✅نکته های ادبی : 1- بیت چیست؟ هر یک از سطرهای یک شعر، یک «بیت» نامیده می شود و واحد شعر محسوب می گردد. 2- مصراع چیست؟ هر بیت شامل دو قسمت است که هر یک از این بخشها «مصراع» نام دارد. 3- وزن چیست؟ آهنگ خاصی را که در تمامی مصراعهای یک شعر یکسان است، «وزن شعر» می نامند. 4- ردیف و قافیه را تعریف کنید؟ - به یک یا چند واژه، که به صورت کلمه ای مستقل و به یک معنی در پایان همه مصراعها تکرار شود «ردیف» گویند. - به حروف مشترکی که در پایان واژه های یک شعر یا یک بیت تکرار شود «قافیه» و به کلماتی که این حروف مشترک در آنها آمده است «کلمات قافیه» گویند.

مستزاد مستزاد شعری است که در آخر مصراع های یک رباعی یا غزل یا قطعه، جمله ی کوتاهی از نثر آهنگین و مسجع اضافه می کنند که از لحاظ معنی به آن مصراع مربوط است ولی با وزن اصلی شعر هماهنگ نیست. در واقع کلمه ی مستزاد به معنی "زیاد شده" هم همین معنی را می دهد و علت نام گذاری این نوع شعر هم قطعه اضافه شده در پایان هر مصراع است.

نمونه ی چند مستزاد گیرم که ز مال و زر کسی قارون شد ---------- مرگ است زپی! یا آن که به علم و دانش افلاطون شد ---------- کو حاصل وی؟ اندوخته ام ز کف همه بیرون شد ---------- کو ناله ی نی؟ ز اندیشه کونین دلم پرخون شد ---------- کو ساغر می؟ بحر طویل بحر طویل نوعی شعر یا نثر موزون در ادبیات فارسی است. قالب بحر طویل بیشتر برای بیان سخنان طنز یا هزل کاربرد دارد. اما برخی شعرهای جدی تر مانند مرثیه ها و مُناظره ها نیز با قالب بحرطویل نوشته شده اند. بحر طویل قالبی شعری است که در آن برخلاف سایر قالب های شعر سنتی فارسی، مصراع های مساوی و بیت وجود ندارد. در عوض، بحر طویل از یک یا چند قسمت با نام بند تشکیل می شود. سرودن بحر طویل از دوره صفویه به بعد مرسوم شده است.

مسمط چیست مسمط ، مجموعه چند مصراع هم قافیه ( بند مسمط یا تسمیط ) و یک مصراع مستقل قافیه ( رشته مسمط یا مصراع تسمیط ) است که چند بار با قافیه های متفاوت تکرار می شود و در این تکرار ، آن مصراع های مستقل القافیه ، با هم هم قافیه هستند . مسمط در موضوعاتی همچون قصیده مانند : تغزل و مدح و اشعار ملی و میهنی سروده می شود .

به مسمط هایی که بند مسمط و رشته ی مسمط آن ها ، مجموعا سه مصراع باشند مسمط مثلث می گویند ، همین طور به چهار مصراعی مسمط مربع و به پنج مصراعی مسمط مخمس وبه شش مصراعی مسمط مسدس می گویند . . بدین ترتیب مسمط حداقل مثلث و حداکثر مسدس است و معمولا هم ، ازنوع اخیر است .مانند مسمطات منوچهری که همه مسدس است.

مسمط تضمینی : مسمطی است که بند آن در هر رشته - به ترتیب مصراع دوم بیت های یک غزل است - یعنی - شاعر بیت های یک غزل را به ترتیب در پایان رشته های مسمط می آورد - تعداد رشته ها - تابع تعداد بیت های غزل است .

نکته ۱) بنیان گذار مسمط : منوچهری دامغانی می باشد . نکته ۲) مسمط سرایان بنام : منوچهری دامقانی - قاآنی نکته ۳) مسمط تضمینی شیخ بهایی ( قرن ۱۰ ) که تضمین غزل معروف خیالی بخارایی است - از زیباترین مسمط های تضمینی فارسی است .

نمودار قافیه ها : -------------------- × ------------------- × --------------------‌ × ------------------- + --------------------‌ = ------------------- = --------------------‌ = ------------------- +

مسمط تضمینی : -------------------- × ------------------- × --------------------‌ × ------------------- = -------------------- = -------------------- + ------------------- + --------------------‌ + ------------------- * -------------------- =

ترکیب بند چیست شعری چند بخشی که هر بخش آن از نظر قافیه و درون مایه همانند قصیده یا غزل است - این بخش ها توسط بیت مصرع متفاوت و نا مکرری به هم وصل می شوند . تعریف کوتاه : غزلواره هایی که توسط بیتی نا مکرر به هم وصل می شوند . ترکیب بند در مورد موضوعاتی همچون : رثا ( سوگواری ) - مدح - عشق . سروده می شود . نکته ۱) قدیمی ترین ترکیب بند از قطران تبریزی می با شد . نکته ۲) ترکیب بند سرایان به نام : جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی ( قرن ۶ ) - محتشم کاشانی - وحشی بافقی .

نمودار قافیه ها : -------------------- × ------------------- × --------------------‌ ------------------- × --------------------‌ ------------------- × --------------------‌ ------------------- × -------------------- + -------------------- + -------------------- = ------------------- = --------------------‌ ------------------- = --------------------‌ ------------------- = --------------------‌ ------------------- = -------------------- * -------------------- *

ترجیع بند چیست غزلهایی است هم وزن با قافیه هایی متفاوت که بیت یکسان مصرعی ( معمولا با قافیه ی متفاوت ) آن ها را به هم پیوند می دهد . تعریف کوتاه :غزلواره هایی که بیتی مصرع آن ها را به هم وصل نماید . به هر غزل ( رشته ) و به بیت تکراری ترجیع می گویند . ترجیع بند در مورد موضوعاتی همچون : عشق و عرفان و مدح و ستایش سروده می شود . نکته ۱) قدیمی ترین ترجیع بند از فرخی سیستانی است . نکته ۲) زیبا ترین ترجیع بند های شعر فارسی : سعدی ( قرن ۷ ) عاشقانه هاتف اصفهانی ( قرن ۱۲ ) عارفانه نکته ۳) از شرط های زیبایی ترجیع بند این است که بیت آخر هر رشته با بیت ترجیع - از نظر معنایی تناسبی تمام داشته باشد . نکته ۴) ترجیع بند خاص شعر فارسی است .

نمودار قافیه ها : -------------------- × ------------------- × --------------------‌ ------------------- × --------------------‌ ------------------- × --------------------‌ ------------------- × -------------------- + -------------------- + -------------------- = ------------------- = --------------------‌ ------------------- = --------------------‌ ------------------- = --------------------‌ ------------------- = -------------------- + -------------------- +

غزل چیست غزل در لغت به معنی حدیث عشق و عاشقی گفتن است وصف درونی شخص است ، و در اصطلاح شعرا اشعاری است بریک وزن و قافیه با مطلع مصرع ، که تعداد ابیات آن به طور متوسط از پنج تا دوازده بیت و گاهی تا حدود شانزده و بندرت نوزده و بیست است ؛ لکن کمتر از پنج بیت را می توان غزل ناتمام نامید . (در دیوان وحشی بافقی ، کلیم کاشانی و صائب غزلهای سه چهار بیتی بسیار به چشم می خورد .)‌

پیدایش غزل : از قرن ششم ه.ق یا کمی پیش از آن - تغزل قصاید تبدیل به قالب مستقلی به نام غزل شد . محتوای غزل ابتدا عاشقانه بود . با ظهور سنایی ( شاعر عارف قرن ۶ ه.ق) : معشوق زمینی غزل - جای خود را به معشوق آسمانی می دهد ( غزل عارفانه ) . در زمان مشروطه مضامین اجتماعی نیز به غزل راه می یابد . نکته ۱ :) استاد غزل عاشقانه : سعدی استاد غزل عارفانه : مولوی استاد غزل عاشقانه عارفانه : حافظنمودار قافیه ها: ------------------------- + ------------------------- + ------------------------- ------------------------ + ------------------------- ------------------------ +

مثنوی چیست اشعاری است بر یک وزن که هر بیت آن دارای قافیه ی مستقل است ، یعنی دو مصراع هر بیت هم قافیه است . چون هر بیت آن مستلزم دو قافیه است ، یا هر دو مصراع ابیات مقفاست ، به آن مثنوی گفته اند . تعداد ابیات مثنوی محدود نیست و به همین دلیل از آن برای به نظم در آوردن تواریخ ، قصص و افسانه های طولانی استفاده می شود .

موضوعات مثنوی برای داستان های حمــــاسی و تاریخی : شاهنامه فردوســــــی و گرشاسب نامه اسدی طوسی برای داستان های عاشقانه یا صوفیـــــــانه : خسرو شیرین و لیلی و مجنون و سلامان و ابسال برای طرح آموزه های عرفانی : منطق الطیر و مثنوی مولوی برای طرح مطالب تعلیمی و اخلاقی : بوستان سعدی نکته ۱) مثنوی خاص ایرانیان و فارسی زبانان است از آغاز شعر فارسی تا حال . نکته ۲) اولین مثنوی های شعر فارسی دری : کلیله و دمنه منظوم رودکی - آفرین نامه ابو شکور بلخی .نمودار قافیه ها: ----------------------- + ---------------------- + ----------------------- × ------------------------ × ----------------------- = ---------------------- =

قصیده چیست قصیده شعری است بر یک وزن و قافیه با مطلع مصّرع درباره ی موضوع و مقصودی خاص همچون ستایش یا نکوهش ، تهنیت یا تعزیت ، شکر یا شکایت ، فخر یا حماسه ، پند و حکمت یا مسائل اجتماعی و اخلاقی و عرفانی ، در حداقل پانزده ، شانزده بیت . به عبارتی دیگر شعری که بیت اول آن مصرع و دیگر ابیات آن مقفا است .

تقسیم بندی قصیده های مدحی : تغزل یا تشبیب : مقدمه ی قصیده با مضامینی چون : عشق - یاد جوانی و وصف طبیعت . تخلص : رابطه میان تغزل و تنه ی اصلی ( زیباترین تخلص تخلص یک بیتی است زیرا از ایجاز بیشتری برخوردار است ) تنه ی اصلی : مقصود اصلی شاعر همچون : مدح - رثا و سوگواری - پند و اندرز - عرفان - حکمت - وصف . شریطه و دعا : دعا برای جاودانه بودن ممدوح در پایان قصیده که در جواب جملات شرطی می آید بیت اول قصیده : مطلع بیت آخر قصیده : مقطع تجدید مطلع : آوردن بیتی مصرع در اثنای قصیده برای انتقال از موضوعی به موضوع دیگر - استفاده از قافیه های قبلی و طولانی ساختن قصیده . نکته ۱ ) تغزل - تخلص - تجدید مطلع و شریطه تنها در برخی از قصاید دیده می شود نکته ۲ ) برخی از قصیده سرایان نامی : رودکی - فرخی - منوچهری - ناصرخسرو - مسعود سعد - انوری - خاقانی - سعدی - قاآنی - ملک الشعرای بهار - مهدی حمیدی - امیری فیروزکوهی - مهرداد اوستا . نمودار قافیه ها: -------------------- × -------------------× مطلع --------------------‌ -------------------× --------------------‌ -------------------× تغزل و تشبیب --------------------‌ -------------------× --------------------‌ -------------------× تخلص --------------------‌ -------------------× تنه اصلی قصیده --------------------‌ -------------------× --------------------‌ -------------------× --------------------‌ -------------------× مقطع (تخلص شاعر) شریطه و دعا

وزن چیست: وزن شعر را عبارت از تقسیم شعر به هجاهای منظم و متقارن میداند اعم از این که متساوی و متشابه الاجزاء باشند یا نباشند. یعنی وی نظم و ترتیب هجایی در درون ساختار شعر را عامل ایجاد وزن در شعر میشمارد. به این ترتیب وزن شعر تابعی از نظم هجایی میگردد. هجا چیست؟ هجا عبارت از صورت و آوایی است که به واسطه آن، حرف قابلیت ادا شدن می یابد. یعنی حرف«ب» و «ت» اگر به هم پیوسته شوند کلمه«بت» را به دست میدهند. پیداست که بیان این کلمه مستلزم اختلاط صوت با آن است. به این ترتیب«بت» به صورت کلمه قابل بیان نیست مگر آن که زیر و زبر و ضمه و فتحه و کسره و جزم و سکون و تشدید بر آن وارد شود، مثلا«بت»، پس آوا و سکون در کلماتند که باعث خوانده شدن آنها میگردند و این مصوت ها را هجا میتوان نامید. مبنای شعر فارسی کمیت «هجا»هاست. در کمیت هجایی با دو دسته صوت سر و کار داریم: الف) هجای بلند: مانند آباد که دارای دو الف ممدود است. ب) هجای کوتاه مانند ابد که دارای دو فتحه و یک سکون است. معمولا یک هجای بلند با دو هجای کوتاه برابر است. علامت هجای کوتاه u وعلامت هجای بلند – می باشد.اول مثالی برای وزن: بحر رجز کامل: مستفعلن مستفعلن مستفعلن ای ساربان منزل مکن جز در دیا ریا رمن(امیر معزی) مستف علن مستف علن مستف علن مستف علن ای ساربان آهس ته ران کارامه جا نم میرود(سعدی) ای یْو سْفِ خوش نامِ ما خوش میرُوی بر بام ما(شمس) مستف علن مستف علن مستف علن مستف علن 🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱 کانال آموزش کارگاهی مداحی 🆔 @a_madahi ارتباط با ادمین 🆔@a_madahi_admin #امام_زمان #آموزش_مداحی #روضه_خوانی #اجرا #شعر #نکات_صداسازی #صداسازی

🔹تقویت سیستم #تکلم و حنجره "قسمت اول" شاید خیلی از مداحای عزیز به این موضوع توجه نداشته باشن که ریشه‌ی بعضی از مشکلات صدا و تکلم، مربوط به ضعف یا عدم چالاکی #زبان و لب‌ها هستش. سلامت، سرعت و چالاکی این دو تا عضو مهم تو بیان صحیح و شکل‌گیری درست حروف و کلمات و وضوح صدا نقش تعیین کننده‌ای داره، به خاطر همین تمرین‌هایی رو قراره با هم انجام بدیم که منجر به تقویت و ارتقاء کیفیت عملکرد زبان و لب‌ها بشه. تمرین اول: برای اینکه تو نت‌های بالا صدامون از وضوح و شفافیت لازم برخوردار باشه دوتا انگشت اشاره رو روی چانه یا فک قرار می‌دیم تا فک‌ها ثابت باشن، بعد با استفاده از زبان "یای یای" رو در راحت‌ترین حالت ممکن و بدون فشار ادا می‌کنیم. تو این تمرین باید نوک زبان بیرون از دهان و روی لب پایین قرار داشته باشه. این تمرین رو در هفته چند بار انجام بدین، برای اینکه تکنیک رو بهتر درک کنین یه‌بار تو حالت معمولی یای یای رو ادا بکنین، یعنی تو حالتی که زبان داخل دهانه، تو این حالت می بینید که صدا حالت chest هستش و اگه با این روش بخواید وارد محدوده‌های بالا بشید حنجره‌تون یه قدری اذیت میشه ولی وقتی زبان رو روی لب پایین قرار میدین صدا خود به خود تو رزوناتورها تشدید میشه و به عبارتی بالاتر میاد و واضح‌تر میشه، ضمن اینکه فشار هم از روی تارهای صوتی برداشته میشه. 🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱 کانال آموزش کارگاهی مداحی 🆔 @a_madahi ارتباط با ادمین 🆔@a_madahi_admin #امام_زمان #آموزش_مداحی #روضه_خوانی #اجرا #شعر #نکات_صداسازی #صداسازی

🔴مداحی را چطور شروع کنیم؟؟؟🤔 ✅شروع مداحی 👈در مجموع چند اصل را باید در مداحی رعایت کنید.👇 ✅مرحله اول👇 ✅خواندن یک رباعی صلوات ✅خواندن یک غزل امام زمان و یک ✅ قصیده یا مثنوی در مدح بی بی (خواندن قصیده کرامتی از بی بی غالبا متناسب با معنی یکی از ابیات قصیده است) ✅خواندن یک غزل مصیبت ✅خواندن روضه وزبانحال ✅خواندن یک نوحه ،واحد و در آخر شور 🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱 کانال آموزش کارگاهی مداحی 🆔@maddah_yar ارتباط با ادمین 🆔 @a_madahi1 #امام_زمان #آموزش_مداحی #روضه_خوانی #اجرا #شعر #نکات_صداسازی #صداسازی

✅مرحله دوم👇 شاید از خود بپرسید که این متون را ازکجا به دست آوریم که خوشبختانه مداحان امروزه فقر شعری وتاریخی و.. ندارند چراکه برای هر مداحی 6 جلد نخل میثم استاد سازگار یا دواوین استاد موید شفق و… همچنین شعرای جوان مانند آقای لطیفیان و… کافیست.🌸 🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱 کانال آموزش کارگاهی مداحی 🆔 @maddah_yar ارتباط با ادمین 🆔@a_madahi #امام_زمان #آموزش_مداحی #روضه_خوانی #اجرا #شعر #نکات_صداسازی #صداسازی

✅مرحله سوم👇 و اما طریقه خواندن این متون نیاز به آموزش دارد. که در زیر به چند نکته پیشنهادی برای شما قرار می دهیم. 🌺👇🌺👇🌺👇🌺👇🌺👇🌺👇 ۱_تقلید: دقت داشته باشید که یکی از روش های رایج برای شروع این هنر، تقلید صرف از مداحان بزرگ است. بدین صورت که سعی کنید در جلسات حضوری و مراسم هایی که در آنها مداحی می کند شرکت کنید و به اهنگ و لحن صدا ، حرکات و رفتارش توجه کنید. علاقه یک بحث خیلی برای ادامه دادن این کار است چراکه باید ساعتها وویس مداح مورد نظر را گوش دهید و سعی کنید از وی تقلید کنید. پس از یک سال اقتباس از مداحان بزرگ، می توانید وارد مرحله جدیدی شوید که در آن باید از مداحانی که در یک حوزه تخصصی کار می کنند تقلید کنید. مثلا روضه خواندن، شور خواندن و … .