▫️یه اتفاقی که توی دوران قاجار شدت گرفت انحطاط زبان فارسی بود. ▫️واژگان خارجی (به ویژه عربی و فرانسوی) مثه سیل به دریای مکالمات فارسی‌زبان‌ها ریخت. ▫️تا جاییکه متن نوشته هارو یکی نه یکی واژگان خارجی تشکیل می‌داد. الان خوندن نامه‌ها و مکاتبات دوران قاجار، برای نسل امروزی کمی دشواره و معنای خیلی از کلمات اون روزی برای این نسل واضح نیست.

▫️اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی بود که فارسی‌دوست‌ها و دلسوزان فرهنگی ایران دست به کار شدن انجمن‌ها و تشکل‌های مختلفی برای حفظ زبان فارسی تشکیل دادن. ▫️که چیکار کنن؟ که کلمات خارجی رو با کلمات فارسی جایگزین کنن‌.

منتهی یه ایرادی تو کار بود این عزیزان فقط فرهنگ دوست بودن نه متخصص و در جایگزینی کلمات خارجی اینقدر زیاده‌روی کردن که یباره از اون‌طرف بوم افتادن🤷‍♂

▫️خب خیلی از کلمات خارجیه ولی مردم بهش عادت کردن و باهاش مانوسن. 🔺تو اون دوره هرکی از راه می‌رسید به اسم فرهنگ‌دوستی یه واژه‌ی عجیب و غریب فارسی درست می‌کرد و بجای کلمات مانوس و متداول خارجی بکار می‌برد.

آش اینقدر شور شد که همین فارسی‌دوست‌ها نوشته‌ها و مکاتبات همدیگه رو نمی‌فهمیدن یعنی بجای کلمات خارجی اینقدر کلماتِ عجیب و غریبِ فارسی بکار می‌بردن که خودشون هم معنای نوشته‌های همدیگه رو نمی‌فهمدین😁 یعنی یه جور هرج و مرج شد اصن یه وضعی...😐

اینجا بود که یه سری از وزرای زبان‌شناس و متخصصین زبان فارسی دست بکار شدن تا با یه تدبیری به این وضعیت آشفته و هرکی‌هرکی سر و سامون بدن.

این آقایون وزرا میرن پیش رضاشاه، موافقتش رو میگیرن و یه نهاد جدیدی به نام فرهنگستان زبان تاسیس می‌کنن. هدف این فرهنگستان «حفظ، توسعه و ترقی زبان فارسی» اعلام میشه سال ۱۳۱۴

تاسیس این فرهنگستان در ابتدای امر دو تا نتیجه میده یه نتیجه‌ی بازدارنده و یه نتیجه‌ی سازنده

🔺نتیجه‌ی اول این بود که فرهنگستان موفق میشه ترمز تند‌روی‌ها و ندونم‌کاری‌ها رو بگیره خب به اسم پاکسازیِ زبان فارسی، داشتن نابود می‌کردن اصل کارو، فرهنگستان میاد میگه آروم آروم هرکاری راه و روش خودشو داره

🔺نتیجه‌ی دوم هم این بود که فرهنگستان موفق میشه زبان فارسی رو از آمیزش خطرناک با واژگان بیگانه نجات بده و واژگان خارجی زیادی رو از دایره‌‌ی لغات مردم حذف کنه. در واقع فرهنگستان تلاش می‌کنه اون کلمات خارجی که میشه حذف کرد رو حذف کنه ▫️مثلا هواپیما باورتون میشه تا قبلش میگفتن آئروپلان؟ ▫️مثلاً زیر دریایی قبول میکنین تا قبلش می‌گفتن تحت البحری؟؟ ▫️یا مثلا‌ روزنامه که تا قبلش میگفتن ژورنال

فرهنگستان موفق میشه ظرف چندسال دو هزار واژه‌ی خارجی رو با واژگان فارسی جایگزین کنه. خیلی از کلماتی که ما امروز بکار می بریم یادگاری همون دورانه؛ مثلا حسابدار بجای کونتابل ملوان بجای ملاح روادید بجای ویزا بسیج بجای موبیلیزاسیون کلانتری بجای کمیسیارا باشگاه بجای کلوب چشم‌پزشک بجای کحال کشاورزی بجای فلاحت دادگستری بجای عدلیه آسایشگاه بجای ساناتوریوم روزنامه بجای ژورنال بهداشت بجای حفظ الصحه پیک بجای چاپار گردباد بجای توربیون زیردریایی بجای تحت البحری دادسرا بجای پارکه شهرداری بجای بلدیه هواپیما بجای آئروپلان آتش‌نشانی بجای اطفائیه و...

🔺منتهی رضاشاه از روند کار راضی نبوده، میگفته کمه باید واژگان بیشتری رو براش جایگزین فارسی پیدا کنین. خلاصه فشار رو می‌ذاره پشت اعضای فرهنگستان. خب اونام متخصص بودن، هی مقاومت می‌کردن، میگفتن نمیشه یهو همه رو تغییر بدیم که، باید آروم آروم باشه تا مردم بپذیرن. خلاصه رضاشاه عصبانی میشه و یباره فرهنگستان رو منحل می‌کنه.😐 🔺هفته‌ی بعد دستور میده که فرهنگستان با اعضای جدیدی دوباره شروع بکار کنه. اعضای جدید میان و بنا به فرموده‌ی شاه، تند و تند کلمات فارسی در می‌کنن.