🕋 احکام و مناسک حج
🔷 مستحبات سعی :
🔺 ۱ - پس از نماز طواف و قبل از سعی ، مقداری آب زمزم بیاشامد و بر سر و پشت و شکم خود بریزد و بگوید :
اللهُمَّ اجعَلهُ عِلماً نافِعاً وَ رِزقاً واسِعاً وَ شِفاءً مِن کُلِّ داءٍ وَ سُقمٍ
🔺 ۲ - سپس نزد حجر الاسود بیاید و استلام کند ( درصورت ازدحام ، از دور اشاره نماید )
🔺 ۳ - از حجر الاسود با آرامش و متانت بسوی کوه صفا حرکت نماید و بر صفا بایستد و به کعبه نظر کند
🔺 ۴ - بر کوه صفا ، توقف طولانی نماید
🔺 ۵ - بر کوه صفا درحالیکه رو بسوی رکن حجر الاسود دارد ، حمد و ثنای الهی بگوید و نعمتهای الهی را بیاد آورد و اذکار و دعاهای توصیه شده از معصوم (ع) را بخواند
🔺 ۶ - پیاده سعی نماید
🔺 ۷ - بر کوه صفا و مروه و هنگام سعی بسیار دعا کند
🔺 ۸ - برای آقایان مستحب است ، محدوده چراغهای سبز را بصورت « هَروَله » حرکت کنند ( در سالن صفا و مروه ، نزدیک به کوه صفا ، محدوده ای است که با چراغ سبز مشخص شده است ، فقط برای آقایان مستحب است که در اینجا بصورت « هَروَله » حرکت کنند )
@hamsafarehaj
🕋 احکام و مناسک حج
🔷 مسائل سعی :
🔺 ۱ - هنگام سعی ، پاک بودن بدن و لباس واجب نیست ( پس اگر بین سعی ، بدن یا لباسش نجس شد ، ادامه دهد و سعی او صحیح است )
🔺 ۲ - هنگام سعی ، داشتن وضو و غسل واجب نیست ( پس اگر بین سعی وضویش باطل شد اشکالی ندارد )
🔺 ۳ - محل انجام سعی ، مسجد نیست پس افراد معذور می توانند در آن حضور پیدا کنند و سعی انجام دهند
🔺 ۴ - انجام سعی بصورت سواره چه با محمل یا چرخ یا غیر آن ، حتی در حالت اختیار جایز است اما راه رفتن افضل است
🔺 ۵ - تاخیر سعی از طواف و نماز آن ( چه با عذر و چه بدون عذر ) تا شب ( یعنی پایان شب ) جایز است اما در حالت اختیار نباید انجام سعی را به
فردا بیندازد البته احتیاط در این است که سعی را از طواف و نماز آن به تاخیر نیندازد
🔺 ۶ - حکم استحباب برای سعی نیست پس سعی مستحبی وجود ندارد و فقط سعی بصورت واجب در عمره مفرده ، عمره تمتع و حج انجام می شود
۷ - سعی در عمره تمتع ، هم رکن و هم واجب است و اگر کسی در عمره تمتع چه « با علم » و چه « از روی جهالت » بصورت عمدی سعی را انجام نداد تا اینکه وقت جبران آن گذشت ، عمره تمتع او باطل است
🔺 ۸ - اگر کسی سعی را فراموش کند و تقصیر نماید ، از احرام خارج شده است اما هر وقت یادش آمد ، باید سعی را انجام دهد
@hamsafarehaj
🔴 آشنائی با اماکن مشاعر حج
🔺 سرزمین عرفات
۱- عرفات ، سرزمینی است با مساحت تقریبی ۱۸ کیلومتر مربع که در حدود ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر مکه ، در مسیر مکه به طائف واقع شده است
کسانی که از مکه عازم عرفات هستند ابتدا از کنار « سرزمین منی » و سپس « سرزمین مشعرالحرام » عبور می کنند تا در نهایت وارد عرفات شوند
۲- عرفات از سمت شمال شرقی که بوسیله کوه « سعد » احاطه شده ، تا جنوب شرقی و جنوب آن نیز توسط سلسله کوههای « أم الرضوم » محصور شده است ، اما شمال ، شمال غربی و غرب سرزمین عرفات ، دشت وسیعی بوده که بسوی حرم امن الهی و شهر مکه قرار داشته و حجاج از این سمت وارد عرفات شده و پس از انجام مناسک باز می گردند
۳- یکی از خصوصیات سرزمین عرفات این است که خارج از منطقه « حرم امن الهی » بوده و پشت « وادی عرنه » که از مرزهای حرم امن الهی است ، واقع شده درحالیکه « مشعر » و « منی » داخل حرم امن الهی می باشند
امروزه ، محدوده سرزمین عرفات با تابلوهای زرد رنگ « بدایة عرفات » مشخص و علامت گذاری شده است
۴- حجاج وظیفه دارند هنگام انجام اعمال حج تمتع ، پس از محرم شدن در شهر مکه ، از ظهر تا مغرب روز نهم دی الحجه ( روز عرفه ) در سرزمین عرفات حضور پیدا کنند و به دعا و نیایش و مناجات با خدا بپردازند
۵- حجاج و میهمانان الهی ، پس از پوشیدن لباس احرام در مکه ، از محدوده حرم خارج می شوند و به سرزمین عرفات می آیند و پس از دعا و عبادت و درخواست توبه و بخشش از خداوند متعال ، با روح پاک و گناهان بخشیده شده به حرم امن الهی باز می گردند و با انجام بقیه اعمال حج برای زیارت خانه خدا حرکت می کنند ،
به واقع سرزمین عرفات ، مکانی برای بخشش و آمرزش و طهارت روح و روان انسان است
۶- سرزمین عرفات ، محل حضور حضرت آدم (ع) ، ابراهیم (ع) ، اسماعیل (ع) و پیامبرانی که پیش از اسلام به سرزمین امن الهی قدم گذاشتند و سپس محل عبادت و مناجات پیامبر گرامی اسلام (ص) ، حضرت فاطمه (س) و ائمه معصومین (ع) بوده و اکنون نیز هرساله شاهد حضور و مناجات و راز و نیاز امام زمان (عج) می باشد
۷- در حج تمتع ، وظیفه واجب حجاج ، فقط حضور در سرزمین عرفات است اما وظائف مستحب حجاج :
توبه و استغفار ،
ذکر خدا و دعا و مناجات ،
درخواست حوائج برای خود و دیگران ،
خواندن امام حسین (ع) در روز عرفه ،
خواندن دعاهای امام سجاد (ع) و انجام عبادات و دعاهای دیگری که توسط امامان معصوم (ع) توصیه شده است
۸- وقوف عرفات ، فرصت بی نظیری است که شاید در زندگی انسان دیگر تکرار نشود :
حضور در دریای بی انتهای رحمت و مغفرت الهی ،
در کنار ولی و حجت خدا بودن ،
همنشین حجاج و مهمانان خدا بودن ،
وعده آمرزش و استجابت دعا داشتن از سوی خدا ، شرایطی است که فقط در سرزمین عرفات مهیا است
@maarefhaj_mashaer
موقعیت سرزمین عرفات ، در ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر مکه ، در مسیر مکه به طائف :
۱- علامت سبز : مسجد الحرام
۲- علامت زرد : سرزمین عرفات
@maarefhaj_mashaer
تصویر هوایی از سرزمین عرفات :
کوه « جبل الرحمة » در بالای تصویر ،
به همراه خیمه ها و مکان های اقامت حجاج دیده می شود
@maarefhaj_mashaer
🕋 اسرار و معارف حج
🔷 ویژگیهای حرم امن الهی :
« چگونگی تعیین حدود حرم »
📚 احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطى گفت: از حضرت ابا الحسن الرضا علیه السلام راجع به حرم و نشانه هایش سؤال کردم :
چرا برخى از آنها نزدیکتر از بعضى بوده و بعضى از برخى دورتر می باشند؟
حضرت فرمودند : حق تبارك و تعالى وقتى آدم علیه السلام را از بهشت فرو فرستاد روى کوه ابو قبیس قرارش داد، وى از وحشتى که در او پیدا شده بود به حق عزّ و جل شکایت کرده و عرضه داشت آنچه را که در بهشت می شنیدم اینجا نمی شنوم ، خداوند متعال یاقوت سرخى را از بهشت فرو فرستاد و آن را در مکانى که امروز بیت هست قرار داد، جناب آدم علیه السلام دور آن طواف می نمود و نور آن به نشانه هایى که امروز به عنوان حدود حرم نصب شده می رسید پس اعلام و نشانه هاى امروزى منتهى الیه شعاع نورهاى آن یاقوت بوده که حق تعالى آنها را حدّ حرم قرار داده است
( علل الشرائع ، ج۲ ، ص۴۲۰ )
@hamsafarehaj
🕋 حج در قرآن
🔷 فضیلت مسجد الحرام ،
آغاز سفر معراج از مسجد الحرام
📚 سوره اسراء آیه ۱ :
سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ
ترجمه :
پاك و منزه است خدائي كه بنده اش را در يك شب از مسجد الحرام به مسجد اقصي كه گرداگردش را پر بركت ساختيم برد ، تا آيات خود را به او نشان دهيم او شنوا و بيناست.
@hamsafarehaj
🕋 حج در احادیث
🔷 آغاز سفر معراج از مسجد الحرام
📚 یادآوری چند نکته :
۱ - معراج پیامبر (ص) پس از بعثت در آخرین سالهای حضور آن حضرت در مکه و قبل از هجرت به مدینه صورت گرفت و مسجدالحرام مکان مقدسی است که پیامبر (ص) سفر معنوی خود را از آن آغاز نمودند
۲ - پیامبر اکرم (ص) پس از خواندن نماز عشاء به همراهی جبرئیل بر وسیله ای بنام « بُراق » سوار شده و از مسجد الحرام بسوی مسجد الاقصی حرکت نمودند سپس از مسجد الاقصی بسوی آسمانها بالا رفتند و پس از آن به مسجد الاقصی بازگشته و از آنجا به مکه برگشتند و حضرت نماز صبح خود را در مکه اقامه نمود
۳ - پیامبر اکرم (ص) در مسیر مسجد الحرام تا مسجد الاقصی ، در « مدینه » ، « مسجد کوفه » ، « طور سینا » و « بیت اللحم زادگاه حضرت عیسی (ع) » توقف نمود و نماز خواند
۴ - پیامبر (ص) در این سفر با مشاهده عظمت آسمانها و شگفتیهای خلقت ، دیدار با انبیاء (ع) ، مشاهده ملائکه و مأموران الهی و حضور در منازل و مقامات خاص الهی ، با جسم و روح خویش این مأموریت الهی را با موفقیت پشت سر گذاشت
۵ - آن حضرت پس از بازگشت ، درباره این سفر با مردم سخن گفتند و آنها از ایشان درخواست نشانه ای برای اثبات
گفته های خویش نمودند و حضرت از کاروانی که در مسیر شام به مکه شتر خود را گم کرده بودند و در جستجوی آن بودند خبر دادند و همچنین درباره خصوصیات مسجد الاقصی و بازار و مردم شام برای مردم مکه مطالبی گفتند که در نتیجه گروهی باور نمودند و در برابر پیامبر (ص) تسلیم شده و ایمان آوردند اما گروهی دیگر همچنان انکار کردند و ایمان نیاوردند
@hamsafarehaj
🕋 حج در احادیث
🔷 آغاز سفر معراج از مسجد الحرام
📚 ثابت بن دینار گفت :
از امام سجاد علیه السلام پرسیدم :
آیا خداوند دارای مکان است و با مکان توصیف می شود ؟
فرمود خداوند برتر است از اینکه مکان داشته باشد ،
عرض کردم پس شب معراج که پیامبر (ص) به آسمان برده شد ( آن حضرت چه چیزی مشاهده نمود ) ؟
فرمود خداوند او را به آسمان برد تا خلقت عظیم آسمانها و شگفتیهای آن را به پیامبر (ص) نشان دهد ......
( علل الشرائع ، ج۱ ، ص۱۳۱ )
@hamsafarehaj
🕋 حج در احادیث
🔷 آغاز سفر معراج از مسجد الحرام
📚 امام صادق علیه السلام ،
درباره آیه « وَ ما تُغْنِی الْآیاتُ وَ النُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لا یُؤْمِنُونَ » فرمود :
شبی که پیامبر (ص) به معراج برده شد جبرئیل به همراه بُراق نزد پیامبر (ص) آمد و حضرت بر بُراق سوار شد و به بیت المقدس رسید و با انبیاء الهی دیدار نمود سپس به مکه بازگشت و درباره این سفر و چگونه به بیت المقدس رفتن و بازگشت به مکه با اصحاب سخن گفت و فرمود نشانه آن اینکه دیدم شتر ابوسفیان کنار آب فلان قبیله ایستاده بود و اهالی کاروان بدنبال آن می گشتند مردم مکه با یکدیگر گفتند از شما هرکدام به شام سفر کرده اید و با آنجا آشنا هستید از او بپرسید دروازه های شام و بازار و تاجران آن چگونه بودند ، عده ای از آنان پرسیدند ای رسول خدا شام و بازار آن چگونه بود ، جبرئیل به پیامبر (ص) گفت به شام که در برابر دیدگان شما است بنگرید ، حضرت فرمود کدامیك درباره شام سوال کردید ؟
چند تن از آنان پیش آمدند و از شام پرسیدند و حضرت همه سوالاتشان را پاسخ داد اما در مقابل فقط اندکی از آنان ایمان آوردند و این همان کلام الهی است که می فرماید « این آیات و انذارها به حال کسانی که ایمان نمی آورند مفید نخواهد بود » ، سپس امام صادق (ع) فرمود به خدا پناه می بریم از اینکه به خدا و رسولش ایمان نیاوریم ، ما به خدا و رسولش ایمان آوردیم
( الکافی ، ج۸ ، ص۳۶۴ )
@hamsafarehaj
🕋 حج در ادعیه
🔺 مستحبات و دعای نماز طواف
🔹 امام صادق علیه السلام فرمودند :
هنگامیکه طواف را به پایان رساندی ، نزد مقام ابراهیم (ع) بیا ، و مقام را جلوی خود قرار بده :
🔸 دو رکعت نماز (طواف ) بخوان ،
🔸 در رکعت اول ( بعد از حمد ) ، سوره قل هو الله احد ، را بخوان
🔸 در رکعت دوم ( بعد از حمد ) ، سوره قل یا ایها الکافرون ، را بخوان ...
🔸 ( بعد از نماز ) حمد و ثنای الهی بگو ،
و صلوات بر پیامبر (ص) بفرست ،
🔸 و از خدا بخواه که نمازت را قبول فرماید ....
📚 الکافی ، ج۴ ، ص۴۲۳ ، ح۱ ، شیخ کلینی ، قرن چهارم هجری
🔹 بعد از نماز طواف ، این دعا را بخوان :
« الْحَمْدُ لِلَّهِ بِمَحَامِدِهِ كُلِّهَا عَلَى نَعْمَائِهِ كُلِّهَا حَتَّى يَنْتَهِيَ الْحَمْدُ إِلَى مَا يُحِبُّ رَبِّي وَ يَرْضَى اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَقَبَّلْ مِنِّي وَ طَهِّرْ قَلْبِي وَ زَكِّ عَمَلِي »
📚 من لا یحضره الفقیه ، ج۲ ، ص۵۳۴ ، شیخ صدوق ، قرن چهارم هجری
🔹 شخصی بنام « أزدی » می گوید :
همراه امام صادق (ع) طواف می کردم ، هنگامیکه طواف حضرت به پایان رسید ، دو رکعت نماز طواف خواندند و سپس به سجده رفتند و فرمودند :
« سجَدَ وَجْهِي لَكَ تَعَبُّداً وَ رِقّاً وَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ حَقّاً حَقّاً الْأَوَّلُ قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ وَ الْآخِرُ بَعْدَ كُلِّ شَيْءٍ وَ هَا أَنَا ذَا بَيْنَ يَدَيْكَ نَاصِيَتِي بِيَدِكَ فَاغْفِرْ لِي إِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذَّنْبَ الْعَظِيمَ غَيْرُكَ فَاغْفِرْ لِي فَإِنِّي مُقِرٌّ بِذُنُوبِي عَلَى نَفْسِي وَ لَا يَدْفَعُ الذَّنْبَ الْعَظِيمَ غَيْرُك »
📚 بحارالانوار ، ج۹۶ ، ص۲۱۳ ح۱
🔹 امام زمان (عج) فرمودند :
امام سجاد (ع) پس از نماز به سجده شکر می رفتند و می فرمودند :
« يَا كَرِيمُ ، مِسْكِينُكَ بِفِنَائِكَ ،
يَا كَرِيمُ ، فَقِيرُكَ زَائِرُكَ حَقِيرُكَ بِبَابِكَ ،
يَا كَرِيم »
📚 بحارالانوار ، ج۹۶ ، ص۲۱۶ ، ح۱۳
@hamsafarehaj