#آیه۴۳بقره وَأَقِيمُوا  = و به پا داريد الصَّلَاةَ = نماز را وَآتُوا = و بدهيد ، ادا کنید الزَّكَاةَ = زكات رارر نموَارْكَعُو = ركوع كنيد مَعَ = با الرَّاكِعِينَ = ركوع كنندگان

#آیه۴۴بقره أَتَأْمُرُونَ = آيا امر می كنيد النَّاسَ  = مردم را بِالْبِرِّ = به نيكی وَتَنسَوْنَ = و فراموش می كنيد أَنفُسَكُمْ = خودتان را ؟ وَأَنتُمْ  = و شما تَتْلُونَ = تلاوت می كنيد الْكِتَابَ ۚ = كتاب آسمانی را أَفَلَا تَعْقِلُونَ = آيا پس نمی اندیشید؟

#آیه۴۵بقره وَاسْتَعِينُوا = و كمك بگیرید بِالصَّبْرِ = به (وسيله ) صبر وَالصَّلَاةِ = و نماز ۚوَإِنَّهَا = به درستی كه آن لَكَبِيرَةٌ = هر آينه گران و سنگين و بزرگ است إِلَّا  = مگر عَلَى الْخَاشِعِينَ = بر خاشعان

#آیه۴۶بقره الَّذِينَ = كسانی كه يَظُنُّونَ  = گمان می برند أَنَّهُم = همانا ايشان مُّلَاقُو  = ملاقات كننده ی رَبِّهِمْ = پروردگارشان هستند وَأَنَّهُمْ = و همانا ايشان إِلَيْهِ = به سوي او رَاجِعُونَ =  رجوع كننده اند

#آیه۴۷بقره يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ = ای بنی اسرائيل اذْكُرُوا = ياد كنيد نِعْمَتِيَ = نعمت مرا الَّتِي = كه أَنْعَمْتُ = انعام کردم ، ارزانی داشتم عَلَيْكُمْ = بر شما وَأَنِّي  = و همانا من فَضَّلْتُكُمْ = برتری بخشيدم شما را عَلَى =  بر الْعَالَمِينَ = جهانیان

#آیه۴۸بقره وَاتَّقُوا يَوْمًا = و بتر سید از روزی كه لَّاتَجْزِي = جزا داده نمی شود نَفْسٌ = كسی عَن نَّفْسٍ = به جای كس ديگر شَيْئًا = چيزی وَلَا يُقْبَلُ = وقبول نمی شود ، پذیرفته نمی شود مِنْهَا = از آن شَفَاعَةٌ = شفاعتی وَلَا يُؤْخَذُ = و گرفته نمی شود مِنْهَا = از آن عَدْلٌ  = غرامت ،بَدَل ،همانند وَلَا هُمْ = و نه ايشان يُنْصَرُون = ياري می شوند

#آیه۴۹بقره وَإِذْ. = و هنگامی كه نَجَّيْنَاكُم. = نجات داديم شما را مِّنْ آلِ فِرْعَوْنَ = از (چنگال )قوم فرعون يَسُومُونَكُمْ = آزار می دادند شما را (۱) سُوءَ الْعَذَابِ = بدترين عذاب يُذَبِّحُونَ = ذبح می كردند ،سر می بريدند(۲) أَبْنَاءَكُمْ = پسران شما را وَيَسْتَحْيُونَ = و زنده می داشتند (۳) نِسَاءَكُمْ ۚ = زنان شما را وَفِي ذَ‌ٰلِكُم = و در آن برای شما بَلَاءٌ = آزمايش مِّن رَّبِّكُمْ عَظِيمٌ = بزرگی از طرف پروردگارتان بود """""""""""""""""""""""""""""""""""""" ۱- يَسُومُونَ = آزار می دهند ۲- يُذَبِّحُونَ = ذبح می کنند ۳- يَسْتَحْيُونَ = زنده نگه می دارند

#آیه۵۰بقره وَإِذْ = و هنگامی كه فَرَقْنَا = شكافتيم ما بِكُمُ الْبَحْرَ = برای شما دريا را فَأَنجَيْنَاكُمْ  = پس نجات داديم شما را وَأَغْرَقْنَا = و غرق ساختيم آلَ فِرْعَوْنَ  = قوم فرعون را وَأَنتُمْ = در حالی که شما تَنظُرُونَ. = تماشا مي كرديد (تماشا می کنید)

#آیه۵۱بقره وَإِذْ = و هنگامي كه وَاعَدْنَا = وعده گذارديم مُوسَىٰ = با موسي أَرْبَعِينَ لَيْلَةً = چهل شب ثُمَّ = سپس اتَّخَذْتُمُ = گرفتيد شما   ( به پرستش ) الْعِجْلَ = گوساله را مِن بَعْدِهِ = از بعد او (در نبود او) وَأَنتُمْ ظَالِمُونَ = در حالی كه شما ستم پيشگان بوديد

#آیه۵۲بقره ثُمَّ عَفَوْنَا = سپس بخشيديم ما عَنكُم  = شما را مِّن بَعْدِ ذَ‌ٰلِكَ = از بعد آن لَعَلَّكُمْ = شايد شما تَشْكُرُونَ  = سپاسگزاری نمائید

#آیه۵۳بقره وَإِذْ = وهنگامی که آتَيْنَا = دادیم ما مُوسَى الْكِتَابَ = به موسی کتاب وَالْفُرْقَانَ = و وسیله تشخیص حق از باطل را لَعَلَّكُمْ = شاید شما تَهْتَدُونَ = هدایت یابید

#آیه۵۴بقره وَإِذْ = و هنگامی كه قَالَ = گفت مُوسَىٰ = موسی لِقَوْمِهِ = به قومش يَا قَوْمِ  = ای قوم من إِنَّكُمْ = همانا شما ظَلَمْتُمْ = ظلم كرديد أَنفُسَكُم = به خودتان بِاتِّخَاذِكُمُ = با انتخاب شما الْعِجْلَ = گو ساله را فَتُوبُوا = پس توبه كنيد إِلَىٰ بَارِئِكُمْ = به درگاه خالقتان فَاقْتُلُوا =  پس به قتل برسانيد أَنفُسَكُمْ = خودتان را ذَ‌ٰلِكُمْ = اين كار شما خَيْرٌ = بهتر است لَّكُمْ = برای شما عِندَ = نزد بَارِئِكُمْ = پرودگارتان فَتَابَ = پس پذيرفت عَلَيْكُمْ ۚ = بر شما إِنَّهُ = همانا او هُوَ = اوست التَّوَّابُ = توبه پذیر الرَّحِيمُ = مهربان

#آیه۵۸بقره وَإِذْ قُلْنَا = و هنگامی كه گفتيم ما ادْخُلُوا = داخل شويد هَٰذِهِ = در اين الْقَرْيَةَ = آبادی (بيت المقدس) فَكُلُوا = پس بخوريد مِنْهَا = از آن حَيْثُ شِئْتُمْ = هرچه خواستيد رَغَدًا = فراوان ، گوارا وَادْخُلُوا =  داخل شويد الْبَابَ = از در سُجَّدًا = در حال سجده(با خضوع و خشوع) وَقُولُوا = و بگوييد حِطَّةٌ = (خدا يا) گناهان مارا بريز نَغْفِرْ لَكُمْ = می آمرزیم ما برای شما خطاياكُم = خطا های شمارا وَسَنَزِيدُ = و به زودی خواهيم افزود الْمُحْسنين = نيكوكاران را

#آیه۶۱بقره وَإِذْ = و هنگامي كه قُلْتُمْ = گفتيد يَا مُوسَىٰ = ای موسی لَن نَّصْبِرَ = هرگز صبر نخواهيم كرد عَلَىٰ طَعَامٍ وَاحِدٍ = بر يك نوع غذا فَادْعُ لَنَا = پس بخواه برای ما از رَبَّكَ = خدایت يُخْرِجْ لَنَا = تا خارج كند برای ما مِمَّا = از آنچه تُنبِتُ = مي روياند الْأَرْضُ = زمين مِن بَقْلِهَا = از سبزيجات آن وَقِثَّائِهَا = خيار آن وَفُومِهَا = و سير آن وَعَدَسِهَا = و عدس آن وَبَصَلِهَا ۖ= و پياز آن قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ  = گفت آيا تبديل می كنيد الَّذِي = ( آنچه را) كه هُوَ أَدْنَىٰ = آن پست تَر است بِالَّذِي = ( به آنچه ) كه هُوَ خَيْرٌ = آن بهتر است؟ اهْبِطُوا = فرود آئيد مِصْرًا  = در شهری فَإِنَّ = پس به درستی كه لَكُم = براي شماست مَّا سَأَلْتُمْ = آنچه سئوال كرديد ۗ وَضُرِبَتْ = و زده شد عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ  = بر ايشان خواری وَالْمَسْكَنَةُ = و نياز و درماندگی وَبَاءُوا = گرفتار شدند بِغَضَبٍ = به غضبی مِّنَ اللَّهِ ۗ = از جانب پرودگار ذَ‌ٰلِكَ = آن ، اين بِأَنَّهُمْ = به جهت اين كه ايشان كَانُوايَكْفُرُونَ = كفر می ورزيدند ( بود) بِآيَاتِ اللَّهِ = به آيات خداوند وَيَقْتُلُونَ  = می كشتند (۱) النَّبِيِّينَ  = پيامبران را بِغَيْرِ الْحَقِّ ۗ = به ناحق ذَ‌ٰلِكَ = آن بِمَا  =  به خاطر آنچه كه عَصَوا = عصبان و سركشی مي كردند (۲) وَّكَانُوا يَعْتَدُونَ = و تجاوز كاری می نمودند """"""""""""""""""""""""""""""""""""" ۱- وَيَقْتُلُونَ = می کشند ۲- عَصَوا = عصيان کردند

#آیه۶۲بقره إِنَّ الَّذِينَ = همانا كسانی كه آمَنُوا = ايمان آوردند وَالَّذِينَ = كسانی كه هَادُوا = يهودی شدند وَالنَّصَارَىٰ = و نصاری ( پيروان حضرت عيسی ) وَالصَّابِئِينَ = صابئين ( پيروان حضرت يحيی و نوح و ابراهيم ) مَنْ = هر کس آمَنَ = ایمان بیاورد بِاللَّه = به خدا وَالْيَوْمِ الْآخِرِ = و روز قيامت وَعَمِلَ صَالِحًا = و عمل صالح انجام دهد فَلَهُم = پس برای ايشان است أَجْرُهُمْ = پاداششان عِندَ رَبِّهِمْ = نزد پروردگارشان وَلَا خَوْفٌ = نه ترسی عَلَيْهِمْ = بر ايشان است وَلَا هُمْ = و نه ايشان يَحْزَنُونَ = غمگين می شوند

#آیه۶۳بقره وَإِذْ = و هنگامی كه أَخَذْنَا = گرفتيم ما مِيثَاقَكُمْ. = عهدوپيمان از شما وَرَفَعْنَا = و بالا برديم ما فَوْقَكُمُ = بالای سر شما الطُّورَ = طور را خُذُوا = بگيريد مَا آتَيْنَاكُم. = آنچه را که داده ايم ما به شما بِقُوَّةٍ = با قوت وَاذْكُرُوا = و متذكّر شويد مَا = آنچه را كه فِيهِ = در آن است لَعَلَّكُمْ = شايد شما تَتَّقُونَ = پرهيزكار شوید

#آیه۶۴بقره ثُمَّ تَوَلَّيْتُم = سپس روي گردانديد مِّن بَعْدِ = از بعد ذَ‌ٰلِكَ ۖ = آن فَلَوْلَا = پس اگر نبود فَضْلُ اللَّهِ = فضل خداوند عَلَيْكُمْ  = بر شما وَرَحْمَتُهُ = و رحمتش لَكُنتُم = هر آينه بوديد مِّنَ الْخَاسِرِينَ = از زيانكاران..

#آیه۶۵بقره وَلَقَدْ = و هر اينه به تحقيق عَلِمْتُمُ = دانستيد الَّذِينَ = (حال )كسانی را كه اعْتَدَوْا = تجاوز كردند مِنكُمْ = از شما فِي السَّبْتِ = در روز شنبه فَقُلْنَا = پس گفتيم ما لَهُمْ كُونُوا = به آنها بشويد قِرَدَةً  = بوزينگان خَاسِئِينَ = طرد شده ، رانده شده (۱) """"""""""""""""""""""""""""""""""""""" ۱- خَاسِئِينَ = رانده شدگان

#آیه۶۶بقره فَجَعَلْنَاهَا = پس قرار داديم ما آن را نَكَالًا = درس عبرتی لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهَا = برای هر كه با آن روبروست وَمَا خَلْفَهَا = و آنچه پشت سر آن است وَمَوْعِظَةً = و پندی است لِلْمُتَقين = برای پرهيزكاران

#آیه۶۷بقره وَإِذْ قَالَ = و هنگامی كه گفت مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ = موسی به قومش إِنَّ اللَّهَ = به درستی كه خداوند يَأْمُرُكُمْ  = فرمان می دهد شما را أَن تَذْبَحُوا  = اين كه بكشيد بَقَرَةً = گاوي را قَالُوا = گفتند أَتَتَّخِذُنَا = آيا گرفتی مارا هُزُوًا ۖ=  به مسخرگی؟ قَالَ = گفت أَعُوذُ = پناه می برم بِاللَّهِ = به خدا أَنْ أَكُونَ = این كه باشم من الجاهلين = از نادانان

#آیه۶۹بقره قَالُوا = گفتند ادْعُ لَنَا = بخوان برای ما از رَبَّكَ = پروردگارت يُبَيِّن لَّنَا = بیان کند برای ما مَا لَوْنُهَا = رنگش چگونه باشد ؟ ۚ قَالَ = گفت إِنَّهُ = همانا او يَقُولُ = مي گويد إِنَّهَا = به درستی كه آن بَقَرَةٌ  = گاوی است صَفْرَاءُ = زرد فَاقِعٌ  = خالص و يكدست كه لَّوْنُهَا = رنگ آن تَسُرُّ  = شاد می كند النَّاظِرِينَ = بينندگان را

#آیه۷۰بقره قَالُوا ادْعُ لَنَا = گفتند بخوان برای ما رَبَّكَ = از پروردگارت که يُبَيِّن لَّنَا = بيان كند برای ما مَا هِيَ = چيست آن؟ إِنَّ الْبَقَرَ = به درستی كه گاو تَشَابَهَ = مشتبه است عَلَيْنَا = بر ما وَإِنَّا  = و به درستی كه ما إِن شَاءَ اللَّهُ = اگر بخواهد خدا لَمُهْتَدُونَ = هر آينه هدايت خواهيم شد #آیه۷۱بقره قَالَ إِنَّهُ = گفت همانا او (خدا) يَقُولُ = می گويد إِنَّهَا بَقَرَةٌ = همانا آن گاوی است لَّا ذَلُولٌ = رام نشده باشد كه تُثِيرُ الْأَرْضَ = شخم بزند زمين را وَلَا تَسْقِي = و آبياری نكند الْحَرْثَ = زراعت را مُسَلَّمَةٌ = از هر عيبی بركنار باشد لَّا شِيَةَ = هيچ رنگ ديگری نباشد فِيهَا = در آن ۚ قَالُوا الْآنَ = گفتند الان جِئْتَ بِالْحَقِّ ۚ= آوردی حق را فَذَبَحُوهَا = پس ذبح كردند آن را وَمَا كَادُوا يَفْعَلُونَ = و نزديك بود انجام ندهند

#آیه۷۲بقره وَإِذْ = و هنگامی كه قَتَلْتُمْ = به قتل رسانيد نَفْسًا = فردی را فَادَّارَأْتُمْ = پس به نزاع پرداختيد فِيهَا =  در آن ۖ وَاللَّهُ = و خداوند مُخْرِجٌ = خارج كننده است مَّا = آنچه را كه كُنتُمْ تَكْتُمُونَ = كتمان می كرديد

#آیه۷۳بقره فَقُلْنَا  = پس گفتيم ما اضْرِبُوهُ = بزنيد او را بِبَعْضِهَا ۚ= به بعض آن كَذَ‌ٰلِكَ = اين چنين يُحْيِي = زنده می كند اللَّهُ  = خدا الْمَوْتَىٰ = مردگان را وَيُرِيكُمْ = و نشان می دهد به شما آيَاتِهِ = نشانه هايش را لَعَلَّكُمْ  = شايد شما تَعْقِلُونَ = انديشه كنيد

#آیه۷۴بقره ثم  = سپس قَسَتْ  = سخت شد قُلُوبُكُم  = دلهايتان مِّن بَعْدِ ذَ‌ٰلِكَ = از بعد آن فَهِيَ = پس آن كَالْحِجَارَةِ = مانند سنگ شد أَوْ أَشَدُّ = يا سخت تَر قَسْوَةً ۚ = در قساوت ، وَإِنَّ = و همانا مِنَ الْحِجَارَةِ = از سنگها لَمَا يَتَفَجَّرُ = هر آينه می شكافد مِنْهُ الْأَنْهَارُ ۚ = از آن نهرها وَإِنَّ مِنْهَا = و همانا بعضی از آن لَمَا يَشَّقَّقُ = شكاف برمی داريد فَيَخْرُجُ = پس خارج می شود مِنْهُ الْمَاءُ ۚ = از آن آب وَإِنَّ مِنْهَا = و همانا بعضی از آن لَمَا يَهْبِطُ = هر آينه ( از كوه ) فرود می آيد مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ = از ترس خدا ۗ وَمَا اللَّهُ = و نيست خداوند بِغَافِلٍ = غافل عَمَّا  =  از آنچه تَعْمَلُونَ = انجام می دهيد