🔸نقش امام در این عالم چیست؟ امام هم در قوس صعود هم در قوس نزول همه کاره است. در قوس نزول در این عالم تمام موجودات حظ و بهرهٔ وجودیشان را از امام میگیرند و همچنین هر موجودی بخواهد در قوس صعود در مسیر رشد حرکت نماید، بوسیله امام رشد میکند. هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَلِيمٌ اوست که اول، و پایان و چیره و مسلط و آگاه از درون همه‌ی اشیاء است، و او از همه چیز به‌خوبی آگاه است.حدید۳ 🔸#عقل_نزولی همان است که پتانسیل آن در همه انسانها وجود دارد و در #عقل_صعودی انسان به فعلیت(وحدت)میرسد. هر چه از بالا به پایین میاییم کثرت بیشتر و هر چه از پایین به بالا میرویم وحدت بیشتر میشود.در پایین قدرت تعقل( عاقل شدن) در انسانها وجود دارد لیکن هر چه در پایین است یک پک بسته است. امیرالمومنین علی(ع) میفرمایند:(شعر منسوب به حضرت) اَ تزعم انک جرم ثقیل و فیک انتوی العالم الاکبر؛ شما فکر می‌کنید یک موجود کوچک هستید، در حالی‌که کل (جهان) در درونتان نهفته است» 🔸جنبه و نقش غایی امام علت غایی، علتی است که باعث رسیدن به هدف میشود؛ و غایت، خودِ هدف است.تصور الغایه علت غایی و خودِ غایت در خارج خودِ غایت است. حکماء معتقدند علت غایی برای فعل است و غایت برای فاعل. 🔸در اینجا سوال مهمی مطرح میشود. هدف این عالم چیست؟ غرض و غایت خداوند از خلقت عالم چیست؟ عده ای #غرض_و_فایده_عالم را یک جور معنا نموده اند، گفته اند غرض خداوند از خلقت یعنی فایده خلقت، چون خداوند غنی به ذات است، غرض هم، همان فایده است. پس فایده به خدا نمیرسد، پس خداوند از خلقت این عالم هیچ غرضی ندارد‌.اشاعره معتقدند: افعال خداوند معلل به اغراض نیست و خداوند کار بی غایت و غرض انجام میدهد؛ بطوریکه اگر از عالم اشعری سوال پرسیده شود هدف خداوند از خلقت عالم چیست؟ میگوید سوال تو غلط است، خداوند هدف ندارد، تو هدف داری چون ضعیفی میخواهی قوی شوی(به فایده برسی) خداوند فایده نمیخواهد چون همه چیز دارد، پس خداوند افعالش بدون غرض است. 🔸حدود ۹۰ درصد اهل سنت، اشاعره هستند که قائل به #جبر میباشند. حکام ظالم در طول تاریخ از مکتب جبر دفاع میکردند چون می‌توانستند تمام خرابکاریهای خود را توجیه کرده و تمام کارهای ناشایست خود را به خداوند نسبت دهند و از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند. 🔸شیعیان معتقدند افعال خداوند غرض دارد، خداوند کار عبث نمیکند. افرادی باز اشتباه کرده و غرض را به معنای فایده بکار برده اند و چون خداوند غنی به ذات است فایده به خداوند نمیرسد و به فعل می‌رسد همان صحبت هایی که در بین مردم گفته میشود. من نکردم خلق تا سودی کنم. بلکه تا بر بندگان جودی کنم. گویی خداوند فاقد صفت «جود» بوده و با خلق انسانها به این صفت دست یافته است. نظام فکری حاکم شیعه همان بیت فوق است. 🔸علامه طباطبایی در کتاب «نهایه الحکمه» و در تفسیر «المیزان» به درستی علت غایی و غایت را بیان نموده است. ایشان میگویند چیزی که فاعل همیشه آنرا مدنظر قرار میدهد غایت است، فاعل همیشه در کارش غایت و غرضی دارد. غرض از نگاه فلسفی از مراتب کمال فاعل است؛ یعنی فاعل کمالی ندارد که میخواهد به آن برسد و بدنبال آن میرود. لیکن اگر دقیق تر و عمیق تر بنگریم غرض، کمال فاعل است و گاهی این غرض اقتضائاً لکماله الموجود است چون ذات کامل است باعث سرریز شدن کمالات میشود و گاهی اکتساباً لکماله المفقود است یعنی چون ناقص است بدنبال کسب آن غرض است. غرض کمال فاعل است و کمال فاعل از فاعل جدا نیست. غرض خودِ فاعل است و کمال انسانها همان وجودشان بوده که توسعه یافته است. وجود انسان است که توسعه می یابد؛ یعنی کاری که انسان انجام میدهد به کمال برسد،اما گاهی یفعل اقتضائاً لکماله الموجود است.(که در مورد حضرت حق اینگونه است) علامه طباطبایی میفرمایند: و هو تعالی يفعل ما یفعل و يحكم ما یحکم‌ لانَّه الله. خداوند هر کاری میکند، هر حکمی میکند چرا میکند؟؟ چون الله است. چون خداوند فیاض علی الاطلاق است. 🔸روایت عرفانی از داود نبی علیه السلام است که فرمود: «یا رَبّ لِماذا خَلَقْتَ الخَلْق؟ قال: کُنْتُ کَنزا مَخفّیا فَاَحبَبْتَ اَن اُعْرَف فَخَلَقْتُ الخلَقَ لاُِعرَف» یعنی: پروردگارا! برای چه مخلوقات را آفریدی؟ خدای تعالی فرمود: گنجی پنهان بودم، دوست داشتم که شناخته شوم، پس خلق را آفریدم تا مرا بشناسند. «کَنْزا» یعنی گنجی بودم، اشارت به صفات ربوبیّت است. خداوند عین ظهور است اگر بگوییم خداوند مخفی است،این نقص است. صفحه ۳👇 #تقریرات 🔰@kashfolmorad