ترجيح مى دهم كه ايشان در خراسان نيز همراه پدر بودند و جز مرگ امام رضا(ع) چيزى ايشان را جدا نكرد. آن حضرت پـس از وفات پدر با خانواده پـدرى بـه مدينه بازگشتند و بعد از بازگشت مامـون به بغداد و محكم شدن جاى پاى او,ايشان را به بغداد فراخوانـد و به خـود نزديك ساخت و اظهار ارادت و دوستـى نمـود و دختـرش را به ازدواج وى در آورد تـا از تهمت قتل پـدر ايشان , رهايى يابد كه ناگزير در چنيـن هنگامى , در سنى باشند كه بتوانند ازدواج كنند.))(2)
روايان روايت كـرده انـد كه امام جـواد(ع) پس از ازدواج با دختر مامـون, به اتفاق همسرش ((ام الفضل)) با بـدرقه مردم, راهـى مدينه گرديد و هنگامـى كه به دروازه كـوفه رسيد با استقبال پـرشـور مردم رو به رو گرديـد, و آن چنان كه در روايت شيخ مفيد آمـده است به دارالمسيب وارد شـدند و در آنجا به مسجـد رفتند.
در محوطه اين مسجد, درخت سدرى بود كه هنوز به بار ننشسته بود, حضرت كوزه اى آب خـواستند و پاى ايـن درخت به وضو پرداختند, سپـس برخاسته نماز مغرب را به جاى آوردند و پـس از پايان نماز , انـدك زمانـى به دعا پـرداختنـد و سپـس نمازهاى مستحبى خـواندند و تعقيبات آن را به جاى آوردند و در ايـن هنگام وقتى به سـوى درخت سـدر بازگشتند, مردم ديـدند كه ايـن درخت به بار نشسته, در شگفت ماندنـد واز ميوه اش خوردند, ميوه شيريـن و بدون هسته اى بـود, آنگاه امام را وداع گفته و در همان زمان, امام (ع) راهى مدينه شدند و تا هنگامى كه معتصـم در آغاز سال 225 ايشان را به بغداد فراخواند, در آنجا اقامت داشتند; از ايـن پـس در بغداد بـودنـد تا ايـن كه در پايان ذى العقـده همان سال, وفات يافتنـد.(3) روايان , سالـى را كه امام, همـراه همسـرش ام الفضل از بغداد عازم مـدينه شـدنـد و نيز تاريخ سال ازدواجشان رامعين نكرده اند. هر چنـد كه روايت شيخ مفيد گـوياى ايـن است كه آن حضرت بعد از پيروزىاش بريحيى بـن اكثم در آن مناظره معروف در سن نه سالگـى , موفق به ازدواج با دختـر ماءمـون شـد, ولـى عبارت مسعودى در كتاب (( اثبات الوصيه)) القاگر آن است كه امام پس از آن كه به سـن مناسب ازدواج رسيد, تـن به ايـن كـار داد.
در ((اعيان الشيعه)) آمـده است: آنگـاه امـام جـواد(ع) ازمامون اجازه رفتن به حج خـواست و به اتفاق همسرش از بغداد قصد مدينه كرد.
پـس ازعزيمت امام جواد(ع) به مدينه مامون در طرطـوس وفات يافت و با برادرش معتصم بيعت شد , سپس معتصـم , امام جواد (ع) را فراخواند و ايشان را به بغداد آورد.
بديـن گـونه مـى تـوان گفت در مـورد مدت اقـامت ايـشان در مدينه و بغـداد و تـاريخ ازدواج و وفات ايشـان در روايات, مطلب اطمينان بخـش و قابل اعتمادى كه به طـور قطع بتـوان بـرداشت شخصـى از آن كـرد, وجـود نــدارد.
آنچه مسلـم است اين كه ايشان بيشتريـن دوره زندگى خود را در زمان مامون طى كرد و در ايـن فاصله در تنگنا قرار نداشت وكنترلى بر او صـورت نمى گرفت . امام چه در بغداد و چه در مدينه ,از اين فرصت براى انجام رسالت خود بهره برداى كرد; شيعيان نيز در مـورد امـامت او اتفـاق نظر داشته و راويـان, دهها روايت را در موضوعهاى مختلف از وى نقل كرده اند.
حضرت جوادالائمه (ع) فرمود:هر بنده اى آن گاه حقيقت ايمان خود را كامل مى كند كه ديـن خود را بر شهوتهاى خويـش ترجيح دهـد, وهلاك نمى شود مگر آن كه هواى نفس وشهوتش را بر دينش ترجيح دهد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پى نوشت ها:
1ـ پيشوايان ما, ص 246ـ 255.
2ـ زندگى دوازده امام, جلد دوم, ص 247.
3ـ در سال درگذشت امام جـواداختلاف تاريخـى وجـود دارد, عده اى آن را سال 220 و بعضى ديگر آن را سال 255 گفته اند.
برگرفته شده از كتاب سيره وسخن پيشوايان - تاليف محمدعلى كوشا
https://eitaa.com/jadiddd
✅پرتوى از سيره و سيماى امام جواد عليه السلام
👈در تاريخ ولادت حضرت امام محمد تقى, ملقب به جواد, اختلاف است. قول مشهوراين است كه آن حضـرت در دهـم رجب سال 195 قمر در مـدينه چشـم به جهان گشـوده است.
كنيه آنحضرت ابـوجعفـر و پـدرگرامـى اش حضـرت علـى بـن مـوسـى الرضا(ع) و مادر بزرگـوارش سبيكه, معروف به خيزران است. دوران زنـدگـى جـوادالائمه(ع) مصاف بـا دوران حكومت مامون و معتصم عباسى بود و معتصـم در بغداد تصميم به قتل آن حضرت گرفت و سرانجام به وسيله ام الفضل, همسر امام و دختر مامون, آن پيشـواى معصوم را در را در 25 سـالگـى مسمـوم كـردو به شهادت رسـاند.
زندگانـى امام محمد تقى, جوادالائمه (ع) ادامه راه خط و روش پدرش حضرت امام رضـا(ع) بـود. مـاءمـون كـوشـش مـى كـرد كه دل امـام را به دست آورد واو را به دارالخلافه نزديك كند. او تـوطئه خـود را براى از ميان بردن جنبـش و حركت تشيع در چهار چوب خلافت عباسيان همچنان ادامه مى داد و هدفـش اين بود كه بيـن امام و پايگاه مردمى او فاصله اندازد و آن حضرت را از مردم دور سازد, ولـى مـى خـواست به طـريقـى ايـن نقشه را اجـرا كنـد كه مـردم تحـريك نشـوند.
مامــون بـر اساس همان نقشه قـديمـى, در جامه دوستـدار امام ظاهـر شـد و ((ام الفضل)) دختر خود را به ازدواج او در آورد تا از تاييد امام(ع) برخـوردار باشـد و اصـرار كـرد كه بـا كمال عزت در كـاخ مجلل او زنـدگـى كنـد. اما امام پافشارى مـى ورزيد كه به مدينه باز گردد تا نقشه مـامـون را در كسب تاييد امام براى پايدارى خلافتى كه غصب كرده بـود, نقـش بر آب سازد و مشروعيت حكومت او را در دل مردم خدشه دار نمايد.
امام جواد(ع) خط پدر بزرگوارش را ادامه داد و به آگاهـى فكرى و عقيدتى دست يازيد. فقيهان از بغداد و شهرهاى ديگر , پيرامـون خـود, در مدينه فراهـم آورد تابا او مناظره كننـد واز او بپـرسنـد و از راهنماييهاى او بهره برگيرند.
شيخ مفيدـ رضـوان الله عليه ـ گويد: ((مامون, امام جـواد را دوست مى داشت, زيرا با وجود كمى سـن شخصى فاضل بود و به درجه والا از علم و دانش رسيده بود و در ادب و حكمت و كمـال عقل , مقـامـى داشت كه هيچ يك از مشـايخ زمـان بــا او برابرى نمى تـوانست كرد.))
صغر سن امام (ع) از پديده هاى اعجاز آميز اوست كه در روحيه حاكمان آن زمان اثرى فـوق العاده گذاشته بـود. وقتـى پدر بزرگوارش در گذشت, از عمر امام جواد حدود هشت سال بيـش نگذشته بود و در همان سـن, عهده دار منصب امامت گرديـد.
امام (ع) با پايگاهـى مردمى طرفـدار و مـومـن به رهبـرى وامامتـش بـه طور مستقيـم در مسائل دينى و قضاياى اجتماعى و اخلاقى درتماس بـود.
وقتـى ماءمـون , امام (ع) را به بغداد يـا مركز خلافت آورد, امام (ع) اصرار ورزيد تا به مـدينه باز گردد, ماءمون با ايـن درخـواست مـوافقت كرد و آن حضرت بيشتـر عمـر شـريف خـود را در مـدينه گذرانــد.
معتصم از فعاليت و كوششهاى او برآشفته بود, از اين رو , آن حضرت رابه بغداد فراخواند و هنگامى كه امام (ع) وارد عراق گرديد, معتصـم و جعفر, پسر مامـون , پيوسته , تـوطئه مى چيدند و براى قتل آن بزرگوار حيله مى انديشيدند, تا ايـن كه آن حضـرت در سـال 220 هجـرى در آخـر ماه ذيقعده به شهادت رسيـد.(1)
از بيشتـرروايات چنيـن بر مىآيد كه وقتى امام رضا(ع) به درخواست مـامون به خراسان رفت, فرزندش ابوجعفر (امام جواد) را در مدينه به جاى گـذاشت و مـامـون پـس از بازگشت به بغداد در سال 204 هجرى امام جـواد را به حضـور خود فراخواند تا دخترش ام الفضل را به ازدواج او درآورد, در آن هنگـام,امام آن چنـان كـــه روايت شيخ مفيـد و ديگـران آمـده است,در آغاز ده سـالگـى بــود.
نويسنده متتبع ومعروف, هاشم معروف الحسنى, در كتاب (( زندگى دوازده امام)) در اين باره چنين اظهار نظر مى كند:
((التبه من با وجود اينكه از روايات چيزى در دست ندارم كه حكايت از همـراه بردن خانواده و فرزند از سوى امام رضا(ع) به خراسان ,داشته باشد بعيد مى دانـم كه ايشان را در حجاز جا گذاشته و به تنهايـى عازم سفر گرديـده باشـد, به ويژه كه خود نسبت به اين سفر بدبيـن بود و وداعش با قبر پيامبر در مدينه و با كعبه در مكه, وداع كسـى بـود كه اميـد زيارت مجـدد , نـداشت . فـرزنـد ايشان حضـرت جواد(ع) با وجود خردسالى , بيـم و نگرانى پدر را به هنگام طواف وداع كاملا درك و احساس مى كرد. همچنانكه من ازدواج ايشان را در اين سـن اندك با دختر ماءمون, پـس ازگفتگويى كه ميان ماءمون و بنى عباس از يك سو و امام جواد و قاضى القضات از سـوى ديگـر به هميـن منـاسبت جـريـان يـافت بعيـد مـى دانم. https://eitaa.com/jadiddd
🔰فضايل امام جواد (ع) ✅بچه است يا جادوگر؟
✳️جلوه اى از درياى علم حضرت جواد (ع)
قاسم بن عبدالرحمن گفت : به بغداد رفتم و مدتى در آن جا زندگى مى كردم.
روزى جمعيت زيادى را ديدم كه ازدحام كرده، راه مى روند و مى ايستند.
پرسيدم : چه خبر است ؟
گفتند : فرزند امام رضا (ع) از اين جا عبور مى كند! من نگاه كردم ديدم در حالى كه بسيار كم سن و سال است بر اسبى نشسته و حركت مى كند! با خود گفتم :
خدا لعنت كند شيعيان را كه مى گويند خداوند اطاعت از اين شخص را واجب كرده است. در همين لحظه آن بچه كه سوار بر اسب بود نزد من آمد و اين آيه را خواند :
« فَقالُوا أَ بَشَراً مِنَّا واحِداً نَتَّبِعُهُ إِنَّا إِذاً لَفِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ » گفتند : آيا سزاوار است كه از بشرى مثل خودمان پيروى كنيم، در اين صورت (اگر از او پيروى كنيم) به گمراهى و ضلالت سخت درافتاده ايم. (1
(با اين آيه به من فهمانيد كه كوچكى و بزرگى مطرح نيست، دستور خدا بايد اجرا شود، من در ذهن خود گفتم : او جادوگر است كه از درون من با خبر شد.
درهمين هنگام امام جواد (ع) به سوى من بازگشت و اين آيه را خواند : أ
َ أُلْقِيَ الذِّكْرُ عَلَيْهِ مِنْ بَيْنِنا بَلْ هُوَ كَذَّابٌ أَشِر
اى عجب ! آيا در بين ما افراد بشر تنها بر او وحى رسيد (چنين نيست) بلكه او مرد دروغگوى بى باكى است. (2) با اين آيه سحر را از خود نفى كرد.
من تا اين كرامات را از او ديدم به حقانيت او ايمان آورده و شيعه شدم و از مذهب و مرام خود كه زيدى بود دست كشيدم . (3
1 - سوره قمر : 24. 2- سوره قمر، 25. 3- المحجة البيضاء، ج 4، ص 304. 3- كشف الغمه، على ابن عيسى اربلى، (ج سوم حالات امام نهم (ع) - معجم رجال الحديث، (15 / 26).
https://eitaa.com/jadiddd
🔰فضائل امام جوادعليه السلام
پيامبرصلى الله عليه وآله: و يَخرُجُ مِن صُلبِ عَلِيٍّ (الرِّضاعليه السلام) ابنُهُ مُحَمَّدٌ المَحمُودُ أطهَرُ النّاسِ خَلقاً و أحسَنُهُم خُلقاً؛
. كفاية الأثر، ص 84.
از نسل امام رضاعليه السلام فرزندش محمّد پديد مىآيد كه فرزندى است پسنديده، و در آفرينش از همه مردم پاكتر و در اخلاق از همه نيكوتر است.
امام رضاعليه السلام: هذا (الامام الجوادعليه السلام) المَولُودُ الّذي لَم يُولَد مَولُودٌ أعظَمُ بَرَكَةً عَلى شيعَتِنا مِنهُ ؛
. الكافى، ج 1، ص 321.
اين مولودى است كه پر بركتتر از او براى شيعه ما به دنيا نيامده است.
آگاهی امام جوادعليه السلام
امام جوادعليه السلام: أنَا أعلَمُ بِسَرِائرِكُم و ظَواهِرِكُم و ما أنتُم صائِرونَ إلَيهِ؛
. بحار الأنوار، ج 50، ص 108.
من از نهان و آشكار شما و فرجامى كه به سوى آن مىرويد، آگاهترم.
https://eitaa.com/jadiddd
سخنان برگزيده
تواضع
امام جوادعليه السلام: مَن رَضِيَ بِدونِ الشَّرَفِ مِنَ المَجلِسِ لَم يَزَلِ اللَّهُ و مَلائِكَتُهُ يُصَلُّونَ عَلَيهِ حَتّى يَقومَ؛
. تحف العقول، ص 486.
هر كه از نشستن در پايين مجلس خرسند باشد، خدا و فرشتگانش پيوسته بر او درود مىفرستند تا آنگاه كه برخيزد.
تأخير در توبه
امام جوادعليه السلام: تَأخيرُ التَّوبَةِ إغتِرارٌ؛
. تحف العقول، ص 456.
تأخير در توبه كردن فريب خوردن است.
ناظر بودن خدا
امام جوادعليه السلام: إعلَم أنَّكَ لَن تَخلُوَ مِن عَينِ اللَّهِ فَانظُر كَيفَ تَكُونُ؛
. تحف العقول، ص 455.
بدان كه از ديد خداوند پنهان نيستى، پس بنگر چگونهاى.
روى آوری به غير خداوند
امام جوادعليه السلام: مَنِ انقَطَعَ إلى غَيرِ اللَّهِ وَ كَلَهُ اللَّهُ إلَيهِ؛
. بحار الأنوار، ج 68، ص 155.
آن كه به غير خداوند روى آورد، خداوند به همو واگذارش كند.
دوست خدا
امام جوادعليه السلام: لاتَكُن وَلِيّاً لِلّهِ فِي العَلانِيَةِ، عَدُوّاً لَهُ فِي السِّرِّ؛
. بحار الأنوار، ج 75، ص 365.
در ظاهر، دوست خدا و در باطن، دشمن خدا مباش.
سازش و مدارا
امام جوادعليه السلام: مَن هَجَرَ المُداراةَ قارَبَهُ المَكرُوهُ؛
. بحار الأنوار، ج 68، ص 341.
آن كه سازش و مدارا را ترك كند، ناگوارى به او روى آورد.
شتاب
امام جوادعليه السلام: إتَّئِد تُصِب أو تَكَد؛
. نزهة النّاظر، ص 135.
شتاب مكن تا برسى يا نزديك شوى.
معرفت
امام جوادعليه السلام: مَن لَم يَعرِفِ المَوارِدَ أعيَتْهُ المَصادِرُ؛
. بحار الأنوار ، ج 75، ص 364.
كسى كه راه ورود به كارى را نشناسد، راه برون شدن از آن درماندهاش مىكند.
پيروى هواى نفس
امام جوادعليه السلام: مَن أطاعَ هَواهُ أعطى عَدُوَّهُ مُناهُ؛
. بحار الأنوار ، ج 67، ص 78.
آنكه از هواى نفس خود پيروى كند، آرزوى دشمنش را برآورده است.
https://eitaa.com/jadiddd
✅نمونه صلابت امام جواد (ع)
👈مأمون خليفه عباسى، با تشريفات و تشكيلات حكومتى، همراه با اطرافيان، به طرف خارج شهر بغداد مىرفت، او قصد شكار داشت.
عدهاى از كودكان، در محوطهاى مشغول بازى بودند و پسر بچهاى در كنار آنان ايستاده بود و آنان را تماشا مىكرد.
كودكان سخت گرم بازى بودند، كه ناگاه متوجه شدند، سواران حكومتى به آنها نزديك مىشوند، آنان بازى را رها كردند و پا به فرار گذاشتند و هر كدام به سوئى متفرق شدند.
اما پسرك همچنان در جاى خود ايستاده بود، با وقار و متانت و بدون ترس و اضطراب !
مأمون كه شاهد فرار كودكان بود، از اعتماد به نفس پسرك تعجب كرد، نگاهى به او انداخت و گفت:
چرا مانند ساير كودكان فرار نكردى و همچنان در جاى خود ايستادى؟
پسرك به آرامى پاسخ داد:
اولا راه تنگ نبود كه با رفتن من، راه وسيع گردد، ثانيا خطائى مرتكب نشده بودم، كه از ترس آن فرار كنم، از آن گذشته، تو بدون علت و خطا، كسى را مجازات نخواهى كرد!
مأمون: نامت چيست؟
- نام من، محمد است .
- پسر كيستى؟
- پسر على بن موسى الرضا (ع) هستم .
مأمون از تعجب بيرون آمد، چون بزرگى و بزرگوارى از خانواده حضرت رضا (ع) و فرزند نه ساله او يك امر طبيعى بود .
- زندگانى حضرت امام محمد تقى، ص 202 . ?
https://eitaa.com/jadiddd