کانال دوره خودشناسی
#خودشناسی 💠 1️⃣ 💠 بسم الله الرحمن الرحیم لاحول و لاقوه الا بالله العلی العظیم الحمد لله رب العالمی
🎋 بازگشت به اولین پست دوره خودشناسی 👆
May 11
#خودشناسی 💠 6️⃣9️⃣ 💠
گفتیم که اهمیت و ارزش علم، به «نافع بودن» اون علم هست
از نگاه معارف دین، هر آگاهی یا علمی، ارزشمند نیست
بلکه تنها علم نافع است که ارزشمنده و جا داره که برای کسب اون، حتی سختیهای سفر به دوردستترین نقاط عالم رو به جان خرید
مراد ما اینجا از «علم» تنها علم مصطلح که شامل گزارههای منظم و منسجم باشه، نیست؛ مثلاً علم فیزیک یا علم فقه یا...
بلکه مراد هر نوع آگاهی و دادهای است که وارد ذهن ما میشه
مثلاً وقتی ما میگوییم که «الان روز است»، این یک علم و آگاهی است که به طرف مقابل منتقل میشه
اگر مطابق واقع باشه، میشه «علم»، اگر مطابق واقع نباشد، میشه «جهل»
حالا اگر چیزی جهل نبود، و واقعاً علم بود، خودش دو صورت داره: یا نافع است یا غیرنافع
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠 7️⃣9️⃣ 💠
علم نافع هم علمی است که «متناسب» با نیاز و شرایط فعلی مخاطب باشه
یکی از مهمترین تناسبها هم، تناسب با «گرایشهای فعال» مخاطب هست
در وجود همه انسانها یک سری گرایش به صورت بالقوه وجود دارند که یا هنوز به فعلیت نرسیدند، مثل گرایشهای جنسی برای یک کودک سه ساله
یا قبلاً به فعلیت رسیدن، ولی فعلا فعال نیستند، مثل اکثر گرایشهای ما، مثلاً گرایش ما به محبّت کردن به مادر، به فعلیت رسیده ولی همین الان فعال نیست و ممکنه اصلاً متوجه اون نباشیم.
اکثر گرایشها همین طور هستند، به فعلیت رسیدهاند ولی همیشه فعال نیستند
در موقعیتهای مختلف با توجّه به شرایط مختلف و نوع آگاهیهایی که دریافت میکنیم، فعال میشن
البته بعضی از گرایشها، به قدری به آنها بیتوجهی شده که یا اصلاً دیگر فعال نمیشن یا خیلی خیلی به سختی میشه اونها رو فعال کرد؛
مثلاً رحم و بخشش، برای کسی که مدام کارهای سنگدلانه انجام داده، ممکنه این قدر مخفی شده باشه که یا هیچ وقت نشه دوباره فعالش کرد، یا خیلی خیلی سخت و زمانبر باشه
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠 8️⃣9️⃣ 💠
یک بخش از علم غیرنافع، آگاهی و علمی است که ناظر به این دسته از گرایشها (یعنی گرایشهای غیرفعال) به مخاطب منتقل میشود
یعنی اصلاً گرایشش در این زمینه فعال نیست و ما ناظر به اون گرایش غیرفعال بهش آگاهی میدهیم
مثلاً وقتی به بچه چهار پنج ساله، میگوییم «این کار رو انجام نده، چون آبروت میره!» این علم غیرنافع هست
چون اصلاً میل به «حفظ آبرو» توی وجود این کودک فعال نشده
لذا این حرف ما اصلاً هیچ تاثیری روی او نخواهد داشت
یا مثلاً وقتی بهش میگیم که «اگر حرف مامان رو گوش بدی، در آینده آدم موفقی میشی!»
این جمله هم برای بچههای زیر هفت هشت سال، کاملاً علم غیرنافعه
چون میل به خوب شدن در آینده و موفق شدن در آینده اصلاً در وجود اونها فعال نشده
یعنی چون توان ذهنیشون اجازه درک زمان آینده رو نمیده، میل و کشش هم به اون در وجودشون فعال نمیشه
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠 9️⃣9️⃣ 💠
یا مثلاً یکی از استدلالهایی که برای ترغیب نوجوان به دینداری در کتابهای درسی دبیرستان مطرح میشه، «ضرورت دفع خطر محتمل» هست
این استدلال چی میگه؟
وقتی خطر احتمالیای وجود داشته باشه، عقل حکم میکنه که آدم احتیاط کنه
خب این حرف، کاملاً درست و عقلانیای است
بعد به نوجوان گفته میشه: صد و بیست وچهار هزار پیامبر اومدن و گفتن که معاد و قیامتی هست
و خطر آتش و دوزخ وجود داره،
عقل حکم میکنه که چون احتمال جهنم هست (که خطر بزرگیه)، انسان احتیاط کنه و حرف پیامبران رو گوش بده و به دستورات دین پایبند باشه!
خب اصل این استدلال کاملاً درسته و صغری و کبرای درستی داره
ولی هیچ وقت این استدلال باعث دیندار شدن یک نوجوان نمیشه! چرا؟
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠0️⃣0️⃣1️⃣ 💠
چون سن نوجوانی، سن خطر پذیری و ریسک پذیریه
نوجوانی که با دوچرخه و موتور تکچرخ میزنه یعنی به استقبال خطر عینی و واقعی میره
یعنی خطر کردن رو دوست داره
حالا این نوجوان که خطر عینی و واقعی رو به جان میخره، به نظرتون به خاطر ترس از خطر «احتمالی» دینداری خواهد کرد؟
خب مشخصه که پاسخ منفیه
به همین دلیله که کتابهای درسی ما، بچهها رو دیندار نمیکنن
برای کشاندن نوجوان و جوان به وادی دینداری و معرفت، غیر از استدلال درست، شناخت گرایشها و انگیزهها هم خیلی مهمه
بله، این استدلال برای آدمهای چهل ساله که از شر و شور افتادن و محتاط و محافظه کار شدن، خیلی هم خوبه
و اونها رو به دینداری ترغیب میکنه
ولی برای نوجوان اصلا مناسب نیست
و مشکل کتابهای درسی ما اینه که اونها رو آدمهای چهل ساله نوشتن!
@sokhanesadid
کانال دوره خودشناسی
#خودشناسی 💠 1️⃣ 💠 بسم الله الرحمن الرحیم لاحول و لاقوه الا بالله العلی العظیم الحمد لله رب العالمی
🎋 بازگشت به اولین پست دوره خودشناسی 👆
🌹 با سلام به همه عزیزانی که وارد این کانال شدن
🎋 عزیزانی که مایلند این بحث رو دنبال کنن، حتما از ابتدای مباحث و پست اول شروع کنن.
🎋 اگر عزیزی زحمت بکشه و این پستها رو به صورت فایل متنی در بیاره و برای ما ارسال کنه، توی کانال میذاریم که بقیه هم استفاده کنن : @sokhanesadid_pg
🎋اگر عزیزی هم امکان داره که متنها رو با بخونه و ضبط کنه، میتونه صوتهاش رو برمون بفرسته که اونها رو هم توی کانال بذاریم تا بقیه استفاده کنن: @sokhanesadid_pg
باتشکر
واحدآموزش موسسه سخن سدید
.
#خودشناسی 💠1️⃣0️⃣1️⃣ 💠
در مباحث قبلی در مورد «علم نافع» صحبت کردیم
ولی از کجا به موضوع علم نافع رسیدیم؟
گفتیم که برای تاثیرگذاری بر گرایشها که مهمترین بُعد وجود ماست، ما دو ابزار در اختیار داریم: علم و عمل
ابتدا کمی در مورد عمل و تأثیر اون بر گرایشها صحبت کردیم
در ادامه به موضوع علم و آگاهی رسیدیم
گفتیم که هرچند ما مهمترین بعد وجود انسان رو بُعد گرایشها میدونیم ولی از اهمیت علم و آگاهی غافل نیستیم
ولی نه هر علمی، بلکه علم نافع
خب حالا میخواهیم کمی بحث رو جلو ببریم
علم و آگاهی چه تاثیری بر گرایشها داره که این قدر مهمه؟
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠2️⃣0️⃣1️⃣ 💠
اولین تأثیر آگاهی بر گرایشها، «فعال کردن» گرایشهاست
البته روی دیگر این تأثیر، غیرفعال کردن برخی گرایشها هم هست
همانطور که قبلاً هم گفتیم گرایشهای ما، همیشه فعال نیستند
بعضی گرایشها به طور کلی غیرفعال هستند و هنوز به فعلیت و فعالیت نرسیدند، مثل گرایش به مسائل غریزی در وجود یک کودک سه ساله
و بعضی از گرایشها به فعلیت رسیدن، ولی در حال حاضر غیرفعال هستند
این حالت غیر فعال به خاطر خاصیت «چرخشی» یا «چرخ و فلکی» گرایشهاست (درمورد این خاصیت قلب به صورت کامل باید در مباحث مرتبط با گرایشها مفصل گفتگو کنیم ان شاء الله)
«آگاهی» میتواند هر دو دسته این گرایشهای خاموش و غیرفعال را فعال کند
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠3️⃣0️⃣1️⃣ 💠
مثال برای گرایشهای غیرفعال که هنوز به فعلیت نرسیدهاند میتوان به گرایش جنسی در کودکان اشاره کرد
این گرایش به صورت طبیعی در آستانه سن بلوغ فعال میشود
ولی «آگاهی» میتواند «فعال» شدن این گرایش را تسریع کند و مشکلی به نام «بلوغ زودرس» را به وجود بیاورد
البته بلوغ زودرس میتواند عوامل ژنتیکی و غیرژنتیکی دیگری هم داشته باشد
ولی حتماً یکی از دلایل شکلگیری بلوغ زودرس، آگاهیهایی است که کودکان با آن مواجه میشوند
به طور کلی هر نوع آگاهی و دیتایی که خاصیت تحریک کنندگی داشته باشد و کودک در معرض آن قرار بگیرد، در شکلگیری این اختلال مؤثر است
مثلاً دیدن ماهواره یا کلیپهای طنزجنسی و به ظاهر بدون مشکل در شبکههای اجتماعی یا شرکت در مهمانیهای زنانه (برای پسرها) یا حتی پوشش نامناسب مادر و پدر در خانه و ...
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠4️⃣0️⃣1️⃣ 💠
برای دسته دوم (یعنی گرایشهایی که فعلا غیرفعال شدهاند) هم میتوان مثالهای متعددی زد
مثلاً این لحظه را در نظر بگیرید
معمولاً در این لحظه هیچ کدام از ما گرایش به «مادر» در وجودمان فعال نیست
ولی بنده با دادن چند آگاهی الان این گرایش را فعال میکنم:
همه ما مادرمون رو دوست داریم
ولی همه میدونیم که هیچ وقت نتونستیم به اندازه کافی از محبتهاش قدردانی کنیم
تازه نه تنها قدردانی نکردیم، بلکه معمولاً همیشه کم توجهی هم داشتیم
هر کدوم از ما، هر کجایی که هستیم، موفقیتمون رو مدیون توجّه و تلاش مادرمون هستیم
اون روزهایی که توان حرکت نداشتیم، این مادر بود که ما رو در آغوش میگرفت و جرعه جرعه محبتش رو به کام ما میریخت
این مادر بود که از خواب و آسایش خودش میزد تا ما در آسایش و آرامش بخوابیم
این مادر بود که از غذای خودش میزد تا ما سیر بشیم و...
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠1️⃣0️⃣1️⃣ 💠
در مباحث قبلی در مورد «علم نافع» صحبت کردیم
ولی از کجا به موضوع علم نافع رسیدیم؟
گفتیم که برای تاثیرگذاری بر گرایشها که مهمترین بُعد وجود ماست، ما دو ابزار در اختیار داریم: علم و عمل
ابتدا کمی در مورد عمل و تأثیر اون بر گرایشها صحبت کردیم
در ادامه به موضوع علم و آگاهی رسیدیم
گفتیم که هرچند ما مهمترین بعد وجود انسان رو بُعد گرایشها میدونیم ولی از اهمیت علم و آگاهی غافل نیستیم
ولی نه هر علمی، بلکه علم نافع
خب حالا میخواهیم کمی بحث رو جلو ببریم
علم و آگاهی چه تاثیری بر گرایشها داره که این قدر مهمه؟
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠2️⃣0️⃣1️⃣ 💠
اولین تأثیر آگاهی بر گرایشها، «فعال کردن» گرایشهاست
البته روی دیگر این تأثیر، غیرفعال کردن برخی گرایشها هم هست
همانطور که قبلاً هم گفتیم گرایشهای ما، همیشه فعال نیستند
بعضی گرایشها به طور کلی غیرفعال هستند و هنوز به فعلیت و فعالیت نرسیدند، مثل گرایش به مسائل غریزی در وجود یک کودک سه ساله
و بعضی از گرایشها به فعلیت رسیدن، ولی در حال حاضر غیرفعال هستند
این حالت غیر فعال به خاطر خاصیت «چرخشی» یا «چرخ و فلکی» گرایشهاست (درمورد این خاصیت قلب به صورت کامل باید در مباحث مرتبط با گرایشها مفصل گفتگو کنیم ان شاء الله)
«آگاهی» میتواند هر دو دسته این گرایشهای خاموش و غیرفعال را فعال کند
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠3️⃣0️⃣1️⃣ 💠
مثال برای گرایشهای غیرفعال که هنوز به فعلیت نرسیدهاند میتوان به گرایش جنسی در کودکان اشاره کرد
این گرایش به صورت طبیعی در آستانه سن بلوغ فعال میشود
ولی «آگاهی» میتواند «فعال» شدن این گرایش را تسریع کند و مشکلی به نام «بلوغ زودرس» را به وجود بیاورد
البته بلوغ زودرس میتواند عوامل ژنتیکی و غیرژنتیکی دیگری هم داشته باشد
ولی حتماً یکی از دلایل شکلگیری بلوغ زودرس، آگاهیهایی است که کودکان با آن مواجه میشوند
به طور کلی هر نوع آگاهی و دیتایی که خاصیت تحریک کنندگی داشته باشد و کودک در معرض آن قرار بگیرد، در شکلگیری این اختلال مؤثر است
مثلاً دیدن ماهواره یا کلیپهای طنزجنسی و به ظاهر بدون مشکل در شبکههای اجتماعی یا شرکت در مهمانیهای زنانه (برای پسرها) یا حتی پوشش نامناسب مادر و پدر در خانه و ...
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠4️⃣0️⃣1️⃣ 💠
برای دسته دوم (یعنی گرایشهایی که فعلا غیرفعال شدهاند) هم میتوان مثالهای متعددی زد
مثلاً این لحظه را در نظر بگیرید
معمولاً در این لحظه هیچ کدام از ما گرایش به «مادر» در وجودمان فعال نیست
ولی بنده با دادن چند آگاهی الان این گرایش را فعال میکنم:
همه ما مادرمون رو دوست داریم
ولی همه میدونیم که هیچ وقت نتونستیم به اندازه کافی از محبتهاش قدردانی کنیم
تازه نه تنها قدردانی نکردیم، بلکه معمولاً همیشه کم توجهی هم داشتیم
هر کدوم از ما، هر کجایی که هستیم، موفقیتمون رو مدیون توجّه و تلاش مادرمون هستیم
اون روزهایی که توان حرکت نداشتیم، این مادر بود که ما رو در آغوش میگرفت و جرعه جرعه محبتش رو به کام ما میریخت
این مادر بود که از خواب و آسایش خودش میزد تا ما در آسایش و آرامش بخوابیم
این مادر بود که از غذای خودش میزد تا ما سیر بشیم و...
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠5️⃣0️⃣1️⃣ 💠
خب در یک مثال عینی دیدید که چطوری «آگاهی» میتونه یک گرایش رو فعال کنه
اگر بنده دادن این آگاهی رو ادامه میدادم، حتماً این قدر این گرایش فعال میشد که قطرات اشک توی چشمهای شما حلقه میزد!
این خاصیت «آگاهی» است که میتونه به سادگی گرایشها رو فعال یا غیر فعال کنه
اینجا مراد ما از «غیرفعال» کردن گرایشها، بیشتر «تضعیف» گرایشهاست که توی مباحث بعدی بهش میپردازیم
خب به عنوان حسن ختام این بحث
اگر مادرتون پیشتون هست، همین الان دستش رو ببوسید
اگر پیشتون نیست، بهش زنگ بزنید
و اگر از دنیا رفته، برای یک فاتحه یا چند صفحه قرآن بخونید و بهش هدیه کنید
همین الان انجام بدید
بسم الله...
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠6️⃣0️⃣1️⃣ 💠
برای تاثیرگذاری بر گرایشها ما دو ابزار در اختیار داریم: عمل و علم
در مورد تأثیرات «عمل»، در مباحث قبلی مفصل صحبت کردیم
و بعد از اون وارد تأثیرات علم و آگاهی بر میدان گرایشها شدیم
در جلسه قبلی، به اولین تأثیر آگاهی بر گرایش اشاره کردیم که عبارت بود از: «فعال سازی»
گفتیم که آگاهی میتواند گرایشهای غیرفعال ما را فعال کند
گرایشهای غیر فعال هم یا به طور کلی غیر فعال هستند و هنوز فعال نشدن، یا قبلاً فعال شدهاند، ولی فعلا غیرفعال هستند
آگاهی میتواند هر دو دسته این گرایشها را «فعال» کند
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠7️⃣0️⃣1️⃣ 💠
امروز در ادامه مباحث قبلی، یه نکته خدمتتون تقدیم میکنم
در نگاه آموزههای دینی، هرچند علم آموزی و فراگیری دانش امری پسندیده و مورد تأکید است، ولی در مواردی از آموختن برخی علوم و خواندن برخی متون نهی شده است
مثال روشن حرمت خرید و فروش و خواندن «کتب ضالّه» برای افراد عادی است (خواندن کتب ضالّه برای افراد صاحب نظر که به منظور اطلاع از محتوای اونها و پاسخگویی به شبهات و ابهامات آنهاست، اشکالی نداره)
کتب ضاله، کتابهاهایی هستند که باعث گمراهی انسانها میشن
چرا کتابهای ضالّه حرام هستن؟
یک دلیلش که معمولاً به ذهن ما میرسه و درست هم هست اینه که خب به هر حال این کتابها شامل مباحثی هستند که ممکن است شبهات و ابهاماتی رو مطرح میکنن و همه آدمها هم که صاحبنظر نیستن و دچار شک و تردید در مبانی دینیشون میشن و باعث گمراهیشون میشه
خب این دلیل کاملاً منطقی و درستیه
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠8️⃣0️⃣1️⃣ 💠
ولی حرمت کتب ضالّه، یک دلیل روشن دیگر هم داره
کتب ضالّه شامل دیتاها و اطلاعاتی است که ممکن است سبب فعال سازی و بیدار کردن نابجای گرایشهایی باشد که موجب فساد و گمراهی انسان میشود
علاوه بر کتاب، ما سایت و کانال ضالّه هم داریم!
یعنی هر چیزی که بناست دسته از آگاهیها را وارد قلب و ذهن ما کند، باید مراقب باشیم که سیستم گرایشها ما را به هم نریزد
به دلیل تأثیر زیاد آگاهی بر میدان گرایشهاست که باید هرچه چشم میبیند و گوش میشنود، کنترل شده باشه
به همین دلیله که در آموزههای دین به موسیقی با احتیاط نگریسته شده
چرا؟
چون موسیقی (فارغ از حلال یا حرام بودنش) تأثیر به سزایی روی میدان گرایشهای ما داره
چه موسیقی غمگین و چه شاد، بخشی از گرایشهای ما را درگیر میکنه، بنابراین باید خیلی با احتیاط سراغ موسیقی رفت
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠9️⃣0️⃣1️⃣ 💠
ما نباید افسار احساسات و گرایشهای خودمون رو رها کنیم
اگر بخواهیم روی میدان گرایشهای خودمون کنترل داشته باشیم، لازمهاش اینه که روی ورودیهای قلبلمون کنترل داشته باشیم
و اجازه ندیم که هر نوع دیتا و آگاهیای وارد قلب ما بشه
در روایت معروفی آمده است که از امیرالمؤمنین (ع) پرسیدند: «چگونه به این جایگاه رسیدی؟»
حضرت فرمودند: «کنت بوّابا علی باب قلبی؛ من دربان قلبم بودم (و اجازه ندادم هر چیزی وارد قلبم شود.»
یعنی اگر میخواهیم در مسیر درست تقرّب حرکت کنیم، لازمهاش کنترل ورودیهایی است که از طریق چشم و گوش و سایر حواسّ پنجگانه وارد حوزه اندیشه ما میشن و بعد به صورت مستقیم روی قلب ما تأثیر میگذارن
در این خصوص در مباحث آینده هم نکاتی رو تقدیم میکنم انشاءالله
@sokhanesadid
#خودشناسی 💠0️⃣1️⃣1️⃣ 💠
داشتیم در مورد تأثیرات آگاهی بر میدان گرایشها صحبت میکردیم
(البته این واقعیت رو فراموش نمیکنیم که گرایشهای ما هم تأثیرات بسزایی روی میدان آگاهی ما دارد که ان شاءالله در جای خودش به این موضوع مهم و مغفول میپردازیم)
خب گفتیم که اولین تأثیر آگاهی بر گرایشهای ما «فعال سازی» گرایشهاست
که میتواند بجا و نابجا باشد
یعنی اگر آگاهی درستی در زمان درستی وارد حوزه اندیشه ما شود، یک گرایش خوب را فعال میکند و انسان متناسب با اون گرایش خوب یک کار خوب رو انجام میده
و اگر یک آگاهی نابجا در یک زمان نادرست وارد حوزه اندیشه ما بشه، گرایشهای بد رو فعال میکنه و نتیجهاش میشه انجام عمل نادرست و گناه
@sokhanesadid