✅گزارش جلسه عنوان: «درآمدی بر مدل تحلیلی بازسازی جغرافیای تاریخی برای فهم دقیق کلام امامان (ع)» 👤آقای دکتر احسان پورنعمان (عضو هیئت علمی دانشکده علوم قرآن و حدیث) بحث خود را با این مطلب آغاز کردند که همه اتفاقات و حوادث در حال اقای معانی و مفاهیمی هستند. گفتار مردم عادی نیز در پی القا معانی است. تلقی سنتی از حدیث این است که حدیث سند حدیثی است که چند نفرنوشته شده‌اند و متن حدیثی که از تعدادی کلمات تشکیل شده، که اگر افراد مورد قبول ما باشند آن حدیث را می پذیریم. اما این تعریف حدیث نمی تواند باشد بلکه حدیث شرایط و وقایع بسیاری را به صورت مستقیم و غیرمستقیم در کنار خودش دارد که هر چه از آنها بیشتر اطلاعات پیدا کنیم ما را به فهم دقیق‌تری از حدیث می‌رساند. بهتر است همانند راوی اولیه در همان جغرافیا و زمانه حدیث تنفس کنیم تا بتوانیم متن حدیث را آن طور که هست درک کنیم. اما ما چگونه می‌توانیم به این هدف برسیم؟ هر حدیث یک گزارش تاریخی از یک واقعه خارجی است که القاء معینی از معانی را از طرف امام داشته که برخی با گفتار و برخی با رفتار و یا با هر دوی این‌ها بوده است. مجموعه عوامل در فهم روای اولیه تأثیر داشته که ما این موارد را نمی توانیم نادیده بگیریم. فرهنگ عامل بنیادینی است که در حوزه ها و مکاتب از آن استفاده می کنیم. و بعد از فرهنگ، زمان و مکان از دیگر عوامل بنیادین حوزه‌های حدیثی است. نیاز امروزه بهره برداری کاربردی از این نگرش است که ما برای فهم حدیث بتوانیم از این عوامل استفاده کنیم. یکی از این راه‌های تأثیرگذار بهره‌گیری از علوم اجتماعی است. در این تحقیق از علوم مختلفی همچون تبارشناسی، باستان شناسی، مدل‌های مفهومی تحلیلی، نظریه سیستم‌ها، و نظریه قدرت استفاده شده است. در دوره اول شکل گیری حدیث عالمان فهمیدند فقط با قواعد عربی نمی توان حدیث را فهم کرد که در طول تاریخ این قواعد شکل گرفت و دانش فقه الحدیث نام گرفت. در گام دوم که از نیم قرن پیش شکل گرفت دانش تاریخ حدیث بود، که علاوه بر عوامل فرهنگی عوامل تاریخی را هم درتظر گرفتیم. گام سوم شکل گیری حوزه ها و مکاتب حدیثی بوده که عامل تنوع جغرافیایی نیز اضافه شد. گام چهارم که باید در حال حاضر به این سمت رفت بازسازی جغرافیای تاریخ حدیث است. به این معنا که عوامل فرهنگ، تاریخ و جغرافیا را در قالب یک سیستمی که این عوامل بر هم تأثیردارند، بررسی کنیم. برای کاربردی کردن، این نظریه ارائه می‌شود که باید الگویی ترسیم کنیم که وقایع تاریخی مرتبط با حدیث را به صورت الگوی خطی به نمایش گذارد. در زمینه حوزه ها و مکاتب حدیثی سرفصل هایی تدوین شود که از عوامل تاریخی و جغرافیای تأثیرگذار در فهم حدیث استفاده شود. و در آخر سیستم همه جانبه نگر از این موارد با تأثیراتی که بر حدیث دارند، معرفی کنیم. نتیجه این موارد بازیابی اطلاعات پیرامونی حدیث است. این اطلاعات پیرامونی بدیهی بودند و در حدیث نیامدند. زمینه بازیابی اطلاعات پیرامون کلام امام نیز به چهار دسته تقسیم می شود. دسته اول فضای صدور، دسته دوم عوامل صدور است و دسته سوم عوامل اختلاف و تعارض حدیث است و دسته چهارم عوامل فرهنگ روایت گری شیعه می‌باشد. 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #کرسی_ترویجی #مدل تحلیلی #جغرافیای تاریخی #کلام امامان 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

👤در ادامه ناقد محترم آقای دکتر محمد علی موحدی (عضو هیئت علمی دانشکده مذاهب) بیان کردند توجه به جغرافیا و عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی و تاریخی در فهم حدیث بسیار مهم است. زمانی که بحث از بوم و جغرافیا می کنیم در مورد همه عوامل بحث می کنیم. الفاظ و واژگان در بوم های مختلف بویژه عراق و مدینه دارای معانی مختلف است. نکته دیگر این است که ما احادیثی به زبانهای دیگر از جمله ترکی، تبطی، سریانی و ... داریم و اینها مربوط به زمانی است که اهل بیت با افراد مختلف با زبان های مختلف مواجه می شدند. بنابراین دو نکته باید درنظر گرفته شود یکی زادگاه آن حدیث و دیگری کسی است که در مقابل امام قرار می گیرد که این می تواند حتی در زبان حدیث اثر گذارد. یکی از مثالها این است که کلمه عدس را اگر در نظر بگیرید این کلمه در قرن دوم هجری در حجاز به معنای نخود بوده است و اگر روایت ها و احادیث مختلف درباره نخود و عدس را نگاه کنید تشتت بسیاری در آراء وجود دارد. حالا اگر برای راوی ملاحظه شود که اهل مدینه است یا حجاز و یا عراق این مشکل حل می‌شود. حتی دستور زبان عرب (نحو) در جاهای مختلف، متفاوت است. راوی وقتی سخنی از امام گرفته متناسب با دستگاه نحو خود ارائه کرده است. و وقتی ما بخواهیم حدیثی را فهم کنیم این تفاوت ها که در قرآن بسیار در قرائت های مختلف واضح است که در حدیث نیز می بینیم. بنابراین موضوع و اهمیت این پژوهش کاملا روشن است. یکی از کاستی های این پژوهش، نداشتن مثال است. در مثالهایی که ارائه شده مناقشاتی وجود دارد مثلا کوفه سال 85 (هجری قمری) که از آن نام بردند فضای هزار مذهب گفتند که اصلا اینطور نبوده است. اتفاقا در قرن اول و ابتدای قرن دوم کاملا بوم ها مستقل از یکدیگر بودند و کوفه اگر چه دارای جریانهای مختلفی بوده اما خود کوفه ازجریان فکری خاصی تبعیت می کرده است. نکته دیگر درمورد وضع حدیث است که کلمه غلو در آن پر رنگ شده. این نکته را باید درنظر گرفت که وضع یا جعل حدیث که فقط ناشی از غلو نیست. گاهی ناشی از حسدی است که به امامان شده، گاهی ناشی از تأثیر مذاهب دیگر است. یا حتی تحریف کلمه می تواند باشد. نکته دیگر این است که هر چند تعارض حدیث با عقل بررسی شده ولی تعارض حدیث با علوم فعلی که ناشی از تساوی اهل بیت با علوم آن زمان بوده، درنظر گرفته نشده است. به این معنا که راوی زمانی که در برابر امام قرار می گرفته مطابق علوم آن زمان می‌اندیشیده و این محتمل است که امام به قدر فهم همان راوی از عالم طبیعت سخن می‌گفته و یا امام درست انتقال دادند و راوی اشتباه فهمیده و انتقال داده است. این تعارض با علم و یا تناسب با علم باید در نظر گرفته شود. 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #کرسی_ترویجی #مدل تحلیلی #جغرافیای تاریخی #کلام امامان 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

#نقد_و_نظر_فرهنگی #نوشتار معنامندی زندگی در گروی پذیرفتن نقشی فعال برای خداوندگار هستی است؛ در صورت نبود خدا، یا نقش منفعل او در نظام اندیشوری انسانی، نمی توان معنایی دقیق برای زندگی یافت و دلیل صحیحی برای اعتقاد و عمل به هیچ چیزی، حتی اخلاق نیز وجود ندارد. احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، به همت پژوهشگاه دانشگاه ادیان و مذاهب نهمین کرسی‌ نظریه‌پردازی، نقد و مناظره با موضوع «درآمدی بر مدل تحلیلی بازسازی جغرافیای تاریخی برای فهم دقیق کلام امامان (ع)» و با ارائه دکتر احسان پورنعمان (عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب) برگزار شد. دکتر احسان پورنعمان، عضو هیئت علمی دانشکده علوم قرآن و حدیث، بیان کرد: تلقی سنتی از حدیث این است که حدیث سندی است که چند نفر نوشته و متن آن از تعدادی کلمات تشکیل شده، که اگر افراد مورد قبول ما باشند آن را می پذیریم. اما این تعریف نمی‌تواند جامع باشد، بلکه حدیث شرایط و وقایع بسیاری را به صورت مستقیم و غیرمستقیم در کنار خودش دارد که هر چه از آنها بیشتر اطلاعات پیدا کنیم ما را به فهم دقیق‌تری از آن می‌رساند. وی ادامه داد: برای درک بهتر این مطلب خوب است همانند راوی اولیه در همان جغرافیا و زمانه حدیث تنفس کنیم تا بتوانیم متن آن را آنطور که هست درک کنیم. اما ما چگونه می‌توانیم به این هدف برسیم؟ هر حدیث یک گزارش تاریخی از یک واقعه خارجی است که القاء معینی از معانی را از طرف امام داشته و برخی با گفتار و برخی دیگر با رفتار و یا با هر دوی این‌ها بوده است. عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: مجموعه عوامل در فهم راوی اولیه تأثیر داشته که ما این موارد را نمی توانیم نادیده بگیریم. فرهنگ عامل بنیادینی است که در حوزه ها و مکاتب مختلف از آن استفاده می کنیم. بعد از فرهنگ، زمان و مکان، از دیگر عوامل بنیادین حوزه‌های حدیثی است. نیاز امروزه بهره‌برداری کاربردی از این نگرش است که ما برای فهم حدیث بتوانیم از این عوامل استفاده کنیم. وی گفت: یکی از این راه‌های تأثیرگذار بهره‌گیری از علوم اجتماعی است. در این تحقیق از علوم مختلفی همچون تبارشناسی، باستان شناسی، مدل‌های مفهومی تحلیلی، نظریه سیستم‌ها، و نظریه قدرت استفاده شده است. در دوره اول شکل گیری حدیث، عالمان فهمیدند فقط با قواعد عربی نمی‌توان حدیث را فهم کرد. بعدها در طول تاریخ این قواعد شکل گرفت و دانش فقه الحدیث پدید آمد. در گام دوم که از نیم قرن پیش دانش تاریخ حدیث شکل گرفت، که علاوه بر عوامل فرهنگی، عوامل تاریخی را هم درنظر گرفتند. گام سوم شکل گیری حوزه‌ها و مکاتب حدیثی بود که عامل تنوع جغرافیایی نیز به آن اضافه شد. گام چهارم (که باید در حال حاضر به این سمت رفت) بازسازی جغرافیای تاریخ حدیث است. به این معنا که عوامل فرهنگ، تاریخ و جغرافیا را در قالب یک سیستمی که بر هم تأثیردارند، بررسی کنیم. برای کاربردی کردن این سیستم، این نظریه ارائه می‌شود که: باید الگویی ترسیم کنیم که وقایع تاریخی مرتبط با حدیث را به صورت الگوی خطی به نمایش گذارد. دکتر پورنعمان در پایان افزود: در زمینه حوزه ها و مکاتب حدیثی باید سرفصل هایی تدوین شود که از عوامل تاریخی و جغرافیای تأثیرگذار در فهم حدیث در آن استفاده شود. در آخر سیستم همه جانبه‌نگر از این موارد با تأثیراتی که بر حدیث دارند، باید معرفی شود. نتیجه این موارد بازیابی اطلاعات پیرامونی حدیث است. این اطلاعات پیرامونی بدیهی بوده‌اند و در حدیث نیامده‌اند. زمینه بازیابی اطلاعات پیرامون کلام امام نیز به چهار دسته تقسیم می شود. دسته اول فضای صدور، دسته دوم عوامل صدور، دسته سوم عوامل اختلاف و تعارض حدیث و دسته چهارم عوامل فرهنگ روایت‌گری شیعه می‌باشد.

#نقد_و_نظر_فرهنگی طلافروشی‌ها روز سوم محرم گوشواره نمی فروشند.... #رقیه_بنت_الحسین_سلام_الله_علیها احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

احادیث کتاب #جهادالنفس شماره 68 68- از امام صادق علیه السلام روايت است كه فرمود: همانا براى خداوند بندگان بر جسته و شايسته‌اى وجود دارد كه خداوند آنها را از همين آفرينش و زمين خود آفريده است و آنان را براى بر طرف كردن نيازهاى برادران دينى آفريده، آنان حمد و سپاس را مايه مجد و بزرگى مى‌دانند و خداوند سبحان بزرگوارى‌هاى اخلاقى را دوست مى‌دارد و در خطاب نمودن به پيامبرش فرموده است: «همانا تو براى اخلاقى بزرگ هستى» كه اين اخلاق بزرگ همان سخاوت و خوش خلقى است. جهاد النفس وسائل الشيعة / ترجمه افراسيابى، ص: 61 احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

#نقد_و_نظر_فرهنگی هشدار دکتر میثم مطیعی که مناسب است هر سال در آستانه محرم یادآوری شود. هیئت را کنسرت نکنید، مداحان را خواننده نکنید... توصیف ایشان از آیین های عزاداری به مثابه میراث ناملموس فرهنگی زیباست. احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

احادیث کتاب #جهادالنفس شماره 70 70- صفوان جمّال گويد: از امام صادق علیه السلام در باره قول خداى تعالى در داستان حضرت خضر علیه السلام پرسيدم كه مى‌فرمايد: «و امّا آن ديوار [كه تعمير نمودم‌] متعلّق به دو كودك يتيم در شهر بود و در زير آن ديوار گنجى براى آنان نهفته بود» حضرت فرمود: به راستى كه آن گنج طلا و نقره نبود بلكه آن گنج چهار كلمه حكمت بود: هيچ معبودى جز من نيست، كسى كه مرگ را باور داشته باشد در عمر خود نمى‌خندد، و كسى كه حساب را باور داشته باشد دلش شادمان نخواهد بود، و كسى كه قضا و قدر الهى را باور كند جز از خدا از هيچ چيز نمى‌ترسد. جهاد النفس وسائل الشيعة / ترجمه افراسيابى، ص: 61 احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

احادیث کتاب #جهادالنفس شماره 71 71- امام صادق علیه السلام فرمود: امير المؤمنين علیه السلام در زير ديوار كجى نشسته بود و در بين مردمان حكم مى‌فرمود، پس برخى از مردم گفتند: در زير اين ديوار منشين كه به خاطر رخنه‌اى كه دارد ترسناك است. حضرت فرمود: مرد را اجلش حفظ و نگاهبانى مى‌كند پس از آنجا بر خاست و ديوار فرو ريخت. امير المؤمنين علیه السلام اين كار و كارهايى شبيه به اين را انجام مى‌داد و اين يقين و باور است. جهاد النفس وسائل الشيعة / ترجمه افراسيابى، ص: 61 احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

این فرمایش حضرت به این معنی است که اجل حتمی (که ایشان از آن مطلع بودند) اجازه نمی داد اتفاقی که منجر به فوت شود برای ایشان اتفاق بیفتد. یعنی همان زمان معین و مقرر فوت آدمی، انسان را از خطرات منجر به مرگ در در اتفاقاتی قبل از آن زمان اصلی نگهداری می کند. احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

#زیارت_عاشــــــــــــــــــــــورا دعایی که هفت امام معصوم تضمین کردند که با خواندن آن دعایتان مستجاب میشود. https://eitaa.com/ehsankhattat

هوالجمیل سلام و درود به مخاطبان گرام محتوای کانال شامل شرح آیات و احادیث، نکات اخلاقی، نقدونظر فرهنگی، آثار هنری و خوشنویسی است. هرجا در متون نشانک✍️آورده شده، متن نوشته نویسنده کانال است؛ همچنین هرجا متون قرآنی، روایی نیازمند شرح و تبیین باشد و یا متن ابهام داشته باشد، شرحی مختصر با عناون تبیین و با همین نشانک✍️ آورده می‌شود. به عنوان شرط اصلی تنها مواردی را که خودم آنها را مفید می‌دانم و از محتوایش استفاده کرده‌ام را ارسال می‌کنم. در مورد فوروارد از کانال‌های دیگر به صورت جدی‌تری این مطلب را رعایت می‌کنم. لیست ذیل عناوین پست‌های کانال است که با هشتگ مربوطه قابل دسترسی است؛ 1️⃣ هر روز ابتدای صبح #تقویم_قرآنی_حدیثی✨ 2️⃣ هر روز صبح احادیث #جهادالنفس. آیت‌الله بهجت قدس‌سره می‌فرمودند: «هر روز سعی کنید یک حدیث از کتاب #جهادالنفس وسائل الشیعه را مطالعه کنید و سعی نمایید به آن عمل کنید؛ بعد از یک سال خواهید دید که حتماً عوض شده‌اید؛ مانند دارویی که انسان مصرف کند و بعد از مدتی احساس بهبودی می‌کند».✨ 3️⃣ هر روز ظهر #هنر_و_معارف آثار خوشنویسی یا پوسترهای حدیثی زیبا همراه با تبیین حدیث مربوطه.✨ 4️⃣ کلیپهای روزانه از مجموعه #توحید_در_قرآن ، #اخلاق_در_قرآن ، و #قرآن_در_قرآن کلیپ‌های تصویری قرآن مهر با همراه تبیین آیه مربوطه و احادیث ذیل آن www.quranmehr.ir = سایت جامع قرآن مهر✨ 5️⃣ آثار هنری مختلف با #هنر_اسلامی، #معماری، #هنر #هنر_قرآنی #تذهیب #نگارگری در دسترس است. آثار خوشنویسی و توضیحاتی در مورد آثار خودم یا دیگران که با #خوشنویسی در دسترس است.✨ 6️⃣ مطالب معارفی گوناگون، نکات اخلاقی عرفانی، نکات کاربردی دینی، ادعیه و سیره بزرگان، روضه و مدیحه با #معارف #ولادت #شهادت #نکات_اخلاقی و #احادیث_ناب #نهج_البلاغه #سلام_بر_حسین #روضه در دسترس است.✨ 7️⃣ نقد و نظرهایی پیرامون فرهنگ که با #نقد_و_نظر_فرهنگی در دسترس است. نوشته‌های متفرقه و گاه به گاهم با #نوشتار در دسترس است. برش‌های کوتاهی از کتب منتخب که با #خوانش_کتاب در دسترس است. خوانش کتاب شرح عرفانی غزل های حافظ با #جمال_آفتاب✨ 8️⃣ پست‌های "واقعه طف" با عنوان از #کربلا از آغاز تا پایان که به صورت تفصیلی در 84 پست به شرح واقعه پرداخته است. (نوشته تاریخ‌نگار معاصر استاد رسول جعفریان)✨ 💠 در صورت مناسب دانستن محتویات کانال می‌توانید با معرفی، به نشر این مضامین کمک کنید.💠 احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat درگاه های رسانه ای احسان پورنعمان وب سایت شخصی https://ehsankhattat.ir/ کانال فرهنگی هنری، "درنگی بر فرهنگ" در ایتا. https://eitaa.com/ehsankhattat/187 کانال فرهنگی هنری، "درنگی بر فرهنگ" در تلگرام. https://t.me/ehsankhattat کانال آپارات، فیلم های آموزش خوشنویسی https://www.aparat.com/ehsankhattat.ir آموزش آنلاین خوشنویسی احسان پورنعمان https://eitaa.com/ehsankhattat2 منابع آموزش خوشنویسی خط ثلث https://eitaa.com/amuzesh_sols توئیتر احسان پورنعمان "درنگی بر فرهنگ" https://twitter.com/ehsankhattat اینستاگرام/ صفحه "درنگی بر فرهنگ" https://www.instagram.com/purnoman اینستاگرام / آلبوم آثار هنری https://www.instagram.com/ehsankhattat.ir اینستاگرام / صفحه هنرجویان https://www.instagram.com/ehsankhattat.ir_2

واقعه طف بسم الله الرحمن الرحیم #کربلا از آغاز تا پایان قسمت 1 آنچه در پی خواهد آمد گزارشی است از واقعه کربلا آنچنان که در مصادر آمده است به قلم استاد رسول جعفریان. در ۸۷ قسمت به امید رضایت حضرت حق. امام حسین (ع) در سوم شعبان(1) سال چهارم(2) هجرت در مدینه به دنیا آمد و روز دهم محرم سال 61 هجری به شهادت رسید. آن حضرت در تمام سال‌های کودکیش در کنار جدش رسول خدا (ص) و با آن حضرت مأنوس بود. درباره وی و برادرش روایاتی چون الحَسَنُ و الحُسین سیدا شبابِ أهلِ الجنَّة، مَنْ أحبّنى فلیحبّ هُذَین،(3) من أحبّ الحَسَن و الحسین فقد أحبّنى، و من أبغضهما فقد أبغضنى،(4) ، هُما ریحانَى من الدُنیا،(5) و درباره امام حسین‌(ع) روایت حُسَین منّى و أنا مِن حُسَین(6) نقل شده است. امام حسین (ع) در جنگ‌هاى جمل، صفین و نهروان حضور داشت و مردم را به جنگ ترغیب می‌کرد.(7) ایشان در همان مراحل مقدماتى صفین در گرفتن مسیر آب از دست شامیان نقش داشت، و لذا امام علی(ع) فرمود: هذا اوّل فتح ببرکة الحسین.(8) این نخستین پیروزی است که به برکت حسین به دست آمد. پی نوشته ها : 1.مسار الشیعة، ص 37 ؛ مصباح المتهجد، ص 758 ؛ ابوالفرج اصفهانى (مقاتل الطالبیین، ص 51) و مفید در ارشاد (ص 218) پنجم شعبان را روز تولد دانسته اند. 2.برخى تولد امام حسن (ع) را در سال دوم دانسته‌اند که طبعا باید تولد امام حسین(ع) را هم در سال سوم بدانند. کلینى (کافى، ج 1، ص 463) و شیخ طوسى (التهذیب، ج 6، ص 41) بر این باورند. 3. ترجمة الامام الحسین(ع) ص 25 4. همان، ص 136 5. همان، ص 131 6. همان، ص 137 7. بحار الانوار، ج32، ص 405 8. همان، ج44، ص 266 . احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

کربلا کعبه ی عشق است و من اندر احرام شد در این قبله ی عشاق دو تا تقصیرم دست من خورد به آبی که نصیب تو نشد چشم من داد از آن آب روان تصویرم باید این دیده و این دست دهم قربانی تا که تکمیل شود حج من و تقصیرم #ابالفضل_العباس #خوشنویسی تابلوی خوشنویسی به خط ثلث که سال ۱۳۹۵ نگاشته ام. تذهیب از استاد حسین اسلامی. . احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

واقعه طف #کربلا از آغاز تا پایان قسمت ۲ امام حسین(ع) در دوره امامت برادرش، به طور کامل از سیاست وى دفاع می‌کرد. آن حضرت در برابر درخواست‌هاى مکرر مردم عراق براى آمدن آن حضرت به کوفه، حتى پس از شهادت برادرش، حاضر به قبول رأى آنها نشده و فرمودند: تا وقتى معاویه زنده است، نباید دست به اقدامى زد. نمود این سخن آن بود که امام در فاصله ده سال به اجبار حکومت معاویه را تحمّل کردند. رهبرى شیعیان پس از شهادت امام حسن(ع) در اختیار امام حسین(ع) قرار گرفت و مردم کوفه ضمن یک نامه تعزیت، از رهبرى و امامت امام حسین(ع) استقبال کرده وفادارى خود را به عنوان یک شیعه به ایشان اعلام کردند. (9) با این حال، امام در برابر فشار کوفیان فرمود: إنّ بینه و بین معاویة عهدا و عقدا لایجوز له نقضه. (10) زمانی که معاویه اقدام به گرفتن بیعت برای یزید کرد، شماری از فرزندان صحابه، مخالفت هایی را ابراز کردند. مروان در نامه‌ای به معاویه نوشت: إنّى لسْتُ آمن أن یکون الحسین مَرْصدًا للفتنة، و أظنّ یومکم من حسین طویلا.(11) من در این باره ایمن نیستم که حسین منبع فتنه شود و تصور می‌کنم داستان طولانی با حسین خواهید داشت. یکبار نیز معاویه کوشید تا دختر عبدالله بن جعفر بن ابى طالب را براى فرزندش یزید خواستگارى کند. عبدالله با امام حسین(ع) مشورت کرد. حضرت فرمود: أتُزَوِّجه و سیوفهم تقطر من دمائنا؟ آیا در حالى که از شمشیرهایشان خون ما می‌چکد، دختر به او می‌دهى؟ دخترت را به عقد فرزند برادرت قاسم بن محمد در آر. (12) . احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

احادیث کتاب جهادالنفس شماره 72 72- از امام صادق علیه السلام روايت است كه فرمود: هيچ چيزى نيست جز اينكه براى آن حدّى است- راوى گويد:- عرض كردم فدايت شوم‌ حدّ توكل چيست؟ فرمود: يقين. عرض كردم: حدّ يقين چيست؟ فرمود: حدّ يقين آن است كه با وجود خداوند از هيچ چيز نترسى. جهاد النفس وسائل الشيعة / ترجمه افراسيابى، ص: 63 https://eitaa.com/ehsankhattat احسان پورنعمان

معنی این حدیث این است که توکل بر خدا آنگاه واقعی است که یقین به حضور و تأثیر او در جهان داشته باشیم و زمانی این یقین به حکمرانی خداوند در جهان به نهایت حد خود برسد و انسان خداوند را حاکم و مالک اصلی جهان بداند، در نتیجه از هیچ چیز جز خدا نمی هراسد. . احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

واقعه طف کربلا از آغاز تا پایان قسمت 3 خبر مخالفت‌های امام حسین (ع) به معاویه رسید، اما اوبه حاکم خود در مدینه تأکید کرد تا وقتى حسین آرام است،با او کارى نداشته باش و تنها از وى سخت مراقبت کن.یکبار معاویه ضمن نامه ای به امام حسین (ع) از او خواست تا دست از شقاق و اختلاف‌ افکنى بردارد و به مردم عراق اعتماد نکند.(13) امام حسین(ع) از نامه معاویه برآشفت وضمن نامه‌ای به وی نوشت:آیا تو قاتل حجر بن عَدى و اصحاب نمازگزار و عابد او نبودى که با ظلم درافتادند، بدعت ها را انکار کردندو در این راه ازچیزى نهراسیدند؛ آیا تو نبودى که زیاد بن سُمیه را که در خانه عبید به دنیا آمده بود،به ابوسفیان بستى .و به این ترتیب سنّت رسول الله را ترک کرده، به طور عمدى فرمان او را رها ساختى و هواى نفس خود را به رغم هدایت الهى، پیروى کردى.آنگاه وى را بر عراقَین مسلّط ساختى،آنچنان که دست مردم را قطع کرده، چشمانشان را کور ساخته وآنان را به شاخه‌هاى نخل می‌آویخت.آیا تو دو حضرمى را نکشتى، آن دو نفرى که زیاد به تو نوشت:آنان بر دین على هستند و تو پاسخ دادى که هر کسى را که بردین و رأى على بودبکش.اونیزبه دستور تو آنان را کشت و مثله کرد; آیاجز آن است که دین على همان دین محمد است؟(14) انتقادهاى امام به معاویه درقالب این نکته است که معاویه، کسانى را کشته است که اولا با ستمگرى مخالف بوده‌اندو ثانیا با بدعت: ینکرون الظلم و یستعظمون البدع. به خصوص که آنان عابد و زاهد هم بوده اند. سپس نمونه‌هایى از ستمگرى‌هاى معاویه و زیاد رادر عراق بیان کرده و به ترک سنّت پیامبر(ص) درداستان انتساب زیاد به پدرش ابوسفیان تصریح می‌کند.(15) 13.الامامة و السیاسة، ج 1، ص 154 14.انساب الاشراف (چاپ سهیل زکار، ج 5، ص 128 ـ 13) 15.بنگرید: رجال کشى، ج 1،

واقعه طف #کربلا از آغاز تا پایان قسمت 4 گوشه‌ای از اخلاقیات امام حسین (ع) بی مناسبت نیست اشارتی نیز به فضائل اخلاقی آن حضرت داشته باشیم. یحیى بن سالم موصلى که از دوستداران امام حسین(ع) بود می‌گوید: با امام در حرکت بودیم، به در خانه‌ای رسیدند و آب طلبیدند. کنیزى با قدحى پر از آب بیرون آمد. امام پیش از خوردن آب، انگشتر نقره خود را از دست در آورده به او دادند و فرمودند: این را به اهلت بسپار، آنگاه به نوشیدن آب پرداختند.(16) ابوبکر بن محمد بن حزم گوید: امام حسین(ع) از کنار صفّه‌ای می‌گذشتند؛ در آن حال دیدند که گروهى از فقرا مشغول خوردن طعامى هستند. آنها از حضرت خواستند تا همراهیشان کند. امام فرمودند: خداوند متکبّران را دوست ندارد. آنگاه پایین آمده با آنها غذا خوردند. پس از آن به آنان فرمودند: شما مرا به سفره خود خواندید و من اجابت کردم; اکنون من شما را به سفره خویش می‌خوانم و شما اجابت کنید. آن وقت حضرت روى به رباب کرده و فرمودند: هر چه آماده کرده‌ای حاضر کن.(17) از امام باقر(ع) روایت شده است که امام حسین(ع) در سفر حج پیاده حرکت می‌کرد؛ در حالى که چهارپایان او پشت سرش حرکت می‌کردند.(18) در نقلى دیگر هم آمده است که کنیزى دسته ریحانى را تقدیم امام حسین (ع) کرد. حضرت در برابر او را آزاد کردند. به حضرت گفته شد که شما تنها براى یک دسته گل او را آزاد کردى؟ حضرت فرمود: خداوند در قرآن ما را چنین ادب آموخته است که: و اذا حُییتُم بِتَحِیة فَحَیوا بِأَحْسَنِ مِنْها أو ردّوها، بهتر از دسته گل، آزاد کردن او بود.(19) . احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat

نگارش حدیث نورانی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که زمستان سال 97 برای کتیبه ورودی حسینیه قائمیه تهران نوشتم و بعدها اصل خط را استاد حسین اسلامی تذهیب نمودند. #خوشنویسی احسان پورنعمان درنگی بر فرهنگ https://eitaa.com/ehsankhattat