eitaa logo
محمدجواد توکلی- یادداشت‌های اقتصادی
3.9هزار دنبال‌کننده
942 عکس
541 ویدیو
97 فایل
یادداشت‌های اقتصادی محمد جواد توکلی استاد تمام پایه ۱۳ اقتصاد ایتا Eitaa.com/eqmoq2 بله Ble.ir/mjtvyadeq زمینه‌های مطالعاتی فلسفه اقتصاد، اخلاق اقتصادی، تعلیم و تربیت اقتصادی،اقتصاد ایران و اقتصاد جمعیت Eitaa.com/eqtesadejamiat
مشاهده در ایتا
دانلود
🌀دوگانه فقر و غنا در دعای عرفه 🔻دعای عرفه مملو از مضامینی است که مفاهیم اقتصادی و فرهنگی را در مقابل هم قرار می‌دهد و بین آن‌ها آشتی می‌دهد. ♦️ امام حسین به درگاه حضرت حق عرضه می‌دارد: خدایا من در عین توانگری تهیدستم «انا الفقیر فی غنای»؛پس چگونه در تهدیستی، فقیر نباشم (فکیف لااکون فقیرا فی فقری). 🔹در فراز بالا از دعای عرفه، نوعی دوگانگی مطرح شده است؛ اینکه فرد غنی است و در عین حال فقیر است. این دوگانگی از این جهت وجود ندارد که در فراز اول دعا، غنا بیشتر ناظر به غنای مالی و اقتصادی است، ولی فقر به معنای احساس نیاز به خداست که نوعی احساس فقر معنوی است. 🔹امام حسین(ع) عنوان می‌دارد که من در اوج غنا و توانمندی فقیرم، چگونه هنگام فقر (مالی) احساس فقر و نیاز به خدا نداشته باشم. در اینجا دو برداشت از مفهوم فقر و غنا مطرح شده است؛ یکی فقر و غنای اقتصادی و دیگری فقر و غنای روحی. 🔻فقر در عین غنا یعنی از نظر معیشت تأمین هستی، ولی از نظر فرهنگی طغیان نمی‌کنی؛ یعنی همان لحظه که غرق در نعمتی، یاد قادر مطلق، مهاری بر عنان تو می‌شود، درنده و حریص و طمع‌ورز نمی‌شوی و پیاده‌ها را از یاد نمی‌بری. 🔹فقر در عین فقر هم بدین معناست که اگر از نظر مالی و اقتصادی فقیر بودی، باز خود را بی‌نیاز از خدا ندانی و احساس فقر و نیاز به خداوند داشته باشی. بنابراین عرفه خواندن فقط به اشک و زاری نیست، بلکه باید ابعاد فرهنگی عرفه را نیز آموخت و در رفتار نهادینه کرد. 🔹در فرهنگ عرفه، اقتصاد هدف نیست، بلکه وسیله‌ای است برای این‌که انسان کامل‌تر شود. چنین اقتصادی، اقتصادی مقاوم است؛ اقتصادی که در آن فرهنگ به کمک اقتصاد می‌آید و اقتصاد نیز خدمتگذار فرهنگ است. 🔹در بینش اسلامی اگر توسعه همراه با فرهنگی دینی مبتنی بر عبودیت نباشد، ثروت زیاد موجب طغیان فرد و جامعه می‌شود. این بدان معناست که برای دستیابی به پیشرفت باید پیشرفت اقتصادی و فرهنگی هم جهت باشند. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀تفاوت پزشکی و اقتصاد 🔹 برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری اقتصاد را مانند پزشکی قلمداد کردند که در آن یک عمل جراحی با حضور چندین متخصص صورت می‌گیرد و انگار اختلافی هم بین آنها نیست. 🔹 برخلاف پزشکی که با بدن انسان سروکار دارد، اقتصاد مقوله‌ای اجتماعی است که با موجودی انتخابگر سروکار دارد و تنوع دیدگاه در آن بسیار زیاد است. 🔻 البته سیاستمداران عمدتا به حرف جریان غالب گوش می‌دهند که در ایران اقتصاددانان لیبرالی هستند که حتی تسلط چندانی به اقتصاد متعارف هم ندارند. ♦️ و دردناکتر اینکه این شبه اقتصاددانان چهار دهه است که با نسخه های شوک درمانی مهلک شان اقتصاد ایران را به خاک سیاه نشانده اند و همیشه هم ادعا می کنند که شما به نسخه‌های ما خوب عمل نکردید. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀 پیش‌بینی مناظره اقتصادی امشب 🔻نامزدها این مطالب را خواهند گفت: 🔹نرخ دلار را نباید سرکوب کنیم و تعیین کنیم؛ بلکه باید بگذاریم در واکنش به عرضه و تقاضا آرام بالا برود. 🔹دلیل اصلی تورم است؛ پس اگر نقدینگی را کنترل کنیم، مشکل تورم حل می‌شود. 🔹 پرداخت به انرژی ناعادلانه است ؛یک نفر یک ماشین دارد یکی چند ماشین و غیرعادلانه از این یارانه بهره‌مند می‌شوند. 🔹 ریشه اصلی تورم است؛ پس باید بانک مرکزی را مستقل کرد و مانع از تامین کسری بودجه از بانک مرکزی شد. 🔹 در اقتصاد ایران بسیار بزرگ است، باید دولت پایش را اقتصاد کنار بکشد. 🔹 نباید را به بانک‌ها تحمیل کرد. 🔹 باید را آزاد کرد تا مردم خودرو با کیفیت سوار شوند. 🌀 اینها گزاره هایی است که کارشناسان نئولیبرال تبدیل به باور عمومی کردند و از زبان‌ نامزدهای ریاست‌جمهوری خواهید شنید. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
محمدجواد توکلی- یادداشت‌های اقتصادی
🌀 پیش‌بینی مناظره اقتصادی امشب 🔻نامزدها این مطالب را خواهند گفت: 🔹نرخ دلار را نباید سرکوب کنیم و #دس
تقریباً همه آنچه پیش بینی کرده بودم را گفتند، غیر از اینکه کلی گویی هم زیاد بود، در سخنان برخی نامزدها هم پارادوکس بود: هم از حفظ ارزش پول ملی سخن می‌گفتند، هم از هدفمندی یارانه‌ها و حذف یارانه پنهان 🔹 در مجموع نتیجه مثل بازیهای خسته‌کننده پرسپولیس و استقلال بود که بازی مساوی تمام شد، داور باید به خیلی‌ها کارت قرمز و زرد می‌داد! البته خوشبختانه مسابقه وی ای آر داشت که بعداً می‌شود صحنه های حساس را بازبینی کرد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
ریشه تورم در مناظره اول 🔹 دکتر جلیلی به اثر افزایش نرخ ارز بر تورم اشاره خوبی داشت، هرچند که نتوانست مکانیزم آن را تبیین کند، دکتر زاکانی هم به خوبی از دلارزدایی از اقتصاد ایران سخن گفت، هرچند که برداشت عملیاتی از آن ارائه نداد. دکتر پزشکیان هم در انتها از روی متنی که می‌خواند به مشکل چند نرخی بودن ارز اشاره کرد، ولی باز هم تحلیل مشخصی از آن و راه حل مقابله با آن نداشت. 🔹بیشتر نامزدها ناترازی بودجه (یا کسری بودجه) را از جمله عوامل اصلی تورم قلمداد کردند بدون آنکه تحلیل واضحی از رابطه آن با نقدینگی و خلق پول ارائه دهند؛ در این قرائت نقش بانکها به خصوص بانکهای خصوصی در افزایش نقدینگی کمرنگ می‌شود. 🔹برخی نامزدها ناترازی انرژی را هم به عنوان یکی از عوامل تورم برجسته کردند و پیشنهادشان هم نوعی هدفمندسازی یارانه بدون گران سازی بود، پیشنهادی که عملا امکان‌پذیر نیست و سر از گران سازی انرژی در می آورد. 🔹 برخی به ناترازی بانکها هم به عنوان یکی از عوامل تورم اشاره کردند، ولی تحلیلشان عمق چندانی نداشت و بیشتر در سطح عدم کفایت سرمایه بود و نه نقش بانکها در خلق پول و گسیل آن به شرکت‌هایشان و بازارهای غیرمولد. 🔹 تحلیل علل تورم در چارچوب گفتمان ناترازی بودجه ای، انرژی و بانکی رهزن به سمت سیاست‌های قیمتی بازار آزادی است و در آن نقش افزایش نرخ دلار کمتر دیده می‌شود و تورم عمدتا به گردن نقدینگی و آن هم به خاطر کسری بودجه دولت، گران نکردن انرژی و عدم کفایت سرمایه بانک‌ها انداخته می‌شود. این در حالی است که در وضعیت کنونی اقتصاد ایران افزایش نرخ ارز محرک نقدینه خواهی و افزایش تورم ناشی از فشار هزینه و سپس تورم ناشی از فشار تقاضا است. 🔹کوتاه سخن اینکه اگر بخواهیم تورم را کنترل کنیم باید در وهله اول نرخ ارز را در نرخی سازگار با واقعیت های اقتصاد ایران تثبیت کنیم(حفظ ارزش پول ملی)، عرضه ارز را با اقداماتی همچون پیمان سپاری ۱۰۰درصدی افزایش دهیم و تقاضای رسمی و قاچاق ارز را با نظارت و تقویت حکمرانی ریال کاهش دهیم. البته باید از ابزار مالیات بر سفته بازی نیز استفاده کرد. در مراحل بعد باید فکری برای مهار خلق پول بانکی و کاهش کسری تراز عملیاتی بودجه داشته باشیم. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
10.58M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🌀شرطی سازی ظریف اقتصاد ایران به مرده برجام 🔹آمریکا توانست به واسطه اشتباهات راهبردی امثال دکتر ظریف اقتصاد ایران را به رفع تحریم شرطی کند و فضایی را ایجاد کند که سرمایه گذاران داخلی و خارجی به امید موهوم رفع تحریم سرمایه گذاری نکنند. و این گونه آمریکا توانست با شل و سفت کردن تحریم و کاهش و افزایش درآمد نفتی، حتی نرخ رشد و تورم ما را تحت تاثیر قرار دهد. 🔹این مغالطه عجیبی است که مشکلات سیاست‌گذاری اقتصادی داخلی را به گردن تعامل/ عدم تعامل با غرب بیندازیم. شهید رئیسی توانست اقتصاد ایران را از دام شرطی شدن به تحریم غرب نجات دهد و با نگاه به شرق به سمت جانمایی ایران در نظم جدید اقتصادی در حال شکل‌گیری در جهان برود،اگر این اقدام با سیاست ارزی،پولی و مالی مناسب در داخل همراه می‌شد،می‌توانستیم کمر تورم را هم بشکنیم،مشکل اخیر بدین خاطر رخ داد که همان تعامل گرایان در سطح اقتصاد بین‌الملل،دقیقا بازارگرایان افراطی بودند که مرتب شوک ارزی به کشور وارد کردند و هم نرخ رشد اقتصادی را کند کردند و هم تورم را شعله‌ور ساختند. 🔹اشتباه نکنیم، شهید رئیسی یکی از ریل گذاری های غلط دولت روحانی را اصلاح کرد و اقتصاد کشور را به برجام و رفع تحریم گره نزد، ولی همان تفکر اقتصادی دولت روحانی نگذاشت که با حفظ ارزش پول ملی و نیفتادن در دام هدفمندی مخرب یارانه انرژی از سفره معیشت مردم حفاظت کنیم. اگر ریل‌گذاری اقتصاد داخلی را هم اصلاح کنیم در زمانی بسیار کوتاه نرخ تورم نصف می‌شود و رشد اقتصادی دوبرابر می‌شود همانگونه که در معجزه اقتصادی مهار تورم سال ۱۳۷۴ اتفاق افتاد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀اثر برجام بر رشد و تورم 🔹 برخلاف ادعای دکتر ظریف برجام عامل اصلی رشد اقتصادی و کاهش تورم دوره روحانی نبود. 🔹 قبل از برجام تورم به واسطه سیاست های انقباضی پولی دکتر طیب نیا در حال کاهش بود و رشد اقتصادی هم کاهشی بود و به صفر رسید. 🔹 با تصویب برجام روند کاهش تورم یکی دو سالی ادامه یافت ولی با کنار رفتن دکتر طیب نیا نرخ تورم پس از خروج آمریکا از برجام شروع به افزایش جهشی کرد. 🔻 نرخ رشد اقتصادی فقط در یک سال پس از برجام دو رقمی شد ولی چون این رشد نفتی وابسته به گشایش برجامی بود به سرعت به ۴.۸ درصد کاهش یافت و سپس منفی شد، نرخ تورم هم شروع به افزایش کرد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀سیاه چاله یارانه پنهان انرژی 🔹تقریباً همه نامزدهای ریاست‌جمهوری کمر همت بسته اند که بی عدالتی در توزیع یارانه پنهان انرژی را ریشه کن کنند، هرکس به طریقی؛ یکی با یارانه طلایی، دیگری با اعتبار یارانه ای وان و ... 🔹 منطق شأن هم این است یکی یک ماشین دارد و یکی سه ماشین و این دومی سه برابر اولی از یارانه انرژی استفاده می‌کند 🔹 خروجی این پیشنهادات این است که بازاری برای انرژی ایجاد کنیم و مردم بتوانند سهمیه شأن را به یکدیگر بفروشند. 🌀فرض کنید ۸۵ میلیون لیتر بنزین را روزانه بین ۸۵میلیون نفر توزیع کنیم, به هرکسی می رسد یک لیتر بنزین در روز و ۳۰ لیتر بنزین در ماه. 🔹با این وضعیت حمل و نقل عمومی و مصرف سوخت خودرو ها ، پس از اجرای طرح چیزی از مصرف کم نمی‌شود. فقط کسی که به قول آقایان سه ماشین دارد یا مسافرکش است الان باید برود به جای بنزین ۳هزارتومانی آزاد، بنزین از در و همسایه بخرد و قاعدتاً برای تحقق وعده پولدارشدن مردم از این راه باید قیمت هر لیتر بنزین طلایی یا وانی مثلاً ۶۰هزارتومان باشد (اگر قیمت واقعی را یک دلار و قیمت دلار را هم ۶۰هزارتومان در نظر بگیریم). 🔹حالا کرایه اسنپ آن فرد بی ماشین هم براساس قیمت بنزین ۶۰هزارتومانی تعیین می‌شود، حالا کسی که یک ماشین دارد یا ماشین ندارد باید کرایه بیشتری بدهد و با توجه به تورمی که ایجاد می‌شود با توجه به تجربه قبلی ما در نهایت این فرد باید یک چیزی از جیبش هم بگذارد روی اون یارانه طلایی و پول کرایه و پول اجناس گران شده به خاطر افزایش کرایه را بدهد. 🔹صاحب چند ماشین هم که متمول تر است روی قیمت کالاها و خدماتش می‌کشد و در نهایت آن که ضرر می‌کند صاحب یک ماشین و یا فرد فاقد ماشین است. 🔹 اگر این طرح بخواهد برای گازوئیل هم که سهم بالای ۶۰درصدی از سوخت را دارد اجرا شود در کنار بنزین که سهمش از سوخت فقط ۸درصد است، ببیند موشک قیمت‌ها چطور با سرعت نور بالا می‌رود 🔻 چشم‌بندی شد ها؟ انگار پولدارها یک کم به زحمت می‌افتند که چطور این افزایش قیمت را به فقرا تحمیل کنند، ولی فقرا هم پولدار نمی‌شوند، اگر اوضاعشان بدتر نشود که می‌شود. 🔹 تو رو به خدا مردم را با این طرح‌ها بیچاره نکنید که بعدش بگویند اصلأ ما یارانه نخواستیم قیمت‌ها را برگردانید به حالت قبل! ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀 بازار مسیر خود را می‌رود 🔻 قیمت نان کنجد=قیمت نان کنجد+ قیمت نان ساده ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀در بلندمدت همه مرده ایم 🔹كينز نيز همانند هگل سرمايه‌داری را جوهر مدرنيته غربي به‌شمار مي‌آورد و توان هاي بالفعل و بالقوه‌اش در توليد ثروت را مي‌ستود، اما تناقض آن را در توليد همزمان فقر و ثروت مي‌دانست. تناقض ذاتي كه كينز منشاء آن را در تقدم انباشت خصوصي بر خير عمومي مي‌دانست و اين پيش‌فرض و وعده كه اين انباشت خصوصي الزاما به خير عمومي منجر خواهد شد، حاصل اين ادعا به باور كينز سردرگمي‌اي بود كه خروج از آن فقط و فقط به يمن مداخله دولت ممكن بود(بخشی از مقدمه کتاب در بلندمدت همه مرده ایم، نوشته جف مان). ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🔻هنر صندوق بین‌المللی پول در تبدیل پول ملی سیرالئون به دستمال توالت 🔹"آنکی هوگولت" در نامه سرگشاده به مدیرعامل صندوق بین المللی پول می‌نویسد: 🌀بار دیگر کار خود را تکرار کردید؛ باز هم یک واحد پول آفریقایی را ورق به ورق به دستمال‌های ظریف تبدیل کردید. ظاهراً توانایی شما در کردن، یک سر و گردن بالاتر از فجایع طبیعی چون سیل، زلزله و خشکسالی است. 🔻می‌کوشم با سخن بگویم اما دیدن سیرالئون که اخیرا در نتیجه اجرای یکی از ماموریت‌های شما دچار مصیبت شده پاک عصبانی‌ام کرده است. از خیزش امواج تازه فقر خرد کننده و آزاردهنده منقلب شدم، از تقدس اقتصاد سالاریی عصبانی هستم. 🔻شما و بانک جهانی ، را در چنان ابعادی سازمان می‌دهید که اقدام در مقایسه با آن هیچ است. 📘 جمعی از نویسندگان ، کتاب جهانی کردن فقر و فلاکت: استراتژی تعدیل ساختاری در عمل, نشر آگاه👇 B2n.ir/k55570 ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2
🌀 به عقب برنمی‌گردیم 🔹 رای دادن به جریان فکری که آب خوردن ما را هم به رفع تحریم گره می‌زند، خسارتی محض است. 🔹 شهید رئیسی و امیرعبدالهیان تلاش کردند اقتصاد ایران را از شر دیپلماسی التماسی نجات دهند، راهبرد آنها در چرخش به شرق ظرفیت های زیادی را برای اقتصاد ایران ایجاد کرد. 🔹 اشتباهات دوره دوم احمدی‌نژاد باعث شد که جریان تعامل گرا، هشت سال اقتصاد ایران را به رفع تحریم شرطی کند و دهه سوخته ۹۰ را برای اقتصاد ایران به بار آورد. ♦️ اینکه در قرن جدید بخواهیم دوباره اشتباه قبلی را تکرار کنیم، ما را مشمول این سنت الهی خواهد کرد که هیچ ملتی سرنوشت خودش را جز با دست خودش تغییر نداد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2