«تصویربرداری سه بعدی نانوساختارهای مغناطیسی با بهرهگیری از همدوسی تابش سنکروترونی»
این ارایه در قالب کارگاه 7th Diffraction Limited Storage Ring (DLSR) Workshop که به صورت برخط در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ برگزار گردید، توسط خانم کلر دانلی انجام شده است.
📺 https://www.aparat.com/v/bnla5jr
✅ در این ارایه خانم دانلی، ابتدا به شرح اهمیت تصویربرداری سه بعدی مغناطیسی با ذکر نمونههایی از پژوهشهای در حال انجام در حوزه مغناطیس میپردازد:
⭕ حافظههای با چگالی ذخیرهسازی زیاد
⭕ پویاییشناسی دیواره نانولولهها (Nano Tube Wall Dynamics)
⭕ اسکرمیونهای مغناطیسی (Magnetic Skyrmions)
✅ در انتها وی نحوه بهرهگیری از همدوسی و برخی مزایای افزایش بیشتر شار همدوس (Coherent Flux) از منظر تحقیقات خود را بیان میکند:
⭕ بهبود تفکیکپذیری فضایی از ۱۰۰-۵۰ نانومتر کنونی به مقدار آرمانی زیر ۲۰-۱۰ نانومتر
⭕ امکانپذیر شدن مطالعه و بررسی رفتار مغناطیسی فلزهای انتقالی (Transition Metals) و آلیاژهای آنها با تقویت شدن سطح سیگنالها
⭕ افزایش سرعت گردآوری مجموعه دادههای زمان واکافته (Time Resolved Datasets ) و امکانپذیر شدن تکمیل آزمایش طی چند ساعت بجای بیش از یک هفته کنونی
«مشخصهیابی باریکه الکترونی و باریکه فوتونی در چشمههای نور نسل چهارم»
این ارایه در قالب کارگاه 7th Diffraction Limited Storage Ring (DLSR) Workshop که به صورت برخط در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ برگزار گردید، توسط آقای ولکر اشلات انجام شده است.
📺 https://www.aparat.com/v/nox808l
✅ در این ارایه آقای ولکر اشلات ابتدا به نوآوریهای فناورانه و طراحی شبکه شتابدهنده (Lattice Design) که منجر به کاهش اندازه عرضی باریکه الکترونی و همدوسی و روشنایی بیشتر باریکه فوتونی حاصل از آن شده است اشاره میکند.
✅ سپس وی به تکامل مشخصهیابی باریکه در نسلهای مختلف چشمههای نور اشاره میکند و بیان میکند اغلب الزامات و نیازهایی که بعلت کاهش اندازه افقی باریکه در چشمه نور نسل چهارم ایجاد شده، مشابه الزامات و نیازهایی است که در گذشته به علت اندازه عمودی بسیار کوچک باریکه الکترونی در نسلهای قبلی چشمه نور وجود داشته است. با این وجود وی بهبود کارایی فرآیندهای موجود و افزودن قابلیتهای پیشرفتهتر به مشخصهیابی باریکه را ضروری میداند.
✅ سپس وی کارکردهای مطلوب و مورد انتظار مشخصهیابی باریکه در یک چشمه نور را بیان کرده و چالشهای مشخصهیابی باریکه در حوزههای پایش جریان باریکه، الگوی پرسازی باریکه، خلوص خوشه الکترونی، پایش طول خوشه الکترونی، پایش مقطع باریکه، پایش هدررفت باریکه، پایش مکان باریکه الکترونی، پایش مکان باریکه فوتونی در چشمههای نور نسل سوم و چهارم را با هم مقایسه میکند.
«ویدئوهای دوره آموزشی EPICS»
⚡این دوره آموزشی طی سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در چشمه نور سنکروترونی APS آمریکا برگزار گردیده است.
📺 https://www.aparat.com/playlist/9911704
✅ EPICS یا سامانه کنترل (راهبری) صنعتی و فیزیک تجربی (Experimental Physics and Industrial Control System) مجموعهای از ابزارها، کتابخانهها و برنامههای کاربردی نرمافزاری منبعباز است که در آزمایشگاههای علمی بزرگ مقیاس گوناگون جهان از آن برای برپایی «سامانههای راهبری توزیعشده بلادرنگ نرم» (Soft Realtime Distributed Control System) بهره برده میشود.
✅ برخی از کاربران EPICS عبارتند از:
⭕ APS (Advanced Photon Source) USA
⭕ DESY (Deutsches Elektronen Synchrotron) Germany
⭕ ASKAP (Australian Square Kilometre Array Pathfinder) Australia
⭕ ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor) France
⭕ LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) USA
⭕ BSRF (Beijing Synchrotron Radiation Laboratory) China
✅ دورههای دیگری که میتواند برای علاقهمندان مفید باشد:
EPICS Control System Course at US Particle Accelerator School (USPAS)
https://controlssoftware.sns.ornl.gov/training/2022_USPAS
EPICS Summer School 2024
https://events.hifis.net/event/1259/timetable/?view=standard
«آغاز مهلت ارسال چکیده برای گردهمایی MEDSI 2025»
✅ گردهمایی MEDSI 2025 یا International Conference on Mechanical Engineering Design of Synchrotron Radiation Equipment and Instrumentation از تاریخ ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ تا ۲۸ شهریور ۱۴۰۴ در شهر لوند کشور سوئد برگزار میگردد.
✅ مهلت ارسال چکیده برای این گردهمایی از امروز ، ۲۶ دی ۱۴۰۳، آغاز شده است.
⭕https://indico.jacow.org/event/88/abstracts
✅ ثبت نام برای شرکت در این گردهمایی حوالی نیمه دوم فروردین ۱۴۰۴ آغاز میشود.
⭕ معمولا از سوی هیات برگزارکننده گردهمایی، پژوهانه یا Grant به تعدادی از واجدین شرایط شرکت در این گردهمایی تعلق میگیرد.
✅ برخی موضوعهای مورد توجه در MEDSI:
⭕ NEW FACILITY DESIGN AND UPGRADE
🔆 Fabrication
🔆 QA and tracking
🔆 Assemble and Installation
🔆 Utilities
🔆 Logistics and management
🔆 Large scale CAD model integration
⭕ PRECISION MECHANICS
🔆 Nano-positioning
🔆 Stability issues
🔆 Mechatronics
🔆 Automation
⭕ CORE TECHNOLOGY DEVELOPMENTS
🔆 Vacuum
🔆 Cryogenics
🔆 Infrastructures
🔆 Big data and AI
✅ دسته بندی موضوعی دو دوره قبل MEDSI:
⭕https://accelconf.web.cern.ch/medsi2020/html/class.htm
⭕https://accelconf.web.cern.ch/medsi2023/html/class.htm
«پیادهسازی بازخورد فعال برای پایداری باریکه فوتونی خط باریکه»
این ارایه در قالب کارگاه 7th Diffraction Limited Storage Ring (DLSR) Workshop که به صورت برخط در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ برگزار گردید، توسط آقای پتر ایلنسکی انجام شده است.
📺 https://www.aparat.com/v/johk030
✅ آقای ایلنسکی در این ارایه ابتدا به مقایسه شرایط فعلی بازخورد در حلقه انبارش و خط باریکه چشمه نور سنکروترونی NSLS-II آمریکا میپردازد و به مواردی چون توسعه پایشگرهای مکان باریکه ایکس الماسی (Diamond XBPM) اشاره کوتاهی میکند.
✅ سپس وی با در نظر گرفتن خط باریکه نانوکاو پرتو ایکس سخت NSLS-II (Hard X-Ray Nanoprobe) به اهداف و الزامات پایداری باریکه فوتونی در این خط باریکه اشاره میکند.
⭕ سوق عمودی باریکه کمتر از ۲۰ میکرومتر (واگرایی کمتر از ۳۰۰ نانورادیان )
✅ سپس وی به معرفی سامانه بازخورد محلی فوتونی (Photon Local Feedback یا PLFB) که با کمک پایشگرهای مکان باریکه ایکس و باریکه الکترونی و مغناطیسهای اصلاحگر کند، پیادهسازی شده است، پرداخته و اثر آن بر حذف سوقهای بلندمدت تابش ابزار الحاقی این خط باریکه را بیان کرده و دادههای تجربی موید این بهبود را نمایش میدهد.
✅ در ادامه وی به ضرورت و اهمیت وجود بازخورد باریکه فوتونی علاوه بر PLFB اشاره کرده و با استفاده از دادههای تجربی تاثیر این بازخوردها در پایداری باریکه فوتونی در HXN را بیان میکند.
«پیشبینی حرکت مدار باریکه الکترونی در حلقه انبارش بروزرسانی شده چشمه نور APS آمریکا»
📺 https://www.aparat.com/v/bubb753
✅ آقای ساجائف ابتدا به الزامات پایداری مدار باریکه الکترونی در محل ابزارهای الحاقی APS اشاره میکند:
⭕ سوق عمودی و افقی باریکه الکترونی کمتر از ۱ میکرومتر طی ۷ روز
⭕ دامنه حرکت افقی کمتر از ۱٫۲۵ میکرومتر در بازه بسامدی ۰٫۰۱ تا ۱۰۰۰ هرتز
⭕ دامنه حرکت عمودی کمتر از ۴۰۰ نانومتر در بازه بسامدی ۰٫۰۱ تا ۱۰۰۰ هرتز
✅ سپس وی به برخی منشاهای جابهجایی مدار باریکه اشاره میکند:
⭕ حرکت زمین
🔆 بنابر اندازهگیریها، حرکت زیر یک هرتز کف APS، تا فواصل کمتر از ۱۰۰ متر، همدوس بوده است
🔆از شبیهسازی برای محاسبه ضریب تقویتهای ایستای مدار باریکه، در طولهای همدوسی مختلف، استفاده شده است
⭕ تغییر شکل میز نگهدارنده (Girder)
🔆از ANSYS برای شبیهسازی تغییر شکلهای میز نگهدارنده استفاده شد
🔆نتایج ANSYS در ELEGANT وارد شد تا ضرایب تقویت حرکت مدار باریکه برای هر یک از حالتها حساب شود
⭕ نوفه منابع تغذیه
🔆چگالی طیفی توان (PSD) نوفه نمونههای اولیه منابع تغذیه، در بازه ۰٫۰۱ تا ۱۰۰۰ هرتز اندازهگیری شد (۲ تا ۱۰ ppm)
🔆 تضعیف تغییر میدان توسط هسته مغناطیسها و محفظه خلا، به کمک نرمافزار OPERA محاسبه شد
⭕ نوفه بسامد رادیویی
🔆 نوفه ولتاژ شتابدهی بسامد رادیویی منجر به تغییرات انرژی باریکه میشود که میتواند موجب جابجایی مدار باریکه الکترونی شود
«بکارگیری یادگیری ماشین برای تنظیم خودکار شتابدهندههای ذرات»
این ارایه در قالب کارگاه 7th Diffraction Limited Storage Ring (DLSR) Workshop که به صورت برخط در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ برگزار گردید، توسط آقای شیائوبائو هوآنگ انجام شده است.
📺 https://www.aparat.com/v/bsxp208
✅ در این ارایه وی به ملاحظات استفاده از یادگیری ماشین در بهینهسازی و انتخاب الگوریتم مناسب بسته به ویژگیهای مدل یادگیری ماشین از قبیل
⭕ صحت مدل
⭕ ناحیه اعتبار مدل
⭕ و پیچیدگی فرآیند تعلیم
اشاره میکند.
✅ سپس وی روش بهینهسازی ترکیبی MG-GPO (Multi Generation Gaussian Process Optimizer) را که با استفاده از NSGA-II و MOPSO توسعه داده شده و ابتدا برای بهینهسازی طراحیها پیشنهاد شده ولی با توجه به کارامدی بالا، در بهینهسازی برخط هم مورد استفاده قرار گرفته است، معرفی کرده و به برخی مزایای آن اشاره میکند.
✅ در ادامه وی دو روش MG-GPO و P-GPO (Physics Informed Gaussian Process Optimizer) را مقایسه کرده و مثالهایی واقعی از عملکرد این دو روش در SPEAR3 را بیان میکند.
✅ سپس وی به تجربههای
⭕ بیشینه کردن بار شتابگر خطی APS با بهینهسازی تنظیم ۷مغناطیس چهارقطبی و ۵ مغناطیس اصلاحگر
⭕ افزایش بهرهوری تزریق باریکه الکترونی APS و بهبود روزنه تکانه (Momentum Aperture) با بهینهسازی تنظیم ۵ خانواده مغناطیس ششقطبی
اشاره میکند.
«استفاده علوم در سوئد از چشمه نور سنکروترونی MAX-IV»
این ارایه در قالب کارگاه 7th Diffraction Limited Storage Ring (DLSR) Workshop که به صورت برخط در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ برگزار گردید، توسط آقای یان مکنالتی انجام شده است.
📺 https://www.aparat.com/v/yyl71y2
📺 https://www.aparat.com/playlist/8946274
✅ آقای مکنالتی ابتدا به تلاش چشمههای نور سنکروترونی سراسر جهان برای دستیابی به روشنایی (Brightness) هرچه بیشتر و جایگاه MAX-IV در عرصه این رقابت اشاره کرده و برخی مشخصات و ویژگیهای این مرکز را بیان میکند.
✅ پیشنهاد ساخت چشمه نور سنکروترونی جدید MAX-IV در سال ۱۳۸۳ (۲۰۰۴) طی یک کارگاه در دانشگاه Lund مطرح شد.
⭕ در سال ۱۳۸۵ (۲۰۰۶) طراحی مفهومی (Conceptual Design) ارایه شد.
⭕ در سال ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) طراحی فنی (Technical Design) توسط متخصصین ارزیابی، بازنگری و ارایه شد.
⭕ در سال ۱۳۸۸ (۲۰۰۹) تامین مالی ساخت این چشمه نور تصویب شد و قراردادهای ساخت منعقد گردید.
⭕ در سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰) کار ساخت و ساز و سفارشگذاری ادوات و تجهیزات آغاز شد.
⭕ در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵) راهاندازی اولیه (Commissioning) این مرکز انجام شد.
⭕ در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶) این طرح طی حدود ۶ سال به بهرهبرداری رسید.
✅ سپس وی به معرفی خطوط باریکه MAX-IV و برخی تحقیقات انجام شده در آنها میپردازد.
⭕ بررسی ساختار ویروس کرونا با تفکیکپذیری زیاد بمنظور ساخت داروهای موثر در جلوگیری از تکثیر این ویروس.
⭕ بررسی واکنشیارها (Catalysts) برای تبدیل دیاکسید کربن و مونواکسید کربن به مواد مفیدتر.
«راهاندازی اولیه و انجام اولین آزمایشها در چشمه نور سنکروترونی SIRIUS برزیل»
📺 https://www.aparat.com/v/apt44e5
📺 https://www.aparat.com/playlist/8816895
✅ راهاندازی چشمه نور SIRIUS برزیل از آمادهسازی زمین تا آغاز به کار اولین خط باریکه حدودا ۶ سال زمان برده است:
⭕ آمادهسازی زمین (۱۳۹۳)
⭕ آغاز ساخت و ساز عمرانی (۱۳۹۴)
⭕ آغاز ساخت ادوات و تجهیزات توسط صنایع برزیل (۱۳۹۵)
⭕ اتمام ساخت و ساز عمرانی طی حدود ۳ سال (۱۳۹۷)
⭕ راهاندازی اولیه LINAC یا شتابگر خطی MeV ۱۵۰ (۱۳۹۷)
⭕ آغاز نصب حلقه افزاینده و حلقه انبارش (۱۳۹۷)
⭕ راهاندازی اولیه حلقه افزاینده و حلقه انبارش شتابدهنده (۱۳۹۸)
⭕ آغاز به کار اولین خط باریکه (۱۳۹۹)
✅ آقای وستفال ابتدا به زمانبندی و کارهای انجام شده در راهاندازی اولیه SIRIUS و تاثیر همهگیری کرونا در این روند اشاره میکند و سپس ویژگیهای شتابدهنده SIRIUS را بیان میکند:
⭕ Emittance افقی و عمودی: ۲۵۰ و ۲.۵ پیکومتر رادیان
⭕ طول خوشه باریکه الکترونی (Bunch Length): ۸ پیکوثانیه
✅ سپس وی دادههای گردآوری شده از عملکرد شتابدهنده SIRIUS طی راهاندازی اولیه را ارایه میکند.
✅ در ادامه وی به نتایج عملکرد تکفامگر دو بلوری (Double Crystal Monochromator) اشاره میکند:
✅ سپس وی به مرور خط باریکههای مرحله اول SIRIUS میپردازد:
⭕ خط باریکه ریزبینی پویشی CARNAUBA با ابعاد باریکه اسمی ۳۰۰ در ۲۰۰ نانومتر و ۲۰ در ۲۰ نانومتر
«راهاندازی اولیه و انجام اولین آزمایشها در چشمه نور سنکروترونی ESRF-EBS فرانسه»
این ارایه در قالب کارگاه 7th Diffraction Limited Storage Ring (DLSR) Workshop که به صورت برخط در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ برگزار گردید، توسط آقای هارالد رایکت انجام شده است.
📺 https://www.aparat.com/v/mmoebnm
📺 https://www.aparat.com/playlist/9085767
✅ آقای رایکت ابتدا مختصر به شبکه شتابدهنده (Lattice) بروزرسانی شده ESRF-EBS و مقایسه آن با نسخه قدیمی اشاره میکند:
⭕ پادرنگین ترکیبی ۷ خم (Hybrid 7 Bend Achromat) به جای پادرنگین دو خم
⭕ تغییر طول محلهای نصب ابزارهای الحاقی (Insertion Device)
✅ سپس وی به زمانبندی و گامهای فرآیند راهاندازی اولیه (Commissioning) ESRF-EBS و مشکلها و موانع این فرآیند اشاره میکند.
⭕ بهبود طولعمر باریکه الکترونی با بهبود تدریجی خلا
⭕ دریافت مجوز و گواهی تابش پیش از زمان مقرر علیرغم مشکلات ناشی از همهگیری کرونا
✅ سپس وی به برخی ویژگیهای ESRF-EBS به عنوان اولین چشمه نور نسل ۴ با انرژی بالا (GeV ۶) اشاره میکند:
⭕ افزایش شار و چگالی شار باریکه فتونی در خطوط باریکه
⭕ افزایش نسبت همدوسی
⭕ بهبود قابل توجه در پایداری باریکه
✅ در ادامه وی برخی بهبودهای محاسبه شده و اندازهگیری شده در خطوط باریکه را ارایه کرده و به بعضی از آزمایشهای انجام شده در خطوط باریکه که بعضا در نسخه قبلی ESRF با این کیفیت قابل انجام نبودند اشاره میکند.
«مرور نرمافزار شبیهسازی منابع و اپتیک تابش سنکروترونی، OASYS، و ویژگیهای اصلی آن»
لوکا ریبوفی
📺 https://www.aparat.com/v/jha9416
✅ آقای ریبوفی ابتدا به تاریخچه شکلگیری نرمافزار OASYS از سال ۱۳۹۳ (۲۰۱۳) برای کمک به رفع چالشهای پیش روی فیزیکدانان طراح اپتیک پرتو ایکس و دلایل شکلگیری این چالشها میپردازد:
🔆 افزایش درخشندگی (Brilliance)
🔆 افزایش همدوسی (Coherence)
✅ وی یکی از مزایای OASYS را این میداند که میتوان خروجی یک ابزارک را همزمان به ابزارکهای مختلف داد و به این شکل از تکرار برخی فرآیندها در شبیهسازی جلوگیری کرد و میتوان روشها و انواع مختلف شبیهسازی و محاسبات را در یک چیدمان شبیهسازی مشخص امتحان کرد و نتایج را مقایسه نمود.
✅ از دیگر ویژگیهای OASYS:
⭕ امکان اضافه کردن ساده و کاربرپسند برخی خصیصههای واقعی شبیهسازی مانند خطای سطح آینهها.
⭕ امکان ایجاد حلقهها، چه به صورت تکرار یک فرآیند با تنظیمات مختلف چه به صورت بازگرداندن خروجی به عنوان ورودی جدید. این قابلیت میتواند در بهینهسازی طراحیها مورد استفاده قرار گیرد.
⭕ امکان گرفتن خروجی برای استفاده مستقل در ابزارهایی مانند SRW و بهره بردن از خوشههای محاسباتی.
⭕ قابلیت جدید (۱۴۰۲) گرفتن خروجی سهبعدی از چیدمان اجزاء شبیهسازی برای بررسی اشتباههای چیدمانی احتمالی.
«مبانی طراحی خط باریکه تابش سنکروترونی»
آنتون وویدیلا
📺 https://www.aparat.com/v/xveaz9v
✅ آقای وویدیلا ابتدا به بیان هدف یک خط باریکه و نقش اصلی آن، یعنی قابل استفاده کردن تابش سنکروترونی برای محققان و پژوهشگران، میپردازد.
⭕ حذف تابشهای ناخواسته
⭕ پالایه کردن (Filter) انرژی تابش سنکروترونی با تکفامگرها (Monochromators)
⭕ کانونی کردن (Focus) تابش سنکروترونی
✅ سپس وی ویژگیهای خاص سامانههای اپتیکی پرتو ایکس را مورد اشاره قرار میدهد:
⭕ اجزاء اپتیکی پرتو ایکس در حالت انعکاسی و زاویه خراشان (Grazing Incidence) عمل میکنند.
🔆 استفاده از نرمافزارهای اپتیکی معمول مانند ZEMAX در حوزه پرتو ایکس دارای دشواریها و نکتههای خاص خود است.
⭕ باریکه پرتو ایکس عموما به آهستگی واگرا میشود (طول موج کوچک)
🔆 خطوط باریکه عموما طول بلندی دارند تا بزرگنمایی و پاشندگی را ممکن سازند.
⭕ کانونیکردن و ابیراهیهای پرتو ایکس به صورت دوبعدی تفکیکپذیرند.
⭕ به علت هزینه زیاد اجزاء اپتیک پرتو ایکس، امکان آزمون و خطای زیادی وجود ندارد.
✅ در ادامه وی اشاره میکند در شبیهسازی خط باریکه موارد زیر مورد توجه قرار میگیرد:
⭕ چیدمان خط باریکه:
🔆 مکان اجزاء اپتیکی
🔆 زاویه اجزاء اپتیکی
⭕ طراحی خط باریکه:
🔆 واگرایی و اندازه باریکه پرتو ایکس
🔆 تفکیکپذیری انرژی فوتون
🔆 شار
✅ سپس وی به شرح عوامل طراحی باریکه و نکاتی که باید در مورد هریک در نظر داشت، میپردازد.
✅ در ادامه وی به اهمیت و نکات گردآوری الزامات و نیازهای خط باریکه پیش از آغاز طراحی اشاره میکند.