احمد زیدآبادی: «اعتبارِ از دست رفته!» «در اعتراضاتِ سالِ گذشته، چقدر وعده شنیدید که قرار است در حکمرانی تحولی ایجاد شود. تقریباً همه‌ سران قوا مرتباً راجع‌به آن حرف زدند که سخت‌گیری‌ها کاهش پیدا کند و آدم‌های جدیدی بیایند و حرف بزنند و کار کنند و... ولی با کاهش فشارها و محدودیت‌ها، همه چیز سرجای خودش بازگشته و گویی نَه در حوزه‌ حجاب انعطاف لازم را داریم، نه در حوزه‌ مشارکت، نه باز شدن جامعه و نه عبور از نظامِ تبعیضی که نسبت به شهروندان مختلف اعمال می‌شود. شما وقتی به حرفی که می‌زنید عمل نمی‌کنید، آن حرف اعتبارش را از دست می‌دهد و یک کسی هم که به معنای واقعی می‌خواهد بیاید آن را مطرح کند، دیگر مورد پذیرش و اقبال عموم قرار نمی‌گیرد.» فیلم کامل را از صفحه آپارات و یوتیوب خطمدیا مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

سعید آجرلو: «سرمایه اجتماعی گروگانِ اقتصاد است.» «فرض اصلی من، این است که سرمایه اجتماعی گروگانِ اقتصاد است و این درست نقطه مقابل کسانی است که دین و دنیا را از هم جدا می‌کنند؛ چه سکولارها، چه متحجران. گروه‌هایی که برای زندگی دنیوی پاسخ دینی ندارند و مسأله دین را از دنیا جدا می‌کنند. تأکید رهبر انقلاب بر تأثیر اقتصاد در بهبود دین و دنیای جامعه به این معنی است که یک زیست مؤمنانه و اخلاقی از شرایط اقتصادی و معیشتی تأثیر می‌پذیرد. احتمال دست‌یابی به یک «دنیای دینی» بدون شریعتی که سرمشق مادی و معنوی برای دنیای انسان عرضه کند، تقریباً نزدیک به محال است. این تقاطع دین و دنیا همان نقطه شکل‌گیری «دولتِ دینی» است. برخلافِ حجتیه‌ای‌های سابق و نوتعطیله‌های فعلی چون مهدی نصیری که دو سوی افراط و تفریط را تجربه کرده‌اند و متأسفانه هنوز عبرت برخی افراد نشده‌اند، تبیین پیشرفت و توسعه منطبق با شریعت نیاز امروز جامعه است. در مقابل دو گروهی که اهتمام به شکاف ملت-ملت دارند و بقای خود را در افزایش فاصله‌های اجتماعی می‌دانند، دولت دینی به ادبیاتی نیاز دارد که مسأله سرمایه اجتماعی را مرتبط با بهبود کیفیت زندگی بداند و پاسخ به ناملایمات اجتماعی را از اقتصاد آغاز کند اما با اقتصاد تمام نکند. سامان اقتصادی می‌تواند زمینه‌سازِ سامانِ فرهنگی و اجتماعی هم شود.» فیلم کامل را از صفحه آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

یادداشت حجت‌الله صیادی با عنوان «سرمایه اجتماعی؛ ویترین یا جوهره حکمرانی؟» پیرامون قسمت پنجم: هرگاه گفتگو در باب مقوله سرمایه اجتماعی و به طور خاص اعتماد اجتماعی می‌شود، عده‌ای به طور کلی منکر سنخیت گفتمان جامعه ما با این مقوله شده و نتایج مربوط به آن را نادیده می‌گیرند. این طیف با تشریح تفاوت ساخت اجتماعی ما با سایر جوامع، اصولاً مانع از تامل در این باب می‌شوند. آن سوی طیف، اما جریانی وجود دارد که قائل به تاثیر بوم و اقتضائات جامعه ایرانی اسلامی در ادبیات و معیارها نیست و از منظر آنان، حکم برای جامعه ایران همانند سایر جوامع است. آن‌چه پایان بخش این قضیه است، این‌که بالاخره ارتباطات اجتماعی زیر بنای شکل‌دهی جامعه و نیز تنظیم‌کننده مناسبات جامعه و حاکمیت است؛ حال چه با ادبیات سرمایه اجتماعی و چه غیر آن. دوامِ ارتباطات به ابتنای آن بر اعتماد است که ریشه آن را می توان به محبت اجتماعی نیز برگرداند که با ساخت جامعه ایران نیز سنخیت بالایی دارد. بر طبق شواهد آنچه غیرقابل چشم پوشی است، اینکه اعتماد، به طور خاص در دهه اخیر و به ویژه در سطح مردم با حاکمیت دچار خدشه‌های شدید شده است. بسا آنکه ترمیم آن به سادگی تخریب آن نیست و این را باید حاکمیت و نخبگان به جای انکار و توجیه جدی بگیرند و آرایش متناسب و اولویت‌دار بگیرند. نمی‌توان این موضوع را به عنوان یکی از موضوعات هم عرض سایر موضوعات نگریست، بلکه اساس سیاست‌گذاری ها، تعاملات و مناسبات لایه‌های مختلف حکمرانی باید بر ملاحظه جدی این مقوله باشد. سرمایه اجتماعی و عناصر آن یعنی اعتماد، مشارکت و رضایت اجتماعی، به عنوان بطن حکمرانی است که میوه‌ی آن در ویترین حکمرانی نیز خودنمایی می‌کند. فیلم کامل را از صفحه آپارات و یوتیوب خطمدیا مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

«حلقۀ مفقوده!» گفتاری پیرامون نسبت سیاست‌گذاری و اعتماد اجتماعی 👤 احمد زیدآبادی: 🔹 دولت برای جلبِ اعتمادِ جامعه، باید به شهروندان احترام گذاشته و حقوق آنان را به رسمیت بشناسد. فیلم کامل را از کانال آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

«حلقۀ مفقوده!» گفتاری پیرامون نسبت سیاست‌گذاری و اعتماد اجتماعی 👤 احمد زیدآبادی: 🔹 در دولت آقای رئیسی، پُست‌ها برای کسانی هست که در انتخابات کمک کرده‌اند، کسانی که سابقه‌ای ندارند و کسی آن‌ها را نمی‌شناسد. 👤 سعید آجرلو: 🔸 رادیکال شدنِ فضایِ سیاستِ داخلی، اجازه‌ نمی‌دهد که صحبتِ طیف‌های میانی شنیده شود. فیلم کامل را از کانال آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

یادداشت راضیه شامخ‌نیا با عنوان «سرمایه اجتماعی، مفهومِ کلکسیونی نیست» پیرامون قسمت پنجم: در بررسی مفهومِ سرمایه اجتماعی اولین مقوله‌ اعتماد است که افراد خود را عناصری جدا از هم نبینند و هماهنگی با یکدیگر داشته باشند. باید شبکه‌سازی انجام شود تا بتوانیم به نتیجه مطلوبی برسیم. جامعه کنونی ما نیاز به شبکه‌سازی و رابط‌هایی دارد که بتوانند به مثابه یک چرخ‌دنده عمل کنند و فضا را تسهیل کنند. اگر این شبکه‌سازی قوی انجام شود، جامعه و افراد آن به این شبکه اعتماد می‌کنند و پاسخ نیازهای خود را در آن می‌یابند. در نتیجه در بدو امر باید نسبت به این شبکه‌سازی آگاهی داشته باشد و در وهله بعدی بتواند به آن اعتماد کند. استمرار این مساله خودش می‌تواند اعتماد ایجاد کند. اگر بخواهم مثالی در این حوزه داشته باشیم می‌توان به این موضوع اشاره داشت که در حوزه بهداشت و درمان، سازمان‎های متولی این مساله اساسا پروتکلی ندارند که همه آن‌ها بتوانند باهم هماهنگ عمل کنند، در حوزه سازمان‌های تامین اجتماعی باز وضعیت به همین منوال است. در اینجا قانون کار یک حرفی می‌زند و فلان ارگان بیمه‌ای حرف دیگری می‌زنند و هر کدام ساز خودشان را می‌زنند. در چنین شرایطی صحبت کردن از سرمایه اجتماعی سخت است، به دلیل اینکه اعتماد زمانی به دست می‌آید که نمی‌گوییم هم‌صدایی به طور مطلق وجود داشته باشد اما حداقل هزارصدایی نداشته باشیم. هر دولتی به اقتضای توان خود اقداماتی را انجام می‌دهد اما مشکل این است که در هر دولت مسائل تجمیع نمی‌شود بلکه از سر گرفته می‌شود. این‌که بخواهیم چرخ را از ابتدا اختراع کنیم، عملاً در زمان محدود چهارسال امکان‌پذیر نیست، در نتیجه موانع بسیاری را برای تحقق اجرایی شدن سرمایه اجتماعی داریم و تا زمانی که سازوکارهای اصلی را شکل ندهیم، عملاً نمی‌توانیم به نتیجه مشخصی در این زمینه برسیم. در نتیجه بر خلاف تصور کلی راهکارها در این زمینه بسیار بوده و اجرایی کردن آن هم سخت نیست اما مساله این است که اراده برای انجامش وجود داشته باشد. البته باید به این مقوله هم توجه کنیم که ایجاد سرمایه اجتماعی در آخرین قدم‌ها اتفاق می‌افتاد و پیش‌نیاز آن بسترسازی و شبکه‌سازی است که برای اجرایی کردنش باید موانع دولتی برداشته شود. فیلم کامل را از کانال آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

«حلقۀ مفقوده!» گفتاری پیرامون نسبت سیاست‌گذاری و اعتماد اجتماعی 👤 احمد زیدآبادی: 🔹 وقتی الفاظ می‌تواند برای شما زندان بیاورد، یعنی این‌که شما نباید راحت حرف بزنید. فیلم کامل را از کانال آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

یادداشت الهام امیرحاجلو با عنوان «سرمایه اجتماعی با فهم مکانیکی تفسیر نمی‌شود» پیرامون قسمت پنجم: به نقل از بوردیو، سرمایه‌ها باید قابل تبدیل به‌هم باشند یعنی سرمایه اجتماعی بتواند به سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی به سرمایه اقتصادی و برعکس تبدیل شود. در ایران چنین اتفاقی صورت نگرفت. بدین معنی که ممکن است سرمایه نمادین و فرهنگی ارتقا یافته اما به سرمایه اقتصادی منجر نمی‌شود یا برعکس سرمایه اقتصادی وجود دارد ولی با سرمایه فرهنگی و نمادین و منزلت اجتماعی همراه نیست، چرا که این سرمایه وابسته به رانت بوده و به‌صورت انباشتی و تدریجی در زمینه اجتماعی و فرهنگی شکل نگرفته است. برنامه‌های توسعه نیز به لحاظ ماهیت مسئله‌محور نبوده و سیاست‌های کلی برنامه‌های توسعه با اولویت پیشرفت اقتصادی بدون توجه به توسعه ظرفیت‌های انسانی مدنظر بوده است. در ایران نهادهای واسطه‌ای و بسترساز مشارکت بایستی شکل بگیرد و تقویت شود. فضاهای عمومی باید شکل گرفته و هر گونه اجتماع و نهادهای وابسته به آن تقویت شود. مفهوم توانمندسازی، مبتنی بر قدرتِ بخشی از نهادهای دولتی به جامعه برسد و دولت تبدیل به یک نهاد نظارتی شود. شوراها در تمام سطوح باید شکل بگیرد. برنامه‌های توسعه باید مسئله‌محور و اجتماع‌محور باشد. مسأله اعتماد در رویکرد جدید تنها این نیست که چقدر به دیگران و نهادها اعتماد داریم بلکه باید مورد اعتماد هم قرار بگیریم . اعتماد از طریق مشارکت در حل مسأله ایجاد می‌شود. نتیجه این همکاری، انسجام اجتماعی است. مجموعه این فرایندها، وابسته به‌هم بوده و رابطه غیرخطی دارند. از این رو باید از فهم مکانیکیِ اعتماد و سرمایه اجتماعی دست کشید؛ اعتماد از طریق تجربه زیسته بدست می‌آید، باید تولید شود، تجربه شود؛ قرار نیست فقط اعتماد کنیم باید مورد اعتماد نیز قرار بگیریم و این مسأله از طریق اجتماع (Community) بدست می آید. آن روی سکه اعتماد، همبستگی است. اعتماد در رویکردهای کلاسیک جامعه‌محور (Society)، همبستگی ایجاد نمی‌کند و باید به سمت رویکردهای جدید مبتنی بر اجتماع (Community) که مسأله‌محور است، حرکت کرد. فیلم کامل را از کانال آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia

یادداشت کیوان سلیمانی با عنوان «نسبت سرمایه اجتماعی و عملکرد حاکمیت » پیرامون قسمت پنجم: در بررسی اعتماد اجتماعی ضروری است به هر دو بُعد عملکردی و گفتاری متناظر با دو بُعد واقعیت و روایت، توجه توأمان داشت و از هیچ‌کدام به‌ویژه بُعد عملکردی، غفلت نکرد. نوع جهت‌گیری در این باره از جمله در گام تحلیل و مسئله‌شناسی، تأثیر ویژه و مهمی در عرصه سیاست‌گذاری و حل مسئله خواهد داشت. بر همین اساس است که در سنجش اعتماد سیاسی؛ اعتماد به کارایی مسئولین و اعتماد به صداقت مسئولین سنجیده می‌شود. برخی با تمرکز بر بُعد ارتباطی و گفت‌وگویی مناسبات جامعه و حاکمیت، از اهمیّت عملکرد حاکمیت و نتایج آن که مهم‌ترین و بی‌واسطه‌ترین مسیر ارتباطی جامعه و حاکمیت است غفلت کرده‌اند و در ارائه راه‌حل نیز با کم‌توجّهی به ضرورت‌های تحوُّل عملکردی منطق و مسیر و ساختار و متولیان حکمرانی، بر ایده گفت‌وگو و احیای واسطه‌های میان جامعه و حاکمیت تمرکز می‌کنند. در واقعیت اما ناکارآمدی منعکس در افزایش فقر و نابرابری، در کنار ناسازگاری‌های فزاینده فرهنگی، منجر به نارضایتی‌های انباشته و در نتیجه اعتراضات آغشته به اغتشاشات می‌شود. رویکرد نامسئولانه در مواجهه با این اعتراضات با رویه‌های چون ناپاسخگویی و عدم جبران اشتباهات، در کنار موج‌سواری رسانه‌های معارض و سوءاستفاده طبیعی نظام سلطه، خیزش و اعتراض را به سمت و سوی شورش و اغتشاش می‌کشاند. در ادامه با ایجاد تنش و برخوردهای سخت و غیرروامدارانه، فاصله و شکاف اجتماعی‌ای که خود ریشه اولیه مسئله بوده، تشدید شده و تعمیق یافته و تبعات متعددی بر جای می‌گذارد. فیلم کامل را از کانال آپارات و یوتیوب مشاهده کنید. 📎 @khatmedia