#نکات_رجالی #مشایخ_ثلاثه 💠 مراد از «مشایخ ثلاثة»: 1️⃣ در علم حدیث: اگر در کتب روایی و فقهی گفته شود که این حدیث را «مشایخ ثلاثة» روایت کرده‌اند، مراد صاحبان کتب اربعه است: 🔸 شیخ کلینی 🔹 شیخ صدوق 🔸 شیخ طوسی 2️⃣ در علم فقه: اگر در کتب فقهی گفته شود که این فتوا را «مشایخ ثلاثة» داده‌اند، مراد این اشخاص است: 🔸 شیخ مفید 🔹 سید مرتضی 🔸 شیخ طوسی 3️⃣ در میان رجالیون: اگر بگویند «مشایخ ثلاثة» فلان راوی را توثیق کرده‌اند، مراد این سه تن است: 🔸 شیخ طوسی 🔹 مرحوم نجاشی 🔸 مرحوم کشی 4️⃣ در علم رجال: در کتب رجال و فقه هم گاهی گفته می‌شود «مشایخ ثلاثة» از فلان راوی روایت کرده‌اند و نقل مشایخ ثلاثة از او موجب وثاقت راوی می‌شود. در این صورت مراد این سه تن است: 🔸 محمد بن ابی عمیر 🔹 احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی 🔸 صفوان بن یحیی 📚 کافی شناسی، استاد محمد حسن #ربانی بیرجندی، ص۵و۶. 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اضول شهیدین قم

#نکات_رجالی 💠 عوامل جعل حديث و راه مبارزه علمای شیعه با این مشکل: ✅ در آن دوره (نیمه اول قرن دوم) عوامل #جعل حديث فراوان بود: 1️⃣ اولا ارزش و وزنى كه محدثان و حاملان حديث در اجتماع داشتند، عده‏اى بى‏مايه و شهرت‏طلب را براى ورود در جرگه #محدثان بدين كار وادار مى‏ساخت. 2️⃣ ثانيا اغراض #سياسى و فرقه‏اى نيز هر يك عامل مهم و مستقلى در اين مورد به شمار مى‏رفت و در نتيجه احاديث فراوان از زبان منابع حديث به رسول اكرم (صلى اللّه عليه و آله و سلم) يا در حوزه تشيع به ائمه اهل بيت (سلام الله علیهم) نسبت داده مى‏شد. 🔺 اين موضوع كه در بسيارى از بيانات ائمه (سلام الله علیهم) يا روات منعكس است، موجب شد كه #خبرگان فن براى تشخيص حديث صحيح از سقيم به ذكر نام راويان و تمييز ممدوح از مذموم بپردازند و بدين ترتيب كتابهايى در اين رشته فراهم آيد. 📚 ر.ک: چهار كتاب اصلى علم رجال (مقام معظم رهبری) ص۱۸. 👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 6 💠 وقوع در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات: 🔹 مرحوم ابن قولویه در مقدمه کتاب خود بر وثاقت #جمیع وسائط اسناد کامل الزیارات (از خودشان تا امام ع) شهادت داده است. ابن قولویه اقدم از شیخ طوسی است. پس توثیق او حجت است. 🔸 «ولم أخرج فيه حديثا روي عن غيرهم إذا كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا أنا لا نحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعنى و لا في غيره لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من أصحابنا رحمهم الله برحمته» (کامل الزیارات، ص4) 🔻 اشکال: ما هم قرينه داخليه و هم قرينه خارجيه داريم كه بيان ابن قولويه بر توثيق تمام روات مذکور در کتاب دلالت نمی کند. 1️⃣ قرينه خارجيه: افرادي امثال عايشه در اسناد كتاب واقع شده اند. (كامل الزيارات، باب8، ص31، باب 22، ص68.) 2️⃣ قرينه داخليه: عبارت خود ايشان در مقدمه كتاب است: «… ولم اخرج فيه حديثاً روي عن غيرهم (ائمه عليهم السلام). اذ كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا انا لانحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعني و في غيره و لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من اصحابنا». (كامل الزیارات، ص4) 🔹 دقت در خود مقدمه مدّعای ما را ثابت می کند؛ زیرا معناي اين جمله آن است كه من بر همه #روايات احاطه ندارم. به همین خاطر هم می فرماید: از آنجا که من به تمام روایات احاطه نداشتم و احاطه من به روایات تنها به مقداری بود که اساتیدم - که همه #ثقه هستند- آنها را برایم نقل کرده اند، من نیز به همان مقدار اکتفا می کنم. 🔸 اگر معنای این عبارت تمام واسطه ها و روات موجود در کتاب باشد، لازمه اش کذب کلام ابن قولویه است؛ چون قطعاً ایشان به تمام روایات روات موجود در کتاب احاطه نداشته است. 🔺 بنابراین با توجه به مقدمه کتاب تمام اساتید بلاواسطه ابن قولویه ـ چه در کامل الزیارات و چه در غیر آن ـ #ثقه هستند. 👈 مرحوم #خویی (رحمه الله) در ابتدا معتقد بودند همه روات کتاب ثقه هستند، ولی در اواخر عمر شریفشان تنها وثاقت روات بلاواسطه را پذیرفتند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (دام عزه) در مدرسه شهیدین 📌 ارسالی از حجت الاسلام سید مرتضی #خاتمی سبزواری 👈 نکات #رجالی بیشتر را در این کانال ببینید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 7 💠 اساتید و شاگردان جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی 🔹 تقریب استدلال: مرحوم نجاشی در مورد دو تن از روات (جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی) می‌نویسد: «روی عن الثقات و رووا عنه» (شماره 304 و 933) یعنی او از ثقات روایت کرده و ثقات هم از او. یعنی تمام مشایخ و تمام شاگردان این دو نفر ثقه هستند. 🔸 البته مشخص است که در مورد شاگردان و راویانی که از این دو بزرگوار روایت کرده‌اند نمی‌توان این قاعده را پذیرفت؛ زیرا از حیث صغروی قابل اثبات نیست. یعنی اینکه فلانی شاگرد یکی از این دو بزرگوار است اول کلام است و قابل اثبات نیست؛ چون شاید دورغ می‌گوید و اثبات وثاقت با این وجه دوری می‌شود. اما نسبت به مشایخ و مروی عنه های جعفر بن بشیر و محمد بن اسماعیل زعفرانی به طور عام می‌توان گفت تمام مشایخ این دو بزرگوار ثقه هستند. 1️⃣ اشکال اول (محقق خویی): منظور از این عبارت «روی عن الثقات کثیراً» است. به قرینه اینکه از امام معصوم ع ضعفا نقل روایت می‌کردند، چه برسد به روات معمولی. 🔺جواب: اولاً نقل از ثقه فضیلت نیست که با امام ع مقایسه شود. ثانیاً هر کسی از امام ع سوال می کرد امام ع پاسخ می فرمود. یعنی وظیفه امام بیان احکام است حتی برای فساق؛ بر خلاف این افراد که می‌توانند بگویند: من از غیر #ثقه روایت نمی کنم و به غیر ثقه هم روایت نقل روایت نمی‌کنم. 2️⃣ اشکال دوم: با توجه به عبارت «یروی عن الضعفاء» نجاشی در مورد ابن خالد برقی که قطعاً به معنای این است که کثیراً از #ضعفاء روایت می‌کرده، ولی مروی عنه ثقه هم دارد، احتمالاً «روی عن الثقات» نیز به معنای کثیراً باشد، که در این صورت در میان مروی عنه های این افراد، روات ضعیف هم خواهد بود. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (دام عزه) در مدرسه شهیدین 📌 ارسالی از حجت الاسلام دکتر هادی جلالی اصل 👈 نکات #رجالی بیشتر را در این کانال ببینید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #روش_شناسی 💠 در مورد اعتبار روایات، سه #منهج کلی وجود دارد: 1️⃣ منهج اول: روش قدما 👈 #کتاب محور 🔺غالب #قدما، نگاه راوی شناسانه به روایات نداشته‌اند، بلکه نگاه‌شان کلی بوده و حدیث را به صحیح و ضعیف تقسیم می‌کردند. قدما نسبت به روایات می‌گفتند: اگر صدور روایت از معصوم #احراز شد، حکم به اعتبار آن خواهد شد؛ لذا نگاه قدما به راوی شناسی، کبروی بوده است. 2️⃣ منهج دوم: روش متأخرین (علامه حلی به بعد) 👈 #راوی محور 🔺مرحوم علامه #حلی در خلاصه الاقوال سبکی جدید را ارائه داده است و این سبک (اعتماد به اسناد) از زمان علامه حلی باب شد و تا دوره شیخ بهایی، حرکت فقها به همین روش بود که #سند_محور بودند. 3️⃣ منهج سوم: روش متأخری المتأخرین 👈 اعتماد به کتاب، سند و #قرائن 🔺 مرحوم شیخ #بهایی منهجی را تأسیس کرد که به #قرائن در توثیق روات اعتماد کند و همزمان مرحوم استر آبادی هم سه کتاب رجالی نوشت که مبسوط آن منهج المقال است. ایشان نیز قرائن را در اعتبار حدیث دخیل‌ می‌دانست. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد محمدحسن #ربانی بیرجندی در نشست «روش شناسی اعتبار سنجی محتوایی حدیث با تاکید بر توقیعات» 👈 نکات #رجالی بیشتر را در این کانال ببینید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #اشتراک_روات 💠 اسباب اشتراک راویان: 🔸 يكى از امور و اسبابى كه موجب به وجود آمدن اشتباه و #اشتراک ميان رُوات براى متأخرين شده، اين است كه گاهى افراد، سندى را از كتابى نقل مى‌كنند بدون اين كه به قرائن و شواهدى كه در آن كتاب براى تشخيص و #تمييز روات آن سند ذكر شده، توجّه كنند. 🔹 مثلاً فرض كنيد كه كلينى در كافى، ۵ روايت كه در سند آن‌ها «محمد بن يحيى» وجود دارد، به ترتيب و پشت سر هم ذكر كرده است. وليكن او در سند روايت اول، مشخصه‌اى هم براى «محمد بن يحيى» ذكر كرده است. مثلاً محمد بن يحيى العطار. و بعد با اتكا و اعتماد به اين مشخصه، در چهار روايت بعدى، تنها نام «محمد بن يحيى» را آورده و طبعاً مراد او همان محمد بن يحيى العطار است. حال ممكن است كسى بدون توجه به اين قرينه در كلام كلينى، چون فقط به حديث سوم نياز دارد، آن را نقل كند و از اينكه مراد از محمد بن يحيى در سند حديث سوم - به طور مطلق نيست، بلكه مراد محمد بن يحيى العطار است، غفلت شود. 📚 ر.ک: مقالات (پرسش هایی از آیة الله #شبیری زنجاني ـ حفظه الله) 👈 نکات #رجالی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اضول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 8 💠 کثرت روایت: 🔹 در روایات آمده است: «سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ اعْرِفُوا مَنَازِلَ النَّاسِ عَلَى قَدْرِ رِوَايَاتِهِمْ عَنَّا.» (وسائل الشیعة 27: 79) پس هر کسی که روایات بیشتری از ائمه (علیهم السلام ) نقل کند، مقام و منزلتش نزد ائمه بیشتر است. بنابراین راوی کثیر الروایة #ثقه است. 🔸 اشکال: معنای این روایات این است که شخص از جهت نقل روایت نزد ائمه (علیهم السلام) مقبول است، ولی بقیه اعمالش باید بررسی شود. مثل روایاتی که می گویند: بهشت بر زائرین حضرت معصومه (سلام الله علیها) واجب است. قطعاً این در صورتی است که از جهات دیگر مشکل نباشد. بنابراین این روایات بر وثاقت روات کثیر الروایة دلالتی ندارد و دال بر توثیق نیست. 🔹 ولی کثرت #انس با مروی عنه و کثرت رفت و آمد، از قراین دال بر وثاقت است. یعنی وقتی شیخ و امثال او با کسی انس داشته و رفت و آمد داشته باشند، قطعا اگر ثقه نبود، این همه رفت و آمد نمی کردند. چون قطعا از او شناخت پیدا می کنند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیبی (دام عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات #رجالی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #حوزه_بغداد #حوزه_قم 💠 تقابل حوزه قم با حوزه بغداد، آری یا خیر؟ 🔹 بعضی از کسانی که با نگاه تاریخی به علم #حدیث نگاه می‌کنند، بین حوزۀ بغداد و قم، تقابلی ترسیم می‌کنند و می‌گویند: حوزۀ حدیثیِ بغداد پیرو مکتب #عقل‌گرایی است و در مقابل، حوزۀ حدیثی قم حوزۀ حدیثیِ #نص‌گرا است. حتی بعضی اشاره می‌کنند که منشأ اخباری‌گری، حوزۀ حدیثی قم و امثال شیخ #صدوق است. 🔸 ولی ما در مقاله‌ای توضیح داده‌ایم که این جداسازی و توهم تقابل، با واقعیت‌های تاریخی سازگار نیست. یکی از دلایل ما این است که: فهرست شیخ و رجال نجاشی و رجال ابن غضائری (که بیشترین داده‌های توصیفی در آنهاست و همه هم‌دوره بوده‌اند، اگر چه نجاشی زودتر از دنیا می‌رود و به تعبیری جوانمرگ شده است) و همگی از مکتب بغداد هستند، توصیفاتی #تحسین‌آمیز از چهره‌های حدیثی قم (مثل شیخ صدوق) کرده‌اند. 📚 برگرفته از درس رجال استاد #حسینی شیرازی در مدرسه علمیه شهیدین (1398ش) 📌 ارسالی از حجت الاسلام مرتضی تیموری 👈 نکات #حدیثی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #متن_درسی 💠 فایل (PDF) جزوه بسیار کاربردی «در آمدی بر رجال» که توسط استاد معظم حجت الإسلام والمسلمین سید محمد رضا #واعظی (دام عزه) (از فارغ التحصیلان و اساتید مدرسه شهیدین) تهیه و تدوین شده است. 👈 این جزوه می‌تواند به عنوان متن درسی برای «آشنایی با علم رجال» مورد استفاده طلاب محترم سطوح عالی قرار بگیرد. 1️⃣ چگونه سندهای پیچیده را تشخیص دهیم؟ 2️⃣ آیا تحریفات در اسناد قابل تشخیص است؟ 3️⃣ توحید مختلفات و تمییز مشترکات راوی با چه روشی قابل حل است؟ 4️⃣ آیا به غیر از توثیقات کتب رجال، روش دیگری نیز برای اثبات وثاقت وجود دارد؟ 5️⃣ کدام منابع رجالی در توثیقات و تضعیفات قابل اطمینان است؟ 🔺 پاسخ این سؤالات و چندین سؤال دیگر را می‌توانید در این جزوه پیدا کنید. 👈 نکات #رجالی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 9 💠 مروی عنه مشایخ ثلاث: 🔹 تقریب: تمام مروی عنه های مشایخ ثلاث (احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی، صفوان بن یحیی، محمّد بن ابی عمیر) ثقه هستند؛ زیرا به شهادت شیخ طوسی در عدّۀ الاصول معروف بین اصحاب این بوده که اینها از غیر راویان ثقه روایت مسند یا مرسلی نقل نمی‌کنند. (عدۀ الأصول، شیخ طوسی، ج1، ص154) 🔹 اشکالات (معجم رجال الحديث، ج1، ص63 تا 66) 1️⃣ اشکال اول: عبارت «لایروون و لایرسلون الا عمّن یوثق به»، از جانب شیخ طوسی (ره) بوده و به #اجتهاد ایشان بر می گردد و اثری از این مطلب در میان دیگر رجالیون متقدّم یافت نمی شود. بنابراین برای ما حجّت نیست. و منشأ این ادّعا، کلام کشّی در مورد اصحاب اجماع است؛ یعنی شیخ (ره) از کلام کشّی چنین برداشت نموده که اصحاب اجماع از جمله این سه نفر تنها از ثقات روایت می نمایند. شاهد این مطلب این است که در عبارت شیخ طوسی (ره) کلمه «غیرهم» نیز به این سه نفر عطف شده است. از سوی دیگر کلام #کشّی در مورد اصحاب اجماع هیچ دلالتی بر توثیق مرویّ عنه یا موثوق الصدور بودن روایت ندارد. 🔸 جواب: اوّلاً بسیاری از کتب رجالی به دست ما نرسیده است و ثانیاً شواهدی از کلمات دیگران بر این مطلب یافت می شود. همانطور که #نجاشی در ترجمه ابن ابی عمیر می نویسد:«أصحابنا يسكنون إلى مراسيله» (رجال النجاشي، باب الميم، ص326) بنابراین نمی توان به نحو قطع یا اطمینان گفت این عبارت شیخ (ره) برگرفته از عبارت کشّی در مورد اصحاب اجماع است. 2️⃣ اشکال دوّم: شیخ #طوسی (ره) خود در تهذیب و استبصار در موارد متعدّدی به مرسلات ابن ابی عمیر عمل نکرده و به خاطر مرسل بودن آن را حجّت ندانسته است. 🔸 جواب: اوّلاً آن موارد، موضع تعارض روایات است و ثانیاً مرسل ابن ابی عمیر در مقابل تعدادی روایت مسند صحیح السند واقع شده است. شیخ (ره) در چنین فضایی مرسل ابن ابی عمیر را توجیه یا طرح نموده است. پس عملکرد ایشان در تهذیب و استبصار هیچ منافاتی با ادّعایشان در مورد اینکه این سه تنها از ثقات نقل روایت می نمایند ندارد. 3️⃣ اشکال سوّم: اگر اصحاب هم به روایات این سه نفر عمل می کردند، معلوم نیست به دلیل این بوده باشد که این سه فقط از ثقه نقل روایت می نمودند، بلکه چه بسا آنها اصالة #العداله ای بودند و روایت هر امامی ای را که ظاهر الفسق نباشد، می پذیرفتند. 🔸جواب: اوّلاً عدّه ای از متقدّمین اصاله العداله ای بوده اند نه همه آنها و ثانیاً همین تعبیر «یوثق به» در عبارت شیخ بیانگر این است که برای آنها وثاقت اعتبار داشته است، نه چیز دیگری. 4️⃣ اشکال چهارم: اینکه این سه نفر فقط از ثقات نقل روایت می نمایند قابل اثبات نیست، مگر اینکه خود آنها چنین ادّعایی را مطرح نموده باشند و در جایی نقل نشده است که این سه نفر چنین ادّعایی کرده باشند و راه دیگری برای کشف چنین مطلبی نداریم. 🔸 جواب: تنها راه اثبات وثاقت مرویّ عنه این سه نفر، تصریح خود آنان به این مطلب نیست؛ بلکه ممکن است اصحاب از مجموع روایات آنها و شأن و منزلت ایشان، به این جمع بندی رسیده باشند. از قضا شیخ طوسی (ره) نیز چنین تعبیری دارد که: «... من الثقات الذين عرفوا بأنهم لا يروون و لا يرسلون إلا عمن يوثق به». 5️⃣ اشکال پنجم: بسیاری از افرادی که این سه از آنها نقل روایت نموده اند در رجال تضعیف شده اند و از جمله تضعیف کنندگان، شیخ طوسی (ره) در کتب رجالی خود است. 🔸جواب: با توجّه به پاسخ به اشکالات فوق و اثبات چنین قاعده ای در مورد این سه نفر، مروی عنه این سه یا وثاقتشان اثبات شده است یا ضعیفند و یا غیر آن یعنی مجهول یا مهمل. صورت اوّل که روشن است. در صورت دوّم یعنی مواردی که راوی در کتب رجالی تضعیف شده باشد، با توجه به این عبارت، بین تضعیف و توثیق، تعارض حاصل می شود مانند موارد متعدّد تعارضات رجالی، که در صورت نبود مرجّح به تساقط می انجامد. امّا در صورت سوّم یعنی مجهول یا مهمل بودن راوی، مطابق این عبارت شیخ ره، آن راوی توثیق می گردد. بنابراین این موارد نقض، قاعده را از دست ما نمی گیرد و آن را از حجیّت ساقط نمی کند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (دام عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات #رجالی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 10 💠 وقوع راوی در کتاب کامل الزیارات (ابن قولویه) 🔻 در رابطه با کامل الزیارات و مدلول عبارتی که در مقدمه این کتاب آمده، حداقل پنج مبنا وجود دارد: 1️⃣ مبنای اول این است که تمام کسانی که در اسناد کامل الزیارات واقع شده اند از ثقات اند که مبنای شیخ #حر_عاملی ره همین است. (وسائل الشیعة، ج30، ص 202) محقق خویی ره نیز تا اواخر عمر شریفش به این مبنا معتقد بود، (معجم رجال، ج1، ص50) ولی بعداً از این مبنا عدول نمود. 2️⃣ مبنای دوم این است که تنها مشایخ بلا واسطه ی ابن قولویه مشمولِ این توثیق هستند. مبنایی که محقق #خویی ره در اواخر عمر به آن عدول نمود، همین مبنا است. (منهاج المصباح (التجارة)، ج 1، ص 461) 3️⃣ مبنای سوم این است که شهادتِ ابن قولویه در مقدمه ی کتابش به این معناست که در هر باب از ابواب این کتاب حداقل یک حدیث صحیح و معتبر وجود دارد. به عبارت دیگر عناوین هر باب در این کتاب که متخذ از احادیث آن باب است، حجت است و از معصوم ع صادر شده است. این مبنا را آیت الله شیخ جواد #تبریزی ره بعد از عدول از مبنای اول اختیار نموده است. (قبسات من علم الرجال، ج 1، ص 91) 4️⃣ مبنای چهارم این است که شهادت ابن قولویه به این معناست که ایشان می گوید: روایات این کتاب را چون در کتب معتبر و مهم محدثان بزرگ و مورد اعتماد ذکر شده است، در این کتاب جمع آوری کرده ام. ظاهرا آیت الله #سیستانی (دام ظله) معتقد به این مبنا هستند. (قاعده لا ضرر و لا ضرار، ص 21 ـ 22) 5️⃣ مبنای پنجم و مورد قبول (استاد #شب_زنده_دار ) این است که ابن قولویه واسطه های بین خودش و منابعی که این روایات را از آن اخذ کرده است توثیق می کند، اما از آن کتابِ منبع به بعد را نه. به عبارت دیگر ابن قولویه می خواهد بگوید: «من شهادت می دهم که از ناحیه ی من تا آن منبع حدیثی، همه ی افراد ثقه هستند، اما از آن منبع تا معصوم (ع) را خودتان بررسی کنید». طبق این مبنا علاوه بر مشایخ بلا واسطه ی ابن قولویه، افراد دیگری که در سند ایشان تا منبع حدیثی قرار گرفته اند نیز توثیق می شوند. گاهی بین ابن قولویه و منبع حدیثی سه نفر واسطه هستند، گاهی دو نفر و گاهی یک نفر. 📚 درس خارج فقه آیت الله #شب‌زنده‌دار ـ مبحث امر به معروف و نهی از منکر ـ سال 1397 👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 11 💠 وثاقت راوی مشهوری که قدحی در موردش وارد نشده باشد 🔹 مبنای مرحوم آقای #تبریزی (رحمه الله): کسی که معروف و مشهور بوده و قدحی راجع به او نرسیده باشد، این اماره وثاقت بوده و موجب اطمینان به وثاقت می‌شود. ✅ به دوبیان: 1️⃣ بیان اول: رجالیون به بیان کردن ضعف روات اهتمام داشته‌اند. کسی که مشهور باشد در اثر شهرت مورد توجه بوده و از او غافل نبوده‌اند. اما هیچکس بیان نکرده که او ضعیف است و این موجب اطمینان به عدم ضعف این راوی می‌شود. 🔸 نکته: بیان اول در کتب آقای تبریزی (ره) یافت نشده است؛ اما بعض شاگردان فاضل ایشان این مطلب را از ایشان نقل کرده‌اند. 🔹 اشکال: رجالیون علاوه بر اهتمام به جرح، اهتمام به توثیق نیز داشته‌اند و چرا توثیق نکرده‌اند؟ معلوم می‌شود که در مورد این فرد یک غفلتی شده است که این باعث می‌شود که اطمینان به وثاقت پیدا نشود. این غفلت‌ها در موارد دیگر نیز اتفاق افتاده به عنوان مثال شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه، مشیخه را نوشته تا روایات مرسل نباشند. یکی از افرادی که از او روایات بسیاری نقل شده زراره است، اما در مشیخه سند روایات زراره بیان نشده است. بنابراین این موارد گاهی اتفاق می‌افتاد و از این جهت جلوی اطمینان انسان را می‌گیرد. 2️⃣ در بیان دوم که در کتاب مرحوم تبریزی (ره) ارائه شده (تنقیح مباني العروة (الطهارة) 3: 293) دو امر باید به یکدیگر ضمیمه شود: 🔸 امر اول اینکه کسی که مشهور است، اما فردی قدح و عیبی در مورد او ذکر نکرده، مشمول روایت عبدالله بن ابی یعفور (وسائل الشيعة 27: 391) می‌شود. روایت عبدالله بن ابی یعفور در باب عدالت وارد شده که اگر کسی در محله‌ای و بین جمعیتی زندگی می‌کند و کسی از او به بدی یاد نمی‌کند، عدالتش ثابت می‌شود. 🔸 امر دوم اینکه در باب حجیت خبر علاوه بر عدالت نیاز به وثاقت نیز هست؛ زیرا ممکن است که کسی عادل بوده و گناه نکند، ولی حافظه اش ضعیف بوده و کثیر الخطا باشد و بلا عمد خطای فراوانی داشته باشد. چنین فردی ثقه نبوده و نمی‌توان به خبر او عمل کرد. اما سیره عقلا بر این است که اصل در انسان‌ها سلامت در حفظ است. اصالة السلامة فقط در باب بیع نیست که بایعی که کالایی می‌خرد دیگر شرط نمی‌کند که سالم باشد. بنابراین ضبط و سلامت حافظه با استفاده از این بنای عقلایی درست می‌شود. از ضمیمه کردن عدالت به ضبط و سلامت حافظه، وثاقت حاصل می‌شود. ✅ استاد #شب_زنده_دار: در بیان دوم نیاز به اطمینان به عدالت نداریم؛ زیرا تعبد است و شارع فرموده که بگو چنین فردی عادل است و جهت دیگر نیز با اصالة السلامه درست می‌شود و این بیان دوم خالی از قوت نیست. 👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_حدیثی #نکات_رجالی 💠 آیا شغل روات بر وثاقت آنها مؤثر است؟ 🔹 امام خمینی (ره) در مورد «محمد بن إسحاق بن عمار» می‌نویسد: وی #صراف بوده است و چه بسا به خاطر منافع اقتصادی‌اش روایات #حیل_ربا را نقل کرده است و وثاقت او در حدی که پا روی منافع اقتصادی خود بگذارد محرز نیست. (کتاب البیع 2: 551) 🔸 همانطور که شبیه این مطلب درباره «رفاعة بن موسی النخاس» از شهید صدر (ره) نقل شده است. ایشان فرموده است: بیشترِ روایات دال بر جواز #برده‌داری و به بردگی گرفتنِ مشرکین و کفار، از رفاعة بن موسی که برده‌فروش بوده است نقل شده است و محرز نیست که منافع اقتصادی او به وثاقتش لطمه‌ای وارد نکرده باشد. 🔹 اما به نظر می‌رسد این مطلب صحیح نباشد؛ چگونه می‌تواند شغل راوی و منافع اقتصادی او به وثاقت او لطمه بزند و باعث شود که روایات او در امورِ مربوط به شغلش مورد اعتماد نباشد؟ وقتی شهادت به وثاقت یک راوی در دست است، وجهی ندارد که خبر او مورد قبول واقع نشود. وگرنه باید روایات فقها در خصوص #تکریم_فقها یا وجوب پرداخت خمس هم مورد تردید واقع شود. 🔸 از طرف دیگر، وجه زیاد بودنِ روایات مربوط به #شغل و پیشه راوی این بوده است که روات، سؤالات مناسب با شغل‌شان را از ائمه (علیهم السلام) می‌پرسیدند. 📚 برگرفته از درس خارج معاصر (فقه پول) استاد آیة الله #شهیدی (دام عزه) 👈 نکات #حدیثی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 12 💠 وقوع راوی در کتاب تحف العقول 🔹 آیت الله #مومن قمی (رحمه الله): ابن أبي شعبة حراني مؤلف کتاب #تحف_العقول در مقدمه کتاب می‌نویسد: «خذوا ما ورد إليكم عمّن فرض الله طاعته عليكم وتلقّوا ما نقله الثقات عن السادات بالسمع والطاعة والانتهاء إليه والعمل به». 🔸 ایشان دعوت به شنیدن و اطاعت و عمل به روایاتی کرده که از ثقات نقل شده است. با توجه به عدم نقل سند روایات در کتاب «تحف العقول»، راهی برای تشخیص روایاتی که از ثقات نقل شده وجود ندارد و اگر ایشان می‌خواهد بفرماید که آن چه در این کتاب روایت شده مشتمل بر روایات ثقات بوده، ولی همه آن‌ها ثقات نیستند، فایده‌ای ندارد؛ زیرا همه موارد شبهه مصداقیه می‌شود و دعوت ایشان به عمل به روایات محقق نخواهد شد. بنابراین دعوت ایشان تنها در صورتی صحیح می‌باشد که ایشان بفرماید تمام آنچه در این کتاب نقل شده از ثقات می‌باشد تا شبهه مصداقیه نشود و کتاب از هدفی که برای آن تدوین شده ساقط نشود. (الولاية الإلهیة أو الحکومة الإسلامیة 3: 397) 🔹 استاد #شب‌زنده‌دار : این یک بحث اصولی است که اگر ثقه‌ای گفت که ثقه دیگری به من خبری داد، ولی نام آن ثقه را نبرد، آیا چنین خبری حجت است؟ این بحث در دوره‌های اصول قبل از معاصر مطرح شده و یکی از بحث‌های بسیار لازم و خوب است که در «معالم» و «فصول» و «قوانین» مطرح شده و در کتب بعد از آن‌ها حذف شده است. (معالم الدين وملاذ المجتهدين 207؛ الفصول الغروية في الأصول الفقهية 304؛ القوانين المحكمة في الأصول (طبع جديد) 2: 516) 1️⃣ یک نظر عدم حجیت چنین روایتی است؛ زیرا نام آن ثقه برده نشده است، لذا اولاً ممکن است که فرد دیگری آن راوی را جرح کرده باشد؛ ثانیاً اماره بعد از فحص از معارض حجت است و بیان او برای ما تنها اماره بر وثاقت است، ولی قدرت بر فحص از معارض وجود ندارد. مانند این که در مکانی فقط کتاب «کافی» در دسترس باشد، در چنین شرایطی نمی‌توان به یک روایتی که در کتاب کافی وجود دارد فتوا داد؛ زیرا ممکن است که در «تهذیب» معارضی داشته باشد. 2️⃣ در مقابل، عده‌ای این مقدار را کافی دانسته و روایت را حجت می‌دانند؛ زیرا در این موارد بنای عقلا بر فحص نیست؛ چون اگر بگوید که یکی از دوستان ثقه که نامش را نمی‌خواهم ببرم چنین حرفی به من زد، به او نمی‌گویند که نام آن فرد را بگو تا ما فحص کنیم که او چطور آدمی است و شاید کس دیگری بگوید که او ثقه نیست. 🔸 استاد علی #عندلیب: از مقدمه تنها یک نصیحت کلی به دست می‌آید که ای شیعه به روایات راویان ثقه عمل کنید. نه اینکه من روایات کتاب را از ثقات نقل کرده‌ام؛ زیرا نویسنده می گوید: از آنجا که بیشتر روایات کتاب آداب و مستحبات بود من سندها را حذف کردم. پس شاید از باب تسامح در ادلّه سنن یا موثوق الصدور بودن متن روایات یا شهرت کتاب یا محفوف به قراین بودن روایات آنها را آورده باشد. (وأسقطت الأسانيد تخفيفا وإيجازا و إن كان أكثره لي سماعاً ولأن أكثره آداب وحكم تشهد لأنفسها ولم أجمع ذلك للمنكر المخالف، بل ألفته للمسلم للأئمة العارف بحقهم الراضي بقولهم الراد إليهم وهذه المعاني أكثر من أن يحيط بها حصر وأوسع من أن يقع عليها حظر وفيما ذكرناه مقنع لمن كان له قلب وكاف لمن كان له لب). 📚 برگرفته از دروس خارج استاد #شب‌زنده‌دار (1394ش) و استاد علی #عندلیب همدانی (دام ظلهما) (1391ش) 👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی #وجوه_عامه 13 💠 وقوع راوی در کتاب المزار «ابن مشهدی» 🔹 محمد بن جعفر #مشهدی (متوفای 610 ق) در ابتدای کتاب، تمام افرادی را که در سند روایات واقع شده‌اند، توثیق کرده است. بنابراین حدود 180 راوی که در اسناد این کتاب وجود دارند مورد توثیق واقع شده‌اند، که برای بسیاری از آن‌ها جز همین #توثیق_عام، مدرک دیگری بر وثاقت وجود ندارد. 🔸 ایشان در ابتدای کتاب فرموده‌اند : «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنِّي قَدْ جَمَعْتُ فِي كِتَابِي هَذَا مِنْ فُنُونِ الزِّيَارَاتِ لِلْمَشَاهِدِ الْمُشَرَّفَاتِ، وَمَا وَرَدَ فِي التَّرْغِيبِ فِي الْمَسَاجِدِ الْمُبَارَكَاتِ وَالْأَدْعِيَةِ الْمُخْتَارَاتِ، وَمَا يُدْعَى بِهِ عَقِيبَ الصَّلَوَاتِ، وَمَا يُنَاجَى بِهِ الْقَدِيمُ تَعَالَى مِنْ لَذِيذِ الدَّعَوَاتِ فِي الْخَلَوَاتِ، وَمَا يُلْجَأُ إِلَيْهِ مِنَ الْأَدْعِيَةِ عِنْدَ الْمُهِمَّاتِ مِمَّا اتَّصَلَتْ بِهِ مِنْ ثِقَاتِ الرُّوَاةِ إِلَى السَّادَاتِ». (المزار، ص 27) مراد از سادات ائمه (علیهم السلام) هستند و از عبارت انتهایی توثیق روات استفاده می‌شود؛ زیرا می‌فرمایند که این روایات از رهگذر ثقات روات تا سادات اتصال پیدا کرده است. 🔹 مرحوم محقق #خویی این بحث را در معجم رجال الحدیث آورده و دلالت عبارت بر توثیق را #قبول کرده؛ اما مناقشه ایشان در این است که اولا ابن مشهدی را نمی‌شناسیم و ثانیا سندی وجود ندارد که کتاب مزار فعلی، همان کتابی است که ایشان نوشته است. (معجم رجال الحدیث 1: 52) 🔸 البته #وثاقت ایشان و اینکه کتاب از ایشان بوده و لا اقل مقدمه را ایشان نوشته است، خالی از قوت نیست. 📌 برای بحث تفصیلی: ر.ک: معجم رجال الحدیث 1: 52؛ خاتمه مستدرک الوسائل 19: 358؛ اصول علم الرجال، بین النظریة والتطبیق، استاد داوری، 203 – 206. 📚 برگرفته از دروس خارج فقه استاد #شب‌زنده‌دار (1395ش) 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#زاویه #حجاب #اسلام ✅ برنامه زاویه با موضوع حجاب و توسعه در جوامع اسلامی ◀️ حجت الاسلام والمسلمین زیبایی نژاد"رئیس پژوهشکده زن و خانواده" 🔻فیلم کامل این گفتگو را از طریق لینک زیر ببینید: 🌐 https://www.aparat.com/v/elz2W

🔆تحلیلی از منطق عملکردی رهبر معظم انقلاب (مدّظلّه العالی) 📋نسخه خلاصه #پاورپوینت 📱به #ندای_تهذیب بپیوندید: @nedaye_tahzib

💢 اقدامات اوّلیه در پیچ‌خوردگی مچ پا در پیاده‌روی ┄┄┄┄┄❅✾❅┄┄┄┄┄ 🆔 eitaa.com/joinchat/447611083Ce54b05b25c

🎯 انجمن کلام اسلامی حوزه با همکاری دفتر تبلیغات اسلامی دوره آموزشی زیست مومنانه را برگزار می‌کند. 📌 نحوه برگزاری: حضوری ⏱ مدت زمان: 20ساعت ⌛️ مهلت ثبت نام: 1402/06/31 🗓 زمان شروع دوره: 1402/07/05 🗓 زمان اتمام دوره: 1402/07/27 ✅ مزایای طرح: اعطای مدرک پایان دوره امکان استفاده از دوره تکمیلی اعطای کمک هزینه تحصیلی 🗂 سرفصل ها و اساتید دوره: ۱- چیستی، چرایی و چگونگی ایمان دکتر رضا برنجکار ۲- ایمان و معنویت دکتر محمدتقی سبحانی ۳- ایمان و معیشت دکتر محمد جواد توکلی ۴- ایمان و سلامت جسم دکتر محمدمهدی احمدی فراز ۵- ایمان و سیاست دکتر غلامرضا بهروزی لک ۶- ایمان و سلامت روان دکتر مسعود آذربایجانی ۷- ایمان و تربیت دکتر محمد عالم زاده نوری ۸- ایمان و اخلاق دکتر هادی صادقی ❗️به دلیل محدودیت تعداد شرکت کنندگان، فارغ التحصیلان و دانش پژوهان سطح سه و چهار رشته کلام در اولویت قرار دارند. اطلاعات بیشتر و ثبت نام:👇👇👇 https://el.balagh.ir/doreh/6988 ┏━━━ °•🆔•━━━┓ انجمن کلام اسلامی حوزه ┗━━━ °•🆔•━━━┛

♨️🎙صدای امام‌روح‌الله را می‌شنوید... 🚩معجزه‌ی هماهنگی سیدالشهداء.... #اربعین 🧠⚔علوم و جنگ شناختی | جوانی @Cwarfare

⭕️لطفا دوباره مرحوم مرحوم راه نیندازید! این اراذل داعشی #ززآ و #مهسا_کومله به اندازه کافی وقیح، وطن‌فروش و درنده هستند، چرا در این #جنگ_رسانه به آنان میدان می‌دهید؟! اگر آن حرامیان خبیث که در سوئد و دانمارک به #قرآن جسارت کردند، به درک واصل شوند، در خبر مرگشان «مرحوم» قید می‌کنید؟! 🆔 @pedarefetneh 🔜 #پدرفتنه 🆔 @pedarefetneh2 🔜 #پدرفتنه

عراقیه میگفت، لعنت خدا بر صدام که..... #حسین_دارابی | عضوشوید 👇 http://eitaa.com/joinchat/443940864Cf192df24f0

⛔️رمان #تقسیم بالاخره چاپ شد⛔️ کتابی از محمد رضا حدادپور جهرمی: 🔺دو ماه آخر منتهی به مرگ مهسا چه اتفاقی افتاد که دشمن را به هم ریخت و اینقدر عصبانی شد⁉️ (کمتر کسی درباره آن دو ماه و ضربه شصت دستگاه‌های امنیتی ایران به منافقین و سلطنت‌ها اطلاع داره و همه معمولا از بعد از مرگ مهسا درجریانند) 🔺چرا حامی اصلی جنبش زن‌ زندگی آزادی، برخی شبکه‌های خانگی بودند⁉️ دشمن از کی دست به کار شد⁉️ چرا بهترین و نزدیک ترین راه برای مقصودش را سینما و شبکه‌های خانگی دانست و انتخاب کرد⁉️ 🔺 نقش خاندان پهلوی و سلطنت طلبان در این ماجرا چه بود⁉️ موساد اسرائیل چرا نوردخت پهلوی را برای رهبری ارتش زنان آزاد ایران انتخاب کرد⁉️ 🔺 دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی ایران از کی متوجه شدند⁉️ چگونه توانستند کاری کنند که سلطنت طلبان و منافقین و دیگر گروهک‌های تجزیه طلب، هیچ وقت به وحدت و اتفاق نظر نرسند⁉️ 🔺 زهر چشم اساسی دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی ج.ا.ایران از سلطنت طلبان و منافقین چه بود⁉️ چرا منافقین مخصوصا کومله تصمیم گرفت دوزِ خشونت ها را به طرز بی‌سابقه‌ای بالا ببرد⁉️ چرا جمهوری اسلامی زیر بار حکومت نظامی نرفت⁉️ و ابتکار سربازان گمنام امام عصر ارواحنا فداه در این خصوص چه بود⁉️ و از همه مهم‌تر 👈 بهائیت کجای ماجرا بود⁉️ و چرا هر وقت سخن از مسائل ضدفرهنگی و ابتذال و آشوب‌ در فضای حقیقی و مجازی کشور به میان می‌آید، نام نحس بهائیت شنیده میشود⁉️ و ده‌ها مطلب ریز و درشت دیگه... #لطفا_نشر_حداکثری سایت عرضه آثار و سفارش کتاب تقسیم با ۱۰ درصد تخفیف و تحویل درب منزل: www.haddadpour.ir

👆👆👆👆👆👆👆 یکی از بهترین کتابهایی که با حالتی رمان گونه ، موارد مهم #امنیتی را به همه تذکر می دهد و آگاهی انسان را بالا می برد ، همین کتاب برادر عزیز حدادپور جهرمی است که اخیرا چاپ شده است. حتما استفاده کنید 👌 این نکته را هم هم اضافه کنم که حتما برخی عزیزان که رمان های اولیه ایشان را خوانده اند ، الان می گویند ما به برخی از عبارات و کلمات استفاده شده در رمان های قبلی ایشان نقد داریم ! بله درست است بنده هم به ایشان گفتم و ایشان با کمال بزرگواری پذیرفتند و الحق و الانصاف در رمان های جدید خودشان آن نقد را برطرف کردند. 👈 اگر به کسی نقدی داریم ، دلیل بر زیر سوال بردن کلیت شخصیت و آثار او نیست . این رمان تقسیم بسیار عالی هست و استفاده کنید . عبادی