتبی تعریف کردی يعني جهاد در راه خدا و مبارزه در راه گسترش حاكميت قانون خدا در جهان(وَاَعِدُّو‌ا لَهُمْ ماَ ٱسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّه و مِنْ رِباطِ ٱلّخَيْلِ تُرهِبُونَ بِهِ عُدُوَّ اللّـه وَ عَدُوَّكُمْ وَ آخَرِينَ مِنْ دوُنِهِمْ) آری آری ، تو برای پاک کردن شرِ منکَرِ اصلیِ دست‌ساختِ مفسد اعظم و شیطان اکبر از زمین خدا و از سَر عبادالله، خالص بودی. تو برای پاکیِ زمین خدا و آزادگی بندگان خدا جهاد کردی و طعم شهادت چشیدی اَشْهَدُ اَنـَّكَ اَقَمْتَ الصَّلوةَ وَ آتَيْتَ الزَّكوةَ وَ اَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً وَجاهَدْتَ فِي اللهِ حَقَّ جِهادِهِ حَتّي اَتيكَ الْيَقينُ فَعَلَيْكَ السَّلامُ مِنّي ما بَقيتُ وَ بَقِيَ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ ۱۳/۱۰/۱۴۰۱ به وقت سومین سال شهادت سردار دلها @drhamednikoonahad

چند تا بچه پررو! قسمت نهم: قایق‌های افراطی! از ناو سردار دلها دل می‌کنیم و سوار بر اتوبوس‌ همان راننده ناشی با گشت کوتاهی در پادگان نيروی دریایی سپاه به قسمت دیگری از ساحل نیلگون خلیج هميشه فارس می‌رسیم. کیفها در اتوبوس می‌ماند تا دست و بالمان را در قایقها نگیرد. لب ساحل چند تا قایق نظامی ردیف شده. شبیه همين قایق‌های مجاهدان یمنی که ناوهای غولپیکر را در باب المندب خِفت می کنند. بچه ها فاز شوخی و جنگ و حماسه و این‌ها برداشتند. قایق آخر به ما می رسد ولی‌ جليقه ها کم آمده. با توکل و بدون جليقه سوار می‌شویم. با اسکورت یک مرغ ماهی‌خوار که بالای سرمان پرسه می‌زند در لابلای انواع شناورهای موجود دوری می زنیم. بعد از یک گشت دریایی حدودا نیم ساعته با قایقهای تندروی سپاه، می‌رویم سمت یک ناو دیگر برای عزیمت دریایی به‌ جزیره قشم. ناو شهید ناظری. این شهيد را نمی‌شناسیم. نزدیک ظهر است. مستندی از رشادت‌های شهید نمايش داده می‌شود. بچه‌ها میان وعده را تحویل می‌گیرند و روی عرشه طبقه دوم زیر سایبان ولو می‌شوند. برخی خواب و برخی مشغول دخانیات و از برخی نقاط، سخن از پاسوربازی است. بله! پاسوربازی روی ناو سپاه در منطقه نظامی. از تکثر حاضران در اردو اطمینان حاصل می‌شود. بعد از نماز روی ناو، برخی به جماعت برخی فرادا، همان سردار مهربان و خوش سخن نیروی دریایی سپاه‌ که از صبح همراهمان بود برای‌ توضیحات در مورد تجربيات مرزبانی دریایی سپاه و مواجهه با تحرکات خصمانه متجاوزان آمریکایی و انگلیسی به مرز آبی ایران، حدود ۱ ساعت سرپا می‌ایستد روبروی جوانان‌ روی صندلی وارفته، و با نمایش دادن تصاویری مستند، اقتدار دریایی ایران را اثبات می‌کند. از مأموریت‌های نفسگیر جان بر کفان مرزبان می‌گوید؛ بچه پرروهایی که در شرایط طوفانی دریا دلیرانه به آب زدند تا لاشه پرنده جاسوسی ساقط شده دشمن را صید کنند. حرکت ناو مثل گهواره است و فرصت خواب را به فرصت‌شناسان می‌دهد‌‌. البته کف و سوت بچه‌ها چرتشان مرتبا را پاره می‌کند. ی بچه پررو می‌پرد وسط کلام سردار و از موشک‌باران پایگاه آمریکایی عین الاسد در عراق، بعد از شهادت سردار سلیمانی می‌پرسد که چرا، به گفته آمریکایی‌ها، یک پايگاه خالی، هدف موشک قرار گرفته. سردار حاضرجواب با ادبیات خاص دهه هشتادی ها، دهان آمریکایی‌ها را گِل (نزدیکترین واژه قابل ذکر در این متن) می‌گیرد و کف مرتب حضار را هدیه می‌گیرد. غرق در غرور می‌شوم. نوبت به یک ناهار غیرتکراری می‌رسد. پلوگوشت پروپیمانی است باب میل نسل Z. بچه‌ها مشغول ناهارند ولی سردار متین را همچنان سرپا نگه داشته‌ایم و سوال پیچ می‌کنیم: از قضیه هواپیمای اوکراینی تا تقسیم کار ارتش‌ و سپاه در خلیج فارس و دریای عمان. صبور است. خوب گوش می‌دهد و توضیح می‌دهد. پایان ناهار مصادف است با رسیدن به ساحل قشم. هنگام پیاده شدن، پاره‌های تن را تحویل می‌گیریم و یادگاری‌های تصویری از ناو و ساحل و دریانوردی ثبت می‌کنیم. هوا خوب است. حواسمان به آسمان نیست. همه چیز ظاهرا عادی است ولی ماجراجویی هنوز تمام نشده ادامه‌ دارد ... @drhamednikoonahad

اقناع‌پذیریِ رفتار انتخاباتی؛ سهم شورای نگهبان در جلب مشارکت حداکثری ۱. شورای نگهبان مرجعی قانونی برای تضمین صحت و سلامت مراحل‌ گوناگون‌ انتخابات‌ از جمله رسیدگی به صلاحیت داوطلبان انتخابات است. شورا به عنوان مرجع نهایی، وظیفه دارد با ابزارهای موجود قانونی و به طرق معقول و متعارف به این تشخیص برسد که داوطلب تصدی امانت نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی، از شرايط قانونی برخوردار است و موانع قانونی را ندارد‌. پس در یک نظام قانون‌محور، احراز صلاحیت، يعنی تشخیص انطباق مصداق (داوطلب) با حکم(قانون انتخابات)، مقوله‌ای کاملا موجه و پذیرفتنی است. ۲. نکته مهم دیگر، اقناع‌پذیری مخاطبان شورا از این احراز است. بايد محرز باشد که این رسالت به درستی ایفا شده است. از آنجا که نهاد بالادستی ناظری برای‌ صحت سنجی اقدامات شورا وجود ندارد، متأثران نهایی تصميمات و اقدامات شورا محک ارزیابی عملکرد شورا خواهند بود. مخاطبان شورای نگهبان، يعنی داوطلبان و توده مردم و سایر دست اندرکاران امر انتخابات‌، باید نسبت‌ به طی شدن صحیح این فرایند قانع شوند. مخاطبان عملکرد شورای نگهبان باید در فضایی قرار گيرند که‌ ثمره این فعاليت پرمناقشه و حساس را مفهوم و قابل قبول بیابند. ۳. اینکه شورا دارای ترکیبی متخصص و برخوردار از تعهد دینی و اخلاقی بالاست قابل انکار نیست. محکم‌کاری‌های قانونی و پیش‌بینی ساختارهای بی‌طرفانه، اعتمادزا و لازم‌ هستند ولی کافی نه. اینکه شورا و بدنه نظارتی زیرمجموعه به ظرافت و دقت، وظیفه ایفا می‌کنند بايد به‌چشم بیاید و قابل احراز باشد. مخاطب تصميمات و اقدامات شورا بايد منطق رفتاری و رفتار منطقی شورای نگهبان و بدنه‌ زیرمجموعه را به‌ویژه در رسيدگی به صلاحیت‌ها ببیند و دریابد. ساده اینکه برای عموم، قابل درک باشد که چرا فلان داوطلب تائید شد یا نشد. ۴. بديهی است که نه می‌شود و نه لازم است که همه مخاطبان، اقناع وجدانی نسبت به رفتار و عملکرد انتخاباتی شورا پیدا کنند و یا جزئیات یک‌یک پرونده‌های داوطلبان انتخابات مجلس در معرض دید و دسترسی عموم قرار گیرد اما اگر بناست یک انتخابات اقتدارآفرین، ثبات‌ساز و پرشور برگزار شود لازم است تصویری که از عملکرد داور انتخابات در اذهان شکل می‌گیرد، نمایی قانع‌کننده و اطمينان بخش باشد. سهم شورای نگهبان در تحقق مشارکت گسترده انتخاباتی نیز با صحت عمل شورا و احراز این صحت از سوی مخاطبان تأمین می‌شود و نه با تسامح در انجام وظیفه قانونی. وقتی‌ پرسش‌های جدی از سوی طیف گسترده‌ای از جامعه‌ نسبت به نتیجه رسيدگی های شورای نگهبان (چه تأیید و چه عدم تائید صلاحیت) مطرح می‌شود، این شورا وظیفه اطلاع‌رسانی روشن، به‌موقع و موثر دارد. در این صورت، تکرار عبارات قانونی یا بیان آمارهای کلی، مخاطب را آرام نمی‌کند. ۵. همانطور که شورا بايد صلاحیت‌ها را احراز کند و تخطی از این وظیفه هیچ توجیهی ندارد، مخاطبان شورای نگهبان هم بايد صحت عمل‌کرد این شورا را احراز کنند. راه معقول این احراز، شفاف و مفهوم بودن عمل‌کرد شورا برای مخاطب است‌ که با پاسخگویی روشن و دقیق، و نه کلی‌گویی‌های کلیشه‌ای، تأمین می شود. دقیق و قانونی عمل کردن شورا لازم است ولی اصلا کافی نیست. شفافیت رفتار شورا و اقناع مخاطب نسبت به کیفیت رفتار مرجع قانونی هم لازم است. ۶. اگر مشارکت آگاهانه پلی برای‌ رشد اجتماعی است، نقش آفرینی مؤثر آحاد جامعه، در گرو هرچه شفافتر بودن صحنه رقابت انتخاباتی است. تردید، سکون می آورد و فراگیری ترديد، بی اعتمادی را نتیجه می‌دهد. ذهن مغشوش و متلاطم، نمی‌تواند کنش‌گری آگاهانه و مؤثر داشته‌ باشد. در فرازی از نامه ۵۳ نهج البلاغه، همان سند اصیل حکمرانی علوی، امیرالمؤمنین علی علیه السلام خطاب به مالک اشتر چنین مقرر فرمودند: وَ إِنْ ظَنَّتِ اَلرَّعِيَّةُ بِكَ حَيْفاً فَأَصْحِرْ لَهُمْ بِعُذْرِكَ وَ اِعْدِلْ عَنْكَ ظُنُونَهُمْ بِإِصْحَارِكَ فَإِنَّ فِي ذَلِكَ رِيَاضَةً مِنْكَ لِنَفْسِكَ وَ رِفْقاً بِرَعِيَّتِكَ وَ إِعْذَاراً تَبْلُغُ بِهِ حَاجَتَكَ مِنْ تَقْوِيمِهِمْ عَلَى اَلْحَقِّ و هر گاه رعيّت بر تو بدگمان گردد، عذر خويش را آشكارا با آنان در ميان بگذار، و با اين كار از بدگمانى نجاتشان ده، كه اين كار رياضتى براى خودسازى تو، و مهربانى كردن نسبت به رعيّت است، و اين پوزش خواهى تو آنان را به حق وامى‌دارد. @drhamednikoonahad