⬅️یکصد و چهاردهمین جلسه گروه علمی فلسفه مجمع عالی حکمت اسلامی با موضوع “رابطه قبر و برزخ از منظر ادله نقلی” با ارائه حجت الاسلام سید محمد مهدی نبویان – چهارشنبه 21 اردیبهشت 1401 :
🔸برزخ در لغت به معنای هر چیزی است که حائل میان دو شیء باشد.[۱] اما در اصطلاح به معنای عالَمی است که میان دنیا و آخرت قرار دارد و انسان ها پس از مفارقت از دنیا و پیش از محشور شدن در قیامت در آن عالَم دارای حیات هستند که حیات برزخی نام دارد.
مقصود از قبر نیز آن مکانی است که بدن انسان در آن قرار می گیرد؛ خواه گودالی باشد که غالباً انسان ها در آن دفن می شوند، یا هر مکان دیگر؛ زیرا ممکن است بدن انسان اصلاً دفن نشود، یا سوزانده شود، یا در دریا غرق شود و یا به هر شکلی تجزیه شود، ولی به هر حال، مواد بدن انسان در یک مکانی قرار می گیرد که آن مکان، قبر آنهاست. البته قبر می تواند مادی و یا مثالی باشد؛ زیرا قبر مادی نیز مانند سایر موجودات مادی، یک وجود مثالی دارد که همان قبر مثالی است. قبر مادی، مکانی است که بدن مادی در آن قرار می گیرد و قبر مثالی، مکانی[۲] است که بدن مثالی در آن قرار می گیرد. روح انسان در عالَم برزخ همراه با بدن مثالی در قبر مثالی قرار دارد و بدن مادی انسان نیز در قبر مادی قرار دارد؛ لذا انسان دارای دو قبر است: قبر مادی که مکان قرار گرفتن بدن مادی است و قبر مثالی که مکان قرار گرفتن بدن مثالی است. در روایات نیز برخی ویژگی ها مربوط به قبر مادی و برخی ویژگی ها مربوط به قبر مثالی است. شایان ذکر است ملاک اینکه کدام ویژگی برای قبر مادی است و کدام ویژگی برای قبر مثالی، عقل است؛ زیرا برخی ویژگی ها با قبر مادی سازگارند و برخی ویژگی ها با قبر مثالی.[۳]
در برخی روایات، برزخ به قبر تطبیق شده است:
«عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ، قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (عليه السلام): … وَ مَا الْبَرْزَخُ؟ قَالَ: الْقَبْرُ مُنْذُ حِينِ مَوْتِهِ إِلى يَوْمِ الْقِيَامَةِ».[۴]
«قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام): الْبَرْزَخُ الْقَبْرُ وَ فِيهِ الثَّوَابُ وَ الْعِقَابُ بَيْنَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَة».[۵]
از این روایات استفاده می شود که ارتباط عمیقی میان عالَم برزخ و عالَم قبر وجود دارد. اما این ارتباط چگونه است؟
1. دیدگاه عینیت برزخ و قبر
برخی اندیشمندان این ارتباط را آن قدر قوی می دانند که به نظر آنها اساساً برزخ و قبر از دیدگاه آیات و روایات یکی هستند به نحوی که گاهی از آن به عالَم قبر و گاهی به عالَم برزخ یاد می شود.[۶]
2. دیدگاه مقارنت برزخ و قبر
به نظر می رسد آنچه از مجموعه ادله به نظر می رسد آن است که برزخ در این روایات در همان معنای لغوی و اصطلاحی ـ که برگرفته از معنای لغوی است ـ به کار رفته است، یعنی مقصود از برزخ، همان حیات خاصی است که حد فاصل میان حیات دنیوی و حیات اخروی است که از روز مرگ شروع می شود و تا روز قیامت ادامه دارد. بنابراین، هرچند عالَم برزخ و قبر با یکدیگر ارتباط دارند، ولی عین هم نیستند. عالَم برزخ، عالَمی است که انسان ها پس از حیات دنیوی و پیش از حیات اخروی، نوعی از حیات را در آنجا تجربه می کنند و در این عالَم، روح انسان با بدن مثالی است. اما قبر آن مکانی است که بدن انسان در آن قرار می گیرد که این مکان اگر به لحاظ بدن مادی در نظر گرفته شود، قبر مادی است و اگر به لحاظ بدن مثالی در نظر گرفته شود، قبر مثالی است. در عالَم برزخ، روح انسان با بدن مثالی خود در قبر مثالی قرار دارد و در این میان با قبر مادی نیز ارتباط دارد؛ و به جهت همین ارتباط است که برخی روایات به قبر مادی اشاره کرده اند و برخی دیگر به قبر مثالی...
ادامه در لینک زیر:
🌐https://hekmateislami.com/?p=13202
@hekmateislami
🔴 تمدید مهلت ارسال مقالات کنگره بین المللی علامه طباطبایی
🔹با توجه به درخواست جمعی از نویسندگان و پژوهشگران نسبت به تمدید مهلت ارسال مقالات کنگره بین المللی علامه طباطبایی با موافقت دبیر علمی و دبیرخانه کنگره، آخرین مهلت ارسال چکیده ۱۵ خرداد ۱۴۰۱ و آخرین مهلت ارسال اصل مقالات ۳۱ خرداد ۱۴۰۱ تعیین شد.
🔸علاقه مندان می توانند چکیده و اصل مقالات خود را حداکثر تا تاریخ های اعلام شده به آدرس زیر ارسال فرمایند.
🌐http://allameh1400.com/fa/
@hekmateislami
⬅️ برگزاری دهمین پیشنشست علمی کنگره بینالمللی علامه طباطبایی
🔹دهمین پیشنشست کنگره بین المللی علامه سیدمحمدحسین طباطبایی به همت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان و با همکاری دبیرخانه کنگره، چهارشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ در سالن اجتماعات ابن سینا دانشکده داروسازی دانشگاه آزاد اسلامی دامغان برگزار شد.
در این محفل علمی محمدباقر خراسانی دبیر اجرایی کنگره بینالمللی علامه طباطبایی با اشاره به شخصیت تأثیرگذار و والای علامه طباطبایی در دوران معاصر، به دوران زندگانی علامه اشاره و بیان داشتند: دوران زندگانی پربرکت علامه به چهار مقطع تقسیم میشود:
مقطع اول: تولد و زندگی در تبریز که از سال ۱۲۸۱ تا ۱۳۰۴ به طول انجامید.
مقطع دوم: هجرت به نجف که از سال ۱۳۰۴ تا ۱۳۱۴ میباشد.
مقطع سوم: برگشت به تبریز که از سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۵ میباشد.
مقطع چهارم: هجرت به قم که از سال ۱۳۲۵ تا زمان رحلت یعنی ۲۴ آبان ۱۳۶۰ میباشد.
در هر کدام از این چهار مقطع زمانی نکات قابل توجه و تأثیرگذاری از زندگی علمی و اخلاقی علامه سراغ داریم که میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
ایشان یکی از عوامل موفقیت علامه را توسل به اهل بیت(ع) دانستند و بیان کردند زمانی که مرحوم علامه طباطبایی به همراه برادر خود مرحوم آیتالله آقاسید محمدحسن الهی در سال ۱۳۰۴ برای ادامه تحصیل وارد نجف میشوند به حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) متوسل میشوند و استمداد می طلبند که استاد و مسیری درست برای ایشان تعیین شود و عنایت بفرمایند. لذا در همان روزهای اول عارف واصل حضرت آیتالله قاضی طباطبایی به ایشان میرسند و می فرمایند شما از حضرت علی(ع) چیزی خواستید و عرض حال کردید؟ حضرت مرا فرستادند. از این پس هفتهای دو جلسه با هم خواهیم داشت. مرحوم قاضی(ره) در همان جلسه اول سه توصیه بسیار مهم به شاگرد خود علامه طباطبایی داشتند که این سه توصیه تا پایان عمر تأثیر بسیار شگرفی در زندگی فردی، اجتماعی و علمی علامه داشته است: ۱. اخلاصت را بیشتر کن؛ ۲. برای خدا درس بخوان؛ ۳. زبانت را هم بیشتر مراقبت نما.
تأثیر این سه توصیه را حتی در شاگردان خاص علامه هم میتوانیم ببینیم که بسیار بر زبان خود مراقبت دارند و اخلاص محور کارها و فعالیتهای آنان است.
دبیر اجرایی کنگره بینالمللی علامه طباطبایی با اشاره به رابطه استاد و شاگردی مرحوم آیتالله قاضی با آیتالله طباطبایی، یکی از آسیبهای فضاهای علمی را کم مرتبط بودن شاگردان با اساتید دانستند که این آسیب در روند رشد و تکوین شخصیت علمی و اخلاقی شاگرد بیتأثیر نخواهد بود؛ لذا حوزههای علمیه و دانشگاهها مناسب است برای رفع این آسیب چاره اندیشی کنند.
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به مقطع چهارم زندگانی علامه اشاره کرد و گفت: علامه طباطبایی در سال ۱۳۲۵ وارد شهر مقدس و حوزه علمیه قم میشوند و با وجود مشکلات فراوان اقتصادی و معیشتی کارِ تدریس، تألیف و پرورش شاگردان را آغاز کردند و با رصد نیازهای علمی آن مقطع، ضمن توجه به فقه و اصول که دروس رایج حوزه های علمیه بود، بیشترین توجه و تمرکز خود را بر تفسیر و فلسفه گذاشتند که الحق والانصاف این موقعیتشناسی و زمانشناسی علامه سبب شد نگاهی نو به تفسیر قرآن کریم صورت گیرد که ماحصل آن رویکرد عاقلانه، تفسیر بزرگ المیزان است، ضمن اینکه این دور اندیشی علامه سبب شد حکمت و فلسفه در ایران مجدداً احیاء و جریان فلسفه ایرانی اسلامی بهصورت قدرتمند ظاهر شود.
محمدباقر خراسانی به نقش علامه طباطبایی در آفتزدایی از فضای فکری و اعتقادی جامعه اشاره کردند و گفتند: درس و بحث، تألیف و پرورش شاگردان پرشمار علامه سبب شد فضای علمی و فکری جامعه بهویژه حوزههای علمیه و دانشگاهها از حضورمارکسیسمها پاک شود و این اقدام علامه و مواجهه عاقلانه با جریان های مخرب اعتقادی و فکری، واکسینه نمودن جامعه در برابر جریان و افکار الحادی بود.
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی به پیشینه برنامههای مجمع عالی حکمت اسلامی نسبت به بزرگداشت مقام علامه طباطبایی اشاره و بیان داشتند: از سال ۹۴ ویژه برنامههای بزرگداشت علامه طباطبایی از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی در ایام رحلت علامه (آبان) برنامهریزی شده است و تاکنون ۷ ویژهبرنامه در طی ۷ سال برگزار شده که ماحصل آن تاکنون در قالب ۶ یادنامه علمی منتشر شده است.
در ابتدای این برنامه علمی جناب آقای دکتر نعمت الله نعمتی ریاست دانشگاه آزاد اسلامی دامغان ضمن خیر مقدم به حضار، گزارشی از فعالیت و دستاوردهای علمی دانشگاه آزاد اسلامی دامغان بیان کردند...
ادامه در لینک زیر:
🌐https://hekmateislami.com/?p=13186
@hekmateislami
جهت حضور مجازی در جلسه لطفا از لینک زیر وارد شوید.
✅ https://b2n.ir/f.din
@hekmateislami
جهت حضور مجازی در جلسه لطفا از لینک زیر وارد شوید.
✅ https://b2n.ir/f.siasi
@hekmateislami
ارتحال عالم ربانی و خطیب پارسا آیت الله حاج سید عبدالله فاطمی نیا "رحمت الله علیه" را به محضر حضرت ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری، مراجع عظام، حوزه های علمیه، بیت معزز و همه شاگردان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض کرده، از خدای منان برای آن فقید سعید علو درجات مسئلت داریم.
مجمع عالی حکمت اسلامی
@hekmateislami
جهت حضور مجازی در جلسه لطفا از لینک زیر وارد شوید.
✅ https://b2n.ir/f.akhlagh
@hekmateislami