📜 علم دینی و مسئله تاریخمندی تکیه بر سرشت تاریخی و فرهنگی علوم جدید غربی و به چالش گرفته شدن ادعای جهان شمولی و فرا تاریخی بودن آنها، مبتنی بر «تفکر‌ تاریخی» یا «تاریخی اندیشی» است که خود حاصل بصیرت انسان‌شناسانه و معرفت‌شناسانه‌ای است که در دل سنت متافیزیک غربی و بر اساس دیدگاه‌های خود متفکران و فیلسوفان بزرگ غربی و چهره های شاخصی چون هگل، نیچه، دیلتای و هایدگر شکل گرفته است. لذا، اگر صرف تکیه بر سرشت تاریخی و فرهنگی علوم جدید و غربی بودن آنها، به این معنا که این علوم در دوره تاریخی و قلمرو جغرافیایی و فرهنگی خاصی قوام یافته اند، از ارزش و اعتبار آنها می‌کاهد، پس بنابراین، خود این استدلال نیز که علوم جدید علومی تاریخی و فرهنگی و نه حقایقی جهانشمول و فراتاریخی هستند، بر اساس همان استدلال، یعنی تاریخی و فرهنگی بودن به تعبیر ساده تر، به دلیل همان غربی بودن ارزش و اعتبار خود را از دست می دهند. به تعبیر دیگر، باید گفته شود که تفکر تاریخی غربیان آبشخور ظهور ایده امکان تأسیس علوم غیر غربی، دینی یا اسلامی قرار گرفته است! پیروان ایده علوم دینی یا اسلامی، به دلیل سیطره تفکر جدلی کلامی بر دیدگاه‌هایشان، متوجه نیستند که روش، شمشیری دولبه است که با هر ضربه‌ای که به رقیب وارد می‌سازند ضربه‌ای نیز بر خودشان وارد می‌شود. آنان توجه ندارند که با همان روشی که به نقد علوم جدید غربی می‌پردازند، مدعیات خود آنان نیز مورد نقد قرار خواهد گرفت. به تعبیر ساده تر، اگر علوم جدید غربی، بر اساس مبانی تفکر تاریخی، یعنی تلقی هر گونه معرفت بشری به منزله امری محصول شرایط تاریخی و فرهنگی، علومی تاریخی و فرهنگی و نه حقایقی جهانشمول و فراتاریخی اند، نتیجه طبیعی آن نیز آن خواهد بود که اساسا علوم به اصطلاح دینی یا اسلامی نیز اموری تاریخی و فرهنگی و نه حقایقی مطلق، جهان شمول، ازلی و ابدی باشند، و این درست برخلاف ادعای خود حامیان ایده علوم دینی یا اسلامی مبنی بر مطلق، جهانی ازلی و ابدی بودن یعنی فرا تاریخی بودن خود حقایق دین اسلام است. بیژن #عبدالکریمی جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می‌گردد: 📘کتاب " تئولوژی،عقلانیت وعلوم انسانی جدید " نوشته بیژن عبدالکرمی 📗 کتاب "پرسش از امکان امر دینی در جهان معاصر" نوشته بیژن عبدالکریمی 📕کتاب " تئولوژی و تاریخ " نوشته بیژن عبدالکریمی @goftman_ir

🎧 پادکست گفتمان دکتر سید حمید #طالب_زاده 🔗 لینک شنیدن نسخه کامل👇 https://soundcloud.com/goftman_ir/niwekatv0x5z @goftman_ir

🎥 یکی از معانی عقل در #حکمت_اسلامی 🔺حجت الاسلام دکتر علی #لطیفی @goftman_ir

📜عالم عقل "...بنابراین انسان را مثالی جوهری است که در عالم اشباح قائم به نفس خودش است، و نیز مثالی عقلی و جوهری است که در عالم عقول قائم به ذات خودش می باشد، و کار در هریک از موجودات طبیعی نیز این گونه است، یعنی هر کدام را سه وجود است: اولی عقلی و دومی مثالی و سومی مادی. بدان که وجود عقلی از هر نوع، امکان ندارد که بیشتر از یکی و قابل شمار باشد، این بدان جهت است که اگر حقیقت، جزیک حد نوعی نداشته باشد، تعدد و شمار آن - جز از جهت ماده و یا از جهت سبب های خارجی اتفاقی و برخوردی - امکان پذیر نخواهد بود؛ اما دو وجود دیگر: در آن دو، کثرت و فزونی اعداد و شمار، از یک نوع جایز می باشد، خواه از جهت انفعالات مادۀ قابل باشد - چنان که در صورت های طبیعی است - و یا به واسطۀ جهات فعلیت ۔ چنان که در ادراکیّت است و آن را خیال حفظ می نماید، پس هر صورتی از یک نوع - مانند انسان - وقتی از این وجود و از تمثل خیالی مجرد و رها شد، به عالم عقل رسیده و اثرش بدانجا می انجامد، و چون صورت دیگری از همان نوع مجرد شود، به طوری که در تجرد بدان مقام رسد، وجودش در آنجا، غير از وجود اولی نیست و اثرش هم غیر از آن اثر نمی باشد، و همین طور در غیر این دو از آن نوع - چه سابق و پیشین و چه لاحق و پسین - اگرچه هزاران هزار صورت در این مقام باشد. پس از این بیان برهانی روشن شد که هرنوع طبیعی در این عالم را خواه دارای افراد فراوان نامحدود باشد و یا نوعی باشد که محدود در شخص باشد به صورتی عقلی است که در عالم عقلی ربانی قائم به ذات خودش می باشد - چنان که رأی و نظر افلاطون الهی است - و نپندارم در این زمان درازی که پس از او و کسانی که همطراز او بودند گذشته، کسی به فهم هدف و مقصود او رسیده و با یقین برهانی تفکر و اندیشه در مرام و نظریه او کرده باشد به جز یکی از فقرای گمنام منزوی (که خود مصنف قدس سره است)." صدرالدین محمد شیرازی #ملاصدرا جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می‌گردد: 📘کتاب "حکمت متعالیه در اسفار اربعه-جلد1" نوشته صدرالدین محمد شیرازی 📙کتاب "اتحاد عاقل و معقول" نوشته علامه حسن حسن زاده آملی 📗کتاب "هستی و هبوط" حمید پارسانیا @goftman_ir

🎞 سنت در بیان هانری کربن 🔺 دکتر انشاءالله #رحمتی @goftman_ir

🔺متافیزیک و انسان جدید 🔺دکتر مهدی #بنایی @goftman_ir

📜متافیزیک و انسان مدرن تاریخ متافیزیک، تاریخ در حجاب رفتن هستی و به محاق فراموشی رفتن آن است؛ تاریخی که دیگر به هستی نمی‌پردازد و اموری چون ایده‌های افلاطونی و جوهر ارسطویی و.. را جایگزین آن می‌کند. این غفلت از هستی در شکل کامل شده خود با آغاز شدن عالم تجدد و علم مدرن ظهور یافته است. هایدگر بر این باور است که اساسا لفظ «فیزیک» که در کلمه «متافیزیک» آمده، در زبان یونانی همان «Phuisis» است که به معنای «هستی» است و از این رو «متا» که دلالت پر فراروی و گذر می‌کند، نشان می‌دهد که «متافیزیک» سخن و دانشی است که «فراتر از هستی» می‌رود و به نوعی هستی را پشت سر می‌گذارد و مورد غفلت قرار می‌دهد. Phuisis از کلمه «phuein» اخذ شده است که در اصل به معنای «پدید آمدن» و«رشد یافتن» است و هر چند در این معنا، پدید آمدن و رشد یافتن طبیعی هم موردنظر است،اما به آن محدود و منحصر نمی‌شود. اما این واژه به تدریج در اثر گذار از دنیای یونانی به قلمروی اندیشه‌های رومی و لاتینی به معنای «Physica» تغییر بافته و بر طبیعت و شناسایی «طبیعت» اطلاق شده است به عبارتی، در زبان لاتینی و براساس آنچه تفکر متافیزیکی اقتضا آن را داشته است. دیگر Phuisis معنای صریح هستی را نمی‌دهد،بلکه به عنوان Physica به راه‌های شناسایی «natura» یا همان طبیعت محدود می‌شود و اثری از هستی در آن باقی نمی‌ماند و رشد یافتن و پدید آمدن هم به پدید آمدن و رشد یافتن طبیعی محدود و منحصر می‌شود. البته در اندیشه ارسطو هنوز معنای باستانی Phusls مدنظر است و او در کتاب فیزیک خود در پی راهیابی به فهم هستی هستندگان است اما چنین وضعی استوار نمانده و براساس تحولات تاریخی، دچار تحول و دگرگونی شده است، تا آنجا که در جهان مدرن، فیزیک به قلمرو و حدود علم طبیعت منحصر می شود و دیگر هر ارتباط محتملی میان این واژه با اصل يونانی آن که هستی بوده از بین می رود. در عالم تجدد، فیزیک چنان در معنای طبیعت و موجودات طبیعی منحصر شده که تصور می رود اساسا ما با شناخت موجودات طبیعت و هستندگانی که در عرصه طبیعت هستند دیگر هیچ نیازی به آن نداریم که به بحث از هستی بپردازیم. مهدی #بنایی جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد: 📘کتاب "متافیزیک چیست؟" نوشته مارتین هایدگر ترجمه سیاوش جمادی 📕کتاب "کانت و مسئله متافیزیک" نوشته مارتین هایدگر ترجمه مهدی نصر 📗 کتاب " تاریخ فلسفه غرب: از آغاز دوره یونانی تا پایان قرون وسطی" نوشته مهدی بنایی @goftman_ir

🎧 #پادکست گفتمان دکتر سید محمد تقی #طباطبایی با موضوع رنسانس و عقلانیت مشترک @goftman_ir

🎞 سرگرمی و انسان جدید 🔺 علیرضا شفاه @goftman_ir

🔺تئولوژی و سرآغاز اندیشیدن در یونان 🔺دکتر سید محمدرضا #بهشتی @goftman_ir

📜 تئوس در اندیشه #یونان باستان ارسطو وقتی می‌خواهد طالس را معرفی کند، می‌گوید طالس معتقد بود که آرخه یا مبدأ همه چیز آب است و یا جمله‌ی معروف دیگر طالس را ذکر می‌کند که: همه چیز مملو از خدایان است، شاید به این دلیل که...؛ یعنی این سخن نیاز به نوعی توجیه و استدلال دارد. هم میتولوگ‌های قدیم و هم فیلسوفان قدیم به دنبال آرخه، مبدأ یا «از کجایی» بوده‌اند، ولی سخن اسطوره گویان نیازی به «شاید به این دلیل که...» نداشت. «خدا» را در اندیشه ی یونان باستان نباید لزوما با تلقی از خدا در ادیان ابراهیمی منطبق کرد. خدا در یونان باستان چند خصوصیت دارد: اولا، نیرو و قدرتی است جاودانه -هرچند لزوماّ أزلی نیست ولی ابدی است- بر خلاف انسان که موجودی است میرا. ثانیا نیرویی است قاهر بر ما که در مواجه‌ی با آن از ما سلب اختیار می‌شود و ثالثا در زندگی ما دخیل است. این سه خصوصیت را هر پدیده یا موجودی داشته باشد، «خدا» خوانده می شود. اگر رودخانه قوی‌تر از انسان است و همیشه هست و جاریست و در زندگی انسان نقش ایفا می‌کند، یک تئوس یا تئا به آن نسبت داده می‌شود. یا چون به هنگام نبرد، روح جنگ حاکم می‌شود و انسان‌ها تحت تأثیر گریزناپذیر آن قرار می‌گیرند و لذا بر آنها غالب و قاهر است، آرس یا خدای جنگ مطرح می‌شود. به همین ترتیب، در اسطوره با خدای باد و خورشید و ستارگان روبه رو می‌شویم، همانطور که خدای کینه و عشق و حسد و نظایر آن را داریم. اساساً حقیقت، خودش را در ظهورهای مختلفی آشکار می‌کند، گاهی عقلی، گاهی علمی و گاهی هم اسطوره‌ای. لذا اسطوره‌، همانند سایر ظهورهای دیگر وجود، از حقیقت بی‌بهره نیست. به‌علاوه، لزوماً قائم به افراد و امری سوبژکتیو نیست و همه‌ی انسان‌ها کم‌وبیش این نحوه‌ی برقراری نسبت با وجود را دارند و با آن زندگی می‌کنند. این حقیقت فارغ از اختیار انسان است. درست است که «با» انسان ظهور آن حقیقت ممکن می‌شود، ولی تفاوت بسیاری در میان است که بگوییم «با» انسان محقق می‌شود یا این‌که «به‌وسیله»ی انسان تحقق پیدا می‌کند که دیگر نگاهی منحصراًً سوبژکتیو نیست. دکتر محمدرضا #بهشتی جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد: 📕کتاب "نخستین فیلسوفان یونان " نوشته شرف الدین خراسانی 📗کتاب " گذر از جهان اسطوره به فلسفه" نوشته محمد ضیمران 📙کتاب " جدال عقل و اسطوره در یونان باستان" نوشته پژمان گلچین @goftman_ir

🔺محدودیت های تخصصی شدن علم جدید 🔺دکتر مهدی #گلشنی @goftman_ir