برنامۀ گلدسته- 16 بهمن 1401 موضوع: سخن‌چینی تعریف سخن‌چینی، وظیفۀ کسی که مخاطب سخن‌چین است و موارد استثناء.

✅ نکاتی در مورد قصد اقامت ده روز برای مسافر ماه #رمضان در پیش است و این ماه مقارن شده با ایام نوروز. اگر کسانی بخواهند هم سفر بروند و هم #روزه بگیرند، باید این نکات را رعایت کنند. #روزه_مسافر

✅ نکاتی در مورد #وطن در بحث نماز و روزه مسافر #روزه #روزه_مسافر وطن اصلی، وطن اتخاذی و چگونگی تحقق اعراض از وطن.

نکات تکمیلی این بحث بر اساس فتاوای آیت‌الله سیستانی: مسأله 1764. منظور از «وطن»، یکی از مکان‌های سه‌گانۀ زیر است: 1. «وطن اصلی»؛ منظور از آن مقرّ و اقامتگاه اصلی فرد می­باشد که معمولاً محلّ سکونت پدر و مادر و زادگاه فرد است که پس از تولّد در آنجا زندگی می­کرده است. 2. «وطن اتّخاذی دائمی»؛ منظور از آن محلّی است که انسان برای اقامت دائمی خود انتخاب کرده است و می‌خواهد باقیماندۀ عمرش را در آنجا بماند. 3. «وطن موقّت»؛ جایی را که انسان محلّ زندگی خود یا مقرّ کاری یا تحصیلی خویش قرار داده است - هرچند قصد نداشته باشد که همیشه در آنجا بماند - چنانچه به گونه­ای باشد که عرف او را در آنجا مسافر نگویند، طوری که اگر موقّتاً ده روز یا بیشتر، جای دیگری را محلّ زندگی خود قرار دهد، باز هم عرف، محلّ سکونت و زندگی­اش را جای اوّل (مقرّ موقّت) بگویند، آنجا برای او، وطن محسوب می­شود که آن را «وطن اتّخاذی موقّت» یا «وطن موقّت» می‌نامند. بنابراین، کسی که تصمیم دارد مثلاً یک سال و نیم یا بیشتر، در مکانی سکونت نماید مثل دانشجوی قمی که قصد دارد یک سال و نیم یا بیشتر شهر تهران را مقرّ تحصیلی خود قرار دهد و از شنبه تا چهارشنبه در تهران ساکن باشد و روز پنج‌‌شنبه و جمعه نزد خانواده‌‌اش به وطن خود (شهر قم) بر‌‌گردد‌، در دو هفتۀ اوّل، در صورتی که قصد اقامت ده روز در تهران ندارد، بنابر احتیاط واجب، نمازش را هم شکسته و هم تمام بخواند و بعد از آن نمازش در شهر تهران که وطن موقّت او محسوب می‌‌شود، تمام است؛ امّا اگر فرد قصد دارد در محلّی که وطن اصلی‌‌اش نیست، مدّت زمان کوتاهی بماند به گونه‌‌ای که آن مکان عرفاً محلّ زندگی و سکونت او محســوب نشده و عرف او را در آن مکان، مسافری محسوب نماید که قصد دارد مدّت کوتاهی آنجا بماند و بعد به جای دیگر برود، در این صورت، آن مکان وطن فرد محسوب نمی‌شود. شایان ذکر است، در نوع دوّم و سوّم وطن (وطن اتّخاذی دائم و وطن اتّخاذی موقّت) فرق ندارد که فرد، خودش مستقلّاً آن را انتخاب کرده باشد یا اینکه آنجا به تبعیّت از شخص دیگر، وطن او محسوب گردد؛ مثلاً اگر فرزند عرفاً تابع والدین محسوب شود و هنوز استقلال در تصمیم گیری در این جهت را نداشته باشد (چه بالغ و چه نابالغ)، چنانچه والدین او شهر مشهد را به عنوان وطن اتّخاذی دائمی یا موقّت خویش انتخاب کرده و در آن ساکن شوند، شهر مشهد برای آن فرزند که همراه آنان در مشهد ساکن شده نیز وطن محسوب می‌گردد. https://www.sistani.org/persian/book/26575/7146/ مسأله 1772. اگر انسان از وطن خود صرف نظر کند و دیگر نخواهد در آنجا زندگی کند، زمانی که از آنجا خارج می­شود، از وطنش اعراض کرده است. بنابراین، از آن زمان، هر وقت برای صلۀ رحم، زیارت، تفریح و... به آن مکان می­رود، آنجا برای او حکم وطن را ندارد و نمازش در آنجا شکسته است، هرچند فرد، وطن دیگری هم برای خود انتخاب نکرده باشد؛ مگر آنکه عنوانی که موجب تمام شدن نماز است مانند کثیر‌ السفر یا خانه به دوش یا قصد اقامت دهه، بر این فرد صدق کند که در این صورت، باید نمازش را تمام بخواند. مسأله 1773. ملاک در «إعراض و روی گرداندن از وطن»، آن است که فرد اطمینان داشته باشد در آینده برای زندگی و سکونت به آن مکان بر نمی‌‌گردد. بنابراین، فردی که از وطنش به جهتی مانند مأموریّت شغلی، ازدواج و تحصیل خارج می‌‌شود و شهر دیگری را به عنوان وطن انتخاب می‌‌نماید، چنانچه احتمال قابل توجّه بدهد که در آینده برای سکونت و زندگی به وطن سابقش بر می‌‌گردد، در این صورت، اعراض محقّق نشده است و هر وقت به آن مکان می‌‌رود، نمازش کامل است. البتّه در مورد مکانی که انسان براى مدّت محدود - مانند دو یا سه سال - براى کار یا تحصیل و مانند آن وطن موقّت خویش قرار داده، براى اعراض از آن کافى است از آنجا خارج شده و قصد داشته باشد براى مدّت طولانى آنجا را محلّ سکونت خویش قرار ندهد، طورى که اگر دوباره به آنجا برای سکونت بر گردد، از نظر عرف یک توطّن جدید به حساب ­آید، نه استمرار توطّن سابق. https://www.sistani.org/persian/book/26575/7147/

به طور کلی کارهایی که روزه را باطل می‌کند (مفطرات روزه)، در صورتی باعث بطلان روزه می‌شود که فرد آگاهانه (با توجه به اینکه روزه است) و عمدا (نه از روی جبر) آن را انجام دهد. اما این قاعده استثنائاتی نیز دارد. یعنی مواردی وجود دارد که: الف) افطار عمدی است، ولی روزه صحیح است؛ ب) افطار عمدی نیست، ولی قضای روزه واجب است. در فایل بالا، این موارد ذکر و توضیح داده شده‌است. #روزه

برنامۀ گلدسته- 16 اسفند 1401 موضوع: حکم ضرر به بدن به واسطۀ تغییر در ظاهر بدن

اگر شخصی با نگاه به ساعت و امثال آن و با وجود اطمینان به اینکه هنوز وقت اذان نشده، سحری خورده باشد و بعد معلوم شود صبح شده بوده و برای مثال ساعت خراب بوده است، طبق نظر آیت‌الله سیستانی روزۀ او باطل و فقط قضای روزه بر او واجب است و کفاره ندارد و البته باید تا پایان روز امساک نماید. اما طبق نظر آیت‌الله خامنه‌ای روزۀ او صحیح است و قضا ندارد. #روزه

برنامۀ گلدسته- اول فروردین 1402 موضوع: صلۀ رحم و قطع رحم گاهی صلۀ رحم، مفسده در پی دارد. آیا در این صورت باز هم صلۀ رحم واجب است؟

✅ قابل توجه مقلدین آیت‌الله خامنه‌ای: طبق نظر معظم‌له، اشخاصی که سال خمسی‌شان فرا رسیده است، ولی اگر خمس مالشان را پرداخت کنند، برای مخارج زندگی خود تا آخر ماه دچار کمبود می‌شوند، لازم نیست خمس بدهند. #خمس

سوال: عرض سلام و خسته نباشید آیا حسب آیه «الَّذِینَ یکنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا ینفِقُونَهَا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَبَشِّرْ‌هُم بِعَذَابٍ أَلِیمٍ» کسی که ثروت زیادی را برای خود می‌اندوزد - به رغم پرداخت خمس و زکات آن - باز هم مرتکب حرام شده است؟ پاسخ دفتر آیت‌الله خامنه‌ای: صرف مورد مذکور حرامی مرتکب نمی شود. (nzk56z9) پاسخ دفتر آیت الله شبیری زنجانی: خیر (110206) پاسخ دفتر آيت الله سیستانی: اگر انچه بر او واجب است انجام دهد حرام نيست مثلا اگر بداند كسانى از مسلمانان گرسنه‌اند يا در اثر بيمارى جان مى‌دهند و او كمک نكند وظيفه خود را انجام نداده است. (1383037) پاسخ دفتر آیت الله مکارم: در شرائط عادى و معمولى، یعنى در مواقعى که جامعه در وضع ناگوار و خطرناکى نیست و مردم از زندگانى عادى بهره مندند، پرداختن زکات کافى است و باقیمانده کنز محسوب نمى شود (البته باید توجه داشت که اصولاً با رعایت موازین و مقررات اسلامى در درآمدها، اموال به صورت فوق العاده متراکم نمى شود; زیرا اسلام آن قدر قید و شرط براى آن قائل شده است که تحصیل چنین مالى غالباً غیر ممکن است). و اما در مواقع فوق العاده و هنگامى که حفظ مصالح جامعه اسلامى ایجاب کند، حکومت اسلامى مى تواند محدودیتى براى جمع آورى اموال قائل شود. (آن چنان که در روایت على(علیه السلام) خواندیم) و یا به کلى همه اندوخته ها و ذخیره هاى مردم را براى حفظ موجودیت جامعه اسلامى مطالبه کند (آن چنان که در روایت امام صادق(علیه السلام) درباره زمان قیام قائم آمده است که با توجه به ذکر علت در آن روایت سایر زمان ها را نیز شامل مى شود; زیرا مى فرماید: فَیَسْتَعِیْنَ بِهِ عَلى عَدُوِّهِ). ولى تکرار مى کنیم این موضوع تنها در اختیار حکومت اسلامى است و او است که مى تواند چنین تصمیمى را در مواقع لزوم بگیرد (دقت کنید). جهت مطالعه بیشتر می توانید به تفسیر آیه 34 سوره توبه در بخش قرآن کریم سایت؛ در آدرس زیر مراجعه فرمایید: http://makarem.ir/quran/?lid=0&view=1 (140112260023)

✅ تظاهر به روزه‌خواری 📝 تظاهر به روزه‌خواری که مصداق هتک حرمت ماه مبارک رمضان است حرام است، هرچند فرد در روزه نگرفتن عذر شرعی داشته باشد؛ البتّه اگر معذور بودن وی در بین اهل عرف امر روشن و آشکاری باشد - مانند پیرمرد کهنسالی که به جهت مشقّت زیادی که معمولاً تحمّل نمی­‌شود روزه نمی‌گیرد یا مریضی که رزوه برایش ضرر دارد و بیماری‌اش عیان و آشکار است - طوری که تظاهر وی به روزه‌خواری عرفاً مصداق هتک نباشد اشکال ندارد؛ امّا برای بیماری که عذرش آشکار نیست، تظاهر به روزه‌خواری جایز نیست. #روزه 📌 توضیح المسائل جامع، ج ۲، م ۱۴۲