eitaa logo
گنج فارسی
25 دنبال‌کننده
10 عکس
6 ویدیو
3 فایل
مطالب مربوط به زبان و ادبیات فارسی از جمله قواعد نگارشی و ویراستاری راه ارتباطی @ostadi1998
مشاهده در ایتا
دانلود
بسم الله الرحمن الرحیم
1⃣ یا یا این روزها یکی از اشتباهات بسیار رایج نزد فارسی‌زبانان، کاربرد دو فعل “گذاشتن” و “گزاردن” به‌جای یکدیگر است، به‌ویژه در نوشتن ترکیبات آن‌ها، مانند؛ قانون‌گذار، بنیادگذار، نمازگزار، خدمت‌گزار و مانند آن‌ها. در متون مختلف سایت‌ها، وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز به‌کرات دیده می‌شود که افراد در نوشتن املای صحیح واژگانی که به “گذار” یا “گزار” ختم می‌شوند به مشکل برمی‌خورند. ✅نخست باید دانست که نوشتن این دو فعل به‌صورت “گزاشتن” و “گذاردن” نادرست است و درست آن‌ها همان “گذاشتن” و “گزاردن” است. 🌺معنی مصدر “گزاردن” در فرهنگ دهخدا عبارت است از ادا کردن، انجام دادن، به‌جا آوردن، چنانکه در نماز، طاعت، حق، شکر، شغل، کار، مقصود، فرض، فریضه، حج از این واژه استفاده می‌شود. 🌺معنی مصدر “گذاشتن” در فرهنگ دهخدا عبارت است از نهادن، هشتن، قرار دادن، وضع کردن و برجای نهادن. “گذار” از ریشه “گذاشتن” است. این فعل به معنی قرار دادن و وضع کردن چیزی است. مثل گذاشتن کتاب در قفسه یا گذاشتن پول در جیب و … مانند قانون‌گذار، بنیان‌گذار، نام‌گذاری و … اما “گزار” از ریشه “گزاردن” است و از انجام عملی فیزیکی خبر نمی‌دهد. بلکه به معنی انجام دادن و به‌جا آوردن و ادا کردن است. مانند نمازگزار، کارگزار، خدمت‌گزار، سپاسگزار و… 🤔🤔🤔🤔بارگذاری یا بارگزاری؟ مسلماً قرار است بار، فایل، برنامه یا نرم‌افزار را در جایی قرار دهیم. “قرار دادن” از معانی مصدر “گذاشتن” است. پس، از این به بعد کلمه “بار‌گذاری” را درست بنویسیم. @ganjefarsi
2⃣ لپ تاپ یا لب تاب؟🤔🤔 واژه Laptop ترکیبی از دو کلمه Lap+Top است. Lap به معنی قسمت صاف بین کمر و زانو و Top هم به قسمت بالای (روی) همان Lap اشاره دارد. Laptop یعنی کامپیوتر کوچکی که بتوان روی قسمت صاف بین کمر و زانو (ران) گذاشت و از آن استفاده کرد. به لپ تاپ معمولا نوت بوک (Notebook) هم گفته می‌شود. هم‌چنین به لپ تاپ‌های مینی کوچک و سبک (معمولا 10 اینچ) که بیشتر برای وب گردی و کارهای اداری سبک استفاده می‌شوند، نت بوک (NetBook) می‌گویند. پس با این حساب دو کلمه لپ تاب و لب تاب که به ندرت توسط برخی استفاده می‌شود کلا اشتباه و غلط است. جهت اطلاع فرهنگستان زبان فارسی جایگزین واژه لپ تاپ را رایانه کیفی معرفی کرده که متاسفانه هیچ کاربردی در بین عموم کاربران ندارد! @ganjefarsi
3⃣ یا ؟🤔🤔🤔 اصل آن «حتی‌الامکان» است و ربطی به اصطلاح «تا حد امکان» ندارد، هرچند معنایش با آن یکی است. @ganjefarsi
4⃣ تیکّه کلام یا تکه کلام یا ...؟؟؟🤔🤔 این اصطلاح، در اصل «» است، به معنی آن‌چه در کلام به آن تکیه می‌زنند. به نقل از فرهنگ دهخدا: بعضی کسان به هنگام گفتگو کلمه ای را که در بیان موضوع اثری ندارد مکرر بیان کنند و چنین کلمات را تکیه کلام آنان نامند. این تکیه کلام گاهی مبهمات است مانند بسیار، بهمان ،چه چیز و ذلک و مانند آن و گاهی ترکیبی یا جمله ای است که معنی اصلی آن مقصود گوینده نیست . گویند تکیه کلام فلان کس «چیز» است یعنی فلانی در گفتار خود بی اراده و نظر به‌معنی خاصی کلمه «چیز» را به کرّات بکار می‌برد. پس این اصطلاح به معنای  تکه‌ای از کلام (!) نیست @ganjefarsi
5⃣ به نحو احسنت یا به نحو احسن؟🤔🤔🤔 « نحو احسن» یعنی به نیکوترین شکل ممکن. «احسن» صفت برتر است (بر وزن اَفعَل) از ریشه‌ی «حُسن» یعنی نیکوتر و بهتر. @ganjefarsi
6⃣ معطوف‌کردن ترکیب‌های اضافی در زبان محاوره، گاه پاره‌ای ترکیب‌های اضافی و وصفی به‌صورت معطوف تلفظ می‌شوند و این غلط فاحش گاه وارد زبان مکتوب نیز شده است و باید از آن پرهیز کرد:  ترکیب غلط معطوف: باقیات‌وصالحات ترکیب اضافی صحیح: باقیات صالحات غلط: خواروبار صحیح: خواربار غلط: قوس‌وقُزَح صحیح: قوس قزح غلط: سهل‌وممتنع صحیح: سهل ممتنع غلط: جرّوبحث صحیح: جرّبحث غلط: حیص‌وبیص صحیح: حیصِ‌بیص (گیرودار) غلط: زادوبوم صحیح: زادبوم غلط: سازوکار صحیح: سازکار (سامان‌دادن به‌کار) غلط: یدوبیضا صحیح: ید بیضا غلط: اضغاث‌واحلام صحیح: اضغاث احلام (خواب‌های آشفته) غلط: غیروذلک صحیح: غیر ذلک (غیر آن) غلط: دوروزمانه صحیح: دور زمانه (گردش روزگار) غلط: دردودل صحیح: درد دل به‌علاوه، در فارسی امروز پاره‌ای از افعال معطوف را بدون واو عطف تلفظ می‌کنند که به زبان معیار شفاهی نزدیک‌تر است:  ترکیب غلط معطوف: خواه‌وناخواه ترکیب صحیح معطوف: خواه‌ناخواه غلط: بده‌وبستان صحیح: بده‌بستان غلط: بزن‌وبکوب صحیح: بزن‌بکوب غلط: بگیروببند صحیح: بگیرببند منبع: ناصر نیکوبخت، مبانی درست‌نویسی زبان معیار، چ۴، تهران: چشمه، ۱۳۹۳، ص۶۳. @ganjefarsi
8⃣ غلط ننویسیم داوود/ داود : املای این گونه واژه ها را در املای زبان فارسی  با دو ( واو ) سفارش کرده اند. به همین ترتیب واژه هایی  مانند طاوس و کیکاوس را نیز  باید با دو ( واو ) نوشـت: طاووس، کـیکاووس. ذِ لت / ز َ لّت:  معـنای ذلت خواری ( متضاد عزت)  است، اما زلت یه معنای سـهو و خطا اسـت. رُتیل / رطیل:  نوعی عنکبوت زهر دار را به عربی رتیل می گویند و رطیل وجود ندارد. زغال / ذغال: املای درسـت این واژه زغال اسـت. زکام / ذکام: این واژه را بایـد با ز نوشـت. سـؤال / سـئوال:  شـکل درسـت آن این واژه سـؤال است. سـوک/ سـوگ: املای این واژه هم با ک وهم با گ درست اسـت. صفحه/ صحیفه : صفحه به هر کدام  از دو  روی کاغذ و صحیفه به خود ورق کاغذ ( که دارای دو روی ) اسـت گفته می شـود. البته  ورق را در سـال های پسـین  برگ نیز می گویند. مسأله / مسئله: این واژه عربی اسـت و در خط عربی به صورت مسـألة نوشـته می شـود و در زبان فارسی هم بسـیاری این اصل را رعایت نموده و آن را به صورت مسأله می نویسـند، نه مسئله. مسـئوول/ مسـئول: املای این واژه به هردو شـکل آن درسـت اسـت. در عربی البته مسـئوول می نویسـند، اما در فارسی همیشه آن را با یک واو نوشـته اند. مُعتـَنی به/ متنابه: این واژه عربی اسـت و معنی آن، هـنگفت، مهم و قابل اعتنا اسـت و املای آن نیز به صورت معتنی به درسـت اسـت. منتها / منتهی: این دو واژه را در فارسی بهتر اسـت برحسـب تلفظ شـان بنویسـیم مانند: سـاختمان های این ناحیه هـمه بلند اسـت، منتها محکم نیسـت یا « این خیال باطل به جنون منتهی خواهد شـد» . وهله/ وحله: این کلمه را که به خط عربی وهـله می نویسـند ومعنای آن نوبت و دفعه اسـت، نباید وحله نوشـت، زیـرا که وحله در عربی و در فارسی معنایی ندارد. هیئت / هیأت: واژه ی هیئت عربی و به معنی شـکل و صورت چیزی و نیز به معنی عـده ودسـته ای از مردم است. جمع هیئت نیز هیأت اسـت و نباید یکی را به جای دیگری به کار برد. طوفان/ توفان:  اصل این کلمه یونانی اسـت و شکل های دیگر این واژه ی یونانی در بسـیاری از زبان های ارو پایی هم به کار می رود، چون آن که در زبان انگلیسی  Typhoon و در زبان فرانسوی Typhon به همین معنای طوفان به کار می رود.  در فرهـنگ معین  واژه ی طوفان  را که اسم و  معرب از کلمه یونانی اسـت به معنای باران بسـیار سـخت و شـدید و آب بسـیار که همه را بپـوشد وغرق کند و باد شـدید وناگهانی که موجب خسـارت و خرابی بناها و سـاختمانها شـود و سـبب تشـکیل امواج سـهمگین و مخرب گردد، و همچنان به معنای هر چیز بسـیار است که فراگیر باشـد مانند طوفان آتش یا  طوفان باد. اما در همان فرهنگ،  یک « توفان » هم  درفارسی هست که صفت فاعلی و از مصدر توفـیدن اسـت و به معنی شور و غوغا کننده، فریاد کننده و غُران  می باشد. پس برای تفکیک طوفان از توفان باید معنا های لغوی این واژه ها را  مد نظر قرار داد. @ganjefarsi
421640682377400267.mp3
229.7K
8⃣ تفاوت فطرت و فترت فِطرت به معنای سرشت و طبیعت فَترت دوره رکود و بی حاصلی @ganjefarsi
قسمت 7.mp3
321.1K
9⃣ رسوخ به معنای استوار بودن و محکم بودن است و راسخ به معنای استوار و محکم در حالی که ان را به معنای نفوذ کردن و رخنه کردن به کار میبرند که درست نیست @ganjefarsi
قواعد مختصر درست‌نویسی.pdf
211.3K
🔟 پیشنهاد ویژه جزوه قواعدی در باب درست نویسی اثر استاد اسلام پور @dastyarpazhoohesh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمومنین علیه السلام امید خدا به ما نویدی بدهد در عید غدیر اجر مزیدی بدهد از برکت ذکر یاعلی و صلوات حق با فرجش بر همه عیدی بدهد 🌺 عید سعید غدیر خم بر همه شیعیان اهل بیت و همراهان گرامی مبارک 🌺 @ganjefarsi
1⃣1⃣ معلم آگاه یکدیگر باشیم... این روزها وقتی به فضای مجازی سر می زنید، شاهد اضافه شدن روزافزون تعداد غلط ­های املایی هستید. ناراحت­ کننده­ است که چرا یک فارسی­ زبان؛ حتی نمی ­تواند شکل درست کلمات زبان خویش را بنویسد؟!  شاید بتوان موارد زیر را ازجملۀ عوامل آن دانست: 1. کتاب نخواندن یا ضعف در مطالعۀ کتاب مهم­ ترین علت، کتاب نخواندن است. هرچند بعضی از کتاب­ ها خود، اشتباه املایی دارند؛ ولی حجم بسیاری از کلمات آن­ها درست نوشته شده است. یکی از فواید مطالعه، آشنا شدن چشم با شکل صحیح کلمه ­هاست. همین آشنایی با کلمه­ ها از اشتباه نوشتن جلوگیری می­ کند. 2. عجله و فراموشی در خیلی از موارد، فرد شکل صحیح کلمه را می ­داند؛ ولی عجلۀ در تایپ و نوشتن یا فراموش کردن شکل صحیح  کلمه، باعث اشتباه آن شده است؛ بنابراین اگر سعی شود قبل از نهایی کردن نوشته، یکبار متن را با دقت بیشتری خواند، به­ راحتی می­توان از اشتباه ­نویسی جلوگیری کرد.   باید دقت داشته باشیم که غلط نوشتن بعضی از کلمه ­ها باعث تغییر معنای کلی جمله شده و چه­ بسا باعث سوءبرداشت و حتی توهین و بی­ احترامی به مخاطب می­ شود. 3. ترس از پرسش و تحقیق ممکن است فرد مطالعه داشته و متن را نیز بادقت خوانده و بررسی کرده باشد؛ ولی در درست بودن کلمه به­ هر علت تردید کند و به­ خاطر ترس از پرسیدن یا متهم شدن به بی­ سوادی، به ­دنبال شکل صحیح کلمه نگردد. برای رفع این مشکل، کافی است جست ­وجویی در کتاب­ های لغت و یا در فضای مجازی و سایت­ های مطمئن صورت گیرد. 4. معلم آگاه یکدیگر باشیم پیشنهاد و راهکار عملی این است که در رفع این غلط­ نویسی­ ها­ معلم آگاه یکدیگر باشیم. در خیلی از موارد، یک تذکر و یا یک یادآوری ساده، اشتباهی را اصلاح کرده و از ادامۀ آن جلوگیری می­ کند. برای رعایت این بند، دو نکته را حتماً رعایت کنیم:      1. حفظ حرمت و آبروی اشخاص و پرهیز از هرگونه تمسخر؛      2. آگاهی و اطلاع کامل فرد تذکردهنده از شکل صحیح کلمه.     همیشه این نکته را به یاد داشته باشیم: * یکی از راه­ های احترام گذاشتن به زبان فارسی، درست نوشتن آن است.   @ganjefarsi
1⃣2⃣ آزمایشـات: واژه آزمایش را که فارسی اسـت برخی از فارسی زبانان با " آت " عربی جمع می بندند که نادرسـت اسـت و باید با " ها" ی فارسی جمع بسته شود.  آزمایش ها درسـت اسـت.   *در جمع بستن واژه ها ی فارسی با " جات " نیز بیشتر مواقع همین گونه اشتباهات رخ می دهد، چرا که به نظر می رسد که  این نوع جمع فرقی با جمع با " آت " ندارد . اما برای نوشتن فارسی فصیح به تر است که این واژه ها نیز با " ها "جمع بسته شود، برای  احتراز از عربی مآبی . یعنی به جای: روز نامه جات ، کارخانجات ، نوشته جات ، شیرینی جات ، ترشیجات ، دسته جات ، میوه جات ، نقره جات و.... بهتر است بنویسیم : روزنامه ها ، کار خانه ها ، نوشته ها، شیرینی ها ، ترشی ها ، دسته ها ، میوه ها ، نقره ها . *از غلط های فاحش در همین زمینه یکی هم جمع بستن نام های جمع است... مانند تشکیلات که جمع تشکیل است و هنگامی که با : آت  آن را جمع می بندند ، جمع الجمع می شود،  از آن جمله اند : آثارها، اخبارها ، ارکان ها ، اعمال ها ، جواهرها یا جواهرات ، حواس ها ، عجایب ها ِ، منازل ها ، نوادرات ، امورات ، عملیات ها و دیگر، که شکل درست نوشتن وگفتن آن چون این  است : آثار، اخبار ، ارکان ، اعمال ، جواهر ، حواس ، عجایب، منازل ، نوادر ، امور ، عملیات و .. @ganjefarsi
فارسی-8.mp3
253.3K
1⃣3⃣ تفاوت دو واژه انتساب و انتصاب انتصاب به معنای گماشتن و نصب کردن انتساب به معنای نسبت داشتن و مرتبط بودن پس نباید به حای همدیگر به مار برده شوند @ganjefarsi
🪴با کلیک بر روی هر کدام از لینکهای زیر دیوان شعر آن شاعر را خواهید داشت. حافظ http://ganjoor.net/hafez خیام http://ganjoor.net/khayyam سعدی http://ganjoor.net/saadi فردوسی http://ganjoor.net/ferdousi مولوی http://ganjoor.net/moulavi نظامی http://ganjoor.net/nezami پروین اعتصامی http://ganjoor.net/parvin عطار http://ganjoor.net/attar سنایی http://ganjoor.net/sanaee وحشی http://ganjoor.net/vahshi رودکی http://ganjoor.net/roodaki ناصرخسرو http://ganjoor.net/naserkhosro منوچهری http://ganjoor.net/manoochehri فرخی http://ganjoor.net/farrokhi خاقانی http://ganjoor.net/khaghani مسعود سعد http://ganjoor.net/masood انوری http://ganjoor.net/anvari اوحدی http://ganjoor.net/ouhadi خواجوی کرمانی http://ganjoor.net/khajoo عراقی http://ganjoor.net/eraghi صائب تبریزی http://ganjoor.net/saeb شبستری http://ganjoor.net/shabestari جامی http://ganjoor.net/jami هاتف اصفهانی http://ganjoor.net/hatef ابوسعید ابوالخیر http://ganjoor.net/abusaeed بهار http://ganjoor.net/bahar باباطاهر http://ganjoor.net/babataher محتشم http://ganjoor.net/mohtasham شیخ بهایی http://ganjoor.net/bahaee سیف فرغانی http://ganjoor.net/seyf ملکه https://www.instagram.com/asalekhatereh فروغی http://ganjoor.net/forooghi عبید زاکانی http://ganjoor.net/obeyd امیرخسرو http://ganjoor.net/khosro شهریار http://ganjoor.net/ اسعد گرگانی http://ganjoor.net/asad فیض کاشانی http://ganjoor.net/feyz سلمان http://ganjoor.net/salman رهی http://ganjoor.net/rahi اقبال http://ganjoor.net/iqbal بیدل http://ganjoor.net/bidel نما نما http://www.namanema.com قاآنی http://ganjoor.net/ghaani کسایی http://ganjoor.net/kesayee عرفی http://ganjoor.net/orfi پست بالا گنجینه ای ازادب پارسی است که به محضر عزیزان هدیه میکنیم . با یک کلیک وارد دیوان شعر شاعران شوید.
پیجی جهت درست نویسی و فارسی صحیح https://instagram.com/dorostnevisii?igshid=YmMyMTA2M2Y=
اگر: به جای شوآف/شوعاف، بگویید خودنمایی؛ به جای بیزی، بگویید درگیر/مشغول؛ به جای جاج، بگویید داوری/قضاوت؛ به جای لوزر، بگویید بازنده؛ به جای اُردِر، بگویید سفارش/درخواست؛ قول می‌دهم همچنان باکلاس به نظر بیایید؛ آن‌قدر باکلاس که بتوانید یک مدرسه تاسیس کنید! 🗣 Reza Kadkhodazade @ganjefarsi
1⃣4⃣ راجب درست است یا راجع به؟ کلمه «راجب» یکی از رایج‌ترین غلط‌های املایی فارسی است که حتی افراد تحصیل کرده و معروف نیز به وفور آن را مرتکب شده اند. پاسخ کوتاه و سریع این است که «راجب» غلط است و «راجع به» صحیح است. چرا راجب غلط است و راجع به صحیح؟ برای درک بهتر این مطلب، به معنای کلمه باید دقت کنیم. «راجب» از ریشه عربی «رَجَبَ»‌ است و «ترجیب»‌ به معنای احترام گذاشتن، خوش‌آمد گویی و بزرگ داشتن است. البته خود کلمه «راجب» حتی در زبان عربی نیز هیچ کاربردی ندارد. اما «راجع» از ریشه «رَجَعَ» به معنای بازگشت است. ما وقتی می‌گوییم می‌خواهیم «راجع به» چیزی صحبت کنیم، منظورمان این است که می‌خواهیم به مطلبی بازگشت داشته باشیم و درباره‌اش صحبت کنیم. @ganjefarsi
1⃣5⃣ ✅ معذّب . طیب خاطر . مایه تأسف. باسمه تعالی. نعناع . سنکوپ. چرک نویس. اهتزار پرچم @ganjefarsi
درسنامه کاربردی نگارش و ویرایش1401.pdf
2.53M
📤درسنامه کاربردی نگارش و ویرایش •┈•✾•🍀🌺🍀•✾•┈• الفبای پژوهش ؛ @pajohesh_karbordi @ganjefarsi
1⃣6⃣ ❗️«عدم» یکی از پیش‌وندهای منفی‌ساز در زبانِ عربی است که گاهی در زبان فارسی دردسرساز است! دلیل هم داریم برایِ دردسرسازی‌اش. در جملهٔ ما تناقض و پیچیدگی در معنا ایجاد می‌کند. مثال: عدمِ وجودِ آب باعثِ خشک‌سالی می‌شود. («عدم» یعنی نیستی و نبود. «وجود» یعنی هستی و بود‌. ترکیبِ «عدمِ وجود» یعنی «نبودِ بود»! این ترکیبِ ناساز و متناقض، کلام را از سادگی و رسایی دور می‌کند.) ❓حالا چگونه از دستِ این «عدم» خلاص شویم؟ با استفاده از پیش‌وندهای منفی‌سازِ فارسی و کمی اندیشه‌کردن. ▪️عدم وجود آب 👈 بی‌آبی، نبودِ آب. ▫️عدم وجودِ نظارت 👈 نظارت‌نکردن، بی‌نظارتی، نبودِ نظارت. ▪️عدم وجودِ حمایت 👈 بی‌حمایتی، حمایت‌نکردن، حمایت‌نشدن. ▫️عدمِ وجودِ صداقت 👈 صداقت‌نداشتن، بی‌صداقتی، دروغ‌گویی. ▪️عدم رضایت 👈 نارضایتی، ناراضی‌بودن، راضی‌نبودن. ▫️عدم تمرکز 👈 بی‌تمرکزی، تمرکزنداشتن، تمرکزنکردن. ▪️عدم شفافیت 👈 شفاف‌نبودن. ▫️عدم تمایل 👈 بی‌میلی، مایل‌نبودن. عدم شرکت 👈 شرکت‌نکردن ▪️عدم حضور 👈 حضورنداشتن، غایب‌بودن. ▫️عدم مطابقت 👈 مطابق‌نبودن، یکسان نبودن. ▪️عدم قطعیت 👈 قطعی‌نبودن، نامشخص‌ بودن. ▫️عدم اطلاع 👈 اطلاع‌نداشتن، بی‌خبری، ناآگاهی. ▪️عدم نظارت 👈 بی‌نظارتی، نظارت‌نکردن. ▫️عدم تلاش 👈 تلاش‌نکردن. ▪️عدم توانایی 👈 ناتوانی. ▫️عدم آشنایی 👈 آشنانبودن. ▪️عدم داشتنِ دقت 👈 بی‌دقتی. ▫️عدم استعمال دخانیات 👈 پرهیز از دخانیات، مصرف‌نکردنِ دخانیات. •┈•✾•🍀🌺🍀•✾•┈• الفبای پژوهش ؛ @pajohesh_karbordi @ganjefarsi