❇️محتوا و موضوعات در سوره معاد صفات و اعمال منكران قيامت در پنج مرحله بيان شده، كه آنها به خاطر تكذيب اين روز بزرگ چگونه از انفاق در راه خدا، كمك به يتيمان، و مسكينان. سرباز مى زنند، و چگونه در مورد نماز مسامحه كار و رياكارند، و از كمك به نيازمندان رويگردانند. ❇️فضائل، خواص و ثواب قرائت در حديث ابى‌بن‌كعب است كه هر كس سوره ماعون را قرائت كند خدا او را مى آمرزد، اگر زكاتش را داده باشد. عمروبن‌ثابت از امام باقر عليه‌السلام روايت كرده كه «هر كس أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ را در نمازهاى واجب و نافله اش بخواند خدا نماز و روزه او را قبول فرموده، و به آنچه از او در دار دنيا سر زده است او را محاسبه نكند».

❇️محل نزول سوره ماعون مكّى است، و ضحاك گويد مدنى است و گفته اند كه بعضى از آن مكّى و بعضى هم مدنى است. ❇️زمان نزول تاريخ نزول سوره ماعون در ما بين ابتداء وحى و هجرت مسلمين به حبشه است و بعد از سوره تكاثر نازل شده است. ❇️فضای نزول با توجه به اختلافی که در مکی و مدنی بودن سوره ماعون وجود دارد، اگر این سوره را نازل شده در فضای مدینه و زمان برپایی حکومت اسلامی بدانیم اين سوره تهديد برای كسانى است كه خود را مسلمان معرفى كرده اند ولى متخلق به اخلاق منافقين‌اند، از قبيل سهو از نماز، و ريا كردن در اعمال، و منع ماعون، كه هيچ يك از اينها با ايمان به روز جزا سازگارى ندارد. اما اگر قول به مکی بودن این سوره صحیح باشد، نزول این سوره در مورد کفار و مشرکان مکه است که در ظاهر و پوشش بعضی از کارهای خیر و عام‌المنفعه قصد خودنمایی و به دست آوردن موقعیت‌های اجتماعی بیشتری برای خودشان بودند. بعضى گفته اند: این سوره دربارۀ ابوسفيان نازل شده كه هر روز دو شتر بزرگ نحر مى كرد، و خود و اطرافيان يارانش از آن استفاده مى نمودند اما روزى يتيمى آمد و تقاضاى چيزى كرد او با عصايش بر او زد و او را دور كرد. بعضى ديگر گفته اند كه آيه درباره وليدبن‌مغيرة يا عاص‌بن‌وائل نازل شده است.

❇️ترتیب در مصحف سوره ماعون صدوهفتمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید. ❇️ترتیب بر اساس نزول سوره ماعون هفدهمين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره تكاثر نازل شده است.(لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است) ❇️ارتباط با سوره قبلی خداوند سبحان نعمتش را بر قريش در سوره قریش ياد فرمود، سپس در سوره ماعون تعجب فرموده از تكذيب ايشان با نعمت بزرگى كه بر ايشان ارزانی داشته است.

💠ویژگی سوره ماعون از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند. روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد. قرآن كريم در سوره ماعون به آثار انكار معاد در زندگى اجتماعى اشاره مى كند و با هشدار به رياكاران و سهل‌انگاران در نماز اعمال آنان را بی‌اثر و موجب عذاب می‌داند

نمودار درختی سوره ماعون

تلاوت و قرائت قرآن همزمان با نشانه گذاری آیات - سوره ماعون - استاد پرهیزکار

ترتیل سه بار تکرار سوره ماعون استاد پرهیزگار

ترتیل سه بار تکرار سوره ماعون استاد پرهیزگار

#متن_ترجمه_#صفحه_602_سوره_مبارکه #قریش_#ماعون_#کوثر #سوره_106_#سوره_107#سوره_108 #جزء_30

ترجمه لغات صفحه ۶۰۲ قرآن کریم

کارت تصویر سوره ماعون

👈معانی کلمات آیه 1 دين: جزاء. شريعت. در قرآن مجيد به هر دو معنى آمده است. 👈معانی کلمات آیه 2 يدع: دع: راندن به شدت: «دعه دعا: دفعه دفعا شديدا» پس «يدع» يعنى دفع مى‏كند و از خود مى‌‏راند. 👈معانی کلمات آیه 3 يحض: حض: وادار كردن. تشويق كردن: «حضه على الامر: حمله عليه». معانی کلمات آیه 4 «وَیْلٌ»: وای! واویلا! 👈معانی کلمات آیه 5 ساهون: سهو: غفلت. جوهرى در صحاح چنين گفته است «ساهون»: غفلت كنندگان. 👈معانی کلمات آیه 6 يراءون: رئاء: تظاهر و نشان دادن و آن اين است كه انسان كار خوبى انجام دهد و قصدش تظاهر و نشان دادن به ديگران باشد نه تقرب به خدا 👈معانی کلمات آیه 7 ماعون: هر چه در آن منفعتى است «كل ما فيه منفعة» در اقرب الموارد آمده: «الماعون: المعروف ... و كل ما انتفعت به» كلمه «معن» در اصل به معنى جارى شدن است «معن الماء معنا: سأل».

سوره ماعون (ترجمه تصویری)

#تفسیر#صفحه_602_سوره_مبارکه #قریش#ماعون#کوثر #سوره_106#سوره_107و#سوره_108 #جزء_30

💢تفسیر نور (استاد قرائتی) 🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺🍃🌺 🕋 أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ «1» فَذلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ «2» وَ لا يَحُضُّ عَلى‌ طَعامِ الْمِسْكِينِ «3» فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ «4» الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ «5» الَّذِينَ هُمْ يُراؤُنَ «6» وَ يَمْنَعُونَ الْماعُونَ «7» 🦋🦋«1» آيا كسى كه قيامت را انكار مى‌كند ديده‌اى؟ «2» او همان كسى است كه يتيم را با خشونت مى‌راند. «3» و ديگران را بر اطعام مسكين تشويق نمى‌كند. «4» پس واى به حال نمازگزاران. «5» آنان كه از نمازشان غافلند. «6» آنان كه پيوسته ريا مى‌كنند. «7» و از دادن زكات (و وسايل ضرورى زندگى) باز مى‌دارند

📝نکته ها👇 🔹اين سوره سيماى افراد منفى را معرفى مى‌كند: كسانى كه نسبت به دين، ديدگاه منفى دارند. «يُكَذِّبُ بِالدِّينِ» نسبت به يتيم و مسكين منفى هستند و آنان را طرد مى‌كنند. «يَدُعُّ الْيَتِيمَ وَ لا يَحُضُّ» در عبادت و نماز منفى هستند و اخلاص ندارند. «ساهُونَ‌- يُراؤُنَ» در خدمت به مردم منفى هستند. «يَمْنَعُونَ الْماعُونَ» مراد از «دين» در اينجا روز قيامت است، مانند «مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ» «دع» راندن همراه با خشونت و «حض» تشويق و ترغيب ديگران است. مراد از تكذيب دين و معاد در اين سوره، تكذيب قلبى است، نه قولى؛ زيرا مخاطب‌ 📚جلد 10 - صفحه 603 سوره، كسانى هستند كه نماز مى‌خوانند ولى نمازشان همراه با ريا و خودنمايى و سهو و غفلت است. «ماعون» از «معن» به معناى ابزار و وسايلى است كه معمولًا همسايگان به يكديگر عاريه مى‌دهند تا آنكه نيازشان برطرف شود. مثل ظروف غذاخورى در مهمانى‌ها. ●دين يك مجموعه به هم پيوسته است. نمازش از اطعام مسكين و رسيدگى به محرومين جدا نيست. در روايات، «ساهُونَ» به معناى سستى، ترك و ضايع كردن نماز آمده است. «1» 🔹حساب حضور در نماز جماعت، به خاطر حفظ شعائر الهى، از حساب ريا و خودنمائى به خاطر اهداف نفسانى جداست. 🔹در حديث مى‌خوانيم: كسى كه از دادن لوازم منزل خود به همسايگان دريغ ورزد، خدا روز قيامت لطف خود را نسبت به او دريغ خواهد كرد. «2» البته در حديث ديگرى مى‌خوانيم كه پرسيدند: ما همسايگانى داريم كه هرگاه وسائلى به آنان عاريه مى‌دهيم، مى‌شكنند يا خراب مى‌كنند، آيا گناه است كه به آنان ندهيم؟ حضرت فرمود: در اين صورت مانعى ندارد. «3» 🔹در حديث مى‌خوانيم: هر كس به اوقات نماز بى‌اعتنائى كند و نماز را در اول وقت نخواند، ويل دارد. «4» 🔹امام صادق عليه السلام فرمودند: ماعون، شامل قرض الحسنه و هر كار نيك درباره ديگران و در اختيار قراردادن وسائل خانه و از جمله زكات است. «5» سنگدلى انسان به جائى مى‌رسد كه: نسبت به سخت‌ترين نوع فقر كه مسكين است. نسبت به ضرورى‌ترين نياز كه خوراك است. آن هم به مقدار مصرف نه ذخيره. نه خود اقدامى مى‌كند و نه ديگران را تشويق مى‌كند. 📚«1». تفسير نورالثقلين. 📚«2». تفسير كنزالدقائق. 📚«3». تفسير نورالثقلين. 📚«4». تفسير نورالثقلين. 📚«5». كافى، ج 3، ص 499. 📚جلد 10 - صفحه 604 🔸نگاهى به مسئله ريا ●ريا و سُمعه دو خطر و آفت بزرگ هستند كه افراد مؤمن را تهديد مى‌كند. ريا آن است كه انسان كارى را براى ديدن مردم انجام دهد و سُمعه آن است كه كارى را بجا آورد و هدفش آن باشد كه كارش به گوش مردم برسد. اين دو كار از نشانه‌هاى نفاق است. چنانكه قرآن درباره منافقان مى‌فرمايد: «إِذا قامُوا إِلَى الصَّلاةِ قامُوا كُسالى‌ يُراؤُنَ النَّاسَ» «1» چون به نماز مى‌ايستند، نمازشان با كسالت و رياكارى است، همان گونه كه به ديگران كمك نمى‌كنند مگر در حال كراهت و نارضايتى. «وَ لا يُنْفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ كارِهُونَ» «2» ●بر اساس روايات، رياكار ظاهرى زيبا و باطنى مريض دارد؛ در ظاهر اهل خشوع و تواضع است، ولى در باطن دست از گناه بر نمى‌دارد. او در ظاهر گوسفند و در باطن گرگ است. به جاى آنكه از دنيا آخرت را بدست آورد، از آخرت به سراغ دنيا مى‌رود و از پرده‌پوشى خداوند سوء استفاده كرده و گناه مى‌كند. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: سخت‌ترين عذاب‌ها براى كسى است كه مردم در او خير ببينند در حالى كه در او خيرى نيست. فرشتگان اعمال برخى انسان‌ها را بالا مى‌برند، ولى خطاب مى‌رسد: هدفش خدا نبوده است، آن را برگردانيد. ●در فرهنگ اسلامى، ريا، نوعى شرك است و امام صادق عليه السلام درباره كسى كه عمل نيكى انجام دهد، اما نه براى خدا، بلكه براى اينكه مردم بشنوند و او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» ●علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار نيكش را توسعه مى‌دهد و اگر ستايش نشود از كار خود مى‌كاهد. ناگفته نماند كه اين همه توبيخ و انتقاد براى كسانى است كه از ابتدا، كار را براى غير خداوند انجام مى‌دهند، ولى اگر انسان از آغاز هدفى جز خداوند نداشت، و مردم از كار او آگاه شدند، مانعى ندارد. امام باقر عليه السلام فرمود: هيچ كس نيست مگر آنكه دوست دارد خوبى‌هايش در مردم ظاهر شود، به شرط آنكه از ابتدا نيّت او مردم نباشد. «اذا لم يكن صنع ذلك لذلك» «5» 📖«1». نساء، 143. 📖«2». توبه، 54. 📖«3». كهف، 110. 📚«4». مجموعه روآيات، از ميزان الحكمة بحث ريا. 📚«5». كافى، ج 2، ص 297. 📚جلد 10 - صفحه 605

✳️اخلاص‌ در برابر ريا و سمعه، اخلاص است كه در حديث مى‌خوانيم: خداوند جز خالصان را نمى‌پذيرد «أَلا لِلَّهِ الدِّينُ الْخالِصُ» «1» و هر كس چهل روز خود را خالص كند، چشمه‌هاى حكمت از قلب او به زبانش جارى مى‌شود. «من اخلص لله اربعين صباحا ظهرت ينابيع الحكمة من قلبه الى لسانه» «2» و نشانه ايمان كامل آن است كه حُب و بغض و بخشيدن و نبخشيدن براى خدا باشد و افضل عبادت اخلاص است و از فاطمه زهرا عليها السلام نقل شده كه فرمود: «من اصعد الى اللّه خالص عبادته اهبط اللّه عزّ و جلّ افضل مصلحته» «3» هر كس عبادت خالص به درگاه خداوند فرستاد، خداوند بهترين مصلحت او را برايش نازل مى‌كند.

📝پیام ها🔰 🔸1- تكذيب عملى قيامت از سوى اهل ايمان، امرى شگفت‌آور و جاى سؤال است. «أَ رَأَيْتَ الَّذِي» 🔸2- طرد يتيم انسان را از خدا دور مى‌كند. يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌ ... يَدُعُّ الْيَتِيمَ‌ 🔸3- نشانه ايمان، يتيم نوازى و توجه به گرسنگان و محرومان است و هركس بى‌توجه باشد بى‌دين است. يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌ ... يَدُعُّ الْيَتِيمَ‌ 🔸4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌ ... يَدُعُّ الْيَتِيمَ‌ 📖«1». زمر، 3. 📚«2». جامع الاخبار، ص 94. 📚«3». بحار، ج 67، ص 249. 📚جلد 10 - صفحه 606 🔸5- نيازهاى عاطفى، مقدم بر نيازهاى جسمى است. (اول محبت به يتيم، سپس سير كردن مسكين) يَدُعُّ الْيَتِيمَ‌ ... طَعامِ الْمِسْكِينِ‌ 🔸6- هر نمازى ارزش ندارد و هر نمازگزارى بهشتى نيست. «فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ» 🔸7- سهو اگر برخاسته از تقصير و بى‌اعتنائى باشد، سرزنش دارد. «عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ» 🔸8- سهو در نماز قابل جبران و بخشش است ولى سهو از نماز، به معناى رها كردن آن، قابل بخشش نيست. «عَنْ صَلاتِهِمْ» (نه‌ «فِي صَلاتِهِمْ») 🔸9- خطر آنجاست كه كار زشت سيره دائمى انسان شود. يُكَذِّبُ‌ ... يَدُعُ‌ ... لا يَحُضُ‌ (قالب فعل مضارع بيانگر استمرار كار است) 🔸10- اخلاص، شرط قبولى نماز و عبادت است. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ الَّذِينَ‌ ... يُراؤُنَ‌ 🔸11- اطعام فقرا مخصوص توانگران نيست، همه وظيفه دارند، گرچه از طريق تحريك و تشويق ديگران باشد. «لا يَحُضُّ عَلى‌ طَعامِ الْمِسْكِينِ» 🔸12- كسى كه گاهى از نماز غافل مى‌شود، مشمول ويل است، پس وضع تاركان دائم نماز چيست! فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ‌ ... عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ‌ 🔸13- بى‌تفاوتى نسبت به نيازهاى ضرورى مردم كيفر دارد. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ‌ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ‌ 🔸14- خدمت به مردم در كنار نماز است. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ‌ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ‌ 🔸15- غفلت از نماز، بستر غفلت از مردم است. عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ‌ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ‌ 🔸16- بى اعتنائى به گرسنگان، نشانه بى‌اعتقادى به قيامت است. يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌ ... وَ لا يَحُضُّ عَلى‌ طَعامِ الْمِسْكِينِ‌ «1»* 🔸17- سهو از اصل و حقيقت نماز مهم است، نه از تعداد ركعات كه گاهى عارض مى‌شود و قابل جبران است. «عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ» 🔸18- افرادى كه از خدا جدا شوند، به دنبال كسب جايگاهى در نزد ديگران با ريا كارى هستند. يُكَذِّبُ‌ ... يُراؤُنَ‌ 🔸19- بخل، ويژگى منكران معاد است، كه حتى از عاريه دادن چيزهاى كوچك و ناچيز بخل مى‌ورزند. يُكَذِّبُ‌ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ‌ «والحمدللّه ربّ العالمين» 📖«1». حاقّه، 34. 📚جلد 10 - صفحه 608

برگزیده تفسیر نمونه آیات ۱تا۷ سوره ماعون

برگزیده تفسیر نمونه ادامه آیه ۷

تفسیر نور (استاد قرائتی) سوره ماعون آیات 1 الی 7