🔴 راستی‌آزمایی: تغییرات اقلیمی باعث بروز اثرات منفی بر سلامت افراد می‌شوند ✅ نتیجه بررسی: درست ⏺ در دهه‌­های اخیر، گرمایش زمین سبب بروز تغییرات اقلیمی شده که به‌عنوان بزرگترین بحران بشر تا به امروز شناخته می‌شود. انتشار گازهای گلخانه‌­ای ناشی از فعالیت انسانی سبب اختلال در چرخه افزایش دما شده و گرمایش زمین روند افزایشی پیدا کرده است. ⏺ افزایش مهاجرت، مشکلات اقتصادی، تخریب اکوسیستم، آلودگی آب و ذوب یخچال‌­ها، از جمله پیامدهای منفی این معضل هستند، اما، آیا تامین بی­‌رویه و غیراصولی رفاه روبه‌رشد بشر سبب تخریب سلامت جمعی می­‌شود؟ فکت نامه سلامت این ادعا را بررسی میکند: ⏺ منابع مختلف علمی نشان دادند تحولات اقلیمی در بخش های مختلف و از مسیرهای مختلف باعث اثرات متعدد بر سلامت مردم می‌شود. ⏺ این تحولات بر کمیّت و کیفیت مواد غذایی و آب آشامیدنی تاثیر گذاشته و شیوع بیماری­‌های واگیر و غیرواگیر را افزایش می­‌دهد. ⏺ به‌طور مثال انتشار گازهای گلخانه­‌ای ناشی از فعالیت­‌های انسانی، شرایط آب‌وهوای زمین را تغییر می­‌دهد و در نتیجه میتواند بر سلامت عمومی اثرگذار باشد. ✅ نتیجه گیری: تغییرات آب‌وهوایی و گرمایش زمین ناشی از فعالیت‌های انسانی، اثرات سوء بر سلامت انسان دارند. مدیریت و کنترل صنایع مختلف، برنامه‌ریزی و توسعه برنامه‌های پیشگیری و درمانی جهت کنترل عوارض منفی، از اهمیت بالایی برخوردار هستند. 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت این ادعا را مبتنی بر شواهد علمی می‌داند و به آن برچسب درست میزند. 👇 بررسی بیشتر این راستی آزمایی با منابع 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید.

🔴 راستی‌آزمایی: بازتوانی فیزیکی برای بهبود عملکرد و تحرک افراد پس‌از سکته مغزی موثر اند ✅ نتیجه بررسی: درست ⏺ سکته مغزی یکی از دلایل اصلی ناتوانی در بزرگسالان است. بسیاری از افراد پس‌‌از ابتلا به سکته مغزی، با مشکلاتی در حرکت، تعادل و انجام فعالیت‌های روزمره مواجه می‌شوند. ⏺ یکی از روش‌هایی که برای بهبود این مشکلات استفاده می‌شود، «بازتوانی فیزیکی» است. اما آیا این روش‌ها واقعاً مؤثر هستند؟ آیا نوع خاصی از بازتوانی نتیجه بهتری دارد؟ شواهد منتشره در کتابخانه کاکرین نشان می‌دهد: ⏺ انجام بازتوانی فیزیکی پس‌از وقوع سکته مغزی احتمالاً مؤثر است و می‌تواند به بهبود حرکت و عملکرد بیمار کمک کند. ⏺ هم‌چنین اضافه کردن تمرین‌های بیشتر به درمان‌های استاندارد می‌تواند فواید بیشتری داشته باشد. میان روش‌های موجود، تمرکز بر تمرین فعالیت‌های واقعی روزمره احتمالاً بهترین نتایج را به همراه دارد. ⏺ البته باید به کیفیت درمان، میزان آن و نوع روش توجه شود که زیر نظر متخصصین پزشکی این مساله باید پیگیری شود​. 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت این ادعا را مبتنی بر شواهد علمی می‌داند و به آن برچسب درست می‌زند. 👇 بررسی بیشتر این راستی آزمایی با منابع 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام 👉 @factnamesalamat 🌐 وبسایت ما 👉 www.factnamesalamat.ir 📱 اینستاگرام ما 👉 www.instagram.com/factnamesalamat

🔴 راستی آزمایی: استفاده از دستکش‌ جایگزین شست‌وشوی دست‌ها می‌شود ✅ نتیجه بررسی: نادرست ⬇️

⏺ برخی افراد بخصوص کادر بهداشت و درمان معتقدند در سیستم سلامت از آنجایی که از دستکش استفاده می‌کنند، نیاز به شستن دست ندارند. ⏺ این ادعا باعث می‌شود افراد در طول ارائه خدمت، اصلا دست‌های خود را نمی‌شویند و با تغییر دستکش به ارائه خدمت ادامه می‌دهند. فکت‌نامه سلامت این ادعا را بررسی کرده است: ⏺ مطالعات مختلف نشان دادند "دستکش‌های پزشکی می‌توانند خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهند، اما هرگز جایگزینی برای بهداشت دست نیستند (1)." ⏺ دستکش‌ها می‌توانند همانند دست‌ها آلوده شوند و اغلب به اشتباه استفاده می‌شوند، مثلاً زمانی که کارکنان سلامت بین بیماران جابجا می‌شوند یا زمانی چندین اقدام درمانی برای یک بیمار انجام می‌دهند (2). ⏺ براساس دستورالعمل‌های موجود، بسته به نوع مراقبت یا درمانی که باید انجام شود، بایستی لباس کارکنان شاغل در واحدهای درمانی بیمارستان طوری باشد که بتوان دست‌ها را از آرنج به طرف پائین به طور کامل شستشو داد (3). ⏺ همچنین شست‌وشو و ضدعفونی دست‌ها هنگام شروع و پایان کار، قبل و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، سیگار کشیدن و غذا خوردن، قبل و بعد از انجام پروسیجرهای مراقبت از بیمار، پس از عطسه یا سرفه کردن در داخل دست‌ها، پس از تماس با پوست آسیب دیده یا زخم یا وضعیت غیرعادی پوستی مثل کهیر، قبل و بعد از پوشیدن و در آوردن محافظ صورت و عینک محافظ، پس از درآوردن گان و مابین پروسیجرهای مختلف انجام گرفته برروی یک بیمار ضروری است (4). 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت این ادعا را مبتنی بر شواهد علمی نمی‌داند و به آن برچسب نادرست می‌زند. 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام 👉 @factnamesalamat 🌐 وبسایت ما 👉 www.factnamesalamat.ir 📱 اینستاگرام ما 👉 www.instagram.com/factnamesalamat

. 🔴 بررسی ادعا: هندوانه های ایرانی حاوی مقدار نیترات غیرمجاز بالا هستند ✅ نتیجه بررسی: شواهد ضعیف ⬇️

⏺ احتمالا این چند روز، فیلمی مبنی بر هندوانه‌های دارای نیترات بالا را در روسیه دیده‌اید. مشاوران رسانه‌ای معاون دومای روسیه با تولید یک ویدیوی جنجالی از رئیس خود، هندوانه ایرانی را آلوده به نیترات غیرمجاز متهم کردند. ⏺ سلطان خامزایف، معاون دومای روسیه، با لباس رسمی و همراهانی که ظاهراً رسانه‌ای هستند، وارد قاب می‌شود. هندوانه‌ای را روی دست خود گرفته، دستگاهی را از جیب بیرون می‌کشد و نوک حسگر را مستقیم از روی پوست درون هندوانه فرو می‌کند. دستگاه عددی نشان می‌دهد و خامزایف، با لحنی هشداردهنده، رو به دوربین می‌گوید: «این هندوانه از ایران آمده، میزان نیتراتش پنج برابر حد مجاز است. سرطان‌زاست. مردم نخرید.» اما بلافاصله جمله‌ای اضافه می‌کند که کل ماجرا را وارد مرحله جدیدی می‌کند: «منتظر بمانید تا هندوانه سالم از داغستان برسد. آن را بخرید!» فکت‌نامه سلامت این ادعا را بررسی کرده است: 1- دستگاه‌های دستی برای سنجش نیترات، فاقد اعتبار علمی بالا هستند. آن‌ها برای مصارف خانگی طراحی شده‌اند و تحت شرایط خاص، می‌توانند اختلافی احتمالی را نشان دهند. اما عدد به‌دست‌آمده قابل استناد علمی نیست. برای تعیین دقیق نیترات باید نمونه در آزمایشگاه بررسی شود (1). 2- وجود نیترات در میوه‌ها و سبزیجات به‌خودی‌خود نگران‌کننده نیست. نیترات بالا در بدن انسان تنها در صورت تبدیل‌شدن به نیتریت یا نیتروزامین و مصرف طولانی‌مدت حد بالای آن می‌تواند سرطان‌زا باشد. هندوانه خام دارای نیترات در حد استاندارد بعید است چنین اثرات ماندگاری ایجاد کند (2).» 3- وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است میانگین نیترات در هندوانه‌های صادراتی ایران حدود ۱۰ میلی‌گرم در کیلوگرم است. این میزان بسیار کمتر از حد مجاز ۶۰ میلی‌گرم در ایران و روسیه است (3). 4- هنوز مشخص نیست که هندوانه مورد آزمایش واقعا از ایران آمده باشد. بدون برچسب گمرکی یا مدارک رسمی، نمی‌توان ادعا را پذیرفت. این اظهارنظرها می‌تواند جنبه رقابتی یا تبلیغاتی داشته باشد. 5- در رابطه با میزان نیترات موجود در هندوانه، هیچ استاندارد بین‌المللی مشخصی وجود ندارد و اتحادیه اروپا هم حد خاصی برای نیترات در هندوانه تعیین نکرده است. 6- میزان نیترات در هندوانه‌های کشت‌شده در مناطق مختلف کشور متفاوت است و در برخی مناطق این میزان ممکن است بیشتر یا کمتر از حد مجاز باشد. 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت به این ادعا برچسب شواهد ضعیف می‌زند. 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام 👉 @factnamesalamat 🌐 وبسایت ما 👉 www.factnamesalamat.ir 📱 اینستاگرام ما 👉 www.instagram.com/factnamesalamat

🔴 راستی‌آزمایی: کلر مورد استفاده برای ضدعفونی آب سرطان زاست. ✅ نتیجه بررسی: شواهد ضعیف ⏺ ادعایی در شبکه های اجتماعی در حال انتشار است که کلر مورد استفاده برای ضدعفونی کردن آب سرطانزاست. این ادعا توسط کاربران متعددی برای ما ارسال شده است. فکت نامه سلامت این ادعا را بررسی کرده است: ⏺ کلرزنی آب از دیرباز در جلوگیری از بیماری‌های عفونی و حفظ بهداشت عمومی نقش مهمی را ایفا کرده است. ⏺ مطالعات مختلف به نقش سرطان زایی آن در مقادیر مختلف اشاره کرده‌اند. ⏺ با توجه به نقش کلر در ضدعفونی کردن، توصیه سازمان جهانی بهداشت و نیز یک روش رایج موجود در کشورهای مختلف، مدیریت و نظارت بر فرآیند درست آن و بکارگیری تمهیدات لازم جهت کاهش خطرات این روش ضرورت دارد. ⏺ در ایران نیز مقادیر مشخص آن که توسط سازمان استاندارد ملی تعریف شده است، کاربرد دارد. در نتیجه مصرف در حد استاندارد اشاره شده نه تنها نقش در ایجاد سرطان ندارد بلکه تضمین کننده سلامت و ایمنی آب مصرفی است. ⏺ کارشناسان بهداشتی و کارشناسان فنی حوزه آب و فاضلاب مقدار استاندارد مورد تاکید را برای تضمین سلامت آب خانگی با استفاده از ابزارهای الکترونیک دقیق استفاده میکنند. 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت این ادعا را مبتنی بر شواهد علمی کافی نمیداند و به آن برچسب شواهد ضعیف می‌زند. 👇 بررسی بیشتر این راستی آزمایی با منابع 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام 👉 @factnamesalamat 🌐 وبسایت ما 👉 www.factnamesalamat.ir 📱 اینستاگرام ما 👉 www.instagram.com/factnamesalamat

🔴 راستی‌آزمایی: سرخ‌کن‌‌های بدون روغن می‌توانند برای سلامت خطرناک باشند. ✅ نتیجه بررسی: شواهد ضعیف ⏺ سرخ‌­کن ایر فرایر (Air Fryer) یا بدون روغن، مواد غذایی را با جریان هوای داغ و بدون روغن آماده می­‌کند. بنابراین مورد استقبال گسترده­‌ای، به‌ویژه از سوی طرفداران اصلاح رژیم غذایی، قرار گرفته است. ⏺ این محصول، سفره تبلیغات مختلفی درخصوص فواید و مضرات این محصول در بازار پهن است. برخی آن را مفید و برخی دیگر آن را مضر می­‌دانند. در مواردی نیز «سرطان­‌زا بودن» این محصول به گوش می­‌خورد. فکت‌نامه سلامت این ادعا را بررسی کرده است: ⏺ مطالعات فعلی نشان می‌­دهند که اگرچه شواهدی مبنی بر توقف استفاده از سرخ کردن با روغن برای تهیه وعده‌های غذایی وجود ندارد، با این وجود توصیه می­‌شود از فناوری سرخ کردن بدون روغن، به‌دلیل کاهش میزان روغن محصولات، استفاده شود. ⏺ شواهد محدودی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد سرخ‌کن بدون روغن می‌تواند به طور موثری سطح مواد سرطان‌زای مشتق‌شده از غذا را کاهش دهد. ⏺ با این وجود، شواهد در مورد خواص، مزایا و عوارض سلامت این شیوه‌ پخت، محدود بوده و نیاز به مطالعات علمی بیشتری دارد. 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت به این ادعا برچسب شواهد ضعیف میزند. 👇 بررسی کامل و بیشتر این ادعا با منابع علمی 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام ما 🌐 وبسایت ما 📱 اینستاگرام ما

⏺ از ۴۸ ساعت پیش فیلمی از گفتگوی تلفنی دو نفر در اینستاگرام در حال انتشار است که یکی از این افراد مدعی است مسئول یکی از مراکز نگهداری معلولین است مدعی است که چندین نفر از مددجویان این مرکز بدلیل تزریق واکسن فلج اطفال دچار فلجی شده اند. ⏺ با توجه به ارسال متعدد این فیلم به فکت‌نامه سلامت، ما به راستی آزمایی این ادعا پرداختیم: ۱- این خبر برای اولین بار ۱۹ آذر ۱۴۰۳ در چند کانال شبکه اجتماعی ایتا منتشر شد و همزمان مسئولین امر پیگیری کردند و این خبر را تکذیب کردند. ۲- اما فکت‌نامه سلامت به این نتیجه بسنده نکرد و عصر امروز با مدیر این مرکز نگهداری تماس گرفت تا صحت و سقم این ادعا را بررسی کند. ۳- یکی از مسئولین این مرکز در گفتگوی با ما تصریح کرد اصلا چنین چیزی صحت ندارد و هیچ رابطه ای بین معلولیت مددجویان این مرکز با این واکسن وجود ندارد. ۴- این مسئول مرکز اظهار داشت این شایعه ارتباطی با این مرکز ندارد و محتوای این فیلم درباره این مرکز اصلا درست نیست. ۵- شواهد بررسی عوارض این واکسن نشان میدهد اکثر عوارض این واکسن بسیار نادر است و پوشش بالای این واکسن منجر به رسیدن ایران به مرحله ریشه کنی این بیماری بشود. 🔹 در نتیجه فکت‌نامه سلامت این ادعا را مبتنی بر واقعیت نمی‌داند و به آن برچسب شواهد نادرست می‌زند. ⏺نکته: فیلم‌ گفتگوی تلفنی فکت‌نامه سلامت با مسئول این مرکز نزد ما محفوظ است. چنانچه مخاطبی نیاز به بررسی صحت این گفتگو دارد به ادمین کانال اعلام نماید. ✅ با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام ما 🌐 وبسایت ما 📱 اینستاگرام ما

🔴 پیگیری واقعیت یک فیلم منتشره در فضای مجازی: آیا خبر فلج شدن مددجویان یک مرکز نگهداری به دلیل قطره فلج اطفال صحت دارد؟ ⬇️

⏺ از ۴۸ ساعت پیش فیلمی از گفتگوی تلفنی دو نفر در اینستاگرام در حال انتشار است که یکی از این افراد مدعی است مسئول یکی از مراکز نگهداری معلولین است مدعی است که چندین نفر از مددجویان این مرکز بدلیل تزریق واکسن فلج اطفال دچار فلجی شده اند. ⏺ با توجه به ارسال متعدد این فیلم به فکت‌نامه سلامت، ما به راستی آزمایی این ادعا پرداختیم: ۱- این خبر برای اولین بار ۱۹ آذر ۱۴۰۳ در چند کانال شبکه اجتماعی ایتا منتشر شد و همزمان مسئولین امر پیگیری کردند و این خبر را تکذیب کردند. ۲- اما فکت‌نامه سلامت به این نتیجه بسنده نکرد و عصر امروز با مدیر این مرکز نگهداری تماس گرفت تا صحت و سقم این ادعا را بررسی کند. ۳- یکی از مسئولین این مرکز در گفتگوی با ما تصریح کرد اصلا چنین چیزی صحت ندارد و هیچ رابطه ای بین معلولیت مددجویان این مرکز با این واکسن وجود ندارد. ۴- این مسئول مرکز اظهار داشت این شایعه ارتباطی با این مرکز ندارد و محتوای این فیلم درباره این مرکز اصلا درست نیست. ۵- شواهد بررسی عوارض این واکسن نشان میدهد اکثر عوارض این واکسن بسیار نادر است و پوشش بالای این واکسن منجر به رسیدن ایران به مرحله ریشه کنی این بیماری بشود. 🔹 در نتیجه فکت‌نامه سلامت این ادعا را مبتنی بر واقعیت نمی‌داند و به آن برچسب شواهد نادرست می‌زند. ⏺ نکته: فیلم‌ گفتگوی تلفنی فکت‌نامه سلامت با مسئول این مرکز نزد ما محفوظ است. چنانچه مخاطبی نیاز به بررسی صحت این گفتگو دارد به ادمین کانال اعلام نماید. ✅ با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام 👉 @factnamesalamat 🌐 وبسایت ما 👉 www.factnamesalamat.ir 📱 اینستاگرام ما 👉 www.instagram.com/factnamesalamat

🔴 راستی‌آزمایی: داروی فینستراید برای درمان ریزش مو موثر است. ✅ نتیجه بررسی ادعا: درست ⏺ ریزش مو یا آلوپسی (alopecia)، به‌خصوص از نوع آندروژنتیک (الگوی هورمونی) آن، یکی از مشکلات رایجی است که بر کیفیت زندگی افراد تاثیر می‌گذارد. ⏺ مصرف فیناستراید (finasteride) به‌ عنوان درمان ریزش مو در مردان پیشنهاد می‌شود و گاهی در زنان نیز استفاده می‌شود. ⏺ ادعا می‌شود فیناستراید می‌تواند باعث توقف ریزش مو و حتی رویش مجدد مو شود؛ اما آیا شواهد علمی این ادعا را تائید می‌کنند؟ براساس بررسی شواهد علمی توسط فکت‌نامه سلامت: ⏺ فیناستراید در مردان مبتلا به ریزش موی آندروژنتیک اثربخش است و باعث افزایش تراکم مو در طول زمان می‌شود، اما در زنان شواهد قابل اعتمادی از تاثیرگذاری آن فراتر از دارونما وجود ندارد. ⏺ بنابراین ادعای عمومی «اثربخشی فیناستراید در درمان ریزش مو» برای مردان صحیح است، اما در مورد زنان هنوز ثابت نشده و محدود به شرایط خاص (مانند استفاده پس از یائسگی) است. ⏺ همچنین خطر بروز عوارض جنسی و روانی در برخی افراد نباید نادیده گرفته شود و بیمار باید قبل از شروع درمان از آن‌ها آگاه شود. ⏺ باید توجه کرد مصرف هر دارو و شروع هر درمانی باید تحت نظر پزشک باشد و مصرف خودسرانه دارو مورد تایید نیست. 🔴 در نتیجه فکت‌نامه سلامت به این ادعا برچسب درست می‌زند. 👇 بررسی کامل و بیشتر این ادعا با منابع علمی 💠 با فکت‌نامه سلامت، صحت و حقایق اخبار سلامت را بررسی کنید. ❤️ تلگرام 👉 @factnamesalamat 🌐 وبسایت ما 👉 www.factnamesalamat.ir 📱 اینستاگرام ما 👉 www.instagram.com/factnamesalamat