#خلاصه #جلسه_سوم #فقه_اقتصاد_مقاومتی (حمایت از کالای ایرانی) #استاد_یوسفی 🔶پرسش اصلی 🔸با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران – جنگ تمام عیار اقتصادی که متوجه ملت ما است – حکم فقهی حمایت از کالای ایرانی و پرهیز از مصرف کالاهای خارجی چیست و چگونه می‌توان حمایت از کالای ایرانی و نیز پرهیز از مصرف کالاهای خارجی را در چارچوب موازین فقهی محقق نمود؟ 🔶پرسش های فرعی ◻️موضوع شناسی ▫️ - مقصود از کالای ایرانی چیست؟ که بحث این گذشت. ▫️ - منظور از «حمایت از کالای ایرانی» چیست؟ بحث امروز ما است. ▫️ - مقصود از کالای خارجی کدام است؟ در آینده بحث خواهیم کرد. ▫️ - آثار و پیامدهای مصرف کالاهای خارجی در شرایط فعلی چیست؟ ▫️ - آثار و پیامدهای حمایت از کالاهای داخلی چیست؟ ◻️ کشف حکم ▫️ - حکم فقهی مصرف کالاهای خارجی در شرایط فعلی براساس ادله اولیه و ثانویه چیست؟ ▫️ - حکم فقهی واردات و مصرف کالاهایی که مشابه داخلی دارند براساس ادله اولیه و ثانویه چیست؟ ▫️ - حکم فقهی مصرف کالاهای داخلی در شرایط جنگ اقتصادی براساس ادله اولیه و ثانویه چیست؟ 🔶چیستی حمایت 🔸حمایت از کالای ایرانی یعنی خریداری و مصرف پایدار کالای تولید شده ایرانی توسط هر فرد ایرانی یا غیر ایرانی 🔷چیستی کالای ایرانی 🔸 • تعیین بر اساس شاخص (بر اساس مراحل تولید) § طراحی □ داخل ایران □ نیروی کار ایرانی § تولید □ داخل ایران ® ساخت قطعات ® ساخت نهایی □ نیروی کار ایرانی □ سرمایه ایرانی § بازاریابی و توزیع توسط ایرانیان - اگر همه مراحل ایرانی باشد، این کالا مصداق کامل و اتم کالای ایرانی است. و به هر میزان که مراحل تولید، غیر ایرانی باشد، رتبه ایرانی بودن آن پایین تر است. 🔸• تعیین کالای ایرانی بر اساس اهداف حمایت - هدف دشمن از جنگ تمام عیار اقتصادی، نامن سازی، ثبات اقتصادی و معیشتی ملت ایران است. تا اراده ملت ایران تضعیف شود. - بنابر این اگر هدف حمایت از کالای ایرانی باشد، (با لحاظ سطح دوم موضوع شناسی)، کالایی ایرانی است که حمایت از آن امنیت معیشتی و ثبات اقتصادی ایجاد شود. § یعنی خرید و مصرف پایدار هر طیفی از کالاهایی که بتواند هدف بیان شده را تامین کند، کالای ایرانی است و باید از آن حمایت شود. - بر این اساس سازمان استاندارد نمی تواند فقط یک معیار داشته باشد. باید طیف مشخص کند و بر اساس قاعده الاهم فالاهم کالاهای ایرانی امتیازدهی شوند.

#خلاصه #جلسه_چهارم #فقه_اقتصاد_مقاومتی (حمایت از کالای ایرانی) #استاد_یوسفی 🏷آخرین جلسه از بحث موضوع شناسی حمایت از کالای ایرانی است. از جلسه بعد احکام اولیه و ثانویه این موضوع بررسی می شود. 🔶مقصود از کالای خارجی: 🔸اهمیت بحث ➖از باب تعرف الاشیا باضدادها برای شناخت ابعاد مفهومی کالای ایرانی، شناخت کالای خارجی مهم است. ➖ممکن است پس از حکم به وجوب حمایت از کالای ایرانی، به حرمت برخی از اقسام کالای خارجی نیز حکم کنیم. 🔸اقسام کالاهای خارجی: 1. کالاهای رژیم صهیونیستی و آمریکا و اقمار آنها 2. کالاهای کشورهای اروپایی همچنین برخی کشورهای اسلامی مانند عربستان 3.کالاهای کشورهای غیر اسلامی که با ایران همراهی می کنند نظیر روسیه، چین و ونزوئلا 4. کالاهای کشورهای اسلامی 5. کالاهای جبهه مقاومت 6. کالاهای ضروری که امکان تولیدش در ایران نیست. 7. کالاهایی که دشمنان آنها را تحریم کرده اند. نظیر صنایع دفاعی ➖با توجه به طیف گسترده نمی توان یک حکم واحد برای کالاهای خارجی صادر کرد. 🔷آثار اقتصادی حمایت از کالای ایرانی 🔹در سطح دوم موضوع شناسی، شناخت آثار یک موضوع بسیار مهم است. در این بررسی فقط به آثار اقتصادی حمایت از کالای ایرانی می پردازیم. 🔹رکود اقتصادی، بیکاری، حجم نقدینگی زیاد، تورم، قاچاق و نابسامانی‌های ارزی، عمده مشکلات اقتصادی ایران هستند. ❗️دشمن نیز این مشکلات را ابزار جنگ اقتصادی علیه ما قرار داده است. 1️⃣ کنترل رکود اقتصادی رکود حالتی است که رشد اقتصادی نداشته باشیم و پیامدهای منفی فراوانی دارد. نرخ رشد در سال‌های 1387 و 1388 تقریباً صفر، 71/7- در سال 1391، 59/1- در سال 1394 و در سال 1396 هم نرخ رشد از 52/12 به 73/3 کاهش یافته است. خریداری و مصرف پایدار کالای ایرانی منجر به افزایش تقاضا و در نتیجه سرمایه گذاری می شود. سرمایه گذاری منجر به افزایش تولید و درنتیجه رشد اقتصادی خواهد شد. و این به معنای از بین رفتن رکود است. افزایش تولید، بی اثر شدن تحریم ها را نیز در پی دارد. 2️⃣ کاهش بیکاری طی این فرایند، با حمایت از کالای ایرانی و در نتیجه افزایش سرمایه گذاری، تقاضا برای نیروی کار بالا می رود و نرخ بیکاری کاهش می یابد. مرکز آمار در سال 1397 گزارش می‌دهد که نرخ بيكاري جمعيت 10 ساله و بيشتر كل كشور (متوسط سالانه) 12 درصد و نرخ بيكاري جوانان 24-15 ساله كل كشور (متوسط سالانه) نیز تقریباً 7/27 درصد بوده است. 3️⃣ کاهش تورم تورم به معنای افزایش سطح عمومی قیمت ها در یک دوره مشخص است. تورم‌ شدید آثار نامطلوبی بر پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، تولید کالاها و خدمات، اشتغال، توزیع درآمدها، مصرف، تجارت خارجی و هر نوع برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری اقتصادی (خصوصی و عمومی)دارد. از سال 84 تا 96 همواره تورم ایران بالای 10 درصد بوده (غیر از سال 95) تاثیر حمایت از کالای ایرانی بر کنترل تورم و بازار ارز منشا اصلی تورم، حجم نقدینگی و تلاطم بازار ارز است. با حمایت از کالای ایرانی، تقاضا باری کالای وارداتی کاهش می یابد. در نتیجه نیازهای ارزی کشور کاهش می یابد. و این یعنی افزایش ارزش پول ملی و کاهش تورم. از طرف دیگر با حمایت از کالای ایرانی زمینه صادرات کالا و واردات ارز مهیا می شود. در نتیجه تلاطم بازار ارز -یعنی عامل اصلی تورم در ایران- از بین می رود. 4️⃣ کاهش قاچاق قاچاق عبارت است از تهیه، حمل و نقل، خرید، فروش و نگهداری انواع کالاها و فرآورده‌ها بر خلاف قوانین و مقررات جاری کشور ➖پیامدهای اقتصادی قاچاق: 1. رکود اقتصادی: قاچاق باعث کاهش تولید و درنتیجه کاهش رشد اقتصادی و رکود می شود. 2. افزایش بیکاری: با واردات کالاهای خارجی، بنگاه های تولیدی تعطیل و زمینه بیکاری فراهم می شود. 3. خسارت به وارد کنندگان قانونی کالا و عدم توان رقابت با قاچاقچیان 4. اخلال در نظام اقتصادی کشور: با برهم زدن برنامه ریزی مسئولان تنظیم بازار، منجر به آشفتگی نظام عرضه و تقاضا می شود. 5. کاهش درآمدهای دولت: درآمدهای دولت از ناحیه پرداخت عوارض خروج یا ورود کاهش می یابد. 6. افزایش هزینه های دولت: مبارزه با قاچاق هزینه زا است. حمایت از کالای ایرانی خود به خود مقابله به قاچاق است. و آثار نامطلوب آن را نیز از بین می برد.

#خلاصه #جلسه_پنجم #فقه_اقتصاد_مقاومتی #استاد_یوسفی ➖ابتدای جلسه مروری بر مباحث گذشته شد. ➖حکم معامله کالاهای خارجی بر اساس ادله اولیه ⬜️ادله اولیه به دو دسته تقسیم می شوند: ◽️- ادله عام ◽️- ادله خاص ◾️بر اساس ادله اولیه، حکم معاملات مسلمانان با سایر انسان ها، مصداق معاملات عرفی است و اصل بر صحت آن ها است. و عمل به مقتضای معامله از نظر شرعی لازم است. البته به شرطی که شرایط لازم برای صحت عقد نظیر منفعت محلله مقصوده را داشته باشد. 🔶ادله قرآنی: 🔸1. آیه وفای به عقود ✅یأَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ آیه عام است و به صورت قضیه حقیقیه وفای به عقد را لازم می داند و شامل مسلمان و غیر مسلمان می شود. دلالت مطابقی نسبت به تمام قراردادها دارد. و به صورت التزامی ترتب اثر بر عقد (انتقال ملکیت) را صحیح می داند. 🔸2. آیه وفای به عهد ✅أوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا. این آیه هم مانند آیه اول به صورت مطلق دلالت بر صحت معامله دارد. و شامل معامله با کفار هم می شود. 🔸3. آیه حلیت بیع ✅أحَلَّ اللَّهُ الْبَیعَ در این آیه نیز بیع عام است. و قضیه حقیقیه است. یعنی به بیع و داد و ستد در زمان خاصی اشاره ندارد. گرچه آیه اختصاص به بیع پیدا کرده است، اما هر معامله‌ای که با بیع، از جهت حلیت فرقی نداشته باشد، شامل آن معامله نیز می‌شود. 🔸4. آیه تجارت ✅یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَینَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ. این آیه مربوط به تجارت است و قلمرو محدود تری دارد. ولی اهمیت بالایی دارد و زیربنای قوانین مالی در فقه اسلامی است. از آیه هم حکم تکلیفی (جواز تصرف در مال مورد تجارت) و هم حکم وضعی (صحت تجارت) استفاده می‌شود. در جلسه آینده روایات عام بررسی می شود و بعد وارد ادله خاص می شویم. 🌕موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی (فتوت)

📗 #خلاصه #جلسه_ششم #فقه_اقتصاد_مقاومتی (حمایت از کالای ایرانی) 🔶روایات عام اولیه دال بر جواز معامله با کفار 5️⃣حدیث سلطنت در اموال 🔸«الناس مسلطون علی اموالهم» ➖اگرچه مرسله است اما شهرت عملی فقها جابر ضعف سند است. ➖حدیث نسبت به انواع تصرف مطلق است. همچنین نسبت به طرفین معامله اطلاق دارد. ➖پس دلالت بر جواز خرید کالای خارجی نیز دارد. 6️⃣ روایت المومنون عند شروطهم ➖در سند حدیث تردیدی وجود ندارد. ➖اگر مقصود از شروط را اعم از شرط ضمن عقد و ابتدایی بدانیم، دلالت این حدیث شامل همه معاملات و عقود می شود. ➖حدیث به دلالت مطابقی بر لزوم معامله دلالت دارد. پس به دلالت التزامی حکم به صحت و جواز معامله با سایرین می شود. 🔷جواز معامله کالاهای خارجی بر اساس ادله خاص اولیه ➖روایات فراوانی در باب فروش سلاح به کفار وارد شده که منطوق یا مفهومش جواز است. 🔸حدیث اول: عَنْ هِنْدٍ السَّرَّاجِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ ع أَصْلَحَكَ اللَّهُ إِنِّي كُنْتُ أَحْمِلُ السِّلَاحَ إِلَى أَهْلِ الشَّامِ فَأَبِيعُهُ مِنْهُمْ فَلَمَّا أَنْ عَرَّفَنِيَ اللَّهُ هَذَا الْأَمْرَ ضِقْتُ بِذَلِكَ وَ قُلْتُ لَا أَحْمِلُ إِلَى أَعْدَاءِ اللَّهِ فَقَالَ احْمِلْ إِلَيْهِمْ فَإِنَّ اللَّهَ يَدْفَعُ بِهِمْ عَدُوَّنَا وَ عَدُوَّكُمْ يَعْنِي الرُّومَ وَ بِعْهُمْ فَإِذَا كَانَتِ الْحَرْبُ بَيْنَنَا فَلَا تَحْمِلُوا فَمَنْ حَمَلَ إِلَى عَدُوِّنَا سِلَاحاً يَسْتَعِينُونَ بِهِ عَلَيْنَا فَهُوَ مُشْرِكٌ ➖حدیث با سند معتبر است که حرمت فروش سلاح به دشمنان را مقید کرده است به وجود جنگ بین آنان و مسلمین. 🔸حدیث دوم: عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ قَالَ: دَخَلْنَا عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لَهُ حَكَمٌ السَّرَّاجُ مَا تَرَى فِيمَنْ يَحْمِلُ السُّرُوجَ إِلَى الشَّامِ وَ أَدَاتَهَا فَقَالَ لَا بَأْسَ أَنْتُمُ الْيَوْمَ بِمَنْزِلَةِ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِنَّكُمْ فِي هُدْنَةٍ فَإِذَا كَانَتِ الْمُبَايَنَةُ حَرُمَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَحْمِلُوا إِلَيْهِمُ السُّرُوجَ وَ السِّلَاحَ. ➖این روایت تنها در صلح، فروش سلاح به دشمنان دین را جایز می‌شمارد. به طریق اولی اگر جنگی بین آنان باشد فروش سلاح جایز نخواهد بود. ◽️ادله فراوان دیگری که دلالت بر جواز معامله با کفار و دشمنان دین دارند. 🌕 موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی (فتوت)

#خلاصه #جلسه_هفتم #فقه_اقتصاد_مقاومتی (حمایت از کالای ایرانی) ➖بر اساس ادله اولیه، حکم معامله کالاهای خارجی جواز است. ➖اما در شرایط فعلی جنگ اقتصادی علیه ملت ایران، ادله فقهی ثانوی نسبت به معامله کالاهای خارجی چه اقتضایی دارند؟ ◻️خرید کالای دشمنان (آمریکا و اسرائیل) در دو فرض اصلی مورد بررسی قرار می گیرد: 1. سلطه اقتصادی ▪️این در صورتی است که خرید کالا تبدیل به یک جریان اقتصادی شود و مشکلاتی برای بنگاه های داخلی به وجود اورده و باعث تقویت بنگاه های امریکا و اسراییل شده، سلطه اقتصادی آنها را رقم بزند. ▫️طبق این فرض بنا به ادله زیر معامله حرام است: 1. قاعده نفی سبیل 🔸لنْ يَجْعَلَ اللّهُ لِلْكافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا ➖سبیل در لغت و در استعمالات قرآنی به معنای «راه» آمده است. اما در این آیه به جهت وجود «ل» بر واژه للکافرین و «علی» بر المؤمنین به معنای «سلطه» می‌باشد. ➖«سبیل» نکره در سیاق نفی آمده و با «لن» که نفی ابد می‌کند، مقارن گردید پس مقصود آیه این است که هر حکمی، قانونی و قراردادی و رفتاری که موجب سلطه کفار بر مسلمین شود، مشروع نمی‌باشد و باطل است ➖ابن قاعده بر ادله اولیه حکومت دارد چون به عنوان ثانویة افعال (سبیل و سلطه) تعلق گرفته استاما احکام در ادله اولیه، به عنوان اولیه خود افعال – بیع، تجارت، عقد – متعلق شدند. ➖البته دلیل نفی سبیل اگر با مصلحت اهمی تزاحم پیدا کند، آن مصلحت بر مصلحت نفی سبیل مقدم می‌شود. ▪️اگرچه تشخیص این امر کاری دشوار است اما برخی از این موارد عبارتند از: ➖کالاهای صنایع دفاعی ➖کالاهای صنایع راهبردی مثل کالاهای مورد نیاز صنعت هواپیمایی یا دارویی کشور 🌕 موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی (فتوت)

#خلاصه #جلسه_هشتم #فقه_اقتصاد_مقاومتی #حمایت_از_کالای_ایرانی ➖در جلسه گذشته بیان شد که در فرض تحقق سلطه اقتصادی، خرید کالای خارجی حرام است. 🔷شرایط تحقق مصداق سلطه اقتصادی: 🔹وابستگی یک‌جانبه اقتصادی یک کشور اسلامی، یک بنگاه و فرد مسلمان به اقتصاد کشورهای غیر اسلامی، بنگاه‌ها و افرادی از آن کشورها، به گونه‌ای که هر موقع آن کشورها، شرکت‌ها یا افراد اراده کنند، بتوانند آن کشور اسلامی، بنگاه و افراد مسلمان را به لحاظ اقتصادی تحت فشار قرار دهند و در وضعیت اقتصادی آنان اخلال و نابسامانی ایجاد نمایند. ⬜️در ادامه استاد با پذیرش مزیت های نسبی*، راه مقابله با تسلط را، وابستگی متقابل اقتصادی بیان کردند. در این صورت نه تنها مصداق سلطه و سبیل نیست، بلکه مصداق تعامل سازنده است. ◽️*مزیت نسبی به به صرفه بودن تولید یک کالا در یک کشور نسبت به کشور دیگر می گویند. مثلا در خاورمیانه نفت ارزان تر به دست می اید یا در برخی کشورها، کشاورزی به صرفه تر است. در این صورت، به نفع هر دو کشور است که از تولیدات متقابل یکدیگر استفاده کنند. 🔹همچنین جریان مبادلات پولی نیز می تواند مصداق سلطه باشد. به گونه ای که یک جریان یک جانبه باشد و کشور غیر اسلامی بتواند کشور اسلامی را تحت تاثیر جدی قرار دهد. ❗️امروزه دلار مهمترین ابزار جنگ اقتصادی دشمن علیه نظام جمهوری اسلامی ایران است. و باید هر چه زودتر از این سلطه خارج شد. 🔶مرجع تشخیص مصداق سلطه و سبیل 🔸فرض اول. مراجعه به عرف عام. چون این سلطه و سبیل احتیاج به نظر کارشناسی است، عرف عام حجت نمی باشد. 🔸فرض دوم. نظر مرجع تقلید. عدم حجیت. چون تشخیص سلطه و سبیل کار تخصصی حکمی نیست تا نظر مرجع برای مقلدین حجت باشد. ممکن است مرجع با کارشناس مشورت کند، که آن نظر به خاطر کارشناسی بودن حجت است. 🔸فرض سوم. نظر حاکم و ولی فقیه. ولی فقیه ممکن است در امور کلان، با مشورت کارشناسان نظری بدهد، اما امکان بررسی نظر وی در امور جزئی فراوان وجود ندارد. 🔸فرض چهارم. عرف متخصص. نظر عرف متخصص حجت است. البته در صورتی که ارتباطات به حد کلان برسد، باید حاکم اسلامی نظر بدهد. 🌕 موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی (فتوت)

#خلاصه #جلسه_نهم #فقه_اقتصاد_مقاومتی #حمایت_از_کالای_ایرانی ➖در جلسات گذشته به حرمت خرید کالای خارجی در صورت تحقق سلطه اقتصادی پرداخته شد. 🔷در صورت شک در تحقق سلطه 🔹بر اساس ادله اولیه معامله با هر کسی که شرایط عمومی معامله را داشته باشد صحیح و مباح است و تنها در صورت احراز تحقق سلطه می توان حکم به عدم صحت معامله نمود. 🔹در این صورت حتی برای خرید کالا از امریکا یا رژیم صهیونیستی نیز تا زمان که مصداق سلطه احراز نشود، از باب نفی سبیل نمی توان حکم به حرمت نمود. 🔶تمسک علما به ایه نفی سبیل 🔸صدور اعلامیه اسلام در خطر است توسط حاج آقا نورالله اصفهانی و این که حمایت از کالای ساخت داخل، مستوجب خیر دنیا و آخرت است. (سال 1305) 🔸بیانیه 13 تن از علمای اصفهان از جمله حاج اقا نجفی اصفهانی و حاج اقا نور الله نجفی در جهت حمایت از تولید داخل (1324) ➖استناد علمای گذشته به آیه نفی سبیل بوده، آن هم در شرایط عدم جنگ اقتصادی. ⬜️دلیل دوم: آیه عزت اسلامی 🔸للَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنينَ ▫️عزت به معنای قدرت شکست ناپدیر است و در آیه محصور در الله است و رسول و مومنین است. ▫️آیه در صدد اخبار نیست. حکم تشریعی به دنبال دارد. به این معنا که خداوند هیچ حکم ذلیلانه ای که با عزت مسلمین منافات داشته باشد، جعل و تشریع نکرده است. ▫️پس مومنین حق ندارند وارد پیمان، معامله یا قرارداد ذلیلانه بشوند. 🔸امام صادق علیه السلام: ان اللَّه تبارک و تعالی فوض الی المؤمن اموره کلها و لم یفوض الیه ان یذل نفسه. الم تر قول اللَّه سبحانه و تعالی هیهنا «و للَّه العزة و لرسوله و للمؤمنین» والمؤمن ینبغی ان یکون عزیزاً و لا یکون ذلیلا. ▪️در ادامه به دلالت ینبغی و لا ینبغی بر لزوم یا عدم لزوم پرداخته می شود و روایاتی مورد بررسی قرار می گیرد که جمع بندی این است که اگر بدون قرینه آورده شوند، دلالت بر لزوم ترک و فعل دارد. ▪️بنابراین از استشهاد امام(ع) به آیه قرآن و نوع عبارتی که امام(ع) آورده است می‌توان حکم لزوم را استفاده نمود. ▫️سپس نظر آخوند و صاحب عروه بررسی شد که معامله ای که موجب ضعف مسلمین باشد را حرام دانسته اند. ▫️از آن جهت که خفت ذلت بیشتر و بدتر از ضعف است، به طریق اولی معامله ای که سبب ذلت مسلمین شود حرام است. ▫️جایگاه مفاد آیه عزت، نسبت به ادله اولیه، تزاحم ذلت با مصالح اهم، و صورت شک در تحقق ذلت مسلمان و جامعه اسلامی همانند مباحث مربوط به آیه نفی سبیل است 🌕 موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی (فتوت)