📜 صد سالگی #اعلامیه_بالفور
💠 با آن چهره خنثی، سست، سرد و در عین حال مرموز خود، برگ بسیار مهمی از دفتر تاریخ خاورمیانه را در دوم نوامبر ۱۹۱۷ با امضای یک نامه ۶۲۱ حرفی به روچیلد، ورق زد.
🔻این نامه که به اعلامیه، بیانیه، وعده و… معروف شد، برای یهودیان در فلسطین، داشتن یک وطن ملی را به رسمیت شناخت.
🔸در تنظیم ۶۷ کلمه از این نامه همه جهات ذیربط در انگلستان، امریکا، جامعه یهودیان داخل و خارج انگلیس و اعراب مدنظر بودند و #آرتور_جیمز_بالفور به عنوان وزیر امور خارجه بریتانیا، کانون این فرآیند دیپلماتیک و پیشانی کار بود.
🔹مهمترین پیامد جنگ جهانی اول (۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴ تا ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸) فروپاشی امپراتوری عثمانی و تحدید قلمرو آن و ایجاد یک معبر برای رسیدن یهود به فلسطین بود که بعد از ناکامی روند تطمیع سلطان عبدالحمید و بلوای ۱۹۰۸ و ۱۹۰۹ در #امپراتوری_عثمانی، با کارگردانی متفقین و محوریت انگلیس به نتیجه رسید.
🔸در خلال جنگ تا سال ۱۹۲۲ که امپراتوری ۶۰۰ ساله عثمانی از میان رفت، قدرتها طی برپایی کنفرانسها و معاهدات و پیمانهایی همچون معاهده یا توافق #سایکس_پیکو، #ورسای، #کنفرانس_صلح_پاریس یا #سان_رمو برای خود قلمرو جدیدی از میراث عثمانی تعریف میکردند. در این میان #انگلیس یا بریتانیای کبیر آن زمان، با سابقه حضور مفصل یهودیان در آن دیار، داشتن یک وطن ملی برای یهودیان را تضمین کرد. در واقع اعلامیه بالفور در نوامبر ۱۹۱۷، نتیجه فرآیند یک دوره ۲۰ ساله از ۱۸۹۷ زمان برپایی #کنفرانس_بال_سوئیس بود که سران صهیونیسم با به کارگیری اهرمهای مالی، سیاسی و دیپلماتیک خود، فرآیند صدور اعلامیه بالفور را تکمیل کردند.
🔹اعلامیه بالفور از موافقتنامه #سایکس_پیکو ناشی شد، ولی اهمیتش از نظر تاریخی بسیار فراتر از آن بود. به راستی مشکل بتوان سندی یافت که بتواند چون این سند، خودسرانه مسیر تاریخ را تغییر دهد. صدور اعلامیه بالفور در اصل محصول گرایش متقابل جنبش صهیونیسم و امپریالیسم بریتانیا به جانب یکدیگر بود.
🔸به نظر میرسد که این بیانیه [یا اعلامیه] یک ابتکار انگلیسی ناب باشد که از حسن نیت و صوابدید دولت پادشاهی نتیجه شده است. صهیونیستها هم مسلماً دلایلی دارند تا بالفور را به عنوان یکی از بزرگترین بانیان خیر برای مردم یهود به یاد بسپارند ولی به سختی میتوان قبول کرد که عشق به یهودیها الهامبخش این خیرخواهی در جایی دور از موطن اصلی باشد.
🔹در واقع طرح جدید #سرزمین_موعود یا خیرخواهی امپریالیستی در یک جا با هم تلاقی پیدا میکند که در اصل هم منافع صهیونیسم و هم استعمار بریتانیا در سایه همین شعار محقق میگردد. و الا نه یهود میل دوباره به سرزمین اباء و اجدادی خود دارد و نه انگلیس به دنبال دردسر ناشی از حضور یهودیان که چند بار از این جزیره رفته و برگشتهاند و هم اکنون هم با وقوع پوگرومها یا جریانهای بهظاهر ضد یهودی در روسیه، دوباره میل به قاره سبز کردهاند. در واقع در اواخر قرن نوزدهم میلادی انگلستان مملو از مهاجران یهودی بود که از کشورهای اروپای شرقی به این کشور سرازیر میشدند. در خیابانهای لندن علیه آنان تظاهرات و شورش برپا میشد.
↙️ مشروح ادامه مطلب را اینجا بخوانید
🇮🇷 @IRANeMOASER