#فلسفه_از_نگاه_امام_و_رهبری
#کلام_امام
💢عامیانه نبودن معارف اهل بیت علیهم السلام
🔸گمان نشود كه مقصود ما از اين بيانات از حديث شريف به طريق مسلك اهل عرفان قصر كردن مفاد حديث است به آن، تا از قبيل رجم به غيب و تفسير به رأى باشد، بلكه دفع توهم قصر معانى احاديث وارده در باب معارف است به معانى مبذوله عرفيه.
🔹و عارف به اسلوب كلمات ائمه، عليهم السلام، مىداند كه اخبار در باب معارف و عقايد با فهم عرفى عاميانه درست نيايد، بلكه ادقّ معانى فلسفيه و غايت معارف اهل معرفت را در آنها گنجانيدهاند.
🔸و اگر كسى رجوع كند به اصول كافى و توحيد شيخ صدوق، عليه الرحمة، تصديق مىكند اين مطلب را.
🔹و منافات ندارد اين معنا با آنكه آن ائمه اهل معرفت و علماى باللّه كلام شريف خود را طورى جامع ادا كنند كه هر طايفهاى به حسب مسلك خود خوشهاى از آن خرمن بچيند.
⚠️و هيچيك از آنها حق ندارند منحصر كنند معناى آن را به آنچه فهميدند.
📚شرح چهل حديث/ 627
🔸 از غرايب امور آن است كه بعضى در مقام طعن و اشكال گويند كه ائمه هدى، عليهم السلام، فرمايشاتى را كه مىفرمايند براى ارشاد مردم بايد مطابق با فهم عرفى باشد، و غير از آن از معانى دقيقه فلسفيه يا عرفانيه از آن ها صادر نبايد شود.
🔹و اين افترايى است بس فجيع و تهمتى است بسيار فظيع كه از قلت تدبر در اخبار اهل بيت (ع) و عدم فحص در آن، با ضميمه بعض امور ديگر، ناشى شده است.
❗️فوا عجبا! اگر دقايق توحيد و معارف را انبيا و اوليا، عليهم السلام، تعليم مردم نكنند، پس كى تعليم آنها كند؟
⁉️آيا توحيد و ديگر معارف دقايقى ندارد و همه مردم در معارف يكسان هستند؟
‼️معارف جناب امير المؤمنين، عليه السلام، با ما يكسان است و همين معانى عاميانه است، يا آنكه فرق دارد؟ و تعليم آن لازم نيست، سهل است، حتى رجحان هم ندارد! يا هيچيك نيست و ائمه، عليهم السلام، اهميت به آن ندادند؟
📚شرح چهل حديث/ 627
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
🎤مصاحبه مجله رهنامه پژوهش با استاد یزدانپناه
4️⃣
🔰موضوع مصاحبه: رابطه فلسفه و دین
❇️آیا فلسفه اسلامی داریم؟
✅هم افق بودن دین و فلسفه
🔺حال در پاسخ به این پرسش که «آیا فلسفه اسلامی داریم یا نه؟» در چند مرحله باید بحثمان را سامان دهیم.
🔻یکی بحث تحلیلی است که آیا اساساً فلسفه با اسلامی بودن جمع می شود یا خیر؟
🔸اگر قرار باشد هستی شناسی وحیانی داشته باشیم و فلسفه هم در راه استقلالی خودش حرکت کند، باز هم به دلیل تأثیرپذیری هایی که فلسفه از هستی شناسی وحیانی دارد، می توان از فلسفه اسلامی سخن گفت؟.
🔹فیلسوف در عین حال که از کار فلسفی خود دست نمی کشد، می تواند از فضاهایی نیز تأثیر پذیرد؛
🔸برای مثال می تواند از فیلسوفی که شهود عرفانی دارد، تأثیر بپذیرد و برای تثبیت آن تلاش فیلسوفانه کند. به نظر من اگر دین بخواهد هستی شناسی وحیانی داشته باشد، در این صورت یک بستر موافق با فلسفه و به تعبیری هم افق به وجود می آید.
⚠️گاهی دو حوزه معرفتی هم افق نیستند؛ مثلاً علم تجربی با شریعت در مورد ماورای طبیعت هم افق نیست. علم تجربی نمی تواند ادعا کند که می تواند مدعاهای شریعت را در مسائل ماورای طبیعت اثبات کند؛ چون حوزه کاری اش جدا است؛
👈ولی فلسفه و دین هم افق اند؛ چون دین نیز به هستی شناسی می پردازد و این هستی شناسی هم بستر عقلانی دارد. این امکان دارد که فلسفه بتواند خود را به افق دین نزدیک کند.
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#استاد_آیت_الله_یزدانپناه
#مصاحبه
#فلسفه_و_دین
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
🎤مصاحبه مجله رهنامه پژوهش با استاد یزدانپناه
5️⃣
🔰موضوع مصاحبه: رابطه فلسفه و دین
❇️آیا فلسفه اسلامی داریم؟
✅دغدغه فیلسوف مسلمان
🔺نکته مهم دیگر این است که پشت صحنه فیلسوف مسلمان چیست که دغدغه اسلامی بودن دارد.
🔸در پشت صحنه اندیشه فلسفیِ فیلسوف مسلمان، دغدغه کشف حقیقت است و به باور او، دین در گزاره های معرفتی، به متن واقع آن گونه که هست اشاره کرده است و صدق محض است و هیچ خطایی هم در آن راه ندارد.
🔹فیلسوف مسلمان با هر دلیلی، خواه از راه عقل، خواه از راه شهود یا از راه های دیگر، چنین برداشتی از دین دارد؛
🔸از این رو برای مثال ابن سینا و ملاصدرا تعبیرهایی مانند «صادق مصدّق»، «شریعت حقّه» و عبارت هایی مانند «مرگ بر آن فلسفه ای که اقوالش با شریعت حقّه نخواند» در کتاب هایشان فراوان دارند؛
🔹به تعبیر دیگر برای فیلسوف مسلمان، دین منبع هستی شناسی قدسی است؛ لذا در مسیر فلسفه اش اگر به تعارضی با دین برسد، مشکل را در مسیر فلسفه ورزی اش می داند؛
⚠️از این رو در سیر فلسفه اسلامی اگر فیلسوف قبلی نتوانست تعارضی را حل کند، فیلسوف بعدی برای رفع آن تلاش می کند. به همین دلیل می گویم عقلِ دوره اسلامی نوعی گشودگی نسبت به شریعت دارد.
🔸فیلسوف مسلمان، در مسیر فلسفه ورزی اش به تحلیل های پیشرفته تری از دین می رسد. کار عقلانی می کند؛ ولی به جایی می رسد که تحلیل های بعدی از دین حاصل می شود. تحلیل از دین به عنوان «صادق مصدّق» عمیق تر می شود و مثلاً به «عقل بالمستفاد بودن نبی» می رسد و حتی به جایی می رسد که گویی نبی «عقل کل» است؛ یعنی وقتی رسول الله چیزی را می گویند، متن واقع است، نه مثل ما که عقلمان گاهی به خطا هم دچار می شود؛
🔹از این رو وقتی فلسفه اسلامی به مرور خود را سامان داد، به ادعاهای پیشرفته تری از دین دست می یابد؛
🔸مثلاً به علم ربوبی می رسد و بعد می گوید دین بازتابِ علم ربوبی است. فیلسوف مسلمان در کار تحلیل فلسفی به چنین مسائلی دست می یابد؛
🔹مثلاً منظور فیلسوفان مشاء در علم عنایی، این است که همه چیز آنجا سامان یافته است؛ یعنی خداوند نظام احسن را آن گونه که هست ساخته و در بیرون ایجاد کرده و سپس همین حقیقت را به صورت وحی ابلاغ کرده است؛ لذا به نوعی تطابق بین وحی و متنِ واقع قائل اند؛
🔸از این رو متن دینی برای فیلسوف مسلمان، هم معیار، هم انگیزه و هم الهام بخش است. فیلسوف مسلمان هر چه پیش می رود، به تطابق این دو بیشتر صحه می گذارد.
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#استاد_آیت_الله_یزدانپناه
#مصاحبه
#فلسفه_و_دین
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
استاد امینی نژاد-مصاحبه امتداد حکمت-مقایسهی امتدادیابی فلسفهی غرب و فلسفهی اسلامی.mp3
3.24M
🔲 #مصاحبه #امتداد_حکمت #استاد_امینی_نژاد
▫️ #امتدادیابی_فلسفه_ی_اسلامی
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
🎤مصاحبه با حجت الاسلام و المسلمین استاد امینی نژاد
🔰موضوع مصاحبه: امتداد حکمت
🔺مقایسه ی امتدادیابی فلسفه ی غرب و فلسفه ی اسلامی
🔸ما باید دنبال این باشیم که چرا این امتدادیابی فلسفه و حکمت سرعت لازم را ندارد.
🔹این طور به چشم می آید که فلسفه ی غربی خودش را در همه جا حاضر می کند، در تمام علوم زیرمجموعه حاضر است، در تمام شئون حیات انسانی حاضر است.
- در هنر حاضر است،
- در علوم سیاسی حاضر است،
- در مجموعه علوم اجتماعی حاضر است،
- در بحث های اخلاق حاضر است،
- در قانون و حقوق حاضر است،
- حتی اگر عمیق بشویم و توجه بکنیم فلسفه ی غرب در تکنولوژی اش حاضر است،
- در تمام نمودهای بسیار سخت افزاریای که الان ما در دنیا مشاهده می کنیم هم حاضر است،
🔸یعنی فلسفه ی غرب در همه جا حضور دارد و لذا تحولات این فلسفه هم خودش را در تحولات و در بستر زندگی افراد نشان می دهد. فلسفه ی غرب این طور است.
❓آیا فلسفه ی اسلامی هم اینگونه است؟ چه تفاوتی بین فلسفه ی غرب و امتدادهایی که پیدا کرده وجود دارد با فلسفه ی اسلامی و مجموعه امتدادهایی که ما الان انتظار داریم. مسئله چیست؟
🔹در دنیای غرب، عملاً دین کنار گذاشته شد، نه تنها دین کنار گذاشته شد، دریافت های معرفت عرفانی هم کنار گذاشته شد، فقط یک مسئله باقی ماند، وقتی یکه تاز میدان، فقط عقلانیت بشری باشد، یعنی بنیادین ترین اندیشه ها را فلسفه و حکمت در دنیای غرب انجام می دهد.
🔸یعنی در فضای تمدن غرب، بنیادین ترین اندیشه ها که معتبر دانسته می شود، اندیشه های عقلی و فلسفی است و انسان کاملاً می فهمد که اگر بخواهد گزاره ای تهیه بکند، این گزاره ها متوقف است بر نوع شناخت ما از مباحث علم و معرفت، به نوع شناخت ما از جهان، از هستی و از انسان.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#استاد_امینی_نژاد
#امتداد_حکمت
#مصاحبه
#امتدادیابی_فلسفه_ی_اسلامی
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
سرگردانی های طلبگی1.mp3
1.37M
🔲 #تبیین_راه #استاد_فلاح
▫️ #سرگردانی_های_طلبگی
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
جهت گیری تخصصی.mp3
4.06M
🔲 #تبیین_راه #استاد_فلاح
▫️ #جهت_گیری_تخصصی
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
الگوهای کشف مأموریت.mp3
5M
🔲 #تبیین_راه #استاد_فلاح
▫️ #الگوهای_کشف_مأموریت
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
استعدادیابی.mp3
1.01M
🔲 #تبیین_راه #استاد_فلاح
▫️ #استعدادیابی
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
نظام آموزشی مطلوب.mp3
14.36M
🔲 #تبیین_راه #استاد_فلاح
▫️ #نظام_آموزشی_مطلوب
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
بیانات اخلاقی-استاد فلاح.mp3
1.26M
🎧 بیانات اخلاقی، استاد فلاح شیروانی
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9
💠 #بیانات_اخلاقی، #استاد_فلاح_شیروانی
🌺امام علی ع
🔺الْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِيَة
🔸فکر آیینه صاف و بی غشی است
🔹کار آیینه نشان دادن است
🔸آیینه اگر بی غش باشد قیمتی می شود
🔹انسان از آیینه برای آراستگی استفاده می کند
🔸برای آراستگی باید خود را بخوبی ببیند
🔹برای دیدن خود می توان از دیگران مدد گرفت
🔸و می توان به اندیشه و تفکر طمع داشت
🔹و به همین واسطه لازم است برای آن در برنامه های خود فضایی باز کرد
🔸به اندیشه نیز باید رسید
🔹کسی که نتواند خودش را ببیند دچار خودفراموشی است.
🌷و لاٰ تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اَللّٰهَ فَأَنْسٰاهُمْ أَنْفُسَهُمْ
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
8-مقدماتی برای ورود به فلسفه_تفاوت فلسفه و کلام.mp3
3.72M
🔲 #مقدمات_ورود_به_فلسفه #استاد_امینی_نژاد
▫️مقایسه ی فلسفه ی اسلامی با کلام اسلامی
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
8️⃣خلاصه ای از مقدمات تدریس کتاب بدایة الحکمة استاد امینی نژاد
✅کلام هم از حیث روش و هم از حیث موضوع و محتوا و هم از حیث هدف کاملا متفاوت است با فضای فلسفه.
🔺کلام جدید و کلام قدیم
🔸در زمان های گذشته گزاره های عقیدتی دینی مورد بحث و گفت گو است. موضوعش گزاره های عقیدتی است، از مبدأ تا معاد. ولی به تدریج موضوع مباحث کلامی بسیار گسترده شد و همه ی گزاره های دینی را پوشش داد. چون تمام گزاره های دینی یک چهره ی عقیدتی هم درش وجود دارد.
🔹مثلا می گویندکه اسلام یک دین اجتماعی که به سیاست و امثال آن ها به نحو جدی بپردازد نیست. یا مثلا در فضای اقتصاد اگر گفته است که ربا حرام است و ممنوع کرده است. علم اقتصاد اثبات کرده است که پیشرفت بشر و حل مشکلات اقتصادی وابسته است به مسئله ی ربا.
🔸این ها علی الظاهر مسئله ی فقهی است ولی همه شان یک رویکرد اعتقادی هم دارد، یعنی با نقد مسائل و گزاره های متعدد دینی می خواهند استفاده های دینی و کلامی بکنند.
🔹لذا کلام جدید فرقش با کلام قدیم این است که کلام قدیم به لحاظ محتوا و موضوع فقط گزاره های عقیدتی دین بود، ولی الان تمام گزاره های دینی محل بحث و گفتگوی کلامی هستند. حقیقت دین و حقیقت وحی و نبوت و ... تمام این ها مورد پرسش و گفتگو های کلامی است.
🔺موضوع کلام
🔸بنابر این موضوع و محتوای کلام، تمام گزاره های دینی است که ما در همه ی حوزه های دین می توانیم تصور بکنیم. ولو کوچکترین آن ها.
🔹مثلا فرض کنید که از جهت تربیتی دین یک گزاره دارد. الان می بینید که دارد چالش پیدا می کند با بر خی از مباحث تربیتی. این یک جلوه ی کلامی پیدا می کند. و لذا باید حل و فصل بشود.
🔺روش کلام
🔸کلام به لحاظ روشی کلام چجور دانشی است؟
👈کلام به لحاظ روشی مقید به هیچ روش خاصی نیست.
🔹کلام هم به لحاظ محتوا و هم به لحاظ روش یک علم گشاده دست است یعنی رویش به طرف همه چیز باز است.
🔸وقتی روش آن بسیار مفتوح است و روش خاص ندارد
- می تواند روش عقلی محض باشد مانند همان که در فلسفه استفاده می شود.
- می تواند روشش شهودی و وجدانی و کشفی باشد، هیچ مشکلی برای کلام وجود ندارد.
🔹انواع روش ها را می تواند در مسیر شکل گیری مسائلش استفاده بکند.
🔺هدف کلام
🔸خود این ها توضیح گر این است که هدف متکلم چیست.
👈هدف متکلم هم اثبات یا اقناع و عقلایی نشان دادن تمام گزاره های دینی است.
🔹هدف متکلم دفاع از تمام گزاره های دینی است چون این هدف را دارد از هر روشی می تواند استفاده بکند.
⚠️تفاوت بین فضای کلام با مثل فضای فلسفه از جنبه های متعدد ، فراوان است.
🔸مثلا در فلسفه باید اثبات بکنید یا نفی کنید یا مثلا بگویید که ممکن است.
🔹اما در فضای کلام خیلی از اوقات اهداف متکلم حتما اثبات عقاید دینی به معنای مطابقتش با واقع نیست بلکه گاهی از اوقات عقلایی نشان دادن یا رفع استبعاد و استحاله ی آن چیز است.
❇️پس موضوع کار متکلم گزاره های دینی است و روش او مقید نیست به اینکه چه روشی را اعمال بکند و هدفش هم دفاع از دین هست.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#استاد_امینی_نژاد
#بدایة_الحکمة
#فلسفه_ی_فلسفه
#مقدمات_ورود_به_فلسفه
#کلام_اسلامی
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
9-مقدماتی برای ورود به فلسفه-تفاوت فلسفه و کلام اسلامی.mp3
2.46M
🔲 #مقدمات_ورود_به_فلسفه #استاد_امینی_نژاد
▫️تفاوت فلسفه ی اسلامی با کلام اسلامی
🎧 #صوت #گزیده
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
9️⃣خلاصه ای از مقدمات تدریس کتاب بدایة الحکمة استاد امینی نژاد
🔺گاهی از اوقات با برخی از دقت های فلسفه ی علمی، شاید کسانی معتقد باشند که کلام یک دانش مستقل به آن معنا نیست. به خاطر موضوع گسترده و اینکه روش ویژه ای ندارد.
👈اگر کلام را دانش حساب کردیم، یک دانش بسیار گشاده است.
🔸یعنی همه ی موضوعات را می گیرد و همه ی روش ها را می پذیرد و به لحاظ تاریخی می بینید، وقتی فخر راضی و خواجه نصیر الدین طوسی بحث های کلامی مطرح می کنند، سیل مباحث فلسفی را روانه ی کلام می کنند. چون کلام، یک جبهه ی خاصی را نمی گیرد تا بگوید که شما نیایید.
⚠️این نکته باعث شده که مباحث فلسفی به طرف کلام سرریز بشود. اما این نباید داد متکلم را دربیاورد که چرا شما بحث های فلسفی را وارد کرده اید. چون اصلا کلام روش خاص و ویژه ای را متعهد نیست. فقط یک هدف دارد و موضوعاتش هم مشخص است و باهر روشی که بتواند این معنا را تثبیت می کند.
🔹بعد از صدر المتألهین هم با یک اثر کلامی برخورد می کنیم مانند شوارق الارهام که مجددا یک بار دیگر محصولات فلسفی که در حکمت صدرا به آن دست پیدا کردند مجددا سرریز شد به فضای کلامی و بلکه خیلی از بخش ها هم سرریز نشده و مشاهده می کنم خیلی از متکلمین امروز این کار را می کنند و کار درستی است.
🔸چون هدف ما تثبیت گزاره های دینی است و بسیاری از مباحثی را که صدرالمتألهین در آن بزنگاه ها و جاهای بسیار سخت راه حل هایی که ایشان ارائه کرده در فضای کلام وارد می شود و هیچ عیبی هم ندارد.
🔺همین معنا در ارتباط با روش های کشفی و شهودی است.
🔸کتاب بدایة المعارف را همه ی دوستان به عنوان کلام خوانده اند.
🔹آن بخشی را که راجع به تحریف قرآن مطرح است، چندین راه برای فضای تحریف قرآن مطرح است. یکی از استفاده هایی که مؤلف این کتاب کرد ه است به واسطه ی همین کشفی بود که برای کربلایی کاظم ساروقی پیش آمده بود.
🔸این آقا در زمان آیت الله بروجردی بود و بسیاری از علمای ما ایشان را دیدند. ایشان با اینکه بی سواد بودند، قسمت هایی از لمعه را نشانشان می دادند و می گفتند که کجا آیه است؟ بعد تمام قرآن را یکبار از ایشان دیدند و همین قرآنی هست که ما الان داریم. نمی خواهم بگویم که این روش درست است یا غلط است ولی متکلم اجازه دارد از این روش استفاده بکند.
👈متکلم مجاز است از انواع دانش های تجربی و علوم روز و امثال این ها برای تثبیت عقاید دینی یا احتمال صحت این ها استفاده کند.
🔹لذا همیشه فضای کلامی از یک جهت باید بگوییم که یک علم تابع است یعنی همیشه محصول های دانش های دیگر در کلام سرریز میشود و موجب پیشرفت کلام خواهد شد و متکلم و کلام از حیث اینکه از این روش ها را دارد استفاده می کند، هیچ استبعادی برای او ندارد؛ چون روش خاصی را مقید نیست، موضوع خاصی را مقید نیست، هدفش دفاع از دین است به انحاء گوناگون، لذا از همه این روش ها استفاده خواهد کرد.
🔸فضای کلام با فضای فلسفه کاملا از همدیگر جداست لذا در مثلاً همین سیر اندیشه اسلامی، روند تاریخی کلام و روند تاریخی فلسفه کاملاً از هم مجزا بوده یعنی در کنار فلاسفه ی اسلامی که تا صدرالمتالهین و تابعان صدرا آمدهاند، متکلمین هم در جای خودشان آمدند؛ بله این ها استفاده ها و تعاطی ها فراوانی با همدیگر دارند
⚠️اما هیچ وقت فلسفه، کلام نمی شود و هیچ وقت هم کلام فلسفه نمی شود
👈ولو تمام گزاره های فلسفی بیاید در کلام حضور پیدا کند، کلام فلسفه نمی شود. چنانچه اگر مدعیاتی که در کلام مطرح است، این ادعاها را هم فیلسوف به آن برسد و مطرح بکند هرگز فلسفه، کلام نخواهد شد.
❇️راه فلسفه، راه فلسفه است و راه کلام با آن متفاوت است.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#استاد_امینی_نژاد
#بدایة_الحکمة
#فلسفه_ی_فلسفه
#مقدمات_ورود_به_فلسفه
#کلام_اسلامی
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac
🎤مصاحبه مجله رهنامه پژوهش با استاد یزدانپناه
6️⃣
🔰موضوع مصاحبه: رابطه فلسفه و دین
❇️آیا فلسفه اسلامی داریم؟
✅تأثیرات دین بر فلسفه اسلامی
🔺بنابر آنچه گفتیم، تأثیرات دین بسیار زیاد است. وقتی پشت صحنه فیلسوف مسلمان چنین باشد، چند تأثیر وجود دارد:
1️⃣رفع اشتباه؛ فیلسوف با خود می گوید آیا می توانم چیزی بگویم که با مُرّ شریعت نسازد؟!
2️⃣مسائلی مانند ملائکه، واسطه ها، تکامل برزخی، شعور موجودات که دین مطرح کرده است، برای فیلسوف مسلمان نیز مطرح می شود.
3️⃣از آنجا که در دین به برخی مسائل مانند توحید و معاد بسیار توجه شده و از آن به طور جدی بحث شده است، در فلسفه نیز درباره این مسائل به صورت جدی تر بحث می شود.
🔸با در نظر گرفتن روایات، تأثیر دین بر فلسفه اسلامی به ویژه فلسفه ملاصدرا بسیار زیاد می شود. گاهی روایت معصوم(علیه السلام) در تحلیلِ مسئله موثر است؛
🔹مثلاً بیان امام علی(علیه السلام) در مورد توحید یا معاد بر تحلیل های فلسفی، بسیار تأثیر گذاشته است. همین تفسیر و تحلیل، مقدمه کارهای عقلی بعدی است.
🔸فیلسوف مسلمان هم در مقدمه و هم در برهان و هم در نتیجه می نگرد که آیا این امور می توانند مدعای شریعت را اثبات کنند یا نه؟
👈به نظر من سیر فلسفه اسلامی این است که خواسته است مدعاهای شریعت را بیشتر با عقل بفهمد.
⚠️این انگیزه او را از فیلسوف بودن نمی اندازد. هر فیلسوفی انگیزه ای دارد؛
🔹پوزیتیویست ها هم انگیزه های خود را دارند. مهم این است که ببینیم آنچه ارائه شده است، آیا معیارهای فلسفه را دارد یا نه. به اعتقاد ما در فلسفه اسلامی این معیارها وجود دارد.
⁉️شاید کسی بگوید با این سخن، فلسفه اسلامی به کلام تبدیل می شود.
✅در پاسخ می گوییم در کلام لزومی ندارد دغدغه های فیلسوفانه، مثل کشف حقیقت آن گونه که هست، وجود داشته باشد. همین که متکلم مسئله را موجه کند، کافی است؛ هرچند از مقدمات مشهور استفاده کند؛ ثانیاً حتی اگر متکلم کاری فلسفی کند، فلسفه ورزی کرده است.
👈این پشت صحنه حتی در فلسفه مشاء که اولین حرکت های فلسفه اسلامی است، وجود دارد.
🔸بحث تکامل برزخی و مسئله بُله و مجانین که فارابی مطرح می کند و ابن سینا نیز در اشارات بر آن تأکید می کند، از دین گرفته شده است.
🔹در فلسفه اشراق نیز بحث عالم مثال جدی تر می شود. مباحث مربوط به خداوند نیز که فیلسوفان مسلمان و حتی مشاء مطرح می کنند، از شریعت تأثیر پذیرفته است. عینِ ذات بودن صفات خداوند نیز چنین است؛
🔸حتی عرفان نظری ابن عربی در حکمت متعالیه، درصد اسلامی بودن آن را بالا می برد. ابن عربی نیز بیشتر از شریعت تأثیر پذیرفته است و خودش می گوید از خزائن قرآن مطالب را گرفته است. کسی که فصوص الحکم می خواند، احساس نمی کند فقط عرفان می خواند؛ زیرا ابن عربی مدام با آیات و روایات بحث می کند.
⁉️برخی گفته اند چون فلسفه از یونان آمده است، یونانی است و قرآنی نیست.
✅از اینان باید پرسید آیا دین گزاره های معرفتی دارد یا خیر و ناظر به واقع است یا نه.
اگر قبول داریم که دین هستی شناسی وحیانی دارد، فلسفه هم کم کم خود را به آن نزدیک می کند.
🔺امروزه بحث های «فلسفه سیاست» و «فلسفه اخلاق» از غرب به اینجا آمده است که در بسیاری موارد با دین متعارض است.
🔸فیلسوفان مسلمان امروز در باب سیاست و اخلاق به همان شیوه بحث می کنند؛ ولی می خواهند آن را به شریعت و دین نزدیک کنند. فیلسوفان مسلمان نسبت به فلسفه یونان نیز همین گونه بودند؛ مثلاً از همان ابتدا مباحث سوفسطاییان را کنار نهادند.
_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#استاد_آیت_الله_یزدانپناه
#مصاحبه
#فلسفه_و_دین
—---—
🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی
🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac