فیلم این هفته: سینمایی آسمان غرب، ساخته محمد عسکری، محصول ۱۴۰۳

فیلم «آسمان غرب»، بر محوریت یکی از خلبان‌های شجاع کشورمون شهید علی‌اکبر شیرودی است که عملیات‌ها و پروازهای موفقش در روزهای ابتدایی شروع جنگ رو به تصویر کشیده. فیلم خوب و تمیزی بود، خوش‌ساخت بود. نقش شخصیت شهید هم خوب بازی کرد؛ میلاد کی‌مرام

دست کم، سه دریافت اخلاقی از فیلم، قابل ذکر و یادگیریه:🔰 1️⃣ شیرودی، به عنوان یک الگو و اسوه رشادت و شجاعت بوده و این رو به خوبی میشه در فیلم دید که در مقایسه با همرزمان و همکارانش متمایزه. ما هر چه فیلم درباره شجاعت بسازیم جا داره. نکته جالبش اینجاست که فیلم، گریزی میزنه به کودکی شیرودی که کمی ترسو و نازک‌دل بوده!.. ممکنه شجاعتش در بزرگسالی رو جبران آن نازک‌دلی کودکی بدونیم اما به نظرم ایشان روحیه ذاتی خودشو کماکان حفظ کرده بود بطوری که دلِ دیدن خون و مرگ نداشت و علاقه ذاتی خودش این بود که حتی اسلحه به دست نگیره هرگز. ولی انگیزه مکتبی و تعهد به دفاع سرزمینی، اون نازک‌دلی رو پوشش داده بود. الحاصل، قدرت انگیزه در جهت‌دهی به اعمال و تصمیمات در این حده که حتی روحیه و منش شخصی فرد رو کاور کنه.

شاید از یک منظر، بشه گفت که رشادت و شجاعت برای فرمانده نظامی وظیفه‌ای است که ازش انتظار میره. ولی از منظر دیگه، میشه گفت که با این حال، همچنان فضیلت محسوب میشه براش. چون فرماندهان زیادی هستن که رشادت ندارند و نمیتونن بحران رو مدیریت کنند و تصمیمات شجاعانه بگیرند چون دلشون جای دیگس..

صحنه نطق شیرودی در خطاب به هم‌رده‌های خودش درباره عدم ترک پادگان

2️⃣ تمرد یا اطاعت؛ یک دوگانه جدی در فیلمه که بعد از فرمان بنی‌صدر به تخلیه پادگان‌ها و امحای مهمات برای سربازان پادگان ابوذر از جمله شهید شیرودی پیش میاد. شیرودی، تمرد می‌کنه، می‌مونه و با همراهی چند نفر دیگه چند عملیات موفق رو علیه دشمن اجرا می‌کنه. 🔹تمرد از دستورات مافوق همیشه به سادگی قابل قضاوت نیست و بستگی به شرایط و محتوای دستور داره. بنظر من تمرد سرباز از اجرای فرامین مافوق می‌تونه در شرایط خاصی غیراخلاقی نباشه. به عنوان مثال: _ اگر دستوری که به سرباز داده میشه، شامل اعمال خشونت غیرضروری، شکنجه، یا کشتار غیرقانونی باشه. _ اگر اجرای دستور مافوق منجر به آسیب جدی یا مرگ افراد بی‌گناه بشه. _ اگر دستوری ناقض حقوق بشر باشه، مثلا دستورات مربوط به سرکوب اعتراضات مسالمت‌آمیز. #نافرمانی #تمرد_اخلاقی

به مقام سخن: جای بررسی داره که چه کسانی از استدلال «مأمورم و معذور» استفاده می‌کنند؟ این افراد معمولاً دارای ویژگی‌ها و صفات خاصی هستند. به نظر میرسه که حداقل پنج ویژگی رو میشه در اونا دید: ۱_ این افراد تمایل دارند دستورات و قوانین را بدون چون و چرا اجرا کنند و کلا خوش ندارن دستورات رو زیر سوال ببرند. سلسله‌مراتبی فکر می‌کنند. ۲_ از پذیرش مسئولیت شخصی برای اعمال خود اجتناب میکنند و به جاش، مسئولیت رو میندازه گردن مافوق ۳_کلا تفکر تحلیلی و انتقادی ندارن که فکر کنند به عمق و عواقب عواقب اعمال خود. کار خودشونو راحت می‌کنند و فقط به سادگی دستورات رو اجرا می‌کنند. ۴_ بعضیاشونم قانون‌مداری افراطی دارن؛ شدید به قوانین و مقررات پایبندند و میگن پیروی از قوانین همیشه درسته، حتی اگر غیراخلاقی یا غیرانسانی باشند. ۵_ یه چیز دیگه اینکه این افراد ترسو و محتاطند؛ از عواقب نافرمانی و تمرد، می‌ترسند ➖این ویژگی‌ها می‌تونند باعث بشن که فرد به راحتی دستورات غیراخلاقی یا غیرقانونی رو اجرا کنه، بدون اینکه به عواقب انسانی و اخلاقی اونها فکر کنه. #مأمور_معذور_نیست

3️⃣ موقعیت‌گرا بودن «موقعیت‌گرا بودن»، مفهوم مهمی در اخلاق کاربردی است. یعنی تطبیق رفتار و تصمیم‌گیری با شرایط و موقعیت‌های خاص. افراد موقعیت‌گرا معمولاً انعطاف‌پذیر هستند و می‌تونند به سرعت خودشونو با تغییرات محیطی و شرایط جدید سازگار کنند. اینا به جای پیروی از یک رویکرد ثابت، بر اساس موقعیت و شرایط موجود تصمیم‌گیری می‌کنند. شیرودی علاوه بر بررسی اوضاع و سرپیچی از حرف زور بنی‌صدر، مثلا یک جا کت میپوشه که دختر قربانی توسط نظامیان بعثی از او نترسه و بعد که نفسش میره، بی توجه به نامحرم بودن، سریع بغلش می‌کنه که برسونه به درمانگاه صحرایی و صحنه فوق‌العاده غرورآمیزی که ماشین فرماندهان بعثی داشتند فرار می‌کردند و اینها توی بالگرد ولی مهماتشون تموم شده بود و با روش خلاقانه دیگه‌ای هلاکشون کرد اصلا موقعیت‌گرایی آدم رو خلاق می‌کنه.. #موقعیت‌گرایی

ببخشید اگه طول کشید 🙏 شب بر شما خوش