زندگینامه
نام کامل:غلامحسین افشردی
تاریخ تولد۲۵ اسفند ۱۳۳۴
محل تولد تهران، ایران
تاریخ شهادت۹ بهمن ۱۳۶۱ (۲۶ سال)
محل شهادت فکه، ایران
نحوه شهادت
موج انفجار گلوله خمپاره
محل دفنتهران، ایران
اطلاعات نظامی
فرماندهیقرارگاه نصر
قرارگاه کربلا
محور دارخوین
یگانهای خدمتسپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران
طول خدمت١٣۶١-١٣۵٨
جنگجنگ ایران و عراق
عملیاتهای مهمفتحالمبین، بیتالمقدس
رمضان، عملیات ثامنالائمه
طریقالقدس
زندگینامه
ابتدای زندگی
غلامحسین افشردی(حسن باقری) در ۲۵ اسفند ۱۳۳۴ در نزدیکی میدان خراسان تهران زاده شد. وی دوره دبستان را در مدرسه مترجم الدوله و دوره متوسطه را در دبیرستان مروی به پایان رساند.[۴]
تحصیلات
در سال ۱۳۵۴ پس از اخذ دیپلم ریاضی در رشته دامپروری دانشکده کشاورزی شهرستان ارومیه تحصیلات دانشگاهی اش را آغاز کرد اما به دلیل فعالیت های اسلامی,سیاسی و مشارکت در جلسات سخنرانی بعد از یک سال و نیم از دانشگاه اخراج شد و بعد از انقلاب با گرفتن دیپلم ادبی در خرداد ماه ۱۳۵۸ در کنکور سراسری ثبت نام و موفق به کسب رتبه ۱۰۴ رشته حقوق قضایی در دانشگاه تهران شد.
حسن باقری در اسفند ۱۳۵۶ جهت انجام خدمت در دوره ضرورت به سربازی اعزام گردید و پس از اتمام دوره آموزشی در پادگان جلدیان نقده به ایلام منتقل گردید. او در طول خدمت سربازی با علمای شهر ایلام و بخصوص آیت الله صدری (امام جمعه پیشین ایلام) رابطه نزدیک داشت به طوری که اخبار و موضوعات پادگان را در اختیار ایشان قرار می داد که این موضوع باعث شد که از باقری به عنوان راننده یک افسر جز , استفاده خدمتی به عمل آید تا از موضوعات مهم نظامی به دور بماند سرانجام در سال ۱۳۵۷ در پی فرمان روحالله خمینی مبنی بر فرار سربازها از پادگانها، با استفاده از غفلت مأمورین از سربازی فرار کرد.[۲][۶] به دلیل برخورداری از آموزش نظامی، به همراه سایر اعضای خانواده و دوستانش در تصرف کلانتری ۱۴ و پادگان عشرت آباد در تهران نقش بارزی داشت.
وی تا خرداد ۱۳۵۸، در کمیته انقلاب اسلامی و برخی نهادهای دیگر فعالیت داشت.
در سال ۱۳۵۸ با ورود به روزنامه جمهوری اسلامی در سرویس فرهنگی و سیاسی فعالیت خود را آغاز کرد.
در این مدت بنا به دعوت سازمان ملل، از طرف این روزنامه به عنوان خبرنگار، سفر ۱۵ روزهای به لبنان و اردن انجام داد و طی این سفر، گزارش تحلیلی جامعی از اوضاع نابسامان مسلمانان در آن منطقه تهیه کرد.
پس از بازگشت در خرداد ماه سال ۱۳۵۸، دیپلم ادبی گرفت و سپس دوباره در امتحان وررودی دانشگاهها شرکت کرد و با رتبه ۱۰۴ در رشته حقوق قضایی دانشگاه تهران قبول شد.[۶]
وی اوایل ۱۳۵۹ به استخدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد.
در همان سال با آغاز فعالیتش در اطلاعات سپاه، نام مستعار حسن باقری را برای خود برگزید.
وظیفه او در اطلاعات سپاه شناسایی گروهکها بود.محسن رضایی میرقائد مسوول وقت اطلاعات کل سپاه، نام مستعار حسن باقری را برای وی برگزید.
با شروع جنگ ایران و عراق، در روز ۱ مهر ۱۳۵۹، به همراه عدهای از اعضای سپاه پاسداران در هنگامی که جایگاه نیروهای عراق در خوزستان تثبیت شده بود، راهی جنوب کشور شد.
رحیم صفوی حسن باقری را از فرماندهان نابغه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میداند.
در دورانی که در جنگ حضور داشت با استفاده از تجربیاتی که در زمان خبرنگاری خود در ایران و لبنان به دست آورده بود، به جمعآوری اطلاعات، نقشهها و کالکهای عملیاتی و ضبط صدا در جبهههای ایران پرداخت و این اسناد را به گزارشهای سازمانیافته تبدیل کرد.
تأسیس واحد اطلاعات و رزمی
وی در اول مهرماه ۱۳۵۹ راهی جبهه جنوب شد و از بدو ورود اقدام به راهاندازی واحد اطلاعات رزمی کرد. او خود شخصاً بارها جهت دستیابی به اطلاعات از وضعیت دشمن به مواضع یگانهای سپاه سوم ارتش بعث نفوذ میکرد.
حسن باقری مؤسس واحد اطلاعات و عملیات سپاه است.
وی از ابتدای ورودش به اهواز در پایگاه منتظران شهادت، به منظور دستیابی به اطلاعات مناسب از موقعیت دشمن، به همراه عناصر اطلاعاتی، به جمعآوری نقشهها و پیاده کردن وضعیت مناطق عملیاتی روی آنها پرداخت. فعالیتهای او در این زمینه با سازماندهی عناصر اطلاعاتی و برگزاری آموزش مختصری برای آنها، منجر به راهاندازی واحد اطلاعات عملیات در ستاد عملیات جنوب گردید. این واحدها پس از گذشت حدود ۳ ماه از شروع جنگ، در تمامی محورهای جنوب (از آبادان تا دزفول) مستقر شدند.
حسن باقری، استعداد بالایی در تحلیل اطلاعات دشمن و پیشبینی حرکات احتمالی ارتش عراق، در آینده را داشت. از آن جمله پیشبینی وی در دی ماه سال ۱۳۵۹ مبنی بر حرکت ارتش عراق جهت الحاق محور شمال–جنوب منطقه سوسنگرد برای ارتباط جفیر و بستان بود که عراق در کمتر از یک هفته با نصب پلهای نظامی متعدد و تلاش گسترده این کار را انجام داد.[۵][۶]
معاونت ستاد عملیات جنوب
حسن باقری در دی ماه ۱۳۵۹ به عنوان یکی از معاونین ستاد عملیات جنوب انتخاب شد و در شکست محاصره سوسنگرد، فرماندهی عملیات امام مهدی، فتح، ارتفاعات اللهاکبر و دهلاویه نقش مهمی داشت. این نبردها در شرایطی اجرا میشد که عملیات منظم نیروهای خودی با مشکل مواجه شده بود و اغلب بدون نتیجه میماند. پس از برکناری ابوالحسن بنیصدر و با توجه به شرایط سیاسی آن زمان در ایران، در اجرای عملیات فرمانده کل قوا شرکت داشت و پس از مجروح شدن یحیی رحیم صفوی، هدایت عملیات را به عهده گرفت.
فرماندهی محور دارخوین
حسن باقری که فرماندهی محور دارخوین و جاده ماهشهر را در عملیات ثامنالائمه به عهده داشت، در عملیات شکست حصر آبادان در طرحریزی، سازماندهی و کسب اخبار و اطلاعات دشمن نقش داشت.
معاونت فرماندهی عملیات طریقالقدس
نوشتار اصلی: عملیات طریقالقدس
در عملیات طریقالقدس که برای اولین بار قرارگاه مشترک بین سپاه و ارتش تشکیل گردید، او به عنوان معاونت فرماندهی کل سپاه در قرارگاه فرماندهی عملیات مشترک حضور یافت.
حسن باقری در مرحله آمادهسازی عملیات، شب هنگام طی تصادفی، مصدوم شد و به بیمارستان منتقل گردید. برادر او در این مورد میگوید:
در بیمارستان در لحظاتی که معلوم نبود زنده میماند یا خیر و با اینکه به سختی سخن میگفت میپرسید: پل سابله کارش به کجا کشید؟
با اینکه یک ماه دستور استراحت مطلق پزشکی به او داده بودند، وی پس از یک هفته بیمارستان را ترک کرد و به ستاد عملیات جنوب بازگشت.
عملیات رمضان
نوشتار اصلی: عملیات رمضان
در جریان عملیات رمضان که در روز ۲۳ تیر ۱۳۶۱ در منطقه عملیاتی شلمچه که شرق بصره محسوب میگردید، نیروهای تحت فرماندهی وی با عبور از تلههای انفجاری و مین، به عمق ۲۷ کیلومتری خاک عراق و به نزدیکی شهر بصره رسیدند.
وی در همین سال جبهه ماندن را به سفر حج ترجیح داد.
فرماندهی قرارگاه کربلا⚡
پس از اتمام عملیات رمضان که قرارگاه نصر به عنوان نیروی احتیاط در آن عملیات شرکت داشت، وی از طرف محسن رضایی فرماندهِ وقت کل سپاه به سمت فرماندهی قرارگاه کربلا[۲] و جانشین فرماندهی کل در قرارگاههای جنوب منصوب گردید.
در قرارگاه کربلا ضمن پی ریزی عملیات مسلم بن عقیل، عملیات محرم را نیز طرحریزی کرد] بعد از اتمام موفّقیّتآمیز عملیات محرم، بهعنوان جانشین فرماندهی یگان زمینی سپاه منصوب گردید.
حسن باقری در تاریخ ۹ بهمنماه ۱۳۶۱اندکی پیش از آغاز عملیات والفجر مقدماتی، بههمراه گروهی از اعضای سپاه پاسداران، در حال انجام عملیات شناسایی در منطقه فکه و در سنگر دیدهبانی، مورد اصابت گلوله خمپاره قرار گرفت و به شهادت رسید🥀 همچنین در پی برخورد گلوله خمپاره، توکل قلاوند (معاون اطلاعات قرارگاه نجف) و مجید بقایی نیز به شهادت رسیدند و مرتضی صفاری هم بشدت مجروح گردید. حسن باقری در هنگام درگذشت ۲۶ سال داشت. محلّ دفن وی، قطعهٔ ۲۴ گلزار شهدای بهشت زهرا است. بزرگراهی در تهران به یادبود وی، نامگذاری شده است...