سروران گرامی توجه دارند که هدف وجودی درس خارج حوزه، آموزش روش و منطق اجتهاد و استنباط فقهی است.
و همچنین در درس خارج موجود، این هدف به صورت غیرمستقیم دنبال می‌شود، یعنی عموما مسائل فقهی مورد بررسی قرار گرفته و سخنی از روش اجتهاد و مراحل رسیدن به حل مسئله فقهی بیان نمی شود.
بلکه طلاب با تلمس اجتهاد و بررسی های استاد،کم‌کم و رفته‌رفته روش استنباطی و جغرافیا ذهنی استاد در حل مسائل برای شاگرد به صورت ناخودآگاه حاصل می گردد که اصطلاحا بدان حصول ملکه اجتهاد گفته می شود.
به همین دلیل نیز اختلافات زیادی میان نحو پرداختن به مسائل میان علما به چشم می خورد. چرا که هر بزرگوار روش استنباطی استاد خود آشنا شده و ذهن در آن مسلک تطور می نماید.
دقیقا به همین دلیل گفته می شود که استنباط شیعه ارتکازی بوده و روش مشخصی ندارد.
علم روششناسی، با بررسی آثار استنباط فقهی علما به دنبال کشف نحوه استنباط روش های مختلف استنباطی و نقد و بررسی این روش‌ها هست تا علاوه بر شناخت دقیق‌تر و حصول سریعتر و عمیق‌تر بر ملکه اجتهاد به دنبال پویایی و رشد و تعالی این روش‌هاست
همانگونه که سروران گرامی مستحضر هستند؛ این علم، نوپاست و هنوز حدود آن دقیق مشخص نیست. بلکه در نقطه شروع این مهم هستیم و اگر اهمیت و ضرورت آن ملموس نگردیده بود، همین تحقیقات کم و بیش هم شکل نگرفته بود.
دقیقا بدین دلیل کتب و مقالاتی که در این علم به رشته تحریر درآمده. اختلاف زیادی با هم دارند، از دسته‌بندی تا ارائه مطالب گرفته تا چینش مطلب و حتی نحوه انجام این تحقیقات.
پس سروران گرامی توجه داشته باشند که هر تحقیق بنا به هدف مولف، در صدد نائل آمدن به بخشی از این علم هست.
بعضی از مسائل مهم که در علم روششناسی مطرح می گردد:
نخستین مرحله استنباط چیست؟
مراجعه به اجماع یا قرآن یا سنت؟
به قواعد اصولى زیاد مراجعه بشود یا کم؟
رجوع به قواعد فقهى و رجال در چه جایگاهى صورت گیرد؟
چگونه از روایت بهره برده شود؟
دنبال لغت باید رفت یا روایات دیگر ضمیمه گردد؟
چگونه از قرآن و سنت کنار هم استفاده شود؟
اول به اجماع تمسک بجوییم، یا به قرآن یا به سنت؟
ورود و خروج به بحث چگونه باید باشد؟
ورود و ادامه به مسائل چگونه باید باشد
در بررسی تقدم و تأخر بحث های چگونه است و چه ترتیبی دارد؟
نقل از مرکز فقهی ائمه اطهار
استاد مبلغی: نیازمند تاسیس علم روش شناسی هستیم
🔹متأسفانه در حوزه علمیه با وجود روش خاص فقهی، علم روششناسی نداریم؛ یعنی یک علمی که روش‌های فقها را استخراج کند و این‌ها را منضبط کند و تحت تعلیم و آموزش قرار دهد. نیاز به تأسیس یک علم داریم به نام روششناسی. البته بعضی‌ها این را در فلسفه‌ی فقه می‌گنجانند، اما من می گویم نه و باید این را مستقل کنیم، چون بسیار مهم است و باید مستقلا به آن بپردازیم.
🔹روششناسی فقهی انواعی نیز دارد؛ گاهی توصیفی است. به این معنی که شما می‌روید روش فقهای بزرگ‌تان را شناسایی و توصیف می‌کنید و سپس ارائه می‌دهید. این خودش یک بابی است در گام اول که البته گامی اساسی هم هست. گاهی این روششناسی هنجاری است، یعنی شما اظهار نظر اجتهادی می‌کنید و می‌گویید مثلاً این روش مرحوم نایینی درست است یا آن روش درست است یا این بخشی از این چنین است و بخش دیگر چنان.
تحقیقات روششناسی اجتهاد
✅ فایل کتاب #روششناسی کاربردی #اجتهاد 🔹نگارش: استاد سیدمحمدرضا #واعظی 🔹برشی از کتاب: «روش شناسی ا
این کتاب پایین متن ۳۵ تومان پول می خواد.
با سلام و عرض ادب خدمت سروران گرامی
به استحضار اعزه می رسانند که برای تشکیل جلسه بعدی اعلام وقت نمایند تا هماهنگ گشته و جلسه تشکیل گردد.
باتشکر
✅ #اجتهاد برای طلاب سطح دو و بالاتر از آن #واجب عینی است
آیت‌الله سبحانی
🔹 آقایانی که در حد رسائل و #مکاسب و یا کمی بالاتر رسیده اند، علی الظاهر اجتهاد برای آنان واجب عینی است؛ نه واجب کفایی.
🔹مقام موقعیت شیعه با فقاهت بوده و نیازمند به فقیه است؛ چراکه انقلاب ما انقلاب اسلامی است که با رهبری یک فقیه به دست آمده است.
🔹آقایانی که در این حد آمده اید، کوشش کنید که #اجتهاد را به دست بیاورید؛ بنابراین #تکلیف شما مشکل است.
🔹 گاهی می گویم سفر مستحب برای اشخاصی که درس می خوانند، سفر مشکوک است و حتما باید نماز خود را به صورت جمع بخوانند؛ چراکه شخصی که در این مرحله آمده، بعید نیست که اجتهاد آنان واجب عینی باشد؛ نه کفایی.
🔹 امروز بلاد ما از فقیه خالی است و شما عزیزان باید با تحصیل همراه با تلاش و کوشش، این کمبودها را جبران نمایید.
(درس خارج اصول ۱۳۹۵/۹/۲۴)
منبع خبر حوزه نیوز
مطالعه کامل خبر
قم ـ ايرنا ـ آيت الله 'جعفر سبحاني' از مراجع تقليد گفت: امروز حوزه هاي علميه براي ورود به عرصه پاسخگويي به مسائل جديد و مستحدثه، بيش از هر زمان به تربيت مجتهد نياز دارد.
مطالعه کامل خبر