✡️ بررسی انطباق جشن پوریم و سیزدهم فروردین
1⃣ براساس تقویم یهود، واقعهٔ #پوریم در ١٣ اَدار سال ٣۴٠۵ عبری معادل با ٢۵ فوریه ٣۵۵ قبل از میلاد و ۶ اسفند سال ٩٧٧ قبل از هجری شمسی، (حدود ٢٣۶٩ سال پیش) اتقاق افتاده که با تاریخ ١٣ فروردین حدود ٣٧ روز اختلاف وجود دارد. [و طبق دستور کتاب استر باید ١۴ و ١۵ آدار جشن بگیرند.] البته با توجه به «سالهای کبیسه عبری» احتمال اینکه در بعضی سالهای دیگر، این دو [پوریم و ١٣ فروردین] کمی به هم نزدیکتر شوند هست، اما در طول تاریخ، هیچگاه برهم منطبق نمیشوند. و اصولاً پوریم در یهودیت یک #عید_زمستانی است تا بهاری.
🗓 دیرینهشناسی تقویمهای عبری و شمسی
🗓 تقویم باستانی عبری
2⃣ درست است که #تقویم_عبری حدود ١۶٠٠ سال است که به اینگونه استفاده میشود، اما قبل از آن نیز قوانین و قواعد با تقویم امروز یکسان بوده و فقط برای تعیین #استهلال ماه بهجای جدول و محاسبات، از «شاهدان امین رؤیت ماه» استفاده میشده [شبیه فرایند استهلال ماه در تقویم هجری قمری] و نیز برای تعیین #سال_کبیسه نیز هر سال در زمان مناسب جلسهای گذاشته میشد که الگوی آن نیز بسیار نزدیک به الگوی ١٩سالهٔ جداول امروزی میباشد.
3⃣ بر این اساس، سال ٣۴٠۵ عبری [یعنی سال وقوع حادثهٔ پوریم] به دو دلیل کبیسه نبوده:
👈 اول: کافی است عدد ٣۴٠۵ را بر ١٩ تقسیم کنیم باقی مانده ۴ خواهد بود که جزء سالهای کبیسهٔ ١٩ساله نیست.
👈 دوم: اصل سند مگیلای استر (طومار استر) دقیقاً به ماه دوازدهم اشاره میکند. (فصل٣، آیه١٣).
4⃣ و حتی اگر بر فرض محال، آن سال، کبیسه هم بوده باشد، باز هم واقعهٔ پوریم در آن سال به ۴ یا ۵ فروردین میافتاد که باز هم با تاریخ «روز طبیعت» [١٣ فروردین] منطبق نیست.
🗓 تقویم باستانی ایرانی
5⃣ تا قبل از عمر خیام و تنظیم تقویم جلالی در ایران تقویم یزدگردی شمسی استفاده میشد که در آن بهخاطر تفاوت کبیسهگیری بهمرور، نوروز ١٨روز (گاهی تا دو ماه) نسبت به زمان واقعی به تأخیر میافتاد و بهعنوان مثال روز طبیعت [١٣ فروردین] در روز ٣١ فروردین برگذار میشد که این هم خود باز، فاصلهٔ این دو واقعه [یعنی پوریم و ١٣ فروردین] را بیشتر میکند.
6⃣ بهطور خلاصه میتوان گفت که در الگوهای باستانی تقویم ایرانی و یهودی نیز نه تنها این دو واقعه هرگز بر هم منطبق نمیشوند، بلکه اصولاً فاصلهٔ بیشتری را هم از یکدیگر دارند.