تأخیر بیان از وقت حاجت در عام و خاصّ منفصل قرآنی و روایی
(دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3، تابستان 1395، مقاله 1 )
نویسندگان:
#عباسعلی_سلطانی #محمدحسن_حائری #سیدمهدی_نریمانی_زمان_آبادی
فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات فردوسی مشهد
چکیده:
با توجه به اینکه اکثر احکام شرعی در اسلام به صورتِ عام و خاص منفصل بیان شده است و حتی گاهی عام در قرآن مطرح شده است و خاص توسط امام عسکری (علیه السلام) بیان شده است و میان عام و خاص، صد و اندی سال فاصله است! چگونه «تأخیر بیان از وقت حاجت» پیش نیامده است؟
در این نوشتار ابتدا به به بررسی مفاد قاعدة «قبح تأخیر بیان از وقت حاجت» پرداختهایم. سپس به اقوال اصولیان در مقامِ پاسخگویی به اشکال مزبور، اشاره میکنیم.
در پایان با توجه به ناتمام بودنِ مستندِ قاعدة «قبح تأخیر بیان از وقت حاجت» و شرایط خاص شیعیان، عام و خاص منفصل هیچ قبحی نخواهد داشت. اما در صورتی که شخصی بخواهد به ظاهر مفاد این قاعده ملتزم گردد، ناگزیر است عرصة عبادات و معاملات را از هم جدا کند؛ در عبادات مطابق مبنایِ سببیت در امارات، چون کیفر و پاداش به دست خداوند است، میتوان ادعا کرد با توجه به مفاد ادلة عقلی و نقلیِ مختلف، خداوند متعال مصلحتِ فوت شده، را تدارک میکند؛ اما در مورد معاملات، باید گفت: رخدادهایی که در عصر تشریع و ابلاغ بروز کرده است، مانعِ ابلاغ کامل همة احکام شرعی در عصر پیامبر (ص) شده است. در اعصار بعد نیز همین موانع به شکلهای دیگری بروز کرده است ومصالحی را به وجود آورده است که آن مصالح، قبحِ تأخیر بیان از وقت حاجت، که قبحش ذاتی نیست، را برطرف میسازد.
کلیدواژهها:
#عام_و_خاص_منفصل #قاعدة_تأخیر_بیان #مصلحت #احکام_عبادی #احکام_معاملی
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_22676_eda94a97bd6585ea342f14a4159e4f01.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_22676.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir