نام سیدالشهدا و زیارت و احیای عزای آن حضرت گویا تبصره‌ای است به فقه، آنجا که خوردن خاک حرام است، مگر تربت حسین (ع) برای شفا؛ نماز مسافر شکسته است، مگر در مکه، مدینه، مسجد کوفه و حریم حرم حضرت حسین(ع)؛ پوشیدن لباس مشکی کراهت دارد، مگر رخت عزای اباعبدالله (ع).
در عصر سلاطین جور و با وجود خطرهای فراوان و محتمل، یا حتی خطر حتمی جانی و مالی باز این امر در بین شیعیان تعطیل نشد، و زیارت و ذکر نام و یاد حسین و اصحاب فداکارش هرگز ترک نگشت
همۀ علما و فقهای شیعه احیای ذکر اباعبدالله الحسین را مقدمۀ احیای اسلام، قرآن، احکام و معارف اسلامی می‌دانند و حقیقتاً نیز عزاداری تاسوعا و عاشورا تضمین کنندۀ بقای اسلام است.
تأکید فراوان اهل‌بیت و بزرگان دین، عزاداری و زیارت سیدالشهدا را در اذهان شیعیان به امری حیاتی و ابدی تبدیل کرده است.
گزاره‌ها و شواهد تاریخی بسیاری، بر این مطلب گواه‌اند
درک اینکه عزاداری برای سرور و سالار شهیدان، رمز بقای اسلام ناب محمدی و علت موجده و مبقیۀ نظام جمهوری اسلامی است، به بیان استدلال نیاز ندارد؛ چون که «آفتاب آمد دلیل آفتاب»...
همچنین عقلای دیگر ادیان و مکاتب، هرچند به فهم صحیحی از مذهب مترقی شیعه نرسیده اند، اما گرامیداشت نام حسین را برای بقای فرهنگ ایثار، شجاعت، شهامت و انسانیت بسیار ضروری می‌دانند
حکیم فرزانه و متفکر زمانه حضرت آیت الله خامنه‌ای در این‌باره می‌فرماید:
از بزرگترین نعمت‌ها، نعمت خاطره و یاد حسین‌بن‌علی علیه‌السلام، یعنی نعمت مجالس عزا، نعمت محرم و نعمت عاشورا برای جامعۀ شیعیِ ما است
راه حسین‌بن‌علی و خون او عَلَم و پرچم حرکت عظیم امت اسلام به سوی هدف‌های اسلامی است؛ این پرچم باید سرپا بماند؛ تا امروز هم بر سر پا مانده و تا امروز هم هدایت کرده است (۱۶/۰۴/۱۳۸۳).
برخی کارهاست که پرداختن به آنها، مردم را به خدا و دین نزدیک می‌کند. یکی از آن کارها، همین عزاداری‌های سنتی است که باعث تقرّبِ بیشترِ مردم به دین می‌شود (۱۷/۰۳/۱۳۷۳).
