#تفسیر_سوره_مریم ۲۴
🔆 * «فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَكاناً قَصِيًّا»*
🔆 *«پس مریم به عیسی باردار شد و با وی در مکانی دور خلوت گزید.»*
📗 سوره مریم، آیه۲۲
✍🏼 در بین مفسرین در میزان مدت حمل حضرت مریم، اختلاف نظر وجود دارد. بعضی دورۀ حمل را مانند حمل هر جنینی میدانند و بعضی دورۀ حمل را شش ماه و بعضی چند روز و بعضی یک ساعت بیان کردهاند.
⏹️ گفتنی است در زمان وضع حمل، حضرت مریم در معبد نبود؛ بلکه در مکانی دور از معبد قرار گرفت.
🔷 دلایل عزلت حضرت مریم از نگاه مفسرین:
🔹 *۱. شدّت شرم ؛*
🔹*۲. حضرت مریم معبد را مکانی مناسب برای وضع حمل نمیدانست؛* بنابراین به جهت رعایت ادب این عزلت را برگزید.
◀️ آنچه قابل توجه است آنکه حضرت مریم به «کلمة الله» و «روح الله» باردار بود؛ اما در آن مکان مقدس مأمور به وضع حمل نشد؛ *اما فاطمهبنتاسد؛* مادر بزرگوار امیرالمؤمنین، با وجود اینکه هرگز خادم معبد و مسجدی نبود، در هنگام وضع حمل به خانۀ خدا دعوت شد و *تنها زنی بود که در مقدسترین مکان فرزند خود را به دنیا آورد!*
✅ *بنابراین باصراحت میتوان ادعا کرد که جایگاه حضرت عیسی با جایگاه ولایت امیرالمومنین علیهالسلام قابل قیاس نیست.*
⏹️ نفخ روح الهی از طریق جبرئیل موجب بارداری حضرت مریم شد و روح که متصف به بقا بود موجب بقای حضرت عیسی شد.
🔶عیسی در دورۀ بسیار طولانی زندگی میکند تا در معیّت امام زمان عجلاللهتعالیفرجه بهعنوان مأموم ظهور کند.
🔸دوره بارداری حضرت مریم کوتاه بود و به مجرد احساس حمل، شبانه در تاریکی از منزل زکریا خارج شد که کسی بر وضعیت او مطلع نشود.
🔸 حضرت مریم در هنگام عطای کلمة الله و روح الله به خلوتی غیر از خلوت متداول نیاز داشت.
⬅️ *امور غیرمتعارف باید با مقدمه و بیدرنگ برای مردم تبیین شود.*
🔶 هم بارداری حضرت مریم غیرمتعارف بود و هم فرزند او بهعنوان وجودی غیرمتعارف شناخته میشد. این امور نیاز به زمینهسازی و مقدمهچینی برای دیگران دارد تا افراد از طریق آنها، گرفتار خطا و انحراف نشوند.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۲۵
🔆 *«فَأَجاءَهَا الْمَخاضُ إِلى جِذْعِ النَّخْلَةِ قالَتْ يا لَيْتَنِي مِتُّ قَبْلَ هذا وَ كُنْتُ نَسْياً مَنْسِيًّا»*
🔆 *«آنگاه درد زایمان او را به سوی تنۀ درخت خرمایی کشاند تا تکیه دهد از شدت ناراحتی گفت: ای کاش پیشاز این مُرده و فراموش شده بودم.»*
📗 سوره مریم، آیه ۲۳
✅ *حضرت مریم در عین اینکه هیچ تردیدی در حقانیت جبرئیل و حکمت فعل خداوند نداشت؛* اما نگران قوم خویش بود که نکند پس از مواجهه با او، گرفتار تهمت و دروغ شوند و در این آزمون الهی رتبۀ خوبی دریافت نکنند؛ بدین جهت به خود میگوید: ای کاش قبل از این مرحله مُرده بودم.
🔷 حضرت مریم در این هنگام عجز خود را اظهار کرد که طاقت سخنان ناروای مردم را ندارد.
🔷 شدّت محبّت به قومش او را نگران کرده بود که در این ابتلا عقوبت الهی بر آنان وارد شود؛ بنابراین قبل از نزول عذاب درخواست کرد که ای کاش مرده بود. در واقع این عبارت از شفقت حضرت مریم به قومش پردهبرداری میکند.
🔶 *4. حضرت مریم چون میدانست که قوم او پس از مشاهدۀ فرزندش، او را پسر خدا میدانند؛ بهدلیل غیرتی که به احدیّت خداوند داشت این جمله را بر زبان راند و این آرزو را کرد.*
⬅️ مریم با این عبارت بیان کرد که *ای کاش قلب من همیشه به مسبّبالاسباب تعلق داشت* و روزی را که قلبم متمایل به اسباب شود، نمیدیدم؛ زیرا در زمان حمل از معبد قلب خارج شده بود و با توجه به اسباب، لحظاتی از مسبّبالاسباب غافل شده بود!
🔷 گویا حضرت مریم خواستار این حقیقت بود که همۀ قلب او همیشه متعلق به خدا باشد.
🔷 حضرت مریم میدانست که به سبب حمل و اعطای فرزند به او، طیف عظیمی وارد آتش میشوند؛ بنابراین میگوید که ای کاش موجود نشده بودم تا موجب ورود بعضی از افراد به آتش نشوم.
⬅️ *انسان، گاه برای حفظ آبروی خود عزلت از خلق را انتخاب میکند که البته منافاتی با معنای توکل ندارد.*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۲۶
🔆 *«فَناداها مِنْ تَحْتِها أَلَّا تَحْزَنِي قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا»*
🔆 *«پس از پایین پا به او ندا داد: غمگین مباش هم اکنون پروردگارت از زیر پایت نهری کوچک پدید آورده است.»*
📗 سوره مریم، آیه۲۴
✍🏼 در آیات قبل پیام از طریق جبرییل نازل شد؛ به همین جهت مفسرین فاعل این ندا را جبرئیل بیان کردهاند.
🔷 برخی دیگر گویند: حضرت عیسی فاعل این نداست که از زیر درخت، صدای خود را به گوش حضرت مریم رساند که اندوهگین نباش، حتما مربی تو در جایی که فرود آمدی، نهر کوچکی قرار داده است.
✍🏼 در نگاه بعضی مفسران «سَرِيًّا» بهمعنای بزرگی عظیمالشان است. خداوند سبحان حضرت عیسی را برای تو خاضع کرد و گوش به فرمان تو قرار داد. حضرت عیسی به هر مقامی راه یابد همچنان در مقابل مادرش خاضع است.
🔷 در آن شرایط سخت، شنیدن پیام الهی موجب رفع اندوه و سختی حضرت مریم شد و خداوند سبحان این موقعیت را برای او هموار کرد تا در امنیت خاطر قرار گیرد.
❇️ حضرت مریم با درک این پیام بهنوعی غم و اندوهش مرتفع شد؛ پس خود را در بیابان تنها ندید و توجه خدای سبحان را کاملا ادراک کرد. این پیام نورٌ علی نور بود تا از ناحیه خداوند، رفع حزن و غصه صورت گیرد.
❇️ حضرت مریم با پیام «قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا» دریافت که خداوند سبحان لحظه به لحظه توجه خاص به او دارد و قاعدتاً دیگر حزنی برای او باقی نماند.
⬅️ محتوای آیه حکایت میکند که اگر بنده دائماً مشغول بندگی باشد و در حین بندگی، امری او را محزون و غصهدار کند؛ خداوند سبحان بیدرنگ از طریق اسباب مختلف از او حزن و غصه را رفع میکند.
⬅️ *بندگی موجب میشود که بنده از توانمندیهای عجیبی بهرهمند شود، در حالیکه ممکن است بنده طلب این توانمندیها را نکرده باشد.* هدف و غایت بنده فقط بندگی است؛ اما خداوند سبحان قدرت جریان برکات را از طریق این بنده به نمایش میگذارد.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۲۷
🔆 *«وَ هُزِّي إِلَيْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُساقِطْ عَلَيْكِ رُطَباً جَنِيًّا»*
🔆 *«به حرکت در بیاور، شاخه خشکیده درخت خرما را بسوی خودت، بیدرنگ خرمایی چیدهشده بر تو فرود میآید»*
📗 سوره مریم، آیه ۲۵
❇️ منادی در آیه قبل، با ندای «لَا تَحزَنِی» نگرانی را مرتفع کرد؛ زیرا در حال حزن دریافت برکات الهی کمرنگ میشود. گویا این حزن به مقام توحیدی حضرت مریم صدمه وارد کرده و او را متوجه عالم ماده میکند؛
⬅️ به همین جهت در ابتدا، پیامرسان فرمود: «لَا تَحزَنِی» و بعد در این آیه فرمود: «هُزِّي»
❇️ خداوند به حضرت مریم نشان داد که درخت خشکیده بیدرنگ به فرمان ما دارای خرما شد و حضرت مریم باکره نیز به فرمان حق، صاحب فرزند شد.
⁉️ *چرا جریان نهر بدون تلاش حضرت مریم حاصل شد؛ اما دستیابی به خرما با تلاش همراه بود؟*
🔹 در جواب میگوییم: آب، سبب طهارت و خدماترسانی است که خداوند در اختیار حضرت مریم قرار داد؛ اما رطب چون غذا و میل انسان در آن است؛ خود حضرت مریم باید تلاش میکرد.
🔹 آب بدون سبب، در اختیار حضرت مریم قرار گرفت؛ چون آب بدون سبب از آسمان نازل میشود؛ ولی خرما از طریق اسباب ظاهریه به عمل میآید.
🔹 کوچکترین حرکتی که از بنده صورت گیرد ریزش الطاف الهی را هموار میکند.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۲۸
🔆 *«فَكُلِي وَ اشْرَبِي وَ قَرِّي عَيْناً فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَداً فَقُولِي إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمنِ صَوْماً فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنْسِيًّا»*
🔆 *«پس از خرما بخور و از آب بنوش و چشمت روشن باد، و اگر کسی از مردم را دیدی که در بارۀ نوزادت پرسید، بگو: من برای خداوند مهربان روزه سکوت نذر کردهام، و امروز با هیچ انسانی سخن نخواهم گفت.»*
📗 سوره مریم، آیه ۲۶
✍🏼 بعضی از مفسران مي گویند: امرسكوت خدای سبحان به مریم به جهت پرهیز از جدل بوده است..
🔷 حقیقت بهزودی برای همۀ مشاهدهکنندگان معلوم میشود؛ از اينرو خدای سبحان به مريم اجازه بحث وگفتگو نمي دهدزيرا سبب كم رنگ شدن توان بندگي مريم مي شود. جدل، انرژی ها را هدر میدهد و مانع بندگی مي شود..
🔶 خداوند به حضرت مریم امر میکند از نعمتی که در اختیار تو قرار گرفته باستفاده کن. توباید از نعمت وجود حضرت عیسی خرسند باشی.
🔷 گویا در آيه صحنۀ ضیافتی فراهم شده که میزبان آن ضیافت، خداست و او مهمان خود را به بهرهبرداری از این سفره میکند.
🔶 خوردن و نوشیدن یکی از اسباب تسکین خوف است و خداوند در آیه اسباب تسکین حضرت مریم را هموار مي كند..
💢 *عبارت «مِنَ الْبَشَرِ»، مادیبودن انسان را بیان میکند. طبیعی است انسان مادی که صرفاً توجه به اسباب دارد، امکان فرزندآوری بدون اسباب را باور نکند؛ پس پاسخگویی به این افراد مادی هیچ فایدهای ندارد؛ زیرا دیدگاه آنان مادی است.*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۲۹
🔆 *«فَأَتَتْ بِهِ قَوْمَها تَحْمِلُهُ قالُوا يا مَرْيَمُ لَقَدْ جِئْتِ شَيْئاً فَرِيًّا»*
🔆 *«پس مريم در حالى كه نوزادش را در آغوش گرفته بود، او را به نزد بستگان خود آورد. گفتند: اى مريم، به راستى كار بسيار ناپسندى مرتكب شدهای.»*
📗سوره مریم، آیه ۲۷
🔹 قوم مریم به او میگویند که عمل عجیبی از تو صادر شده است.
🔸این صحنه در دیدگاه قوم بسیار زشت بود که زنی پس از مدتی که در انظار ظاهر نشده است، با فرزندی دیده شود. حتی برای زکریا و صالحین قوم هم امری باورپذیر نبود.
حضرت مریم با افرادی مواجه شده بود که هیچ تردیدی در زشتی کار او نداشتند.
🔹 با تأمل در تاریخ زندگی اطرافیان حضرت مریم، به این نتیجه میرسیم که در هنگام مواجه با صحنههای عجیب، سریع قضاوت نکنیم و به جای قضاوت تأمل کنین و منتظر ظهور حقیقت بمانیم.
🔸 قوم حضرت مریم که ظاهراً راهب و اهل بندگی بودند و در عبادت تلاش چشمگیری داشتند؛ سریع قضاوت کردند و با وجود عبادات کثیر، از صفت سوءظن برخوردار بودند و تیر اتهام را بهراحتی بهسوی حضرت مریم نشانه گرفتند.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۳۰
🔆 *«يا أُخْتَ هارُونَ ما كانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ وَ ما كانَتْ أُمُّكِ بَغِيًّا»*
🔆*«قوم گفتند: ای خواهر هارون، پدر تو هیچ زمانی فرد نادرستی نبوده است و مادر تو هم زن بیپروا و تجاوزگر نبوده است!»*
📗 سوره مریم، آیه ۲۸
✍🏼 *اولین نکتۀ درخور توجه در آیه این است که «مرد» در اصلاح و پاکدامنی خانواده نقش اساسی دارد؛*
⬅️ زیرا حضرت مریم به عنوان خواهر هارون خطاب میشود؛ در مرحلۀ بعد به پدر او توجه میکنند که سابقۀ پدر سابقه نیکویی است و در نهایت به پاکدامنی مادر اشاره میشود؛
⬅️ به این معنا که *برای سلامتی خانواده باید مرد خانواده سالم باشد تا آن خانواده از طهارت و سلامت معنوی بهرهمند شود.*
🔷 *نقش والدین خصوصاً پدر در پاکی فرزندان بسیار درخشان است.* قوام خانواده به مدیریت صحیح مرد است که در انتخاب همسر دقت لازم را انجام دهد و با هر زنی پیوند نبندد، پس از تشکیل خانواده مراقبۀ لازم را داشته باشد تا خانواده از هر خطری مصون و محفوظ بماند.
🔷 مرد خانواده باید از همۀ آفات اخلاقی مصون باشد و مادر خانواده هم از عفت لازم بهرهمند باشد تا نسلی سالم پرورش یابد.
⬅️ *مصالح و مفاسد نسل از طریق خانواده رشد مییابد و به بیرون از خانواده منتقل میشود.*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۳۱
🔆 *«فَأَشارَتْ إِلَيْهِ قالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا»*
🔆 *«پس مريم به سوى او (عيسى) اشاره كرد. گفتند: چگونه با كسى كه در گهوراه (و) كودك است سخن بگوييم؟»*
📗 تفسير سوره مريم، آیه ۲۹
🔶 *حضرت مریم* مأموریت خود را که سخن نگفتن با مردم بود انجام داد. شاید این روش برخورد حضرت مریم با مردم به نوعی تحقیر برای آنان محسوب میشد؛
🔸 چون این امر شگفتآور دیگری بود که هرگز با آن مواجه نشده بودند؛ بدین جهت دومین اعتراض با ادبیات دیگری ظاهر شد.
🔶 البته مردم آن جامعه با دو پدیدۀ جدید مواجه شده بودند که هرگز قدرت تجزیه و تحلیل این قضیه را نداشتند و برای آنان بسیار تعجبآور بود.
🔸 بعضی از مفسران معتقدند: *مریم گرچه ظاهراً به عیسی اشاره کرد؛ اما در باطن به خدایی اشاره کرد که به او این فرزند را عطا کرده بود؛* چون عقول مادی ابداً قدرت ادراک ماورای ماده را ندارد؛ به همین جهت این امور برای آنان عجیب بود.
🔶🔸 *این آیه به ما آموزش میدهد که باید برای رفع ابهام و تردید حجتی اقامه شود تا بهسرعت، تردید افراد مرتفع شود و به یقین برسند.*
✍🏼 مفسری گوید: *توجه به خداوند سبحان در حین اضطرار، گشایش خاصی را در زندگی ایجاد میکند و از حقیقت پرده بر میدارد.*
✅ حضرت مریم در شدت اضطرار قلباً متوجه به حق میشود و خداوند سبحان دفاع لازم را از او میکند و به او آبروی خاصی میبخشد که *عزت او به مراتب از قبل بیشتر میشود.*
✍🏼 بعضی از مفسرین معتقدند: در درون وجود انسان نیز عیسی و مریمی وجود دارد. *مریم، قلب انسان است* که عابده است و از بندگی حق لذت میبرد و *عیسی روحی است که از قلب متولد میشود* و به اذن حق در این عالم تصرف میکند.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۳۲
🔆 *«قالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتانِيَ الْكِتابَ وَ جَعَلَنِي نَبِيًّا»*
🔆 *«عيسى به سخن آمد و گفت: منم بندۀ خدا، او به من كتاب (آسمانى) داده و مرا پيامبر قرار داده است.»*
📗 سوره مریم، آیه۳۰
🔷 اولین معرفی از لسان مطهر حضرت عیسی باعنوان «إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ»(بندۀ خدا بودن)، صورت گرفت تا مردم او را شریک خداوند قرار ندهند یا او را خدا نپندارند.
🔶 حضرت عیسی بالاترین امتیاز و افتخار خود را «بنده بودن» بیان کرد و با این معرفی از مادر خود رفع تهمت کرد؛ چون *فرزندی که بندۀ خداوند باشد، هرگز مادری خلافکار ندارد. از این قسمت آیه برداشت میشود که بندگی، برترین فضلیت انسانی است.*
✍🏼 حضرت عیسی با بیان افعالی مانند: «اتانِی»، «جَعَلَنی» و «اَوصَانِی» سرسپردگی مطلق خویش را در برابر ربالعالمین اظهار میکند.
✅ حضرت *بندگی* خود را *پایگاه دریافت همۀ مقامات الهی* میداند و با این جمله اقرار میکند که تا فردی بنده نباشد نمیتواند «کتاب» را دریافت کند و به نبوّت نائل شود و مجری اوامر الهی باشد.
⬅️ *برای دریافت الطاف خاص الهی نیاز به سن خاصی نیست؛* هم چنانکه امام جواد علیهالسلام در سن نُه سالگی به امامت رسید و امام هادی علیهالسلام در سن هشت سالگی و امام زمان عجلاللهتعالیفرجه در سن پنج سالگی به امامت رسیدند.
🔶 اکرام خداوند سبحان نسبت به بندگان از طُرُق مختلف محقّق میشود؛ اما مهمترین اکرام خداوند به بنده، بندگی اوست. مقام عبودیّت، سکوی پرش به همۀ مقامات الهی است.
🔷 مقام نبوت و دریافت کتاب بر پایۀ بندگی بنا شده است و بندگی امری است که جعل حق نیست؛ بلکه انتخاب خود بنده است.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۳۳
🔆 *«وَ جَعَلَنِي مُبارَكاً أَيْنَ ما كُنْتُ وَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ حَيًّا»*
🔆 *«و هر جا كه باشم، خداوند مرا مايۀ بركت قرار داده و تا زندهام مرا به نماز و زكات سفارش كرده است.»*
📗 سوره مریم، آیه ۳۱
✍🏼 *«برکت» در لغت بهمعنای ثبات است،* هرگاه شتر در مکانی مستقر شود «برکة البعیر» گویند؛ بنابراین «وَ جَعَلَنِي مُبارَكاً» به این معناست که خداوند مرا بر دین حق مستقر و ثابت قرار داده است.
💢 از آنجا که ممکن بود گروهی به واسطۀ غیرعادی بودن خلقت حضرت عیسی از طریق او گرفتار انحراف شده و قائل به تثلیث شوند، خدای سبحان این عبارت را بر زبان حضرت جاری کرد که جعل خداوند برای من برکت و خیر کثیر است و *اگر فردی منحرف میشود و مسیر نادرست را طی میکند، خودش انتخاب کرده است و گرنه وجود من موجب انحراف افراد نمیشود.*
✍🏼 *معنای دیگر برکت، زیادت و فضلیت است.*
🔷 در این آیه دو مرتبه کلمه «جَعَلَنِي» ذکر شده است؛ یعنی خداوند سبحان همواره من را موفق و غالب بر دشمنان معرفی کرده است و مقام مرا روزافزون، برتری میبخشد و به واسطۀ معجزاتی که به اذن حق از من مشاهده میشود، نورانیت و معرفت من افزون میشود.
🔷 با جملۀ «أَيْنَ ما كُنْتُ» دریافت میشود که برکت حضرت عیسی علاوه بر زمینیان، آسمانیان را هم فرا گرفت؛ یعنی وجود حضرت عیسی برای ملائکه نیز مبارک است.
🔷 مبارکبودن را با ادبیاتی دیگر میتوان اینگونه تعریف کرد که اگر انسان توفیق اقامۀ نماز و ایتاء زکات داشته باشد، خیر و نیکی از این دو طریق در جامعه ظهور و بروز میکند.
*در واقع نماز نشان اقامۀ بندگی است و زکات نماد تزکیۀ نفس؛*
🍃 حضرت عیسی میفرماید: در عین اینکه خداوند سبحان مرا در جایگاه نبوت قرار داده و برکات خاصی به من عطا کرده است؛ اما امر به نماز و زکات لازمۀ این نبوت است.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۳۴
🔆 *«وَ بَرًّا بِوالِدَتِي وَ لَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّاراً شَقِيًّا»*
🔆 *«او مرا نسبت به مادرم نيكوكار قرار داده و (نسبت به مردم) ستمگر و سنگدل قرار نداده است.»*
📗 سوره مريم، آیه ۳۲
🔷 در این آیه حضرت عیسی بیان میکند که ایشان پدری ندارد؛ بنابر این از طرف خداوند فقط مأمور به نیکی گسترده به مادر خود است و در ادامه بیان میکند که خداوند سبحان مرا متکبر و زورگو قرار نداد.
🔷 «جبّار» کسی است که هم خود به مردم زورگویی دارد و هم زور دیگران را نمیتواند تحمل کند و هیچ خیری برای دیگران ندارد.
✍🏼 مفسرین معتقدند حضرت عیسی بهواسطۀ این جمله، طهارت مادر خود را از هر گونه نقیصهای اعلام میدارد و اتهامات وارده را دفع میکند.
💢 اگر کسی رابطۀ صحیحی با خداوند و خَلق و خانواده نداشته باشد، گرفتار «سوءعاقبت» میشود.
✍🏼 *رابطۀ با خداوند با جملۀ «أَوْصانِي بِالصَّلاةِ» بیان میشود و رابطۀ با خلق در جملۀ «وَ الزَّكاةِ» و رابطۀ با خانواده با فراز «وَ بَرًّا بِوالِدَتِي» حکایت میشود.*
⬅️ *این سه امر در راستای یکدیگرند.* امکان ندارد انسان نسبت به بیگانه نهایت لطف را داشته باشد؛ ولی نسبت به مادر خود محبتی اِعمال نکند.
⬅️ اِعمال لطف به خانواده در آیه، بعد از اقامۀ نماز ذکر شده است؛ یعنی *اگر رابطۀ انسان با خدای سبحان صحیح باشد، میتواند رسیدگی گسترده به خَلق داشته باشد و تعاملش با خانواده هم مثبت و نیکو باشد.*
🔷 «لَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّاراً شَقِيًّا» یعنی خداوند مرا حاکم بر مردم قرار نداده است و هیچگاه حکومتی بر جامعه ندارم؛ فقط در حریم رسالت خودم مأموریت دارم.
🔷 حضرت عیسی اجرای نصایح را دارد خواه مردم پندپذیر باشند یا پندناپذیر.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۳۵
🔆 *«وَ السَّلامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَ يَوْمَ أَمُوتُ وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا»*
🔆 *«و درود بر من روزى كه زاده شدم و روزى كه مىميرم و روزى كه زنده برانگيخته مىشوم.»*
📗سوره مریم، آیه ۳۳
✍🏼 در این آیه دو فعل «وُلِدْتُ» و «أُبْعَثُ» مجهول و فعل «أَمُوتُ» معلوم بکار رفته است؛ یعنی موت به اختیار خودم محقق میشود؛ اما به دنیا آمدن و برانگیخته شدن من فعل خداست و من تحت ارادۀ او قرار دارم.
🔹 موطن این سلام در سه زمان است، در این سه جایگاه خطرات و آفات خاصی هر فرد را تهدید میکند.
حضرت عیسی اعلام میکند: به اذن حضرت حق عالم دنیا، عالم برزخ و قیامت برای من از هر آفتی در امان است.
🔹 سلام حضرت عیسی بر خود برای آن است که افراد دچار غلوّ و تثلیث نشوند؛ چون خداوند این وجود را از هر آفتی محفوظ داشته است.
🔹 اگر افراد خود، گرفتار پرستش حضرت عیسی میشوند، آفتی است که مربوط به ذات او نیست؛ بلکه نگرش نادرست افراد، آنان را به این عبادت ناصحیح وادار کرده است.
🍃 در «السَّلامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ» حضرت عیسی بیان میکند: *«شیطان در انعقاد نطفه من هیچ نقشی نداشته است و از هر آفتی در امان بودم.»*
🔹 اینکه فرمود: «وَ يَوْمَ أَمُوتُ»، یعنی از همۀ مراحل برزخ و هم چنین از سوال قبر و نکیر و منکر و عذاب برزخی در امانم.
🔹 «وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا» : *در قیامت هم حضرت عیسی هیچگونه نگرانی بهواسطۀ انحراف امت ندارد؛* چون انحراف امت، ذرهای به شخصیت حضرت عیسی مربوط نمیشود.
🍃 حضرت عیسی در این آیه اعتراف کرد:
▫️۱. جاودانگی در این عالم وجود ندارد و من هم مرگ را مییابم؛
▫️۲. مرگ در کمال سلامت به اذن خداوند مرا در بر میگیرد؛
▫️۳.در کمال رضایت کامل جان میدهم و تسلیم محض مولایم؛
🔹 گفتنی است در این سه عالم حضرت عیسی بر صراط مستقیم حرکت میکند.
🔹 در قیامت ناگهانی امنیت برای فرد ایجاد نمیشود، بلکه سلامت و امنیت، از این عالم آغاز شده است.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم ۳۶
🔆 *«ذلِكَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ قَوْلَ الْحَقِّ الَّذِي فِيهِ يَمْتَرُونَ»*
🔆 *«اين است عيسى، پسر مريم؛ (همان) گفتار درستى كه در آن شك مىكنند.»*
📗 سوره مریم، آیه ۳۴
💢 آیه بیانگر این مطلب است که مردم قادر به اظهار نظر صحیح دربارۀ حضرت عیسی نبودند. نظر صحیح نظری است که خداوند سبحان دربارۀ او اعلام کرد و فرمود: «عیسی پسر مریم و عبد خداست.» اما برخی حضرت عیسی را ساحر و کذّاب دانستند!
💢 برخی گرفتار تفریط شدند و در مقابل، بعضی در حد افراط او را خدا یا پسر خدا میدانند.
✅ *قول حق همین گفتار است که او بندهای است که از کودکی خلعت رسالت پوشید و در جایگاه بندگی انجام وظیفه کرد.*
🔷 حقیقت در مورد حضرت عیسی این است که اطرافیان به جهت تبعیت از هوای نفس دربارۀ او جدل و اقوال پراکنده دارند.
🔷 خداوند گروهی را مذمت میکند که در همۀ زمانها حقیقت را تحریف میکنند و بر طبق میل و هوای نفس خود این انحراف را به دیگران اعلام میکنند.
🔷 اکثریت مردم گاهی دربارۀ حقیقت شک میکنند، تنها اقلیتی میتوانند این حقیقت را باور کنند.
🔷 خلقت حضرت عیسی با سایر انسانها متفاوت است و مردم قابلیت درک این تفاوت را ندارند؛ به همین جهت تردید و شک بوجود آمد.
✍🏼 *علامه طباطبایی (ره) میفرماید: «اینکه حضرت عیسی از زمان ولادت اشاره به عبودیّت خود میکند حاکی از آن است که این گفتار چنان حق است که هیچ گونه شک و جدلی در آن راه ندارد.»*
✅ *حضرت عیسی عبد خداست و راضی به گفتار مردم در بارۀ خودش نیست. او خود را عبداللّه معرفی کرده است؛ اما مردم او را در مقابل خداوند قرار دادند.*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۳۷
🔆 *«مَا كانَ لِلَّهِ أَنْ يَتَّخِذَ مِنْ وَلَدٍ سُبْحانَهُ إِذا قَضى أَمْراً فَإِنَّما يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ»*
🔆 *«شايسته نيست كه خداوند فرزندى برگيرد، او منزّه است، هرگاه انجام كارى را اراده كند، همين قدر كه گويد: موجود باش، بىدرنگ موجود مىشود.»*
📗 تفسير مريم، آیه۳۵
◀️ در این آیه بر نفی ولد از خداوند تأکید میشود؛ یعنی خداوند به هیچ عنوان فرزندی را پذیرا نیست؛ چون فرزند جزئی از والدین است؛ در حالیکه خداوند جزءبردار نیست.
✅ خداوند سبحان در این آیه کمال قدرت خود را نشان میدهد که ذرهای نیاز به دیگری ندارد و بهمجرد اراده، همه چیز در حیطۀ قدرت اوست.
✅ قدرت الهی بهراحتی، بدون نیاز به ابزار یا شخص میتواند ظهور پیدا کند. با قدرت خداوند همه چیز فوراً خلق میشود.
✅ *خداوند منزه است که برای احداث هر وجودی نیازمند باشد؛ زیرا خداوند صمد مطلق است.*
◀️ از این آیه آموزش میگیریم که قدیم مطلق، خداوند سبحان است و بقیه موجودات حادث هستند که به امر او موجود میشوند.
✅ زمانی که خداوند سبحان ارادۀ تکوین موجودی را بکند، آن موجود قدرت تخلّف از ارادۀ الهی را ندارد.
✅ خداوند هیچگاه عبدی را بهعنوان ولدش انتخاب نمیکند؛ زیرا با الوهیت خداوند سازگار نیست.
✍🏼 انحصار در کلمۀ «إِنَّما» نشان میدهد، تنها چیزی که برای موجودشدن افراد نیاز است، ارادۀ خداست.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۳۸
🔆 *«وَ إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ»*
🔆 *«و در حقيقت، خدا پروردگار من و پروردگار شماست، پس او را بپرستيد كه راه مستقيم همين (بندگى او) است.»*
📗 سوره مریم، آیه ۳۶
🔷🔹 حضرت عیسی با تأکید مطرح میکند حتماً خدا، ربّ من و ربّ شماست؛ پس او را بندگی کنید که صراط مستقیم همین است، تا افراد هیچ تردیدی در ربوبیت و الوهیت خداوند نداشته باشند.
🔹 اسم« الله» اشاره دارد که در عرصۀ بندگی نیازی به معبودی غیر او نیست؛ یعنی معبود همه نیازهای عبد را مرتفع میکند.
🔹 حضرت عیسی اعلام میکند: خداوند سبحان مالک، صاحب، سید، پرورشدهنده و به کمالرسانندۀ من است و ربّ شما نیز هست. شما همگی تحت تربیت او قرار دارید و او مربوبِ خود را مرتب از نقص به کمال سوق میدهد.
🔹 حضرت عیسی با این گفتار صریح، خود را «عبد» معرفی میکند. در عین اینکه در چند آیۀ پیش فرمود: «اِنّی عَبدُ الله»؛ ولی به آن اکتفا نکرد و در این آیه اشاره میکند که عبودیت اقتضا دارد که انسان تحت تربیت ربّ خود دائماً در مسیر کمال سِیر داشته باشد.
🔷🔹 *نزدیکترین مسیر به حق و مسیری که انحرافی در آن نیست، همین مسیر عبودیت است.* با توجه به اینکه صراط از همین عالم شروع میشود؛ پس «صراط مستقیم» همان مسیر بندگی است که بنده لحظهبهلحظه در نهایت فقر و عجز باید طی کند تا دائم قدرت و توان خاصی از ناحیۀ مولا به او افاضه شود.
🔹 «ربّ» ظاهرترین اسم خداوند است. قانون خداوند هیچگاه مخفی نیست؛ بنابراین بنده نمیتواند ادعا کند که از تربیت الهی خبر نداشته است.
🔹 مربوب باید همواره بهعنوان عبد تسلیم بیچونوچرای ربّ خود باشد.
🔹 به میزانی که بندۀ خداوند باشیم، اصلاحات در کمال سهولت در زندگی ما انجام میگیرد.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۰
🔆 *«أَسْمِعْ بِهِمْ وَ أَبْصِرْ يَوْمَ يَأْتُونَنا لكِنِ الظَّالِمُونَ الْيَوْمَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ»*
🔆 *«چه خوب شنوا و بينايند روزى كه به سوى ما مىآيند، ولى ستمگران امروز در گمراهىِ آشكارند.»*
📗 سوره مريم، آیه ۳۸
⁉️ این آیه میزانی برای شناخت قیامت در اختیار ما قرار میدهد و مییابیم که چقدر در عالم قیامت زندگی میکنیم و چقدر در عالم دنیا؟!
⬅️ *از خصوصیات اهل قیامت آن است که همۀ افراد اعم از مؤمن و کافر بسیار سمیع و بصیرند؛ نه چشم از مشاهدۀ جمال و جلال حق محجوب است و نه گوش از شنیدن پیام حق در غفلت.*
🔷🔹 انسان حقیقتشناس هرگز دلدادۀ مَجاز نمیشود؛ بلکه فقط دلدادۀ حق است. انسان الهی در همین عالم هم سمیع و بصیر است؛ پیام حق و اولیای الهی را میشنود و حقایق امور را میبیند؛ اما انسان غیرالهی در غفلت بهسر میبرد.
🔹 اگر قوۀ سمع و بصر ما فعال نیست؛ یعنی در ظلمتکدۀ دنیا اسیر و زندانی شدهایم و سِیری نداریم
.
🔹 سیر بهسوی خدا ظلمت و تاریکی را از زندگی سلب میکند و تمام زندگی روشن و قوۀ سمع و بصر بسیار فعال است.
✅ *با ادبیاتی دیگر؛ انسانی که بهسوی خداوند سیر دارد* در کمال آگاهی است؛ بدین جهت هم خوب میشنود و هم خوب میبیند و این علامت تحقق قیامت در وجود اوست.
🔹 اینکه گاه اصلاً به سمت برخی از گناهان کشیده نمیشویم، ناشی از آن است که به قبح آن گناه بهخوبی، واقفیم.
🔹 *زمانیکه انسان باطن دنیا را ببیند، به آن دل نمیبندد.*
✍🏼 مفسری گوید:«اگر فردی موحد شد و لباس بندگی حق را پوشید؛ اصالتا شنوای پیام حق و بینای الطاف حق میشود؛ هر پیامی را که در عالم میشنود، آن را پیام خدا میداند و هر جلوهگری و زیبایی که در این عالم مشاهده میکند، آن را جلوهای از جمال حق میبیند؛ پس در همین عالم بسیار سمیع است و در غلغله کلمات بیگانه فقط صدای مولای خویش را میشنود.»
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۱
🔆 *«وَأَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْحَسْرَةِ إِذْ قُضِیَ الْأَمْرُ وَهُمْ فِی غَفْلَةٍ وَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ»*
🔆 *«ای پیامبر! به آنان هشدار بده در مورد یو الحسرة زمانی که امر به پایان رسیده است، در حالیکه آنان در غفلت هستند و ایمان نمیآورند.»*
📗 سوره مريم، آیه ۳۹
🔷 مرجع ضمیر«هُمْ» به ظالمین در آیه سابق عودت داده میشود؛ یعنی ظالمین به انذار نیاز دارند؛ زیرا از طریق بشارت پرورش پیدا نمیکنند؛ شاید از طریق انذار و ترساندن، تحولی در آنان ایجاد شود.
✍🏼 مفسری گوید: گویا این آیه پاسخ به یک سؤال در تقدیر است. ظالمین سؤال میکنند چگونه ممکن است برای رسیدن به نعمات باقی از لذات این دنیا گذر کرد؟
🔷 پیامبر به آنان یادآوری میکند که آنقدر در قیامت حسرت میخورند که ذرهای از این لذات باقی نمیماند.
🔶 پیامبر ظالمین را به «یومالحسرة» انذار میدهد، روزی که عموم مردم گرفتار حسرت میشوند و پروندۀ عمل بسته میشود و امکان انجام وظیفه وجود ندارد.
🔷 «یوم الحسرة» برای اهل ادعا و هم چنین برای افرادی که برای اسباب نقش قائلاند، بسیار دردناک است؛ چون در قیامت از باطن اسباب پردهبرداری میشود و ناپایداری و ناکارآیی اسباب هویداست.
🔶 نیکوکاران پس از پایان محاسبه از کمبود حسنات خویش حسرت میخورند و بدکاران از انجام اعمال نادرست خویش در حسرت هستند.
🔷 از آیه استنباط میشود که غفلت در دنیا، ایمان در زمان مرگ را سلب میکند. اگر بندهای مایل است با ایمان کامل و عنوان مؤمن از دنیا برود، باید در این عالم توجه به مبدأ و معاد داشته باشد.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۲
🔆 *«إِنَّا نَحْنُ نَرِثُ الْأَرْضَ وَمَنْ عَلَیْهَا وَإِلَیْنَا يُرْجَعُونَ»*
🔆 *«حتماً ما با همۀ قدرت خود وارث زمین هستیم و وارث افرادی که روی زمین هستند و به سوی ما رجوع میکنند.»*
📗 سوره مریم، آیه ۴۰
🔷 خداوند سبحان با همۀ قدرت، خود را بهعنوان وارث زمین و ساکنان زمین معرفی میکند.
🔶 در ارث مالکی به جای مالک دیگر مینشیند و دادوستد با بقیۀ افراد انجام میهد. در همۀ دادوستدها دو مالک وجود دارد؛ اما در ارث یک مالک وجود دارد؛ زیرا یک مالک از دنیا میرود و در عوض او مالک دیگری قرار میگیرد.
🔷 *در قیامت مالکیت حقیقی خداوند آشکار میشود. مالک حقیقی در عالم اکوان اوست.*
🔶 مؤمنین از همین دنیا مالکیت حقیقی خداوند را با تمام وجود لمس کردهاند.
💢 اگر بنده مالکیتی برای خود ببیند، مالکیت حقیقی خداوند را نمییابد. *بعضی از افراد توهم دارند که آزاد آفریده شدهاند! اما در حقیقت همۀ افراد بندۀ خداوند هستند؛* زیرا وقتی خداوند وارث زمین است؛ یعنی او مالک است و همه مملوک او هستند؛ بدین جهت بهترین و کاملترین تدابیر را برای بندهاش در نظر میگیرد.
✅ *کاملترین تدابیر برای بندهای صورت میگیرد که مُهر بندگی را بر پیشانی خود زده است؛ در نتیجه ارزش و قیمت این مِلک افزایش مییابد.*
💢 اگر در طول زندگی، از مالکیت خداوند گریز داشته باشیم، ارزش ملک ما هم روزبهروز کاهش مییابد و در نهایت بهعنوان وجودی بیارزش بر مالک علیالاطلاق وارد میشود.
✅ *از آن جهت که مؤمن رجوع اختیاری بهسوی خداوند دارد، مرگ برای او بسیار لذتبخش است؛* کما اینکه در روایت وارد شده است که مرگ حمام مؤمن محسوب میشود؛ زیرا مؤمن را از همۀ آلودگیها و تنگنای عالم ماده خلاص میکند.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۳
🔆 *«وَ اذْكُرْ فِی الْكِتابِ إِبْراهِيمَ إِنَّهُ كانَ صِدِّيقاً نَبِيًّا»*
🔆 *«و در اين كتاب، ابراهيم را ياد كن، كه او پيامبرى راستگو و راستكردار بود.»*
📗 سوره مريم، آیه ۴۱
🔷 در این آیه خداوند ذکر و یاد صالحین را واجب و لازم میداند؛ زیرا در یادآوری صالحین، برکات خاصی وجود دارد. با اشاره به گوشهگوشۀ زندگی خوبان، روشنگریها و راهنماییهای خاصی برای بندگان صورت میگیرد.
🔷 یادآوری ابراهیم علیهالسلام در قرآن خارج از هر گونه مبالغهای است. با این یادآوری حقیقت ابراهیم علیهالسلام که ذرهای انحراف در او راه نیافته است، برای سایرین تبیین میشود.
✅ ذکر خوبان در قرآن بیانکنندۀ این حقیقت است که در طول تاریخ همۀ انبیا با چالشها و ناهنجاریهای خاصی مواجه شدند که گاه از طریق نزدیکان بر آنان وارد شد؛ اما ذرهای و لحظهای عقبنشینی نداشتند.
🔷 همۀ گفتار ابراهیم حق بود و بدین جهت بر مکالمۀ حضرت با عموی خویش هیچ خدشهای وارد نیست؛ چون ابراهیم صدیق بود.
🔷 «صدق» علامت واضح عقلانیت است. خدای سبحان به همۀ عقلای عالم امر میکند که از عاقلی همچون ابراهیم تبعیت کنند؛ بنابراین صداقت نماد خِرَد افراد است.
⬅️ از آیه مشخص میشود که لازمۀ «نبوت» «صداقت» است؛ اما لازمۀ صداقت نبوت نیست؛ بنابراین «صدیق» از چنان اعتباری بهرهمند است که میتواند به مقام نبوت برسد.
✍🏼 بعضی از مفسرین معتقدند، «صدیق» فردی است که نیک میداند که در این عالم نقش و وجودی ندارد؛ به همین جهت همۀ زندگی خود را در محضر خداوند میداند و دائم نظارهگر حول و قوۀ الهی است.
✅ *صداقت به نوعی عصمت و مصونیت از گناه را بههمراه دارد؛* چون در هیچ گوشهای از عالم، خداوند مستور و پنهان نیست و صدیق چون به این حقیقت واقف است، خفا و آشکار برای او علیالسویه است و دائم خود را در محضر خداوند میبیند.
✅ به عبارت دیگر *صدیق در لحظه لحظۀ زندگی خود، خدا را ادراک میکند؛ بدین جهت هیچ شک و تردیدی برای جلوهگری توحید در عالم نمیبیند.*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۴
🔆 *«إِذْ قالَ لِأَبِيهِ يا أَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ ما لا يَسْمَعُ وَ لا يُبْصِرُ وَ لا يُغْنِي عَنْكَ شَيْئاً»*
🔆 *«آنگاه كه (ابراهيم) به پدرش گفت: اى پدر! چرا چيزى را مىپرستى كه نمىشنود و نمىبيند و تو را از هيچ چيز بى نياز نمىكند؟»*
📗 سوره مریم ، آیه ۴۲
✍🏼 «أب» در زبان عرب بهمعنای پدر و عمو بکار رفته است و در این آیه یقینا «أب» به عموی حضرت ابراهیم اطلاق میشود؛ چون او بتپرست بود.
🔷 پدر حضرت ابراهیم قطعاً موحد بود که در دورۀ خردسالی او از دنیا رفته است.
علیالظاهر مدبر زندگی حضرت ابراهیم علیهالسلام در دوران کودکی عموی ایشان بوده است.
🔷 حضرت ابراهیم علیهالسلام با کلمۀ «أَبَتِ» کلام خود را آغاز کرد که نشان از نهایت محبت دارد. استدلال حضرت ابراهیم، کاملا عقلانی بود؛ شدت محبت اقتضا میکند که اطرافیان را از بیماری شرک برهاند و آنان را به توحید دعوت کند.
🔶🔸 از جملۀ «يا أَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ» مشخص میشود:
🔸 ۱. عموی حضرت ابراهیم بتپرست بود؛
🔸 ۲. این پرستش همیشگی و دائمی بود؛
🔸 ۳. زندگی عموی حضرت ابراهیم عاری از توحید و بر مبنای شرک بود. عموی حضرت ابراهیم بندگی داشت؛ اما مسیر بندگی او انحرافی بود و وجودی را بندگی میکرد که از صفات معبود بیبهره بود.
✅ نکتۀ درخور توجه در آیه آن است که در میان همۀ صفات معبود، دو صفت«سمیع» و «بصیر» بیش از سایر صفات، مورد نیاز عبد است؛ چون عبد، نیاز به معبودی دارد که نیازهای او را بشنود و فقر او را ببیند و در نهایت تأمینکنندۀ نیازهای او باشد؛ به همین جهت حضرت ابراهیم علیهالسلام به عموی خود تذکر میدهد که معبود تو بهعلت نابینایی، ناشنوایی، فقر و تأمین نکردن نیاز، هیچگونه نفعی ندارد؛ در حقیقت با وجودی ارتباط برقرار میکنی که هیچ دریافتی را از او نخواهی داشت.
🍃 هنگامی که معبود صدای نیاز بنده را نشنود! نمیتواند نیاز او را برآورده کند.
🍃 برای مشکلگشا بودن باید در مرحلۀ اول مشکل را شنید و در مرحله بعد آن را دید و سپس نیازهای مُراجع را اجابت کرد.
⬅️ معبود باید قول عابد را بشنود و عبادت او را ببیند؛ اما بتها شنوا و بینا نیستند و هیچ ضرری را از عابد دفع و منفعتی را هم جذب نمیکنند.
✍🏼 مفسری میفرماید: «لا يُبْصِرُ» بیانگر این حقیقت است که معبود حقیقی شاهد خضوع کامل بندگان خود است؛ اما معبود مجازی این خضوع را نمیبیند؛ به همین جهت هم اثری بر آن خضوع مترتب نمیکند.
⬅️ *آنچه قابل تأمل است آن که اگر کوچکتری با بزرگتری احتجاج میکند، باید از ادلۀ عقلیه استفاده کند.*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۵
🔆 *«يا أَبَتِ إِنِّی قَدْ جاءَنِی مِنَ الْعِلْمِ ما لَمْ يَأْتِكَ فَاتَّبِعْنِی أَهْدِكَ صِراطاً سَوِيًّا»*
🔆 *«اى پدر! همانا دانشى براى من آمده كه براى تو نيامده است؛ بنابراين، از من پيروى كن تا تو را به راه راست هدايت كنم.»*
📗 سوره مریم، آیه ۴۳
✍🏼 در لفظ «يا أَبَتِ» شدت محبت حضرت ابراهیم بیان میشود که به عموی خود این حقیقت را ابلاغ میکند که علم خاصی بر من وارد شده است که تو از آن علم بیبهرهای.
🔶 امکان دارد میزان علم فرد کوچکتر با بزرگتر خود قابل قیاس نباشد. برای افراد در یک خانه امکان دارد که فردی از حقایقی مطلع شود و فرد دیگری که با او زندگی میکند، مستقیماً از آن حقایق آگاه نباشد.
🔷 حضرت ابراهیم به عموی خود این معنا را یادآوری میکند که خداوند سبحان بدون اکتساب علم، علمی را در اختیار او قرار داده است و بهواسطۀ آن علم، رتبۀ حضرت ابراهیم بر عموی خود افزون شده و به جایگاه علما دست یافته است.
⬅️ *وظیفۀ عالم، راهنمایی جاهل است و کم بودن سن، مانع تذکر به بزرگتر نمیشود.*
🔶 از آیه استنباط میشود که وحی هرگز اکتسابی نیست، بلکه خداوند سبحان این علم را در اختیار بعضی از دوستانش قرار داده است که از هر گونه تردید و شکی دورند.
🔷 گویا حضرت ابراهیم میفرماید از علمی که به من داده شد، تبعیت کن؛ گرچه در ظاهر تبعیت از من است؛ اما در حقیقت تبعیت از آموختههای الهی است که به من نازل شده است.
🔶 از آیه استنباط میشود که معرفت کامل معرفتی است که انسان از طریق انسان کامل اخذ کند و گرنه شناختهایی که انسان از شناخت خود و جهان هستی و معبود دارد، شناخت ناقص، سطحی و معیوب است که سعادت را بههمراه ندارد.
⬅️ *تبعیت از بزرگتر دینی سرکوبی نفس را رقم میزند.* آنچه قابل تأمل است آن است که فرد جاهل هم باید بداند که تابع هر کسی نباید باشد؛ بلکه جاهل فقط باید تابع عالمی باشد که مسیر سلوک او را نشان دهد و او را از افراط و تفریط دور کند.
⬅️ *اصل شریعت برای تربیت نفس و سرکوب کردن نفسانیات است.*
✨ *طی این مرحله بیهمرهی خضر مکن
ظلمات است بترس از خطر گمراهی*
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۶
🔆 *«يا أَبَتِ لا تَعْبُدِ الشَّيْطانَ إِنَّ الشَّيْطانَ كانَ لِلرَّحْمنِ عَصِيًّا»*
🔆 *«اى پدر! شيطان را پرستش مكن كه شيطان نسبت به خداى رحمان عصيانگر است.»*
📗 سوره مريم، آیه ۴۴
🔶 نکتۀ قابل توجه این است که نهی حضرت ابراهیم مانند امر ایشان با کلمه «يا أَبَتِ» محقق شده است؛ یعنی در مقابل عموی خود ادبیات محترمانه و عاطفی به کار میگیرد تا از این طریق تأثیر بیشتری ایجاد کند.
⬅️ حضرت ابراهیم علیهالسلام حقیقت بتپرستی را برای عموی خود آشکار میکند که ظاهراً فرد بت را میپرستد؛ اما باطن آن شیطانپرستی است.
💢 *هر پرستش غیرخدایی، پرستش شیطان را بههمراه دارد؛* چرا که شیطان توصیه به عبادت غیرخدایی میکند؛ پس بتپرستان در ظاهر بت سنگی و چوبی را میپرستند؛ اما در حقیقت شیطان را عبادت میکنند.
✍🏼 مفسری گوید: «لا تَعْبُدِ الشَّيْطانَ» خطابی از روح به نفس امّاره است که از شیطان تبعیت نکن؛ بلکه خود را تسلیم عقل و قلب کن تا به حقیقت انسانیت نائل شوی.
⬅️ نام «شیطان» در این آیه دو مرتبه تکرار شده است؛ در حالیکه میتوانست به جای اسم دوم، ضمیر به کار رود؛ تکرار، بر تأکید شیطنت شیطان دلالت دارد.
✍🏼 شیطان از «شَطنَ» بهمعنای «بَعُدَ» وجودی است که خود را از رحمت حق دور کرده است. هر فردی که به شیطان نزدیک شود از رحمت حق دور میشود.
💢 قانوناً اگر وجودی ما را تحت رحمت خود قرار دهد، باید در مقابل آن رحمت خاص، شکر و سپاس خاصی از ما صورت گیرد؛ اما *شیطان وجودی است که رحمت را با عصیان پاسخ میدهد و شیطنت خود را اظهار میکند.*
✍🏼 «عَصیّ» بر وزن فعیل، صفت مشبهه یا صیغه مبالغه است؛ یعنی شیطان، لحظهای از معصیتکاری جدا نشد و همواره معصیتکاری او رو به فزونی است.
💢 *شیطان وجودی است که در مقابل رحمت خداوند ایستاده است؛* چون خداوند انسانها را با رحمت خودش آفرید؛ پس در یک نگاه عمیق شیطان با رحمت خداوند مقابله دارد؛ در نتیجه عبادت شیطان انسان را از رحمت خداوند دور میکند و مشمول لعنت خدای سبحان میشود.
💢 *شیطان قابلیت تحول را از خود سلب کرد؛* اگر انسان قابلیت تحول را برای خود در نظر نگیرد نماد شیطنت است؛ گویا خود انسان تبدیل به شیطان شده که عصیان را در خود به ثبوت رسانده است.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۷
🔆 *«يا أَبَتِ إِنِّی أَخافُ أَنْ يَمَسَّكَ عَذابٌ مِنَ الرَّحْمنِ فَتَكُونَ لِلشَّيْطانِ وَلِيًّا»*
🔆 *«اى پدر! همانا من مىترسم كه از جانب خداى رحمان عذابى به تو رسد و تو براى شيطان دوست و ياور باشی.»*
📗 سوره مریم،آیه ۴۵
✅ انسان موحد برای دعوت به حق از ادبیات لطیف استفاده میکند؛ اما در مسائل تبلیغی با قاطعیت و بدون تردید وارد میدان میشود.
🔶 حضرت ابراهیم با عبارت «إِنِّی أَخافُ» دغدغۀ خود را نسبت به اطرافیان اعلام میدارد؛ چراکه میداند عذاب شرک منحصر به عالم دیگر نیست؛ بلکه در همین عالم هم عذاب بر مشرک وارد میشود.
🔶 حضرت ابراهیم در ابتدا با کلمه «أَخافُ» نگرانی خود را بعد از نزول عذاب اعلام میکند؛ یعنی من نگران این امر هستم که در صورت بتپرستی، در عذاب جاودانه شوی.
◀️ این عبارت عذاب در حد لمس را بیان میکند. عذابهای دنیوی در همین حد است که نسبت به عذاب آخرت قابل مقایسه نیست. عذاب دنیا در حد تماس سطحی و عذاب آخرت، آتش افروختۀ الهى است.
◀️ سنت الهی اقتضا میکند که مشرک در دنیا و آخرت عذاب شود و خویشاوندی در این سنت هیچ تاثیری ایجاد نمیکند.
✅ صفت رحمانیت خداوند سبحان مانع دفع عذاب نمیشود. رحمانیت خداوند اقتضا میکند که فرد عاصی عذاب شود و از بقیه افراد دور بماند تا آرامش کامل حاکم شود.
💢 اگر کسی در این عالم، اعتقادات خود را بازنگری نکند و در صدد اصلاح آن نباشد؛ همنشینی دائم با شیطان و نزدیکی همیشگی با او را انتخاب کرده است و به لعنت جاودانه گرفتار میشود.
💢 شیطان به کسی نزدیک میشود که خود را به او نزدیک کرده است و اگر فردی معصیت را ادامه بدهد؛ در واقع خود به شیطان نزدیک شده است.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۴۸
🔆 *«قالَ أَراغِبٌ أَنْتَ عَنْ آلِهَتِی يا إِبْراهِيمُ لَئِنْ لَمْ تَنْتَهِ لَأَرْجُمَنَّكَ وَ اهْجُرْنِی مَلِيًّا»*
🔆 *«گفت: اى ابراهيم! آيا از خدايان من بيزارى؟ اگر از (اين روش) دست برندارى قطعاً تو را سنگسار خواهم كرد و (اكنون) براى مدّتى طولانى از من دور شو.»*
📗 سوره مریم، آیه ۴۶
🔷 حضرت ابراهیم گفتار عموی خود را میشنود که متعجبانه در مقابل اِعراض ابراهیم موضعی بسیار خشن اتخاذ میکند و هرگز طاقت مشاهدۀ ابراهیم را ندارد. در واقع گویا عموی حضرت، تصور اعراض ابراهیم از معبود خود را ندارد و زمانی که با این واقعیت مواجه میشود، از نگاه او ابراهیم امر غیرموجهی انجام داده است.
🔷 اهل شرک به این حقیقت واقف میشوند که اگر فردی از بادۀ توحید مست شود؛ هرگز هیچ امری را بر توحید ترجیح نمیدهد و از موحد بودن جدا نمیشود.
🔷 اگر آزر احتمال جدایی حضرت ابراهیم را میداد، قطعاً او را تطمیع و تشویق میکرد تا به معبود او گرایش پیدا کند؛ اما تهدید آزر از این امر حکایت میکند که موحدین، لذت توحید را با هیچ لذتی معاوضه نمیکنند.
🔷 عبارت «يا إِبْراهِيمُ» در گفتار عموی حضرت ابراهیم دلیل بر عطوفت نداشتن اوست. از گفتار او هیچ رحمت و محبتی استشمام نمیشود؛ بدین جهت در مقابل حضرت ابراهیم که تمام جملات و گفتارش بسیار مؤدبانه بود او با استفهام انکاری ابراهیم را توبیخ میکند.
⬅️ گفتار عموی حضرت ابراهیم بهعنوان یک بتپرست نمایانگر سطح تفکر یک انسان غیرالهی است که اولاً: هیچ گونه منطقی ندارد؛ ثانیا: از تازیانۀ قدرت برای اعلام خواستههای خود استفاده میکند و از عاطفه و محبت بیبهره است.
⬅️ *آیه به این نکته اشاره دارد که اهل باطل وسعت وجودی ندارد و هرگز حتی ملاقات با اهل حق را نمیتوانند پذیرا شوند.*
✍🏼 بعضی از مفسرین میگویند: عموی ابراهیم باعبارت «وَ اهْجُرْنِی مَلِيًّا» درخواست فاصله فیزیکی بین خود و حضرت ابراهیم را دارد. یا در خواست فاصلۀ گفتاری را دارد.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام
#تفسیر_سوره_مریم۵۰
🔆 *«وَ أَعْتَزِلُكُمْ وَ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ أَدْعُوا رَبِّی عَسى أَلَّا أَكُونَ بِدُعاءِ رَبِّی شَقِيًّا»*
🔆 *«و من از شما و آنچه غير خدا مىخوانيد كنارهگيرى مىكنم و پروردگارم را مىخوانم، اميدوارم كه در خواندن پروردگارم محروم (و بىپاسخ) نمانم.»*
📗 سوره مريم، آیه ۴۸
❇️ حضرت ابراهیم در مرحلۀ اول جدایی خود را از افراد ناشایست اعلام فرمود؛ زیرا آسیب افکار ناصحیح بیش از افعال ناصحیح است. حضرت ابراهیم در ابتدا از افراد ناسالم کنارهگیری کرد؛ اما به این امر قناعت نکرد؛ بلکه از همۀ بتها هم اظهار برائت کرد.
✅ نکتۀ بسیار مهمی در آیه وجود دارد و آن اینکه حضرت ابراهیم عموی خود را یک طیف تفکر میبیند نه یک فرد؛ به همین جهت نفرمود «أَعْتَزِلُکَ»؛ بلکه فرمود:«أَعْتَزِلُكُمْ».
⬅️ اگر فردی هجرت را انتخاب کرد باید برنامهای را برای خود منظور کند؛ زیرا هجرت بهتنهایی کافی نیست و باید بههمراه بندگی دائم باشد.
⬅️ آیه به این مطلب اشاره دارد که زندگی سالم در گرو داشتن همنشین صالح است. انسان سالم از همنشین سوء پرهیز دارد و ظاهراً و باطناً با او همراهی ندارد.
✅ همنشینی با صالحان با توسل به درگاه خداوند صورت میگیرد و جدایی از همنشین ناصالح هم با درخواست از خدای سبحان میسر میشود.
✨ *نَخست موعظهٔ پیرِ صحبت این حرف است
که از مُصاحبِ ناجنس اِحتراز کنید*
❇️ حضرت ابراهیم با عبارت «ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ» به آنان یادآوری میکند که شما غیرخداوند را میخوانید و از هر کسی که بندگی غیرخدا را کند کنارهگیری میکنم.
🔷 موحد شدن به انسان شجاعت خاصی عطا میکند که آن قدرت، موجب کنارهگیری فرد از همنشینان نادرست میشود و میتواند نقائص را به آنان یادآوری کند.
🔷 حضرت ابراهیم علیهالسلام در آیه با واژۀ «اللّه» به دیگران اعلام میکند که معبود من معبود جامعی است که همۀ جلال و جمال را داراست، نه بعضی از اوصاف جمالیه با جلالیه را.
🔷 بنده هم زمانی که عبدالله شد، خدای سبحان با همۀ جامعیت خویش، همۀ نیازهای او را تامین میکند.
📚 «از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا | تلگرام