#هنر_و_ادبیات
💠 لطافت طبع در روایت مرثیه
🔹از معیارهای بررسی شعر خوب، نوع نگرش (گسترۀ دید، زاویۀ دید، عمق نگاه) و نوع بیان شاعر در مواجهه با موضوع شعر است. اینکه شاعر:
ـ از کدام منظر و زاویه دید به موضوع نگاه میکند؟
ـ نگاه او گستره یا محدودیت دارد؟
ـ محدوده نگاه از کجا تا به کجاست؟
ـ با چه دقتی؟ آیا عمیق مینگرد یا سطحی؟
و در نهایت، دیدهها و شنیدههای خود را چگونه وصف میکند؟ جزئینگرانه یا به شیوه مرسوم، کلینگرانه و بیتأثیر؟
جزئینگاری در شعر حاصل جزئینگری، گستره نگاه و عمق نگرش شاعر است. همچنین، استفاده از نشانههای متنوع در زندگی خبر از ارتباط عمیق شاعر با پدیدههای هستی دارد. در این غزل، تمام موارد فوق قابل تحلیل و بررسی است.
🔸این شعر از نظر «موضوع و محتوا» و «شیوه بیان»، قابل تفکیک است:
▫️الف) موضوع و محتوا
شاعر در بخش اول در موضوع مدح به جزئینگاری مشاهدات خود میپردازد:
1️⃣ بخش آغازین: مدح؛ حضور حضرت زهرا(س) در عالم هستی که از زاویههای متعدد تحلیل میشود:
روشنیبخشی، زهره فلک بودن، شمس و قمر حقیقی بودن، نگاه آرامبخش، سیر دعای نیمهشب او و سبک زندگی ساده ایشان، از نمونههای این تنوع نگاه و جزئینگری است که به جزئینگاری و تنوع بیان منجر شده است.
تو زهرۀ فلَکی، رشک ماه و پروینی
که با تو چرخ به شمس و قمر نیاز نداشت
مسافری که نگاه تو بود بدرقهاش،
خدای را، به دعای سفر نیاز نداشت
دعای نیمهشبت سِیرِ آسمان میکرد
که این پرستوی عاشق به پر نیاز نداشت
بهشت روی زمین، خانۀ گِلین تو بود
که ناز فضّه خرید و به زر نیاز نداشت
2️⃣ بخش میانی: تأثیر اندوه حضرت، بر عالم هستی که اندکی حال و هوای مرثیه دارد، با محور بیان عاطفی.
این بخش نیز با همان نگرش مطرح شده است: تأثیر بر سبز شدن گل محبت، ارتباط معنوی ابر پاییزی با اشک حضرت یا با گل لاله:
حکایت دلِ تنگ تو را توان پرسید،
ز لالهای که به خونِ جگر نیاز نداشت
برای سبز شدن، گلبُن محبت و عشق
به اشک زمزم از این بیشتر نیاز نداشت
3️⃣ بخش پایانی: طرح گزارشهای شاعرانه از تاریخ با محوریت وصف، اعتراض و تعریض:
وجود پاک تو میسوخت از شرارۀ غم
دگر به شعلۀ قهر و شرر نیاز نداشت...
▫️ب) شیوه بیان
نکته قابل ذکر، استفاده بهنجار از تشبیه و ظرفیتهای آن است که در بیانی خالی از تکلف و با تکیه بر قانون ساده تشبیه (ادعای شباهت) در لایههای پنهانی شعر، فضاهایی شاعرانه و تصاویری بدیع خلق نموده است:
مدینه با تو به ماهی دگر، نیاز نداشت
به روشنایی صبح و سحر نیاز نداشت
تو زهرۀ فلَکی، رشک ماه و پروینی
که با تو چرخ به شمس و قمر نیاز نداشت
(استفاده همزمان از دو تشبیه ساده و برتر، در لایه درونی شعر)
دعای نیمهشبت سِیرِ آسمان میکرد
که این پرستوی عاشق به پر نیاز نداشت
(تشبیه اسنادی: دعای تو پرستوی عاشق بود)
و:
بهشت روی زمین، خانۀ گِلین تو بود
که ناز فضّه خرید و به زر نیاز نداشت
و کاربرد تشبیه بلیغ اضافی در این بیت:
وجود پاک تو میسوخت از «شرارۀ غم»
دگر به «شعلۀ قهر و شرر» نیاز نداشت
🔹نکته پایانی که نباید آن را نادیده انگاشت، روایت مرثیه همراه با طراوت خاص و لطافت طبع، به جای خشونت لفظی یا بصری است. شاعران وارسته و لطیفطبع، این نکته مهم را در نظر دارند که شعر، ترجمان عواطف شاعر است و در بیانی لطیف ارائه میشود؛ بهویژه اگر موضوع مراثی اهلبیت باشد.
اصولا بجز در عرصه حماسه - که حاصل غلیان عاطفی شاعر و گاه تصویر بازسازی شده از خشم شاعر است- زبان و بیان شعری نباید از طراوت و لطافت دور افتد و این مهم، در این شعر با وجود بیان تعریضی رعایت شده است؛ به عبارت دیگر با وجود محوریت موضوع مرثیه، شعر هرگز از بیان ذاتی و لطیف خود دور نشده است. مرور ابیاتی از این غزل که هریک حاوی مضامین مرثیه است و تداعیگر ابعاد مختلف آن، این حقیقت را اثبات میکند:
شعلهور شدن بیت وحی:
وجود پاک تو میسوخت از شرارۀ غم
دگر به شعلۀ قهر و شرر نیاز نداشت
اشکهای فاطمی:
گریستن ز تو آموخت ابر پاییزی
دگر به خواهش از چشم تر نیاز نداشت
برای سبز شدن گلبُن محبت و عشق
به اشک زمزم از این بیشتر نیاز نداشت
میان چشمۀ اشک تو عکس زینب بود
اگر شب تو به قرص قمر نیاز نداشت
و بیتی که برگی زرین از دفتر مراثی فاطمی است. در این بیت، دو تصویر همزمان از اندوه حضرت به تصویر کشیده شده است؛ با استفاده از لطیفترین و باطراوتترین شیوه! تصویری مینیاتوری و نرم چون حریر... مثل تابلوی «ذبح اسماعیل» که با وجود خشونت موضوع، در هالهای از طراوت هنر مینیاتور در نهایت ظرافت به تصویر کشیده شده است:
حریر دست تو مجروح بود از دستاس
به تازیانۀ بیدادگر نیاز نداشت
این همان جلوه حقیقی هنر مرثیهپردازی است که «آن» هنری یا شاعرانه نام گرفته و بنده طلعت آن باید بود.
📗 #کانال مجنون کرمانشاهی
👆صوت مراسم عزاداری فاطمیه
#شهادت حضرت زهرا
#پنج شنبه اول آذرماه۱۴۰۳
#کرمانشاه/
#مسجدرشیدی
#مداح.حاج آرمین غلامی
قاطمییه۱.mp3
2.85M
#حضرت_زهرا_(س)
#روضه_۱۴۰۳
#,مداح.حاج آرمین غلامی
روزیکه حق زمین و زمان را بیافرید👉
دنیا برای حضرت زهرا بیافرید👉
بسم الله الرحمن الرحیم 👇
وَ ما خلقتُ الجّنِ وَ اِلّا لِیَعبُدُونِ
جن و انس را خلق نکردم مگر آنکه
مرا بپرستند
(۵۶ ذاریات )
دنیا برای حضرت زهرا نیافرید 👉
قبلاً هم عرض کردم
دنیا به رسول الله عرضه شد
ولی حضرت نپذیرفت
امیرُالمُؤمنین علی سلام الله علیه
به دنیا فرمود. غرّی و غیری
فرمود ای دنیا برو دیگری را
فریب بده 👉
حالا اعتقاد ما براین باشد که
خداوند متعال دنیا را برای
حضرت زهرا بیافرید؟!
چه دلیلی بر این تصور غلط است 👉
یکباره انس وجن وتمام حور وپری👉
از خاک پای ام ابیها بیافرید👉
خلقت انسان از خاک است که
شرحش در قرآن کریم و نهجالبلاغه
آمد (آیة ۱۴ الرحمن )
و آیات فراوان دیگر.
خلقت. جن. بنا به آیات قرآن
از آتش است
که یکی از آن آیات(آية ۱۵ الرحمن )
است 👇
پری باید همان. جن. باشد
و امّا خلقت حورهمان ملائکه باشد 👉
بنا به روایات و احادیث
از نور خمسه طیبه آل عبا می باشد
نباید 👇
حضرات شعراء بدون توجه به
آیات قرآن کریم و روایات و احادیث
نخواسته وارد عرصه غُلُوّ 👉می شوند
چرا؟!
عاقبت بخیر باشید
شدآفریده آب جهانی به گریه اش
با اشگ های فاطمه دریا بیافرید
از چادر ش گرفته نخی تاکند درست
حبل المتین برای دل ما بیافرید
معجزنموده بانفس پاک فاطمه
او دم گرفت تا که مسیحا بیافرید
-آرمین غلامی (محنون کرمانشاهی)
👆صوت مراسم عزاداری فاطمیه
#شهادت حضرت زهرا
#پنج شنبه اول آذرماه۱۴۰۳
#کرمانشاه/
#مسجدرشیدی
#مداح.حاج آرمین غلامی👇
قاطمییه۲...mp3
1.52M
نوحه سنتی
سبک ای صفای قلب زارم
بین کوچه پیش چشمان حسن از پا فتادم
صورتم را روی خاک کوچه از غربت نهادم
شکسته حرمتم
کبوده صورتم ²
حسن جانم حسن ⁴
راز سیلی راز کوچه مهر خاموشی به لب زد
از شرارش آتش کین بر تن من روز و شب زد
شب من سر شده
گلم پرپر شده ²
علی جانم علی ⁴
در میان آتش کین فضه آمد یار من شد
محسنم شد کشته آنجا فضهام غمخوار من شد
علی جان پشت در
شدم بر تو سپر ²
علی جانم علی ⁴
👆صوت مراسم عزاداری فاطمیه
#شهادت حضرت زهرا
#پنج شنبه اول آذرماه۱۴۰۳
#کرمانشاه/
#مسجدرشیدی
#مداح.حاج آرمین غلامی👇
قاطمییه۳.....mp3
3.88M
👆صوت مراسم عزاداری فاطمیه
#شهادت حضرت زهرا
#پنج شنبه اول آذرماه۱۴۰۳
#کرمانشاه/
#مسجدرشیدی
#مداح.حاج آرمین غلامی👇
#_روضه_جانسوز_ویژه #_شب_جمعه🤞 _روضه حضرت زهرا سلام الله علیها گریز روضه سیدالشهدا علیه السلام
🎤🎤مداح..حاج آرمین غلامی
🥀#روضه_حضرت_زهرا
السلام علیک ایتها الصدیقه الشهیده
اشک بر زهرا حیاتم می دهد
از غم دوزخ نجاتم می دهد
اشک بر زهرا، دهد بوی بهشت
می کند ترسیم خط سرنوشت
اشک بر زهرا برد دل را بقیع
می کشاند رشته ام را تا بقیع
*سادات ، اخه مادرتون همینجا گریه می کرد انقده زیر آفتاب ناله میزد" امیرالمومنین یه سایبان برا خانمش درست کرد؛ این صورت نباید زیر آفتاب بمانه. این صورتی که برا ملائکه نور افشانی می کنه تا علی زنده ست نباید زیر آفتاب بمونه ....."
آخ دلم یه جایی رفت ... من فدای اون بچه های حسین که صورت هاشون زیر آفتاب اونقده سوخته بود .... آگه امام زمان اشاره نمی کرد من نمی تونستم بگم فرمود: سُبِيَ اَهلُکَ کَالعَبِيدِ ...*
برده ها رو میدونی چه جور می بردن؟!! *صُفِدُوا بِالحَديِدِ* یعنی آگه همه سواره بودن، آگه همه سایبان و محمل داشتند اما اینا بر شتران بی محمل و جحاز *تَلفَحُ وُجُوهَهُم حَرُّ الهاجِراتِ * آخ صورت هاشون اونقده سوخته بود حسین ...... *
ان شاالله وعدمون حرم نازدانه حسین ، حالا تو خود،حدیث مفصل بخوان ازین مجمل این صورتی که زیر آفتاب سوخته آگه سیلی بهش بخوره چی میشه،آگه تازیانه و کعب نی بزنن .....
آی حسین ....
هرکه با زهراست احساس سخاوت میکند
*در عین نداری انقده سخاوت داشت حتی وقتی پیغمبر سلمانو فرستاد دره خونش گردنبدشو به سلمان داد،بچه هاش چیزی نداشتند بخورند اما هر کی در خونش اومده دست خالی برنگشته، امشب بگو مادر ،مادرانه یه چیزی تو کاسه ی گدایی ما بریز .....*
اصلا رسم این خانواده اینه در عین نداری فضل و بخشش شون بیشتره آخه پسرشم وقتی تو گودال بود.....بگم ..." نذاشت ساربان دست خالی برگرده، آخ دست پر برگشت هم انگشتو برد،هم انگشترو....
حسین
🎤مداح..حاج آرمین غلامی
🥀#روضه_حضرت_زهرا
#متن_نوحه
#شعر_مرثیه
#همراه_با_سبک