📚📖 مطالعه
طاووس در نهج البلاغه
يكى از موضوعاتى كه در نهج البلاغه ذكر شده و گروهى درباره ى آن ايجاد شبهه كرده اند موضوع طاووس در يكى از خطبه هاى على عليه السلام مى باشد، مخالفان كه بيشتر متجددين هستند مى گويند: على بن ابى طالب از كجا طاووس را ديده بود كه اين چنين آن را وصف كند.
اين ها گفته اند: در عربستان طاووس زندگى نمى كند تا على آن را به بيند و وصف كند، از اين جهت بايد اين خطبه را مجعول تلقى كرد، البته اين گفته نيز مانند ساير گفته ها باطل است، و از روى بى اطلاعى و حدس و گمان گفته شده است.
اولا از كجا معلوم است كه در مكه و يا مدينه و يا منطقه ديگرى از حجاز و يا يمن كه على عليه السلام در آنجاها تردد داشت طاووس وجود نداشته است، و آن حضرت اصلا در مدت عمرش اين حيوان زيبا را مشاهده نكرده باشد، مگر ممكن نيست كسى طاووس را از جاى ديگر به آن جا برده باشد.
داستان فيل كه در قرآن مجيد ذكر شده، مگر در عربستان و حجاز فيل زندگى مى كرده است، لشكريان حبشه با خود فيل به حجاز بردند و مردم هم آن را ديدند، آيا نمى توان گفت: كسى از اهالى مكه و يا مدينه و يا جاى ديگر اين حيوان را در اختيار داشته است، طاووس به جهت زيبائى و ظرافتى كه دارد گروهى آن را دوست دارند و در باغ و منزل خود آن را نگهدارى مى كنند.
ابن ابى الحديد در شرح خودش در ذيل خطبه گويد: ممكن است اميرالمومنين عليه السلام در مدينه اين حيوان را نديده باشد، اما در كوفه و عراق كه از
اطراف و اكناف دنيا برايش هدايا مى فرستادند طاووس را ديده باشد، اشخاصيكه اين گونه اعتراض مى كنند مقام و منزلت و موقعيت او را درك نكرده اند.
علاوه بر اينها طاووس در اشعار عربى وارد شده است و اگر مردم عربستان با اين حيوان بيگانه بودند چگونه آن را در اشعار خود ذكر مى كردند روبه بن حجاج شاعر معروف گويد:
كما استوى، بيض النعام الاملاس
مثل الدمى تصوير هن اطواس
ديگر اين كه خطبه اى كه در نهج البلاغه در آن ذكر طاووس شده است مانند ساير خطبه هاى ديگر است كه در اين كتاب ذكر شده اند، آنها كه با اسلوب سخن و روش على عليه السلام آشنا هستند، اين خطبه را نيز مانند خطبه هاى ديگر مى دانند و گوينده آن جز على عليه السلام نيست.
منبع :سیری در نهج البلاغه ؛استاد شهید مرتضی مطهری
http://farsi.balaghah.net/content/%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87