احکام نموداري نماز (بخش دوم)
📚انواع نماز
📙الف: واجب
• یومیه:
نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب و عشاء.
• نماز قضای پدر و مادر:
نمازهای قضای پدر و مادرـ پس از فوت ـ بر عهدۀ پسر بزرگ است.
• نماز آیات:
در صورت وقوع خورشيد يا ماه گرفتگي، زلزله، حوادث آسماني و ـ بنابر احتياط، حوادث زميني ـ که بيشتر مردم بترسند، خوانده می شود.
• نماز طواف:
نماز طواف خانه خدا که پس از هر طواف واجب، دو رکعت پشت مقام ابراهیم (صلوات الله علیه) خوانده می شود.
• نماز میت:
بر میت مسلمان پس از غسل و کفن و پیش از دفن، به شکل خاصی (بدون رکوع و سجود) خوانده میشود.
📘ب: مستحب:
مانند نوافل یومیه، نماز جعفرطیار و نماز غفیله و ...
📚خمس درآمد
✳️ سؤال: پسر یا دختر مجردي که درآمدي مختصر داشته باشد، آیا نسبت به #خمس تکليف دارد؟
✅ جواب: اگر جوان مجرد، ـ هر چند به مقدار كم ـ درآمد داشته باشد، واجب است كه در سررسید #سال_خمسى، #درآمد_سالانۀ خود را محاسبه كند، تا اگر مقداری از درآمد تا #پايان_سال باقى مانده باشد، خمس آن را بپردازد، زمان حصول اولين درآمد، #ابتداى_سال_خمسى است.
📚احکام نموداری نماز (بخش سوم)
🔘اوقات نمازهای واجب روزانه
• نماز صبح:
از زمان طلوع فجر صادق تا طلوع آفتاب
• نماز ظهر:
از اول ظهر ( يعني زمانی كه سايه‌ي هر چيزي ــ پس از آنکه بر اثر بالا آمدن خورشید به حداقل رسید ــ مجددا شروع به ازدیاد می کند) تا زمانی كه فقط به قدر نماز عصر تا غروب آفتاب وقت باقي مانده است.
• نماز عصر:
از زمانی كه به قدر خواندن نماز ظهر، از ظهر گذشته تا غروب آفتاب.
• نماز مغرب:
از زمانی كه سرخي بعد از غروب آفتاب كه از طرف مشرق بالا مي‌آيد از بین رود تا زمانی كه فقط به قدر نماز عشاء تا نيمه شب مانده است.
• نماز عشا:
از زمانی كه به قدر خواندن نماز مغرب از اول وقت گذشته است تا نيمه شب.
‼️اگر از روى معصيت، يا به واسطه عذرى نماز مغرب يا نماز عشا را تا نصف شب نخواند، بنابر احتياط واجب، بايد تا قبل از اذان صبح، بدون اين كه نيت ادا و قضا كند به جا آورد.
📚احکام نموداری نماز (بخش چهارم)
افعال (واجبات) نماز:
الف: رکن
1. نيت
در نيّت نماز قصد تقرّب به خداى متعال و فرمانبرى امر او معتبر است و به زبان آوردن آن لازم نيست.
1. تکبيره الاحرام
گفتن «اللّهُ اَکْبَرُ» ابتداي نماز.
2. قيام (ايستادن)
قیام هنگام تکبیرة‌‌‌الاحرام و قیام هنگام رفتن به رکوع (متصل به رکوع).
3. رکوع
درهر رکعت از نماز های یومیه یک رکوع واجب است، ركوع يعني خم شدن به اندازه اي كه بتوان دستها را بر زانو گذاشت و احتياط واجب آن است که در حال رکوع دستها بر زانو گذاشته شود.
4. سجده
نمازگزار بايد در هر ركعت از نمازهاي واجب و مستحب، بعد از ركوع، دو سجده انجام دهد، سجده یعنی گذاشتن پيشانى و كف دو دست و سر دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پا بر زمين.
ب: غیر رکن
1. قرائت
در ركعت اول و دوم نمازهاي واجب يوميه، بايد بعد از تكبيرة الاحرام سوره‌ي حمد و بعد از آن بنابر احتياط واجب يك سوره‌ي كامل از قرآن مجيد خوانده شود و خواندن يك يا چند آيه كافي نيست.
2. ذكر
در رکوع یک بار «سبحان ربّی العظیم و بحمده» و در سجده یک بار «سبحان ربّی الاعلی و بحمده» یا سه بار «سبحان الله»، «الحمدلله»، «الله اکبر» و غیر آن به همان مقدار، گفته شود.
3. تشهّد
در رکعت دوم و آخرِ تمام نمازهای واجب، بعد از سجده ی دوم و پس از آرام گرفتن بدن، تشهّد خوانده شود.
4. سلام
در رکعت آخر تمام نمازها پس از تشهّد، سلام گفته شود.
5. ترتيب
افعال نماز باید به ترتیب انجام شود، یعنی تکبيره الاحرام قبل از قرائت و حمد قبل از سوره و سوره قبل از رکوع و رکوع قبل از سجده و ...
6. موالات
اجزاء نماز باید پی درپی و پشت سرهم و بدون فاصله انجام شود.
✳️ تذکر: فرق بين رکن و غير رکن اين است که كم و زیاد شدن رکن ـ عمداً و سهوا ـ نماز را باطل مىكند، ولي در غير رکن کم و زياد شدن سهوي مبطل نيست.
📚احکام نموداری نماز (بخش پنجم)
💠 نافله های مستحب در شبانه روز
1. نافله صبح
دو رکعت است و پیش از نماز صبح خوانده می شود.
2. نافله ظهر
چهار نماز دو رکعتی است و بعد از دخول وقت نماز، پيش از نماز ظهر خوانده مىشود.
3. نافله عصر
چهار نماز دو رکعتی است و پیش از نماز عصر خوانده می شود.
4. نافله مغرب
دو نماز دو رکعتی است و بعد از نماز مغرب خوانده می شود.
5. نافله عشا
دو رکعت است و بعد از نماز عشاء ـ بنابر احتیاط واجب به صورت نشسته ـ خوانده می شود.
6. نماز شب
یازده رکعت است، چهار نماز دو ركعتی به نيت نافله شب و دو ركعت به نيت نماز شفع و يك ركعت به نيت نماز وتر خوانده ميشود.
⁉️ نکته:
1- در روز جمعه، چهار رکعت بر شانزده ركعت نافله ظهر و عصر، اضافه مىشود، جايز است قبل از اذان ظهر، بیست رکعت با هم خوانده شود.
2- نماز نافله را ــ حتی برای غیرمعذور ــ می توان نشسته خواند، اما در اين صورت بهتر است هر دو رکعت یک رکعت حساب شود، مثلا برای نافلۀ صبح، دو نماز دو رکعتی نشسته خوانده شود.
🚻چت کردن با نامحرم
📵سؤال: آیا #چت_کردن با نامحرم اگر در مورد مسائل سیاسی و دینی باشد، حرام است؟
✅ جواب: اگر #بدون_قصد_لذت و کلمات #مهيج_شهوت باشد و نسبت به عدم وقوع در حرام و مفسده مطمئن باشند، فى نفسه اشکال ندارد.
📚احکام نموداري نماز (بخش ششم)
🔄 پوشش در نماز
الف: پوشش مرد:
مردها در حال نماز باید عَورَتین خود را ــ حتی اگر کسی آنها را نمی‌بیند ــ بپوشانند، و بهتر است از ناف تا زانو را هم بپوشاند.
ب: پوشش زن:
زن هنگام نماز باید تمام بدن حتی سر و موی خود را بپوشاند؛ ولی پوشاندن صورت به مقداری که در وضو شسته میشود و دستها تا مچ لازم نیست، همچنین اگر نامحرم او را نبیند، پوشاندن پاها تا مچ لازم نیست، و برای آنکه یقین کند مقدار واجب را پوشانده است، باید مقداری از اطراف صورت و قدری پایینتر از مچ را هم بپوشاند.
📚احکام نموداري نماز (بخش هفتم)
برگرداندن نیّت از نمازی به نماز دیگر
الف: گاهي واجب است
1. از نماز عصر به نماز ظهر، در صورتی که در حال نماز عصر متوجه شود نماز ظهر را نخوانده است.
2. از نماز عشاء به نماز مغرب، در صورتی که در حال نماز ــ قبل از رکوع رکعت چهارم ــ متوجه شود نماز مغرب را نخوانده است.
3. اگر دو نماز قضایی که باید به ترتیب خوانده شود ــ ظهر و عصر یا مغرب و عشاء ــ، برعهدهی او باشد و بر اثر فراموشی قبل از خواندن نماز اول مشغول نماز دوم شود.
ب: گاهی مستحب است:
1. در حال خواندن نماز اداء یادش بیاید نماز قضاء بر عهده دارد، در صورتی که وقت فضیلت اداء فوت نشود.
2. از نماز واجب به نماز مستحب، برای درک ثواب نماز جماعت.
3. از نماز واجب به نماز نافله در ظهر روز جمعه برای کسی که قرائت سورهی جمعه را فراموش کرده و به جای آن سورهی دیگری را خوانده و به نصف رسیده است یا از آن گذشته است. در این مورد گرچه عدول برای درک ثواب قرائت سورهی جمعه موافق احتیاط استحبابی است، اما میتواند ــ بدون تبدیل نیت ــ سوره را رها کند و سوره جمعه را بخواند.
📚وجوب تقلید
💠سؤال: آیا لازم است #مرجع_تقلید انتخاب کنيم و از او #تقلید نماييم؟
✅ جواب: مكلّف اگر #مجتهد نیست، یا باید از مجتهد جامع الشرایط تقلید کند، یا طبق احتیاط عمل کند، يعنی به گونه ای عمل کند که مطمئن شود #وظيفه_شرعی خود را انجام داده است. مثلاً کاری را که بعضی از مجتهدان حرام می‌دانند و بعضی ديگر حرام نمی‌دانند، انجام ندهد و کاری را که بعضی واجب می‌دانند و بعضی ديگر واجب نمی‌دانند، انجام دهد.
سجده کردن برای غیر خدا
💠 سؤال: بعضی از زائران ائمه معصومین (علیهم السلام) هنگام ورود به حرم، در آستانه ورودی سجده می کنند؛ آیا چنین عملی جایز است؟
✅ جواب: سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام است و بعضی از مردم که در آستانه‌ی درب حرم امامان (علیهم السلام) در ظاهر سجده می کنند، اگر به عنوان آستان بوسی باشد یا به قصد سجده‌ی شکر خدای متعال باشد، فی نفسه اشکال ندارد.
📚حکام نموداري نماز (بخش نهم)
💠شکهايي که نماز را باطل مي کند:
1. شك در عدد ركعتهاي نماز دو ركعتي، مانند نماز صبح و نماز مسافر.
2. شك در عدد ركعتهاي نماز 3 ركعتي (مغرب).
3. شك در نماز چهار ركعتي اگر يك طرف شك، يك باشد، مثل اين كه شك كند يك ركعت خوانده يا سه ركعت.
4. شك در نماز چهار ركعتي قبل از سربرداشتن از سجدۀ دوم، اگر يك طـرف شك دو باشد، مانند شك دو و سه، قبل از سربرداشتن از سجدۀ دوم.
5. شك بين دو و پنج يا دو و بيشتر از پنج رکعت.
6. شك بين سه و شش يا سه و بيشتر از شش رکعت.
7. شك بين چهار و شش يا چهار و بيشتر از شش رکعت.
8. شك در عدد ركعتهاي نماز كه اصلاً نداند چند ركعت خوانده است.