#عزت_نفس ۳
🔶🔸 *در یک تعریف «عزت نفس» بهمعنای احترام به خود است.* احترام به خود آثار عجیبی در زندگی انسان دارد. در اینجا به آثار مثبت احترام به خود اشاره میشود. در عین آنکه گاهی محترم دانستن خود، عوارض منفی نیز به همراه دارد.
🔸 همۀ ما میدانیم که باطن گناه، آتش و دوری از خداست. بنابراین وقتی به خود احترام میگذاریم از گناه دوری میکنیم چون نمیخواهیم آتش به وجودمان برسد. *نمیخواهیم مفارقت از خدا برای ما صورت پذیرد.*
✅ *وقتی خود را محترم یافتیم اجازه نمیدهیم در نظام عالم به قداست ما آسیبی وارد شود. خود را از انواع آسیبهای روحی، اخلاقی، و اعتقادی محافظت میکنیم.*
⁉️ اگر سوال شود چه کسی گفته که ما محترم هستیم و باید به خود احترام گذاریم؟
✅ پاسخ میدهیم خدای سبحان وقتی بندگان را آفرید، فرمود «وَ لَقَد کَرَّمنا َبنی آدَم».
او صدای دُهُل تکریم بنیآدم را به گوش تمام عالم رساند و برای او احترام و اکرام ویژهای قرار داد؛ به همین جهت برای یکایک ما نیز این آییننامه را صادر کرد که باید برای خود احترام قائل باشیم و دین و قوانین شریعت را قرار داد.
❇️ *در واقع تمام بایدها و نبایدهای شرع، زیرمجموعۀ این احترام گذاشتن به خود است که در آن جایگاه تکریم قدیمی و خاص باقی بمانیم و خود را تحقیر نکنیم.*
📚«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐emamraoof.com
#عزت_نفس ۶
🔶🔸 *فردی که عزت نفس دارد، زندگیاش حریم دارد.*
🍃🔸 امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرماید:
🔆 «وَ رَضِىَ بِالذُّلِّ مَنْ كَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ»
🔆 «راضی شده به ذلت، کسی است که گرفتاری خود را آشکار کند.»
📘 نهجالبلاغه، حکمت ۲
◀️ *عزت نفس موجب میشود اجازه ندهیم هر کسی به زندگی خصوصی ما وارد شود و از گرفتاریهای ما آگاه شود.*
حتی در مورد بیماری توصیه شده است:
🔆 «إمش بدائک ما مَشی بک»
🔆 «تا زمانی که با درد، سرِ پا هستی، با آن ادامه بده و نزد کسی مطرح نکن.»
◽️ گویا شخص، با مطرح کردن بیماری، گداییِ محبت میکند و این امر با عزّت نفس، سازگار نیست.
◀️ از همین روست که *تکدّی در اسلام کراهت دارد.* در عین اینکه به اغنیاء سفارش شده است که به مسکین و فقیر رسیدگی کنید؛ اما به مسکین و فقیر هم اجازه تکدّی داده نمیشود. بلکه به آنان نیز توصیه شده است که بهگونهای زندگی کنند که مردمی که وضعیت آنان را نمیدانند، گمان کنند غنی هستند.
📚«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐emamraoof.com
#عزت_نفس ۹
💠 *کنترل زبان، عامل عزت*
🍃 امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید:
🔆 «هانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ مَنْ اَمَّرَ عَلَيْها لِسانَهُ»
🔆 «کسی که کنترل خود را به دست زبانش میسپارد خود را از عزت ساقط کرده است.»
📗 نهجالبلاغه، حکمت ۲
💢 گاه شخص زیاد سخن میگوید و مهار خود را به دست زبانش میسپارد و هر چه میخواهد بر آن جاری میکند، چنین فردی نزد دیگران بیاعتبار است و بر جملات درست او هم حسابی باز نمیکنند.
💢 نکتۀ دیگر آنکه بسیاری از ناشکریهای زبانی، بهدلیل احساس بیارزشی است.
🔷 اگر به فرد ناسپاس بگویند: قرار است تمام جملاتت بر تیتر روزنامهای منتشر شود و همگان آن را ملاحظه کنند، هیچگاه کلمات شکوهآمیز بر زبانش جاری نمیشود و بهعکس سعی بر آن دارد که گفتارش شایسته باشد.
✅ *کسی که احساس باارزش بودن دارد، در تمام امور خود این ارزش و احترام را لحاظ میکند و سعی بر آن دارد که عزتش حفظ شود و چیزی از آن کاسته نشود.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس
⁉️ *چرا باید عزت نفس داشت؟*
🍃 در کلام امیرالمومنین یکی از دلایل آن، اینگونه بیان شده است:
🔆 «مَن …هانَت عَلیه نَفسُه فَلا تَأمَن شرّه»
🔆 «کسی که خود را پست و بیمقدار شمرد، از شرّ او ایمن مباش.ک
📔 نهجالبلاغه حکمت ۲
💢 کسی که فاقد عزت نفس شد، مکرّم بودن خود را نادیده انگاشت و خویشتن را حقیر و فرومایه پنداشت، هر آن ممکن است شرّ و آسیبی از او به دیگران وارد شود.
💢 چنین فردی *بهدلیل احساس حقارت،* هر نوع صدمهرسانی به خود و دیگران را برای خویش *جایز* میداند.
◀️ و از آنجا که هر انسانی چنان تاثیرگذار است که خودپنداریاش میتواند خیر یا شرّی را به دیگران سرایت دهد، *یکی از دلایل ضروری بودن عزت نفس، پرهیز از شرّرسانی به دیگران است و ایمنیبخشی به آنان.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۱۱
🟥 *یکی از موانع عزت نفس که فرد را در نظر دیگران بیاعتبار میکند، «خودشیفتگی» است.*
🍃 امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید:
🔆 «مَنْ رَضِىَ عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السّاخِطُ عَلَيْهِ»
«کسیکه خود را میپسندد،افراد زیادی بر او غضب میکنند.»
📕 نهجالبلاغه حکمت ۶
💢 در واقع خودشیفتگی به منزلت اجتماعی فرد صدمه میزند و دیواری بین او و دیگران ایجاد میکند.
*کسیکه خود را میپسندد، در حقیقت به خود بیاحترامی کرده است.*
⁉️ هنگامیکه در خود، حُسنی را مشاهده میکنیم چرا نباید خود را بپسندیم؟
◀️ زیرا طبق صریح قرآن «مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ» «هر کمالی که به شما میرسد از آنِ خداست.»
(سوره نساء، آیه ۷۹)
*هر حُسنی منتسب به خداست که از طریق ما نشان داده میشود.*
🔷 ما فقط صفحهای هستیم که خدای سبحان جلوههای کمالی خویش را از طریق ما به نمایش گذاشته است.
💢 *هر زمان کمالات را به خود نسبت دهیم و خویش را بپسندیم از اعتبار و احترام خود نزد مردم کاستهایم.*
🌀 برای مثال، اگر شخصی کتابی را که دیگری تالیف کرده است به نام خود چاپ و منتشر کند، مردم کار او را قبیح میدانند و جایگاه خود را نزد مردم از دست میدهد.
◀️ *بنابراین هر کس برای حفظ حرمت و عزت نفس خویش، هر نیکی و خیری که از او ظهور و بروز میکند، باید به خدا نسبت دهد؛ زیرا تمام کمالات در وجود ما از یک منشأ سرچشمه میگیرد؛ آن هم خدای کامل مطلق است.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس
💠 *ناسازگاری ادعا با عزت نفس*
🍃 امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید:
🔆 «مَنْ رَضِىَ عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السّاخِطُ عَلَيْهِ»
🔆 «کسیکه از خود، راضی است افراد زیادی بر او غضب میکنند.»
📔 نهجالبلاغه حکمت ۶
💢 کسی که خیرات و حسناتش را میپسندد و آنها را منتسب به خود میداند نه خدا، خود را در جایگاه اهانت و ذلت قرار داده است؛
🔷🔹 زیرا هر خیر و برکتی، هر لطف و مرحمتی که در زندگی ما جاری است از ابتدا تا انتها از آنِ خداست.
اوست که مقدمات، آمادگی، توان، توفیق آن را فراهم میکند.
💢 وقتی ما آن را متعلق به خود میدانیم گویا دروغ بزرگی گفتهایم که همگان به آن واقفاند. و دروغپرداز مورد خشم و عتاب مردم است.
✅ *تنها کاری که ما در مواجهه با حسنات خویش باید انجام دهیم این است که بگوییم «الحمدلله».*
✅ با همین جمله کوتاه اعلام میکنیم که از صفر تا صد هر خیری، مال خداست و خود را از مدعی بودن جدا میکنیم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس
🔆 *«ما اَضْمَرَ اَحَدٌ شَيْئاً اِلاّ ظَهَرَ فى فَلَتاتِ لِسانِهِو صَفَحاتِ وَجهِهِ»*
🔆 «هيچ كس چيزى را در دل پنهان نداشت، جز اين كه در لغزشهاى زبان و خطوط چهرۀ او آشكار شد.»
📔 نهجالبلاغه، حکمت ۲۵
💢 گاهی اوقات سعی میکنیم برای خود حرمت و اعتباری قائل باشیم؛ میدانیم بهعنوان انسان در نظام خلقت جایگاه ویژهای داریم و مراقبۀ ظاهری هم داریم و *ظاهراً * از بسیاری از گناهان پرهیز میکنیم و طاعاتی را هم انجام میدهیم؛ اما *باور قلبی نداریم؛* به همین جهت؛ *این اعمال ظاهری منجر به عزت نفس نمیشود.*
✅ *برای دستیابی به عزت نفس باید باور و اعتقاد قلبی به انجام طاعات و ترک معاصی داشت.*
💢 *منافقین صدرِ اسلام ظاهراً ملترم به بسیاری از امور بودند؛ اما باطناً آن را پذیرا نبودند؛ به همین جهت هم عزت نفس نداشتند.*
🔷 اگر میخواهیم برای خودمان احترام قائل باشیم، باید به عمل صالحی که مبادرت میورزیم، باور قلبی داشته باشیم و آنچه را که بهعنوان معصیت، ترک میکنیم با اعتقاد راستین به قبح آن، ترک کنیم.
🔷 اگر به ظاهر عبادتی را انجام دهیم و باطناً به آن اعتقاد نداشته باشیم، این بیاعتقادی،زمانی بروز میکند و این خوداظهاری به حرمت و عزت نفس آسیب میرساند.
✅ یکی از راهکارهای رسیدن به عزت نفس *واکاوی درون * و اکتفا نکردن به اعمال ظاهری است.
✅ *همانطور که مراقبۀ ظاهری داریم، به باطن خویش هم بها دهیم.* به عبارتی دیگر خانهتکانی قلبی داشته باشیم؛ امور مناسب را در قلب خود نگه داریم و به آن ایمان داشته باشیم و امور مبغوض را از دل، خارج کنیم.
💢 *بدون اصلاح باور، نیّت و عقیده، عزت نفس میسر نیست.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس
🔆 «كُنْ سَمْحاً وَ لاتَكُنْ مُبَذِّراً وَ كُنْ مُقَدِّراً وَ لاتَكُنْ مُقَتِّرا»
🔆 «بخشنده باش؛ امّا زيادهروى نكن، در زندگى حسابگر باش؛ امّا سختگير مباش.»
📗 نهجالبلاغه، حکمت ۳۲
💢 غیرمتعادل بودن یکی از اموری است که مانع عزت نفس است، نمیگذارد عزت نفس ما ظهور پیدا کند و مانع رسیدن به انواع سعادتمندیهاست.
💠🍃 *کسی که در همۀ امور بدون افراط و تفریط گام بر میدارد از عزت نفس بهرهمند است.*
🛑 کمی که از مرزهای خودمان دور شویم و اصطلاحاً زندگی ما از تعادل خارج شود، از عزت نفس ما کاسته خواهد شد.
❇️ *قطعاً تعادل در همۀ امور زندگی، انسان را در جایگاه عزت نفس قرار میدهد.* حتی در خدماترسانی به دیگران و فضل و بخششها هم، جانب تعادل را باید نگه داریم.
✴️ *صدقه و احسان به کسی که استحقاق آن را ندارد و صدقه را در راه معصیت خرج میکند، به عزت نفس آسیب میرساند؛ چون در تشخیص مشکل داشتهایم.
🔆 «إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كانُوا إِخْوانَ الشَّياطِينِ»
📗سوره اسراء، آیه ۲۷
‼️ *کسی که بذرش را بیجا میپاشد، کمککار شیطان است!*
🍃💠 وقتی عزت نفس داریم، قدرت تشخیص هم به ما داده میشود.
قطعاً در مسیر اعتدال، به شایستگی خود کمک کردهایم، به خودمان احترام گذاشتیم و نگاهمان به امور، نگاه صحیحی است.
⭕️ هر افراط و تفریطی ما را هم از چشم خودمان ساقط میکند و میفهمیم که بیاعتباریم و هم، در جامعه فاقد اعتبار میشویم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۱۷
💠 «انجام امور خیر و عزت نفس»
🔆 «وَ سُئِلَ عَنِ الْخَيْرِ مَا هُوَ؟ فَقَالَ لَيْسَ الْخَيْرُ أَنْ يَكْثُرَ مَالُكَ وَ وَلَدُكَ، وَ لَكِنَّ الْخَيْرَ أَنْ يَكْثُرَ عِلْمُكَ وَ أَنْ يَعْظُمَ حِلْمُكَ وَ أَنْ تُبَاهِيَ النَّاسَ بِعِبَادَةِ رَبِّكَ؛ فَإِنْ أَحْسَنْتَ حَمِدْتَ اللَّهَ وَ إِنْ أَسَأْتَ اسْتَغْفَرْتَ اللَّهَ؛ وَ لَا خَيْرَ فِي الدُّنْيَا إِلَّا لِرَجُلَيْنِ، رَجُلٍ أَذْنَبَ ذُنُوباً فَهُوَ يَتَدَارَكُهَا بِالتَّوْبَةِ، وَ رَجُلٍ يُسَارِعُ فِي الْخَيْرَاتِ»
🔆 «دربارۀ خير از حضرت سؤال شد، فرمود: خير، افزون شدن مال و فرزند نيست، خير آن است كه دانشت زياد، و بردباريت بزرگ گردد، و به بندگى پروردگارت به مردم مباهات نمايى، پس اگر خوبى كردى خدا را شكر كنى، و اگر بدى نمودى به طلب مغفرت برخيزى. خيرى در دنيا نيست مگر براى دو نفر: مردى كه مرتكب گناهانى شده و با توبه جبران نمايد، و مردى كه به جانب كارهاى خير مىشتابد»
📘 نهجالبلاغه، حکمت ۹۴
✳️ افزایش علم، گستردگی حلم، افتخار به بندگی خداوند در میان مردم پس از احسان به خلق، انجام ثناگویی خالق به جهت توفیقی که نصیبمان کرده است، طلب استغفار
پس از ارتکاب جسارت و گستاخی، همه از اموری است که موجب عزت نفس است.
🔷🍃 بنابه فرمودۀ حضرت، در دنیا، خیر فقط برای دو گروه است:
🔹۱. افرادی که بلافاصله پس از ارتکاب خطا، بهوسیلۀ توبه آن را جبران میکنند و اجازه نمیدهند آن اشتباه در آنان نهادینه شود و قصدشان هم این است که آن گناه را تکرار نکنند.
🔹۲. افرادی که در انجام خیرات هم میخواهند از دیگران پیشی بگیرند و به انجام بخش کمی از خیرات راضی نمیشوند.
◀️ یکی از ویژگیهای افراد دارای عزت نفس آن است که به میزان حداقل علم راضی نیستند.
◀️ *ویژگی دیگر آنان حلم است.* در واقع حلیم بودن با عزت نفس، سازگار است که جایگاه اجتماعی خاصی را نصیب ما میکند.
◀️ سومین شاخص عزت نفس آن است که بدانیم جمال، ثروت، شهرت، حسب و نسب و... ، معیارهای ارزشمند بودن یک فرد نیست؛ زیرا روزی از ما گرفته میشود.
آنچه مایۀ افتخار است میزان اطاعت از خداوند و عبد بودن است.
💢 اگر جزو کسانی هستیم که پس از انجام کار خیر از خود راضی و خشنود میشویم، عزت نفس نداریم. باید بدانیم که خیراتی که از ما صادر میشود به حول و قوۀ الهی است و بعد از هر عمل صالح باید ثناگوی خداوند باشیم؛ چرا که او توفیق انجام آن اعمال را به ما عطا کرده است.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۱۸
💠 *«عزت نفس، یعنی احترام قائل بودن برای خود»*
🔆 «مَنْ قَصَّرَ فِي الْعَمَلِ ابْتُلِيَ بِالْهَمِّ وَ لَا حَاجَةَ لِلَّهِ فِيمَنْ لَيْسَ لِلَّهِ فِي مَالِهِ وَ نَفْسِهِ نَصِيبٌ»
🔆 «آن كس كه در عمل كوتاهى كند، دچار اندوه گردد، و آن را كه از مال و جانش بهرهاى در راه خدا نباشد خدا را به او نيازى نيست»
📗نهج البلاغه، حکمت ۱۲۷
✅ *اگر برای خودمان احترام قائل باشیم، اسیر مشکلاتی که در مسیر زندگی رخ مینماید، نمیشویم. این اسارت، ناخودآگاه اعتبار اجتماعی ما را خدشهدار میکند.*
💢 هنگامی که عزت نفس نداشته باشیم، کمکار میشویم و وقتی از انجام وظایف سر باز میزنیم، غصهها آغاز میشوند.
❇️ *نباید اجازه دهیم غصه بر ما مسلط شود.* اگر برای خود احترام قائل نباشیم، گرفتار غصه میشویم؛ اما وقتی خود را اکرام کنیم، میدانیم که برای بندگی آفریده شدهایم و ترک هر وظیفهای ما را از جایگاه کرامت نفسمان دور میکند.
🔷🍃 *کسی که از عزت نفس بهرهمند است، هیچگاه از انجام وظایف خود دریغ نمیکند؛* چون میداند در هیچ وظیفهای، هیچکس جای او را نمیگیرد. برای مثال در انجام وظیفۀ مادری؛ هیچکس نمیتواند جایگزین مادر شود.
✳️ ذهن ما باید درگیر انجام صحیح وظایفمان باشد؛ اگر از انجام وظیفۀ خود شانه خالی کنیم، یعنی برای خودمان ارزش و احترامی قائل نیستیم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس۱۹
💠 *«خودشناسی و عزت نفس»*
🔆 «هَلَكَ امْرُؤٌ لَمْ يَعْرِفْ قَدْرَهُ»
🔆 «هلاک شد کسی که ارزش خودش را نشناخت.»
📗نهجالبلاغه، حکمت ۱۴۱
🍀🍃 *همهٔ انسانها تمایل به بقا و پایداری دارند؛ این پایداری نیازمند شناسایی ارزش وجودی خود است.
💢 کسی که به ارزش خود واقف نباشد، گویی زنده نیست!* زندگی حقیقی که شامل رشد، کمال، پویایی و نشاط است در حیات این گروه از انسانها مشاهده نمیشود.
❇️ *ریشهٔ عزت نفس، تمایل به بقاست.* انسان به دلیل تمایل به جاودانگی، باید با ارزش خود آشنا شود، به خویشتن احترام بگذارد و توانمندیهایش را تقویت کند.
✅ *انسان به موهبت الهى قدر و مقام والایى دارد تا آنجا که مىتواند از فرشتگان آسمان بالاتر رود؛* بنابراین اگر مقام خود را درست نشناسد، شخصیت خویش را با امور واهی معاوضه کند، در هوا و هوسها و شهوات غوطهور شود و از رسیدن به مقام قرب الهى باز ماند، خود را هلاک کرده است، چرا که قدر خود را نشناخته است.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۰
💠 *«عزت نفس، مانع خودفروشی»*
🔆 «وَ النَّاسُ فِيهَا رَجُلَانِ رَجُلٌ بَاعَ فِيهَا نَفْسَهُ فَأَوْبَقَهَا وَ رَجُلٌ ابْتَاعَ نَفْسَهُ فَأَعْتَقَهَا»
🔆 «مردم در دنيا دو گروهند. آنكه خود را فروخت و به تباهى افكند و آنكه خود را خريد و آزاد كرد.»
📗 نهجالبلاغه، حکمت ۱۲۷
🔷🍃 طبق فرمودۀ امیرالمؤمنین مردم دو دسته هستند، یک گروه ارزانفروشی دارند و خود را به دنیا میفروشند؛ یعنی خود را تحقیر میکنند و اسیر مادیات میشوند که نتیجهٔ این کار هلاکت است. *کسانی که خویش را به لذات گذرا میفروشند، عزت نفس ندارند و برای خود ارزشی قائل نیستند.*
🔹🍃 دستهٔ دوم کسانی هستند که خود را از اسارت ارزشهای موقت رها میکنند.
✅ *از این فرمایش حضرت میآموزیم افرادی که خود را کمارزش میپندارند، از عزت نفس بیبهرهاند. اما انسانهای آزادهای که ارزش وجودی خود را از تمام دنیا و مادیات، بالاتر میدانند، از عزت نفس بهرهمندند.*
✳️ سبک زندگی اعضای این دو گروه با هم متفاوت است.کسانی که اسیر مادیات میشوند، ارزشی برای خودشان قائل نیستند؛ اما شهید، عالم، مؤمن و هر کس که اسیر معصیت و مادیات نباشد، ارزش و احترام زیادی برای خویشتن قائل است.
*در حقیقت یکی از علائم ارزشمند بودن این است که گرفتار امور فانی نشویم.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۱
💠 *«منافات عزت نفس با بیتابی در مصیبت»*
🔆 *«يَنْزِلُ الصَّبْرُ عَلَى قَدْرِ الْمُصِيبَةِ، وَ مَنْ ضَرَبَ يَدَهُ عَلَى فَخِذِهِ عِنْدَ مُصِيبَتِهِ، حَبِطَ أَجْرُهُ»*
🔆 «شكيبايى به قدر مصيبت نازل مىشود، هركس كه به هنگام مصيبت بر زانو زند، پاداشش از ميان مىرود.»
📗 نهج البلاغه، حکمت ۱۳۶
🔷🍃 کسی که ارزش زیادی برای خود قائل باشد، اجازه نمیدهد داراییها و توانمندیهایش از دست برود؛ به همین دلیل در مصیبتها کنترل رفتار دارد و جزع و فزع نمیکند.
✅ *انسان ارزشمند باور دارد که اگر خدای سبحان او را به مشکلی مبتلا کند قدرت عبور از آن را هم به وی عطا فرموده است؛* در نتیجه از آن گرفتاری عبور میکند و در دام آن نمیافتد.
✳️ انسان عزتمند در هنگام مصیبت، گفتارش حسابشده است و خود را محترم و قدرتمند میبیند. در حقیقت وقتی به خودمان احترام میگذاریم، برای جسممان هم ارزش و احترام قائل هستیم و احساساتمان را طوری کنترل میکنیم که حتی جسممان هم آسیبی نبیند.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۳
💠«پرهیز از مواضع تهمت؛ راهکار حفظ عزت نفس»
🔆 «مَنْ وَضَعَ نَفْسَهُ مَوَاضِعَ التُّهَمَةِ، فَلَا يَلُومَنَّ مَنْ أَسَاءَ بِهِ الظَّنَ»
🔆 «آن كه خود را در مواضع تهمت قرار دهد نبايد بد گمان به خويش را سرزنش کند.»
📘نهج البلاغه، حکمت ۱۵۱
✴️ کسی که عزت نفس دارد، تلاش میکند خود را در جایگاهی قرار ندهد که به ارزشهای وی آسیب وارد شود. در واقع سعی میکند احساس ارزشمندی که نزد مردم دارد، مخدوش نشود.
✳️ *کسی که عزت نفس دارد بهدلیل احترامی که برای خود قائل است طوری زندگی میکند که هیچکس او را شماتت نکند.*
✅ اگر در مواردی اموری پیش میآید که ممکن است عزت ما را دچار خدشه کند، حتما توضیح دهیم، مثلاً اگر سر قرار دیر رسیدیم، حتما علت دیر رسیدن خود را بیان کنیم.
💢 کسی که خود را در مظان اتهام قرار دهد، مردم وی را نشانه میگیرند، به او عناوین نامناسبی را نسبت میدهند و به او بدبین میشوند. *اگر وظیفهای به عهدهٔ ما بوده و انجام وظیفه نکردهایم، اجازه ندهیم، عزت نفس ما خدشهدار شود، بلکه با توضیح علت این کوتاهی، باید عزت نفس خود را حفظ کنیم.* چرا که این عزت از آن ما نیست و خدای سبحان آن را به ما عطا کرده است.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۴
💠 *«عزت نفس، بازدارندۀ گناه»*
🔆 *«تَرْكُ الذَّنْبِ اَهْوَنُ مِنْ طَلَبِ التَّوْبَةِ» *
🔆 *«ترک گناه آسان تر از طلب توبه است.»*
📘 نهج البلاغه، حکمت ۱۶۱
✅ کسی که عزت نفس دارد، تمام تلاش خود را به کار میگیرد تا گناهی، مرتکب نشود؛ چون برای خود ارزش و احترام قائل است.
⚪️ *گناه نکردن راحتتر از توبه کردن است.*
🔷 کسی که گناه میکند، مدام حرمت خویش را میشکند؛ اما کسی که مراقبهٔ جدی دارد تا حرامی از او صادر نشود، سختیِ ترک گناه را به جان میخرد و عزت نفس خود را نگه میدارد.
🟥 *نباید تصور کنیم که نجس شدن مشکلی ندارد،* آب هست و میتوان آن را برطرف کرد! به هر حال لباس شسته شده با لباس نو متفاوت است.
⏪️ *باز بودن باب توبه نباید باعث گستاخی ما در گناه شود.*
⏪️ *هر گناه بهمعنای بیاحترامی به خودمان است؛* هر چقدر هم توبه کردن زیبا باشد.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۵
💠 *«محاسبۀ نفس، نتیجۀ عزت نفس»*
🔆 *«مَن حاسبَ نَفْسَهُ رَبِحَ»*
🔆 *«هركه به حساب نفس خود برسد سود بَرَد»*
📘 نهجالبلاغه، حکمت ۱۹۹
✅ *وقتی برای خودمان ارزش قائل باشیم، تمایل داریم که همیشه سودمان افزایش یابد.*
⏪️ در واقع *سرمایهگذاری درست* منجر به سود مناسب میشود؛ به همین دلیل دائماً محاسبۀ نفس انجام میدهیم تا میزان سرمایه و نرخ سودمان را بدانیم، نکند خدای نکرده این نرخ کاهش یافته باشد!
🔆 «حَاسِبُوا أَنْفُسَكُمْ قَبْلَ أَنْ تُحَاسَبُوا»
🔆 *«از خود حساب بكشيد پيش از آن كه به حساب شما برسند.»*
📘 محاسبة النفس، ج۱، ص۱۱۳
🔷🔹 به ما توصیه کردهاند، قبل از اینکه روز حساب فرا برسد، خودمان به محاسبۀ خویش بپردازیم. گاهی اعمال ما ظاهری چشمگیر دارد؛ اما باطن آن پوشالی است! بهعکس گاه ظاهر عمل ما چشمگیر نیست؛ اما از باطن زیبایی برخوردار است.
🔷🔹 در واقع اگر کمیّت و چشمگیری اعمال برایمان مهم باشد، خود را بیاعتبار کردهایم؛ اما اگر اخلاص داشته باشیم، حتی با کارهای به ظاهر کوچک، سود بزرگی خواهیم کرد. یک قطرۀ اشک خالصانه در مصیبت اباعبدالله علیهالسلام، آتش جهنم را خاموش میکند.
✅ *اگر برای خودمان احترام قائل باشیم، تمایل داریم از هر کارمان بیشترین سود را دریافت کنیم.*
🍃 حضرت زهرا سلاماللهعلیها به زنان مدینه فرمود:
🔆 *«اُترُکنَ التِّعداد وَ عَلَيکُنَّ بِالدُّعاء»*
🔆 «دست از شمارش افتخارات برداريد و به دعا و نيايش بپردازید.»
📘 بحارالانوار، ج ۲، ص ۵۲۲
✅ *اگر برای خودمان ارزش و احترام قائل باشیم، کوچکترین کارمان را هم با اخلاص انجام میدهیم؛* در غیر این صورت به کارهای موقتی و بیروح اکتفا کردهایم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۶
💠 *«توقع از دیگران، مانع عزت نفس»*
💢 *یکی از موانع عزت نفس، طمع و توقع از دیگران است.*
🔆 * «اَلطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ»*
🔆 *«طمع، بردگی جاویدان است.»*
📘 نهج البلاغه، حکمت ۱۸۰
💢 هنگامی که انسان از کسی توقع داشته باشد، بردۀ او میشود و یک برده هیچگونه عزت و احترامی ندارد.
✅ *یکی از راههای دستیابی به عزت نفس، قطع توقع از دیگران است. ما باید همۀ نیازهایمان را به درگاه بینیاز اظهار کنیم.*
🔆 *«أَكْثَرُ مَصَارِعِ الْعُقُولِ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطَامِعِ»*
🔆 «بیشترین لغزشگاههای عقل زمانی است که طمع در انسان میدرخشد.»
📘 نهج البلاغه، حکمت ۲۱۹
💢 هر چقدر طمع درخشانتر شود، عقلانیت کمرنگتر میشود و کارآیی آن کاهش مییابد. کسی که از عقلانیت بیبهره شود، نمیتواند به خودش احترام بگذارد و یا احساس توانمندی کند.
🔆 «الطّامِعُ فى وِثاقِ الذُّلِّ»
🔆 « کسی که طمع میکند همیشه اسیر ظلمت است»
📘 نهج البلاغه، حکمت ۲۲۶
💢 طمع ریسمانی است که دستوپای اسیر را محکم میبندد. *با طمع، بیشترین توهین و بیاحترامی را نسبت به خود روا میداریم* و موجبات ذلت خویش را فراهم میکنیم.
✅ *در عوض، بینیازی از مردم عزتآور است.*
🔆 «الغِنَى الأكبَرُ اليَأسُ عَمّا في أيدي النّاسِ»
🔆 «بزرگترين توانگرى، چشم نداشتن به مال مردم است»
📘 نهج البلاغه، حکمت ۳۴۲
🟩 *باید یاد بگیریم که در همۀ امور فقط به خدای سبحان امیدوار باشیم. اگر میخواهیم معیشتمان تأمین باشد، اگر نیاز به مشاورۀ فکری داریم و...، حتی اگر قصد مراجعه به پزشک را داریم، نباید به تجربۀ او امیدوار باشیم، بلکه از خداوند یک پزشک خوب و حاذق طلب کنیم.*
✅ وقتی انسان غنی و ثروتمند باشد، هرگز خود را محتاج مال و ثروت اطرافیانش نمیبیند.
🟩 *قناعت در مقابل طمع است.* وقتی خود را بینیاز از همه و محتاج خالق ببینیم؛ چون میدانیم که تمام زندگیمان تأمین است، بسیار خوشحالیم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۷
💠 *«خیررسانی به اطرافیان؛ عامل عزت نفس»*
🔆 *«بِالْإِفْضَالِ تَعْظُمُ الْأَقْدَارُ»*
🔆 *«به بخشش، قدر و منزلت بزرگ شود.»*
📘 نهج البلاغه، حکمت ۲۲۴، فراز ۳
✍🏼 «افضال» با «عِدل» متفاوت است. در عدل، ما حق هر کس را به همان اندازه که باید، پرداخت میکنیم؛
اما «افضال» بخشی است که اضافه بر آن پرداخت میکنیم.
❇️ *یکی از راهکارهای عزت نفس آن است که پرداختیهای ما بیحساب و کتاب و بدون منت باشد. با زیاده پرداخت کردن، قدر و ارزش ما زیاد میشود، عزتمند شده و از گستردگی وجودی بهرهمند میشویم.*
⏪️ این امور، نتایج خدماتی است که ما بیش از میزان وظیفۀ خود در قبال اطرافیانمان انجام میدهیم.
❇️ هر چقدر برای خدای سبحان و اولیای او کار کنیم باز هم ناکافی است. نباید به حداقلها اکتفا کنیم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۸
💠 *«قناعت در مادیات؛ عامل عزت نفس»*
🔆 *«كَفَى بِالْقَنَاعَةِ مُلْكاً»*
🔆 *«قناعت برای سلطنت انسان کافی است.»*
📘 نهج البلاغه، حکمت ۲۲۹
✍🏼 منظور از این سلطنت قدرت است؛ قدرت تسلط بر نفس خویش، قدرت تأثیرگذاری صحیح بر دیگران، قدرت تغییر قلوب و... که لازمۀ همۀ این امور قناعت در مادیات است.
🔶🔸 قناعت به دو معناست:
🔸 اول اینکه چشم ما به دنبال مال و ثروت دیگران نباشد؛
🔸دوم اینکه از دارایی خود لذت ببریم.
✅ در باطنِ قناعت لذت وجود دارد. فرد قانع از همان میزان مادیاتی که دارد لذت میبرد.
◀️ *البته که در «معنویات» به هیچ عنوان نباید قناعت وجود داشته باشد.*
✨ *چشم من در ره این قافله راه بماند
تا به گوش دلم آواز درآ، بازآمد*
❇️ عالم ماده محدود است؛ به همین جهت ممکن است انسانها در امور مادی مانع یکدیگر شوند؛ اما در امور معنوی هیچکس مزاحم دریافت دیگری نیست؛ چون معنویانت نامحدود و بیکراناند.
✅ *قناعت تنها بهمعنای قطع طمع نیست، بلکه بهمعنای احساس گوارا بودن مادیات است.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۲۹
💠 *«پرهیز از خشم؛ عامل عزت نفس»*
◀️ این عامل در واقع یکی از نشانههای عزت نفس است.
🔆 *«الحِدَّةُ ضَربٌ مِن الجُنونِ لأنَّ صاحِبَها يَندَمُ، فإن لَم يَندَمْ فَجُنُونُهُ مُستَحكِمٌ»*
🔆 *«عصبانیت نوعی دیوانگی است؛ چون صاحب خشم پشیمان میشود و اگر پشیمان نشود دیوانگیاش قطعی است.»*
📘 نهجالبلاغه، حکمت ۲۵۵
◀️ *برای ارزشمند بودن باید کظم غیظ داشته باشیم.*
اگر برای خود احترام قائلیم و میخواهیم دیگران به ما احترام بگذارند بایستی خشم خود را کنترل کنیم.
💢 رفتار و گفتار نامناسب در هنگام عصبانیت باعث بیارزشی میشود.
✅ برای عزتمندی لازم است مدیریت خشم و خودکنترلی داشته باشیم.
❇️ *از خدای سبحان کمک بگیریم تا در زمان عصبانیت سخن نامناسب بر زبان نیاوریم.*
◀️ باید صبر کنیم تا خشممان فروکش کند سپس هر رفتار و گفتاری که لازم است، از ما صادر شود؛ تنها در این صورت است که عزت نفس ما باقی میماند.
✅ کنترل رفتار و گفتار در هنگام خشم، عقلانیت را بر ما حاکم میکند و موجب عزتنفس میشود.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۳۰
💠 *«شکایت نکردن از دردهای خویش؛ عامل عزت نفس»*
🔆 *«كَانَ لِي فِيمَا مَضَى أَخٌ فِي اللَّهِ... وَ کَانَ لَا یَشْکُو وَجَعاً إِلَّا عِنْدَ بُرْئِهِ»*
🔆 «مرا در گذشته برادرى خدايى بود، از بیماری که بر او عارض میشد، شِکوه نمیکرد و آن را پس از بهبودی، بهعنوان خبر برای دیگران نقل میکرد.»
📗 نهج البلاغه، حکمت ۲۸۹
💢 وقتی از بیماری خود شکایت می کنیم و آن را برای همگان بیان می کنیم، باعث زحمت آنان میشویم؛ زیرا آنها خود را مکلف می کنند تا به عیادت از ما بیایند و این امر از عزت نفس ما میکاهد.
افرادی که همیشه از دردهایشان شکایت میکنند؛ هنوز اسیر درد باقی ماندهاند.
💢 حتی از بدبختیها و ناکامیهای زندگیمان هم نباید نزد دیگران سخنی به میان بیاوریم.
✅ *دردهای جسمانی و گرفتاریهایمان را پس از رفع و برطرف شدنشان مطرح کنیم تا هم دیگران درس عبرت بگیرند و هم مشکل ما تمام شده باشد که از این طریق عزت نفس ما نیز حفظ شده است.*
◀️ *شکایت نکردن از بیماری و گرفتاریها نشانۀ تسلیم بودن در برابر مقدرات الهی است.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#عزت_نفس ۳۱
🔆 *«كَانَ لِي فِيمَا مَضَى أَخٌ فِي اللَّهِ... و كَانَ خَارِجاً مِنْ سُلْطَانِ بَطْنِهِ، فَلَا يَشْتَهِي مَا لَا يَجِدُ وَ لَا يُكْثِرُ إِذَا وَجَدَ»*
🔆 «مرا در گذشته برادرى خدايى بود... که از سلطۀ شكمش آزاد بود، آنچه نمىيافت آرزو نمىكرد، و هرگاه مییافت زيادهروى نداشت.»
📘نهجالبلاغه، حکمت ۲۸۹
💢 *بسیاری از اوقات هوسهای ما به عزت نفسمان خدشه وارد میکند.* به عنوان مثال گاهی چندان به خوردني ها و غذای خود توجه مي كنيم و به آن مي پردازيم که از عزت نفس خود، غافل میشویم!
⭕️ *به اندازهای که برای امور دنیوی ارزش قائل باشیم، از عزت نفس ما کاسته میشود*
✳️ و به میزانی که از اسارت شهوت رها شویم و گرایش به عفت و فضیلت داشته باشیم، از عزت بیشتری بهرهمند خواهیم شد.
🍃 خور و خواب و خشم و شهوت، شغب است و جهل و ظلمت /حَیَوان خبر ندارد ز جهان آدمیت
🍃 طیران مرغ دیدی، تو ز پایبند شهوت / به در آی تا ببینی طیران آدمیت
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا
#عزت_نفس۳۲
💠 *«عزت نفس، مانع احساس نیاز به دیگران»*
🔆 *«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَوْ حَبَسَ عَنْ عِبَادِهِ مَعْرِفَةَ حَمْدِهِ عَلَى مَا أَبْلَاهُمْ مِنْ مِنَنِهِ الْمُتَتَابِعَةِ وَ أَسْبَغَ عَلَيْهِمْ مِنْ نِعَمِهِ الْمُتَظَاهِرَةِ لَتَصَرَّفُوا فِي مِنَنِهِ فَلَمْ يَحْمَدُوهُ»*
🔆 «سپاس مخصوص خداست که اگر بندگانش را از شناختِ سپاس گزاریش بر آنچه که از عطایای پیاپیش که محض امتحان کردنشان به آنان عنایت فرمود و نعمتهای پیوستهای که بر آنان کامل کرد، به چاه محرومیت میانداخت، در عطایا و نعمتهایش، دخل و تصرف میکردند و او را سپاس نمیگزاردند.»
📙 صحیفۀ سجادیه، دعای اول
❇️ امام سجاد علیه السلام به ما یادآوری میکند که خدای سبحان نعمات را پشت سر هم و فراوان به ما عطا کرده است. کمیت و کیفیت نعمتها در یک راستاست! نعمتها نهتنها یکدیگر را خنثیٰ نمیکنند، بلکه پشتیبان هم هستند.
✳️ خدای سبحان در همان زمانی که نعمات را به ما معرفی کرد، چگونگی بهرهبرداری از آنها را هم به ما آموخت.
💢 اگر بندگان نعمتهای فراوانی را که خداوند به آنان ارزانی داشته است، نشناسند و یا پس از شناخت، بابت نعماتشان شکرگزاری نکنند، از انسانیت خارج و وارد وادی حیوانیت میشوند.
✅ *خدای سبحان ما را نعمتشناس قرار داده* و از ابتدا همهٔ احتیاجات ما را تأمین کرده است تا برای رفع نیازهایمان به هیچکس جز او مراجعه نکنیم.
◀️ *عزت نفس جزو ضروریات زندگی ماست* و لازمهٔ زندگی انسانی. شناخت داراییها و توانمندیهای خود و بهرهبرداری صحیح از آنها موجب عزت نفس است.
❇️ خدایی که ما را آفریده، همهٔ امورمان را هم ساماندهی کرده است؛ به همین دلیل به ما اجازه نمیدهد دست نیازمان را به سوی خلق دراز کنیم.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 موسسه علمیه السلطان علیبنموسیالرضا علیهالسلام در فضای مجازی:
سایت
| بله | ایتا