🔹 نقش انجمن صنفی در حقوق بهرهبرداران و ارتقاء معیشت و حفاظت از عرصههای مرتعی/ ۱
✍ ترحم بهزاد
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
🔹 انجمنهای صنفی در حوزههای مختلف اقتصادی و اجتماعی میتوانند نقشی حیاتی در ارتقای حقوق بهرهبرداران و همچنین حفاظت از منابع طبیعی، به ویژه عرصههای مرتعی ایفا کنند. در زمینه مرتعداری، انجمنهای صنفی به عنوان سازمانهای مردمی و نهادهای حامی میتوانند به صورت موثر در بهبود شرایط بهرهبرداران و پایداری منابع طبیعی نقشآفرینی کنند. در اینجا به بررسی نقش انجمن صنفی در این دو بعد خواهیم پرداخت: حقوق بهرهبرداران و حفاظت از عرصههای مرتعی.
🔹 ۱- حمایت از حقوق بهرهبرداران: یکی از مهمترین وظایف انجمنهای صنفی، دفاع از حقوق قانونی و اقتصادی بهرهبرداران از عرصههای مرتعی است. این انجمنها به عنوان نمایندههای گروههای مختلف بهرهبرداری از مراتع، میتوانند در موارد زیر تاثیرگذار باشند:
🔹 الف) تأمین حقوق قانونی: بهرهبرداران مراتع ممکن است با مشکلات حقوقی در زمینه بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی مواجه شوند. انجمنهای صنفی میتوانند از طریق آگاهیرسانی، آموزش و مشاوره حقوقی به بهرهبرداران کمک کنند تا حقوق خود را در چارچوب قوانین کشور و بر اساس اصول بهرهبرداری پایدار از مراتع حفظ کنند. در بسیاری از موارد، بهرهبرداران از قوانین و مقررات مربوط به حفاظت از منابع طبیعی آگاه نیستند و انجمنها میتوانند نقش آموزشدهنده را ایفا کنند.
🔹 ب) پیگیری مطالبات اقتصادی و اجتماعی: در بسیاری از موارد، بهرهبرداران از عرصههای مرتعی با مشکلات اقتصادی مانند کمبود منابع مالی، دسترسی به تسهیلات و حمایتهای دولتی مواجه هستند. انجمنهای صنفی میتوانند از طریق لابیگری با نهادهای دولتی، بانکها و سایر سازمانهای مالی، برای بهرهبرداران مزایای اقتصادی فراهم کنند. این شامل تامین وامهای کمبهره، تسهیلات برای توسعه زیرساختها و تأمین منابع مالی برای پروژههای بهبود بهرهبرداری از مراتع میشود.
🔹 ج) تسهیل در روابط میان بهرهبرداران و دیگر ذینفعان: در بسیاری از موارد، بهرهبرداران مراتع با نهادهای مختلف مانند دولت، سازمانهای محیطزیست و دیگر گروههای ذینفع درگیر هستند. انجمنهای صنفی میتوانند نقش واسطه و میانجی را ایفا کرده و روابط میان این گروهها را تسهیل کنند. این کار میتواند به حل تعارضات و ایجاد همافزایی در بهرهبرداری پایدار از مراتع کمک کند.
🔹 ۲- حفاظت از عرصههای مرتعی و ارتقای معیشت: حفاظت از منابع طبیعی، به ویژه مراتع، یک وظیفه جمعی است که مستلزم همکاری تمامی ذینفعان میباشد. انجمنهای صنفی با توجه به نقشهای مختلفی که میتوانند ایفا کنند، در زمینه حفاظت از عرصههای مرتعی و ارتقای معیشت بهرهبرداران اهمیت زیادی دارند.
🔹 الف) آموزش و ترویج شیوههای بهرهبرداری پایدار: انجمنهای صنفی میتوانند با برگزاری دورههای آموزشی و کارگاههای تخصصی، بهرهبرداران را با شیوههای بهرهبرداری پایدار از مراتع آشنا کنند. این آموزشها شامل مسائل مختلفی از جمله جلوگیری از فرسایش خاک، جلوگیری از چرای بیش از حد، مدیریت منابع آبی، احیای پوشش گیاهی و سایر اقدامات حفاظتی میشود. این کار نه تنها به حفاظت از منابع طبیعی کمک میکند بلکه موجب بهبود وضعیت معیشتی بهرهبرداران نیز میگردد، زیرا بهرهبرداری پایدار از مراتع میتواند منجر به افزایش تولیدات کشاورزی و دامداری شود.
🔹 ب) تشویق به همکاریهای جمعی: یکی از ویژگیهای کلیدی انجمنهای صنفی این است که میتوانند همکاریهای جمعی میان بهرهبرداران را تشویق کنند. این همکاریها میتواند در زمینههای مختلفی از جمله مدیریت منابع مشترک، خرید و فروش منابع، اشتراکگذاری تجهیزات و فنون بهبود تولید و همچنین اقدامات حفاظتی از محیط زیست باشد. این نوع همکاریها میتواند به بهرهبرداران این امکان را بدهد که از مزایای اقتصاد مقیاس بهرهبرداری کنند، هزینهها را کاهش دهند و در عین حال حفاظت از منابع طبیعی را تقویت کنند.
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
همیار طبیعت
🔹 نقش انجمن صنفی در حقوق بهرهبرداران و ارتقاء معیشت و حفاظت از عرصههای مرتعی/ ۱ ✍ ترحم بهزاد مدی
🔹 نقش انجمن صنفی در حقوق بهرهبرداران و ارتقاء معیشت و حفاظت از عرصههای مرتعی/ ۲
✍ ترحم بهزاد
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
🔹 ج) جذب حمایتهای مالی و دولتی: انجمنهای صنفی به دلیل ماهیت جمعی خود میتوانند در جذب منابع مالی از سوی دولتها و سازمانهای بینالمللی نقش مهمی ایفا کنند. این حمایتها میتواند شامل پروژههای بازسازی و احیای مراتع، تامین بودجه برای تحقیق و توسعه، آموزش و پشتیبانی فنی و مالی برای بهرهبرداران باشد. حمایتهای مالی میتواند به بهبود معیشت بهرهبرداران کمک کند و در عین حال از تخریب بیشتر مراتع جلوگیری کند.
🔹 د) ایجاد نهادهای نظارتی برای جلوگیری از تخریب: انجمنهای صنفی همچنین میتوانند نهادهای نظارتی مستقلی برای پیگیری و ارزیابی وضعیت مراتع ایجاد کنند. این نهادها میتوانند به شناسایی مشکلات موجود در مراتع، گزارشدهی به مقامات ذیصلاح و پیشنهاد راهحلهای مناسب برای بهبود وضعیت منابع طبیعی بپردازند. در نتیجه، این انجمنها میتوانند هم در کاهش تخریب مراتع نقشآفرینی کنند و هم از سوءاستفادههای اقتصادی و اجتماعی جلوگیری کنند.
🔹 چالشها و موانع موجود در ایفای این نقشها: با اینکه انجمنهای صنفی میتوانند نقش بسیار مهمی در حقوق بهرهبرداران و حفاظت از مراتع ایفا کنند، اما در عمل با چالشهایی روبرو هستند که مانع از عملکرد بهینه آنها میشود. برخی از این چالشها عبارتند از:
🔹 کمبود منابع مالی و انسانی: بسیاری از انجمنهای صنفی با محدودیتهای مالی و نبود کادر فنی و مدیریتی با تجربه روبرو هستند که این امر میتواند بر تواناییهای آنها در اجرای برنامهها و پروژهها تاثیر منفی بگذارد.
🔹 عدم همافزایی میان نهادهای مختلف: در برخی موارد، همکاری میان انجمنهای صنفی و دیگر نهادهای دولتی و غیردولتی به خوبی انجام نمیشود که باعث ناکارآمدی در مدیریت منابع طبیعی میشود.
🔹 مشکلات قانونی و بوروکراتیک: پیچیدگیهای قانونی و مشکلات مربوط به سیستمهای بوروکراتیک میتواند مانع از اجرای طرحهای موثر حفاظتی و ارتقای معیشت در عرصههای مرتعی شود.
🔹 نتیجهگیری: انجمنهای صنفی با تواناییهایی که دارند، میتوانند به عنوان حلقههای واسط میان بهرهبرداران، دولت و دیگر ذینفعان عمل کنند و در ارتقای حقوق بهرهبرداران، بهبود شرایط معیشتی و حفاظت از مراتع نقشی اساسی ایفا کنند. برای دستیابی به این اهداف، نیاز به همکاریهای بیشتر، بهبود منابع مالی و ارتقای آگاهیهای حقوقی و محیطزیستی در سطح جوامع بهرهبردار است. این انجمنها میتوانند با اتخاذ رویکردهای نوین و مشارکت فعال در سیاستگذاریها، زمینهای برای بهرهبرداری پایدار و بهبود وضعیت اقتصادی بهرهبرداران فراهم کنند. برای رسیدن به این اهداف ضرورت دارد ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ها همکاری لازم را با انجمن صنفی مرتعداران داشته باشند.
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
🔹 وزیر کشور: سازمان منابع طبیعی برای حفاظت مطلوب از انفال باید به تکنولوژی روز پایش و مراقبت مجهز شود
🔹 سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور طی نشستی با وزیر کشور، ضمن ارائه گزارش کاملی از وضعیت سازمان منابع طبیعی به بروز حریق در عرصههای جنگلی و مرتعی در ۶ ماههاول در جنگلهای زاگرسی و در ۶ ماهه دوم سال در استانهای شمالی اشاره و خواستار برگزاری جلسات مدیریت بحران با ریاست استانداران استانهای مربوطه و کمک سازمان مدیریت بحران در این زمینه شد.
🔹 علی تیموری انجام اقدامات آبخیزداری در نقاط مختلف سیل خیز را در مهار سیل و جلوگیری از وارد آمدن خسارت به شهرها و روستاها موثر دانست و گفت: انجام کارهای مطالعاتی دراین زمینه کاملآ ضروری به نظر میرسد و انجام کامل پروژهها از محل اعتبارات وزارت کشور درحوزه مطالعات اولیه و اجرای عملیات آبخیزداری ضروری به نظر میرسد.
🔹 وی با اشاره به اهمیت حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی، تسریع یا بررسی مجدد اجرای احکام قطعی قضایی برای برخورد با متخلفین، سودجویان وزمین خواران و خلع ید اراضی ملی را مستلزم همکاری تنگاتنگ استانداریها و فرمانداریها در شوراهای تامین استانی و شهرستانی ذکر کرد و درخواست کرد شوراهای اسلامی و دهیاریها همکاریهای نظام مند و تعریف شدهای را در حوزه مأموریتی سازمان داشته باشند.
🔹 سرپرست سازمان منابع طبیعی با اشاره به تدوین طرح «مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی» که حاصل سالها مطالعه، پژوهش و تلاش کارشناسان سازمان منابع طبیعی بوده است، اجراء دقیق و اثر بخش آن را مستلزم همکاری استانداریهای محترم استانهای شمالی کشور با تشکیل "کارگروه اجرائی استانی طرح مدیریت پایدار منابعطبیعی منطقه هیرکانی" دانست.
🔹 در ادامه جلسه نماینده ویژه رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در حفظ و احیاء جنگلهای زاگرسی با اشاره به اقدامات مناسب انجام گرفته توسط سازمان منابعطبیعی در بخش جنگلهای زاگرس تجهیز نیروهای حفاظت سازمان منابعطبیعی را یکی از اولویتهای کاری دانست.
🔹 فرخ مسجدی مشارکت مردم در امر حفاظت از جنگل های زاگرس را خوب دانست و گفت مردم منطقه زاگرس با این درختان زندگی کردهاند و آنها را جزئی از خانواده خود میدانند. فلذا برای نگهداری و حفظ آنها تمام توان خود را به کار میبرند.
🔹 وی در اختیار قراردادن تجهیزات لازم برای اطفاء حریق به این مناطق و ایجاد پایگاههای حفاظتی برای پایش منطقه و حضور به موقع در ساعات اولیه حریق را از راههای نگهداری بهتر و مفیدتر از جنگلهای زاگرس دانست و گفت باید برای مشارکت و حضور همگانی مردم برنامه داشته باشیم.
🔹 بنابر این گزارش وزیر کشور پس از استماع گزارش دکتر تیموری و دکتر مسجدی، وظیفه سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در حفظ و نگهداری از منابع طبیعی را کاری پر اهمیت و قابل تقدیر دانست و گفت: تلاش شبانهروزی همکاران شما در سازمان منابع طبیعی خدمتی ارزشمند و ماندگار در طبیعت کشور است که نسلهای آینده از آن به نیکی یاد می کنند.
🔹 اسکندر مؤمنی به روز شدن سازمان منابع طبیعی در انجام مأموریتها را از ضروریات کار دانست و گفت اینکه با امکانات ابتدائی بخواهیم کار کنیم میزان موفقیت ما را کم میکند و برای پایش شبانهروزی عرصه های منابع طبیعی نیازمند تکنولوژی روز هستیم.
🔹 وی استفاده از تکنولوژیهای نوین را متضمن تقویت اجرای مأموریتهای سازمان منابعطبیعی دانست و گفت: انتظار می رود در بحث مأموریتهای مهم سازمان، دانشبنیانها را به همکاری دعوت کنید و از توانمندی آنان نیز در استفاده از ابزار و تکنولوژیهای پیشرفته استفاده کنید.
🔹 مؤمنی با اشاره به پیشرفت خیرهکننده هوش مصنوعی در کمک به انسان برای اجرای کارهای مختلف، ایجاد بستری برای بررسی و مطالعه درخصوص چگونگی استفاده از این ابزار نوین را یکی از ضرورتهای پیشروی سازمان منابع طبیعی خواند و افزود؛ جنگل یک ثروت ملیست و استفاده معقول از جنگل یعنی استفاده از کارکردهای مفید جنگل اعم از تولید اکسیژن، ترسیب کربن ، تقویت سفرههای زیرزمینی، جلوگیری از فرسایش خاک و دهها کارکرد زیست محیطی که برای حیات و بقاء به آن نیاز داریم، پس باید به جنگل کمک کرد تا خوداحیائی طبیعی خود را انجام دهد.
🔹 وی تاکید کرد: هرچقدر که شما به تجهیزات و ابزار مدرن و تکنولوژی پیشرفته مجهز باشید درصدِ موفقیتتان در اجرای مأموریتها بیشتر خواهد شد و این امر رضایتمندی مردم نجیب کشورمان را در پی خواهد داشت.
🔹 وزیر کشور آمادگی وزارت کشور را برای همکاری تنگاتنگ با سازمان منابع طبیعی در اجرای مطلوب مأموریتها در حوزه اختیاراتی که در شرح وظایف استانداران تعریف شده است اعلام کرده و گفت ما با تمام توان به همراه مردم طبیعت دوست کشور عزیزمان در کنار سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و همکاران پرتلاشتان هستیم./ پيام طبیعت
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
🔹 تولید ۱۶۴ میلیون و ۹۰۰ هزار اصله نهال در قالب طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در سال جاری/ تاکید بر ایجاد ردیف اعتباری ویژه
🔹 ۱۶۴ میلیون و ۹۰۰ هزار اصله نهال تاکنون در سال جاری در قالب طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت تولید شده است.
🔹 مجری طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت با بیان این مطلب گفت: از این میزان نهال تولید شده در دومین سال اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت، نزدیک به ۸۷ میلیون اصله نهال سهم بخش دولتی و مابقی سهم بخش خصوصی است.
🔹 رضا احمدی افزود: تولید نهال بسته به نوع گونهها ادامه دارد و برخی استانها مانند خوزستان، بوشهر و هرمزگان همواره در طول سال در حال تولید نهال هستند.
🔹 وی با بیان این که طی امسال ۱۵ میلیون اصله نهال توسط ادارات کل منابع طبیعی استانها با مشارکت مردم کاشته شده است، اظهار داشت: با توجه به کاهش ۴۰ درصدی بارش نسبت به بلندمدت، تصمیم ما در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت، استفاده از آب سبز یا آب باران است و از این رو براساس گزارشهای هواشناسی در مورد وضع بارش، اقدام به کاشت نهالها میکنیم و در فصل زمستان میزان کاشت افزایش مییابد.
🔹 مجری طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در مورد کاشت گونه حرا تصریح کرد: سال گذشته شش میلیون اصله نهال حرا تولید شد و پیشبینی امسال تولید ۱۰ میلیون اصله نهال حرا در کشور است.
🔹 وی گونه حرا را به لحاظ نقش آن در ترسیب دیاکسید کربن، معیشت مردم و اقتصاد دریامحور، ارزشمند توصیف کرد و گفت: تولید نهال حرا در چهار استان هرمزگان، بوشهر، خوزستان و سیستان و بلوچستان ادامه دارد.
🔹 احمدی با اذعان به این که تولید نهال حرا پیچیده و فنی است، ابراز داشت: در کاشت این گونه محدودیتی نداریم، زیرا آب آن همواره تامین است و با کمک بخش خصوصی مانند شرکتهای پتروشیمی و نفتی براساس مسوولیتهای اجتماعی در چهار استان یاد شده، کاشت آن انجام میشود.
🔹 وی اعلام کرد: بر اساس مطالعات پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، ۴۷۰ هزار هکتار عرصه مستعد برای کاشت گونه حرا در اراضی جزر و مدی مکران فراهم است.
🔹 مجری طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت اضافه کرد: مطالعات موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور نیز نشان میدهد، ۷۰ درصد تخمگذاری ماهیان در لابلای ریشههای درختان حرا که در آب سواحل فرو رفتهاند، انجام میشود.
🔹 وی درباره تخصیص اعتبار نیز گفت: امسال اعتباری که تاکنون به این طرح پرداخت شده، بسیار ناچیز است و این درحالی است که برای فعالیتهای آموزشی، ترویجی و تامین نهادهها به اعتبار و یارانه نیاز داریم.
🔹 احمدی در همین حال افزود: بر اساس ماده ۲۲ و ۲۴ قانون هوای پاک نیز، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور مکلف شده در راستای مهار کانونهای مستعد بیابانزایی و تولید گرد و غبار، نهالهای مورد نیاز شهرداریهای شهرهای بالای جمعیت ۵۰ هزار نفری را به طور رایگان تامین کند و از این رو به اعتبار نیاز است.
🔹 وی تصریح کرد: طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت فقط برای توسعه درختان جنگلی نیست و شامل سایر گونهها همچون گونههای باغی، زینتی و هر نوع نهالی میشود.
🔹 مجری طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت با اذعان به این که برخی شهرداریها اقدام به تولید نهال برای توسعه فضای سبز میکنند، گفت: در تلاش هستیم آمار تولید نهال شهرداریها و باغات را جمعآوری و در سامانه اطلاعات تولید و کاشت درخت موسوم به ساتک ثبت کنیم.
🔹 وی اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت را با توجه به تغییرات اقلیمی و افزایش گرما ضروری خواند و بیان داشت: سرانه جنگل در ایران ۱۷۰۰ مترمربع برای هر نفر است در حالی که در جهان این عدد بیش از ۵ هزار مترمربع معادل حدود ۳ برابر ایران است.
🔹 احمدی گفت: این طرح مورد حمایت مقام معظم رهبری است و نیاز به ایجاد یک ردیف ویژه و مستقل برای اجرای کامل آن دارد.
🔹 وی تاکید کرد: برای اجرای برنامهها و اهداف این طرح؛ دانش، اطلاعات و تجربه در کشور وجود دارد، اما لازم است به لحاظ اعتبارات مورد توجه قرار گیرد.
🔹 مجری طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در عین حال از محققان، دانشگاهیها، دانشجویان و افراد باتجربه خواست برای اجرای پرثمرتر این طرح، یاری و مشارکت کنند./ پاج
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
🔹 اجرای جنگلداری اجتماعی؛ راه حل نجات جنگلهای زاگرسی
🔹 معاون جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: نیاز است جنگلداری اجتماعی اجرا شود و وابستگی مثبت مردم به جنگلهای زاگرسی افزایش یابد.
🔹 نقی شعبانیان بیان کرد: باید این واقعیت را پذیرفت که عمده عرصههای جنگلی کشور ما در مناطق خشک و نیمهخشک واقعشدهاند و این باعث شده که این بومسازگانها بسیار حساس و شکننده باشند. از سوی دیگر وابستگی مردم محلی به این جنگلها زیاد است و بهرهبرداریهای قانونی و غیرقانونی فشار مضاعفی را بر این عرصهها تحمیل کرده است.
🔹 وی توضیح داد: در حال حاضر جنگلهای زاگرس که حدود ۶ میلیون هکتار از ۱۴.۳ میلیون هکتار عرصههای جنگلی کشور را به خود اختصاص دادهاند، به دلایل مختلفی حالوروز خوبی ندارند. خشکسالیهای پیدرپی سالیان اخیر، ورود ریزگردها از سمت غرب و جنوب غرب که عمدتاً منشأ خارجی دارند و تنفس و فتوسنتز این درختها را متأثر میکنند در نهایت باعث شده این درختها دچار ضعف فیزیولوژیک شوند.
🔹 شعبانیان ادامه داد: از سوی دیگر وابستگی مردم محلی به این جنگلها از طریق شخم زیر آشکوب، چرای دام، بهرهبرداری از چوب و... برای تأمین نیاز روزانه دستبهدست هم داده و باعث شده که این جنگلها وضعیت ایده آلی نداشته باشند و زادآوری در این جنگلها بهویژه زادآوری بذری بسیار ضعیف شده باشد.
🔹 وی افزود: از اینرو جنگلها در بعضی از مناطق تخریبشده و نیاز به بازسازی و احیا دارند. سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری نیز در قالب برنامههای سالانه حفاظت از زادآوری موجود جنگلها و نهالکاری، احیا و غنیسازی این جنگلها را در دستور کار دارد.
🔹 معاون جنگل سازمان منابع طبیعی گفت: شاید در حال حاضر بالغبر ۴۰ سال باشد که در جنگلهای زاگرسی زادآوری نداریم و این باعث شده که درختان قدیمی به سن دیر زیستی رسیده باشند. دلیل اصلی این اتفاق چرای دام در این جنگلها و حذف نهالهای تازه توسط دامها است. تلاش ما این است که زادآوری در این جنگلها شکل بگیرد و این جنگلها به سمت جوان شدن بروند.
🔹 وی افزود: باید تلاش کنیم که تعادل را از نظر فیزیولوژیکی به جنگلهایمان بازگردانیم و این جنگلها را در قالب طرحها و برنامههای قابلاجرا اصلاح کنیم. در این راستا یکی از این برنامهها استقرار زادآوری در این جنگلها است. از اینرو لازم است وابستگی مردم به این جنگلها از منفی به مثبت تغییر جهت پیدا کند. اعتقاد من این نیست که باید وابستگی مردم به جنگلها کمتر باشد بلکه این وابستگی بهشرط اینکه تخریب جنگلها باعث نگرانی مردم شود بسیار خوب است و باید بیشتر شود.
🔹 شعبانیان ادامه داد: با همین هدف سازمان بهصورت آزمونه در چند استان اجرای جنگلداری اجتماعی یا جنگلداری مردمی را در دستور کار قرار داده است. هدف این نوع برنامهریزی این است که مردم مشارکت منطقی در مدیریت جنگل داشته باشند. به این معنی که باید منافع مردم در این مشارکت دیده شود و سازمان منابع طبیعی برنامهریزی، نظارت و پایش انجام میدهد.
🔹 وی تصریح کرد: بر اساس پیشبینیهای اولیه این برنامه صد هزار میلیارد تومان برای مدت ۱۰ سال نیازمند اعتبار است ولی در حال حاضر اعتبارهای تخصیص پیداکرده با این رقم فاصله دارد و واقعاً کافی نیست. با توجه به نقش اکولوژیکی جنگلهای زاگرس و نقش حیاتی آنها در زندگی مردم توجه ویژه مسئولین کشور را میطلبد./ پيام طبیعت
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
🔹 جنگلداری اجتماعی در رویشگاه زاگرس
✍ ابراهیم پیرزادیان
جانشین یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
🔹 برای پایداری رویشگاه زاگرس از طریق جنگلداری اجتماعی بایستی با مشکلات موجود در حوزه رویشگاه زاگرس اشراف اطلاعاتی نسبی داشته باشیم که برخی از آنها به شرح ذیل ارائه میگردد:
🔸 ۱- تخریب جنگلها
🔹 ۱-۱- قطع درختان
🔹 بهرهبرداری غیرمجاز: در برخی مناطق، قطع درختان برای مصارف چوبی و سوختی به صورت غیرقانونی انجام میشود. این عمل نه تنها به کاهش پوشش جنگلی منجر میشود، بلکه به فرسایش خاک و کاهش تنوع زیستی نیز آسیب میزند.
🔹 کشاورزی نامناسب: تبدیل جنگلها به زمینهای کشاورزی با استفاده از روشهای نامناسب، باعث تخریب اکوسیستم و از بین رفتن زیستگاههای طبیعی میشود.
🔹 ۲-۱- آتشسوزی
🔹 آتشسوزیهای عمدی: برخی افراد به منظور تسهیل در کشاورزی یا به دست آوردن زمینهای جدید، جنگلها را به آتش میکشند. این آتشسوزیها میتوانند به سرعت گسترش یابند و آسیبهای جبرانناپذیری به محیط زیست وارد کنند.
🔹 آتشسوزیهای طبیعی: شرایط اقلیمی و خشکی میتواند منجر به آتشسوزیهای طبیعی شود که در صورت عدم مدیریت مناسب، میتواند به تخریب گسترده جنگلها منجر گردد.
🔸 ۲- تغییرات اقلیمی
🔹 ۱-۲- خشکسالی
🔹 کاهش بارش: تغییرات اقلیمی باعث کاهش بارش در مناطق زاگرس شده است که این امر به خشک شدن منابع آبی و کاهش رشد گیاهان منجر میشود.
🔹 تنوع زیستی: گونههای گیاهی و جانوری که به شرایط خاص اقلیمی وابسته هستند، ممکن است با خطر انقراض مواجه شوند.
🔹 ۲-۲- تأثیر بر اکوسیستم
🔹 تغییر الگوی زیستگاه: تغییرات اقلیمی میتواند الگوهای زیستگاه را تغییر دهد و به جابجایی گونهها منجر شود. این جابجاییها میتواند به رقابت بین گونهها و از بین رفتن برخی از آنها منجر شود.
🔸 ۳- فقر و نیازهای معیشتی
🔹 ۱-۳- معیشت محلی
🔹 وابستگی به منابع جنگلی: جوامع محلی به شدت به منابع جنگلی برای تأمین نیازهای روزمره خود وابسته هستند. این وابستگی میتواند منجر به بهرهبرداری بیش از حد از منابع شود.
🔹 نقص در فرصتهای شغلی: کمبود شغلهای پایدار در مناطق جنگلی باعث میشود که افراد به روشهای غیرقانونی برای تأمین معیشت خود روی آورند.
🔹 ۲-۳- فقر اقتصادی
🔹 عدم دسترسی به منابع: بسیاری از جوامع محلی به دلیل فقر اقتصادی، قادر به استفاده پایدار از منابع طبیعی نیستند و این میتواند به تخریب بیشتر جنگلها منجر شود.
🔸 ۴- مدیریت ناکافی
🔹 ۱-۴- کمبود برنامهریزی
🔹 عدم وجود استراتژیهای جامع: بسیاری از مناطق زاگرس فاقد برنامههای مدیریتی جامع و پایدار هستند که به حفاظت از منابع طبیعی کمک کند.
🔹 مدیریت ناپایدار: مدیریت ناپایدار منابع طبیعی میتواند به تخریب و کاهش کیفیت خاک و آب منجر شود.
🔹 ۲-۴- عدم همکاری
🔹 عدم همافزایی نهادها: همکاری ناکافی بین نهادهای دولتی، محلی و جوامع بومی باعث ایجاد شکافهای مدیریتی و عدم کارایی در حفاظت از جنگلها میشود.
🔸 ۵- آلودگی
🔹 ۱-۵- آلودگی خاک و آب
🔹 فعالیتهای صنعتی: انتشار آلایندهها از فعالیتهای صنعتی و کشاورزی میتواند به آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی منجر شود.
🔹 تأثیر بر اکوسیستم: آلودگی میتواند به کاهش تنوع زیستی و آسیب به زیستگاهها منجر شود.
🔸 ۶- تغییرات کاربری زمین
🔹 ۱-۶- توسعه شهری و کشاورزی
🔹 توسعه بیرویه: گسترش شهرها و روستاها به سمت جنگلها و تبدیل آنها به زمینهای کشاورزی میتواند به از بین رفتن زیستگاههای طبیعی و کاهش تنوع زیستی منجر شود.
🔸 ۷- عدم آگاهی و آموزش
🔹 ۱-۷- آموزش ناکافی
🔹 کمبود برنامههای آموزشی: عدم وجود برنامههای آموزشی مؤثر درباره اهمیت حفاظت از جنگلها و روشهای استفاده پایدار از منابع طبیعی.
🔹 آگاهی عمومی: افزایش آگاهی عمومی درباره چالشها و فرصتهای موجود در زمینه جنگلداری اجتماعی میتواند به بهبود وضعیت جنگلها کمک کند.
🔹 لذا با توجه به عوامل فوق برای مقابله با این چالشها، لازم است که یک رویکرد جامع و چندجانبه اتخاذ شود. این رویکرد باید شامل موارد زیر باشد:
🔹 توسعه برنامههای آموزشی و ترویجی: افزایش آگاهی در جوامع محلی درباره اهمیت حفاظت از جنگلها.
🔹 تقویت همکاری بین نهادها: ایجاد شبکههای همکاری بین نهادهای دولتی و غیر دولتی برای مدیریت پایدار منابع.
🔹 ایجاد فرصتهای شغلی پایدار: توسعه مشاغل جایگزین برای کاهش وابستگی به منابع جنگلی.
🔹 تدوین برنامههای حفاظتی: برنامههای حفاظتی و مدیریتی برای حفظ و احیای جنگلها و اکوسیستمهای طبیعی.
🔹 با توجه به این مسائل و راهکارها، میتوان به بهبود وضعیت جنگلداری اجتماعی در حوزه رویشگاه زاگرس امید داشت.
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
همیار طبیعت
🔹 مرتع و مرتعداری/ ۲ ✍ ترحم بهزاد مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور 🔹 پو
🔹 مرتع و مرتعداری/ ۳
✍ ترحم بهزاد
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
🔹 کمبود نیروی متخصص برای نظارت، پایش و ارزیابی طرحهای مرتعداری، تأثیرات منفی متعددی بر مدیریت پایدار مراتع و در نتیجه بر اکوسیستم و معیشت جوامع محلی دارد. این تأثیرات را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد:
🔹 ۱- کاهش اثربخشی طرحهای مرتعداری:
🔹 اجرای ناقص طرحها: بدون نظارت کافی، طرحهای مرتعداری ممکن است به طور ناقص یا نادرست اجرا شوند. به عنوان مثال، ممکن است عملیات بیولوژیک و بیومکانیک به موقع و با روش صحیح انجام نشود، یا طرحهای آبخیزداری به درستی پیادهسازی نشوند.
🔹 عدم تحقق اهداف: اگر طرحها به درستی نظارت و پایش نشوند، احتمال دستیابی به اهداف تعیین شده کاهش مییابد. به عنوان مثال، هدف از یک طرح ممکن است افزایش پوشش گیاهی باشد، اما بدون نظارت، این هدف محقق نشود.
🔹 هدر رفت منابع: کمبود نظارت میتواند منجر به هدر رفت منابع مالی و انسانی شود. اگر طرحی به درستی اجرا نشود، سرمایهگذاری انجام شده بازدهی نخواهد داشت.
🔹 ۲- تخریب بیشتر مراتع:
🔹 عدم شناسایی چرای بیش از حد: بدون پایش منظم، چرای بیش از حد دامها ممکن است تشخیص داده نشود و منجر به تخریب پوشش گیاهی، فرسایش خاک و کاهش تنوع زیستی شود.
🔹 عدم پیشگیری از بهرهبرداریهای غیرمجاز: کمبود نیروی متخصص میتواند باعث شود که بهرهبرداریهای غیرمجاز از مراتع، مانند بوته کنی، به راحتی انجام شود و به محیط زیست آسیب برساند.
🔹 عدم شناسایی به موقع بیماریها و آفات: کمبود پایش باعث میشود که بیماریها و آفات گیاهان مرتعی به موقع شناسایی نشوند و گسترش یافته و باعث تخریب مراتع شوند.
🔹 ۳- کاهش مشارکت جوامع محلی:
🔹 عدم اعتماد به طرحها: اگر جوامع محلی ببینند که طرحهای مرتعداری به درستی اجرا و نظارت نمیشوند، به این طرحها بیاعتماد شده و در اجرای آنها مشارکت نخواهند کرد.
🔹 عدم آموزش و توانمندسازی: نیروی متخصص میتواند نقش مهمی در آموزش و توانمندسازی جوامع محلی برای مدیریت پایدار مراتع داشته باشد. کمبود این نیرو باعث میشود که جوامع محلی از این آموزشها محروم شوند.
🔹 ایجاد نارضایتی و درگیری: اگر طرحهای مرتعداری به درستی اجرا نشوند، ممکن است باعث ایجاد نارضایتی و درگیری بین ذینفعان مختلف شود.
🔹 ۴- کاهش بهرهوری مراتع:
🔹 کاهش تولید علوفه: تخریب مراتع و کاهش پوشش گیاهی باعث کاهش تولید علوفه میشود که به نوبه خود بر معیشت دامداران تأثیر منفی میگذارد.
🔹 افزایش هزینههای تولید: کمبود علوفه باعث میشود دامداران مجبور به خرید علوفه با قیمت بالاتر شوند که هزینههای تولید را افزایش میدهد.
🔹 کاهش ارزش مراتع: تخریب مراتع باعث کاهش ارزش اقتصادی و زیست محیطی آنها میشود.
🔹 ۵- عدم ارزیابی دقیق و بازخورد:
🔹 عدم اصلاح طرحها: بدون ارزیابی دقیق، نمیتوان نقاط ضعف و قوت طرحها را شناسایی کرد و آنها را بهبود بخشید.
🔹 عدم یادگیری از تجربیات: کمبود نیروی متخصص باعث میشود که از تجربیات گذشته در اجرای طرحهای جدید استفاده نشود.
🔹 در نتیجه، کمبود نیروی متخصص برای نظارت، پایش و ارزیابی طرحهای مرتعداری یک چالش جدی است که نیازمند توجه و سرمایهگذاری است. برای حل این مشکل، باید اقدامات زیر انجام شود:
🔹 جذب و استخدام نیروی متخصص: دولت باید با ایجاد انگیزه و فراهم کردن شرایط کاری مناسب، نیروی متخصص را جذب و استخدام کند.
🔹 آموزش و توانمندسازی نیروی موجود: لازم است که نیروهای موجود در بخش مرتعداری آموزشهای لازم را برای نظارت، پایش و ارزیابی طرحها ببینند.
🔹 استفاده از فناوریهای نوین: استفاده از فناوریهای نوین مانند سنجش از دور و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میتواند به نظارت و پایش بهتر مراتع کمک کند.
🔹 تقویت مشارکت جوامع محلی: باید جوامع محلی را در فرایند نظارت و پایش مشارکت داد و از دانش و تجربیات آنها بهره برد.
🔹 به طور کلی، برای مدیریت پایدار مراتع، وجود نیروی متخصص، آموزشدیده و با انگیزه، امری ضروری است.
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
🔹 درگیری قاچاقچیان چوب با ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی نور
🔹 فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه ساری از درگیری سه متهم سابقه دار از قاچاقچیان چوب با ماموران یگان حفاظت صبح امروز جمعه در منطقه چمستان نور خبر و گفت: قاچاقچیان پس از درگیری و زخمی کردن یکی از مأموران از محل گریختند.
🔹 سرهنگ داریوش مهدی زاده با توضیح این نکته که این سه متهم از قاچاقچیان چوب پس از قطع چندین اصله درخت در منطقه شناسایی و تحت تعقیب بودند، اظهار کرد: صبح امروز در یک عملیات، قاچاقچیان حین قاچاق چوب با ماموران یگان حفاظت منابع طبیعی نور درگیر شدند.
🔹 وی ادامه داد: از آنجایی که متهمان قاچاق چوب مجهز به سلاح سرد بودند در درگیریهای فیزیکی یکی از مأموران را مجروح و از محل گریختند.
🔹 سرهنگ مهدی زاده با بیان اینکه مامور مجروح یگان حفاظت منابع طبیعی اکنون در بیمارستان بستری شده است، گفت: قاچاقچیان چوب که به صورت باندی عمل می کنند تحت تعقیب نیروی انتظامی و پلیس امنیت اقتصادی مازندران قرار دارند./ ایرنا
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
همیار طبیعت
🔹 فراخوان هفتمین جشنواره ملی جنگلبان و جاننثاران منابع طبیعی 🔹 حمد و سپاس خداوند یکتا، که فرصت خدم
🔹 دعوت از جامعه جنگلبانی کشور برای حضور فعال در هفتمین جشنواره ملی جنگلبان وجان نثاران منابع طبیعی
🔹 هفتمین جشنواره ملی جنگلبان و جاننثاران منابع طبیعی، به همت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و تشکل مردم نهاد جمعیت حامیان زمین برگزار میگردد.
🔹 این جشنواره فرصتی استثنایی برای گردهمایی و تبادل نظر در مورد چالشها و موفقیتهای حوزه جنگلداری و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست فراهم میآورد.
🔹 اهداف جشنواره:
🔹 افزایش آگاهی عمومی
🔹 به اشتراک گذاری تجربیات: این رویداد فضایی مناسب برای جنگلبانان است تا تجربیات و دانش خود را در زمینههای مختلف از جمله مدیریت جنگل، پیشگیری از آتشسوزی و حفاظت از گونههای در حال انقراض به اشتراک بگذارند.
🔹 تشویق به همکاری: با ایجاد شبکهای از جنگلبانان و فعالان منابع طبیعی، میتوانیم به همکاریهای مؤثرتری در پروژههای حفاظت از منابع طبیعی دست یابیم.
🔹 لذا از شما دعوت بعمل میاید تا با حضور فعال خود در این جشنواره، به ارتقاء فرهنگ حفاظت از جنگلها و منابع طبیعی کمک کنید. حضور شما نه تنها نشاندهنده تعهد شما به حفاظت از منابع طبیعی کشور است، بلکه میتواند الهامبخش دیگران نیز باشد.
🔹 با تشکر از زحمات و تلاشهای بیوقفه شما در حفاظت از جنگلها و منابع طبیعی، منتظر دیدار شما در جشنواره هستیم.
✍️ ابراهیم پیرزادیان
جانشین یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
☘️ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
همیار طبیعت
🔹 مرتع و مرتعداری/ ۳ ✍ ترحم بهزاد مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور 🔹 کم
🔹 مرتع و مرتعداری/ ۴
✍ ترحم بهزاد
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور
🔹 مدیریت مرتع، فرآیندی پیچیده و چندوجهی است که هدف آن حفظ و بهبود بهرهوری پایدار مراتع و جلوگیری از تخریب آنهاست. این فرآیند شامل مجموعه اقداماتی است که برای حفظ تعادل بین تولید علوفه، حفظ تنوع زیستی، حفاظت خاک و آب و نیز تأمین معیشت جوامع محلی انجام میشود. مدیریت مرتع مؤثر به درک عمیقی از اکولوژی مرتع، نیازهای دام و ظرفیت تحمل مرتع نیاز دارد.
🔹 ابعاد کلیدی مدیریت مرتع:
🔹 ارزیابی مرتع: اولین گام در مدیریت مرتع، ارزیابی جامع آن است. این ارزیابی شامل تعیین نوع و وضعیت پوشش گیاهی، وضعیت خاک، میزان آب موجود، ظرفیت تحمل مرتع (حداکثر تعداد دام که مرتع میتواند بدون تخریب از آن پشتیبانی کند) و عوامل تهدیدکننده (مانند فرسایش، چرای بیش از حد و آتش سوزی) است. این ارزیابی به برنامهریزی دقیق و هدفمند برای مدیریت مرتع کمک میکند.
🔹 چرای مدیریت شده: این یکی از مهمترین جنبههای مدیریت مرتع است. چرای مدیریت شده شامل کنترل تعداد دام، زمان چرا، طول مدت چرا و شدت چرا در مناطق مختلف مرتع است. هدف، جلوگیری از چرای بیش از حد و اجازه بازسازی پوشش گیاهی است. روشهای مختلف چرای مدیریت شده شامل چرخش چرا، چرا متمرکز و چرا متناوب است.
🔹 کنترل آفات و بیماریها: بیماریهای گیاهی و آفات میتوانند به شدت پوشش گیاهی مرتع را تحت تاثیر قرار دهند. کنترل آفات و بیماریها شامل استفاده از روشهای پایدار و دوستدار محیط زیست است، مانند استفاده از گونههای مقاوم به بیماری و آفات، کنترل بیولوژیکی و استفاده از سموم شیمیایی به صورت محدود و هدفمند.
🔹 حفاظت خاک و آب: حفاظت خاک و آب در مراتع برای حفظ بهرهوری بلندمدت آنها ضروری است. روشهای حفاظت خاک و آب شامل کاشت گیاهان پوششی، جلوگیری از فرسایش خاک، مدیریت رواناب و استفاده از روشهای آبیاری مناسب است.
🔹 بهبود پوشش گیاهی: بهبود پوشش گیاهی شامل اقداماتی مانند کاشت گونههای گیاهی جدید، بذرپاشی، کوددهی و مدیریت بقایای گیاهی است. انتخاب گونههای مناسب با شرایط اقلیمی و خاک منطقه اهمیت بالایی دارد.
🔹 نظارت و ارزیابی: نظارت مداوم بر وضعیت مرتع و ارزیابی اثربخشی برنامههای مدیریت ضروری است. این ارزیابی به اصلاح برنامهها و بهبود مدیریت مرتع در آینده کمک میکند.
🔹 مشارکت جوامع محلی: مشارکت جوامع محلی در مدیریت مرتع بسیار مهم است. این مشارکت شامل آموزش جوامع محلی در مورد روشهای پایدار مدیریت مرتع، ایجاد انگیزه برای مشارکت در حفاظت از مراتع و به اشتراک گذاشتن منافع مدیریت پایدار مرتع با جوامع محلی است.
🔹 روشهای مدیریت مرتع:
🔹 روشهای مختلفی برای مدیریت مرتع وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب به شرایط خاص مرتع، نوع دام و اهداف مدیریت بستگی دارد. برخی از روشها عبارتند از:
🔹 چرا چرخشی: تقسیم مرتع به واحدهای کوچکتر و چرخش دام بین این واحدها.
🔹 چرا متمرکز: چرا دام در یک منطقه کوچک برای مدت زمان کوتاه.
🔹 چرا متناوب: دورههای استراحت منظم برای مرتع بین دورههای چرا.
🔹 مدیریت تلفیقی: تلفیق چندین روش برای دستیابی به بهترین نتیجه.
🔹دچالشهای مدیریت مرتع:
🔹ومدیریت مرتع با چالشهای متعددی روبرو است، از جمله:
🔹 چرای بیش از حد: این عامل اصلی تخریب مراتع است.
🔹 خشکسالی: خشکسالی میتواند به شدت پوشش گیاهی را کاهش دهد.
🔹 فرسایش خاک: فرسایش خاک باعث کاهش حاصلخیزی خاک و تخریب مرتع میشود.
🔹 آتش سوزی: آتش سوزیهای طبیعی و انسانی میتواند باعث تخریب گسترده مراتع شود.
🔹 کمبود منابع مالی و نیروی انسانی متخصص: کمبود منابع مالی و نیروی انسانی ماهر مانع از اجرای موثر برنامههای مدیریت مرتع میشود.
🔹 مدیریت پایدار مرتع برای حفظ منابع طبیعی و تأمین معیشت جوامع محلی ضروری است. با توجه به اهمیت مراتع در اکوسیستمها و اقتصاد، استفاده از روشهای مدرن و علمی در مدیریت مرتع، سرمایهگذاری در آموزش و تحقیقات و همچنین مشارکت جوامع محلی، نقش حیاتی در حفاظت و بهرهوری پایدار از این منابع دارد.
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
🔹 مجروحیت دو جنگلبان ساروی در درگیری با قاچاقچیان شرور چوب
🔹 شامگاه شنبه ۲۲ دی ماه ۱۴۰۳ دو تن از قرقبانان شرکت مجری طرح حفاظت نکاچوب در حین عملیات شناسایی و توقیف چوب آلات جنگلی قاچاق در منطقه سانخیل کولا شهرستان ساری توسط قاچاقچیان شرور و با ضربات تبر از ناحیه دست و پا مجروح شدند و یکی از قرقبانان نیز در جریان درگیری از ارتفاع سقوط کرد.
🔹 قرقبانان مجروح جهت طی مراحل درمان به یکی از بیمارستان های شهرستان ساری منتقل شدند و سرپرست و فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران - ساری جهت پیگیری روند درمان قرقبانان مجروح بلافاصله در بیمارستان حاضر شدند.
🔹 اقدامات قضایی و انتظامی جهت دستگیری قاچاقچیان شرور آغاز شده است.
🔹 در ۲۴ ساعت گذشته این دومین مورد از حمله به جنگلبانان توسط قاچاقچیان شرور در حوزه استحفاظی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران ساری میباشد./ پيام طبیعت مازندران - ساری
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت
24.92M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔹 پویش ملی نهالکاری «به نام پدر»
🔹 با هدف گرامیداشت زادروز حضرت امام علی (علیه السلام) و مقام پدر و حفظ منابع طبیعی، پویش ملی درختکاری «به نام پدر» در ۴۴۰ شهرستان سراسر کشور برپا شده است.
🔹 علاقمندان به مشارکت در این پویش مردمی و ارزشمند که فردا (دوشنبه) ۲۴ دی ماه در سراسر کشور برگزار می شود میتوانند طبق فهرست اعلامی، با مراجعه به نزدیکترین مرکز کاشت درخت در محل سکونت خود در این حرکت سبز مشارکت کنند.
🔹 برای اطلاع از محل های اعلامی در استان و شهرستان خود اینجا کلیک کنید.
☘ @frw_hamyar | کانال همیار طبیعت