ﺣﻀﺮﺕ ﺣﻜﻴﻤﻪ ﺧﺎﺗﻮﻥ ﺩﺧﺘﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺟﻮﺍﺩ ﺍﻟﺎﺋﻤﺔ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺭﺅﻳﺖ ﻭ ﺩﺭک ﭼﻬﺎﺭ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. (15) ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 274 هـ ﺩﺭ ﺳﺎﻣّﺮﺍﺀ ﺭﺣﻠﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ. (16)
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣَﺤﺮﻡ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻟﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺸﺮّﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﻓﺎﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ عسکری ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ «ﺳُﻔَﺮﺍ» ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ی ﺍﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺣﻮﺍﺋﺞ ﺧﻮﺩ ﻧﺎیل ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ. (17)
← ﺍﻳّﺎﻡ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﻟﺎﺩﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ یک ﺷﺐ ﺍﺯ ﻭﻟﺎﺩﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ، ﻧﺴﻴﻢِ ﺧﺎﺩﻡ ﺧﺪﻣﺖ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﻋﻄﺴﻪ ﻛﺮﺩ. ﺍﻣﺎﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
«ﻳَﺮحَمکَ الله» ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮﺩ :
«ﻋﻄﺴﻪ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺍﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺍﺳﺖ». (18) ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 25 ﺷﻌﺒﺎﻥ ﻫﻢ ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. (19)
ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﻟﺎﺩﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ، ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ عسکری ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴّﻠﺎﻡ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺧﺎﺹّ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ. (20)
← غیبت صغری
در غیبت صغری چهار تن از بزرگان شیعه به ترتیب وکیل و سفیر و نایب خاص امام زمان علیه السلام بودند، که خدمت آن حضرت می رسیدند و وکالت شان مورد تأیید آن حضرت بود، و پاسخ های امام علیه السلام در حاشیه ی نامه ها توسط نوّاب به دست مردم می رسید.
البتّه غیر از این چهار نفر وکلای دیگری هم از طرف امام علیه السلام در بلاد مختلف بودند که به وسیله ی همین چهار بزرگوار امور مردم را به عرض امام زمان علیه السلام می رساندند و از سوی امام علیه السلام در امور آن ها توقیع هایی صادر شده بود. (19)
سفارت این چهار بزرگوار سفارت مطلق و تامّ بوده، ولی دیگران در موارد خاصّی سفارت داشتند، مانند ابو الحسن محمّد بن جعفر اسدی، احمد بن اسحاق اشعری، ابراهیم بن محمّد همدانی، احمد بن حمزة بن الیسع. (20)
نوّاب اربعه عبارتند از ابو عمرو عثمان بن سعید عَمری، ابو جعفر محمّد بن عثمان بن سعید عَمری، ابو القاسم حسین بن روح نوبختی، ابو الحسن علی بن محمّد سَمُری.
نائب اوّل عثمان بن سعید مورد اعتماد مردم و جلیل القدر و وکیل حضرت هادی و امام عسکری علیه السلام نیز بود. (21)
او به امر امام علیه السلام متصدّی کفن و دفن امام عسکری علیه السلام گردید. (22)
چون امام عسکری علیه السلام در محلّه ی عسکر سکونت داشتند و تماس با آن حضرت برای شیعیان مشکل بود، عثمان بن سعید چون روغن فروش بود، اموال را در ظرف های روغن می ریخت و به خدمت امام علیه السلام می بُرد. (23)
احمد بن اسحاق قُمی هنگامی که از امام هادی علیه السلام پرسید :
آقای من، گاهی غایب و گاهی حاضرم. وقتی هم که حضور دارم همیشه نمی توانم خدمت تان برسم. سخن چه کسی را بپذیرم و فرمان چه شخصی را اطاعت کنم ؟
حضرت فرمود :
«این عَمرو عثمان بن سعید عَمری مورد اطمینان و امین است. آنچه به شما بگوید از من می گوید و آنچه به شما برساند از من می رساند».
احمد بن اسحاق می گوید :
پس از رحلت امام هادی علیه السلام نزد امام عسکری علیه السلام رفته همان گفته را تکرار کردم. آن حضرت مانند پدر بزرگوارشان فرمودند :
«ابو عَمرو امین و مورد اطمینان امام گذشته و مورد اطمینان من در زندگی و پس از مرگ من است. آنچه به شما بگوید و آن چه به شما برساند از من می رساند». (24)
جناب عثمان بن سعید پس از امام عسکری علیه السلام به فرمان حضرت مهدی علیه السلام به وکالت و نیابت ادامه داد، و شیعیان مسائل خود را نزد او می بُردند و پاسخ امام علیه السلام توسط او به مردم می رسید. (25)
نائب دوّم ابو جعفر محمّد بن عثمان بود و او نیز همچون پدر از بزرگان شیعه و در تقوی و عدالت و بزرگواری مورد اعتماد و احترام شیعیان بود. عثمان بن سعید پیش از وفات به فرمان امام عصر علیه السلام فرزند خود ابو جعفر بن عثمان را به جانشینی خود و نیابت امام علیه السلام معرّفی کرد.
این در حالی بود که امام عسکری علیه السلام نسبت به او و پدرش اظهار اعتماد و اطمینان فرموده بود و شیعه بر عدالت و تقوی و اطاعت او اتّفاق داشتند. (26)
ادامه_دارد ...
📚 منابع :
15. ﺑﺤﺎﺭ ﺍلأﻧﻮﺍﺭ : ﺝ 50، ﺹ 8.
16. ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺎﻣﺮﺍﺀ : ﺝ 1، ﺹ 239.
17. ﺭﻳﺎﺣﻴﻦ ﺍﻟﺸﺮﻳﻌﺔ : ﺝ 4، ﺹ 150.
18. کمال الدین : ﺹ 430، 441. و ... .
19. الغیبة (شیخ طوسی) : ص 232. و ... .
20. ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺍﻟﺸﻬﻮﺭ : ﺹ 147.
21. الغیبة (شیخ طوسی) : ص 415. و ... .
22. المهدی علیه السلام : ص 181. بحار الأنوار : ج 51، ص 344.
23. الغیبة (شیخ طوسی) : ص 356. اعیان الشیعة : ج 2، ص 48 بخش سوّم.
24. بحار الأنوار : ج 51، ص 346 ـ 344. و ... .
25. کمال الدین : ص 510.
26. من لایحضره الفقیه : ج 2، ص 520. و ...
🔻کانال مجنون کرمانشاهی
🆔 👈@majnon1396
پس از در گذشت نائب اوّل جناب عثمان بن سعید، توقیعی از جانب امام زمان علیه السلام در مورد وفات او و نیابت فرزندش محمّد صادر شد که ترجمه ی قسمتی از آن چنین است : «انا لله و انا الیه راجعون، در برابر فرمان خدا تسلیم و به قضای او راضی هستیم. پدرت سعادتمند زیست و پسندیده در گذشت.
خداوند او را رحمت کند و به پیشوایان و سرورانش علیهم السلام ملحق سازد. از کمال سعادت پدرت بود که خداوند فرزندی چون تو را به او عنایت کرد که پس از او جانشین گردی، و در امورش قائم مقام او باشی و برایش طلب رحمت و آمرزش نمایی». (27)
از محمّد بن عثمان پرسیدند :
صاحب الامر علیه السلام را دیده ای ؟
گفت : آری و آخرین ملاقاتم با او کنار بیت الله الحرام بود که می فرمود :
«اللّهُمَّ أنجِز لی ما وَعَدتَنی» و نیز او را در مستجار نزدیک رُکن یمانی کعبه دیدم که می گفت : «اللّهُمَّ انتَقِم لی مِن أعدائی». (28)
این بزرگوار کتاب هایی در فقه تألیف کرده که مشتمل است بر آنچه از امام عسکری علیه السلام و از پدر خود شنیده بود. (29)
محمّد بن عثمان برای خود قبری ترتیب داده بود و آن را با ساج پوشانده بود و روی آن آیاتی از قرآن کریم و اسامی ائمه اطهار علیهم السلام را نوشته بود. هر روز داخل آن می شد و یک جزء قرآن قرائت می کرد و بیرون می آمد. (30)
او پیش از مرگ از روز وفات خود خبر داد و در همان روز که خبر داده بود در گذشت. (31)
همچنین پیش از رحلت به شیعیان خبر داد که امام علیه السلام جناب ابو القاسم حسین بن روح نوبختی را برای سفارت و ارتباط با خود انتخاب فرموده اند و او قائم مقام من است و به او مراجعه کنید. (32)
او در سال 305 هـ رحلت فرمود. (33)
نائب سوّم جناب ابو القاسم حسین بن روح نوبختی است، که نزد موافق و مخالف عظمت و بزرگی ویژه ای داشت، و به عقل و بینش و تقوی و فضیلت نزد عموم فرقه های مختلف مذهبی مشهور بود و در زمان نائب دوّم از جانب او متصدّی پاره ای از امور بود.
با اینکه میان یاران نائب دوّم، جعفر بن احمد بن متیل از همه به او نزدیکتر بود، و حتّی در اواخر زندگی جناب محمّد بن عثمان، غذای منزل او را در منزل جعفر بن احمد بن متیل تهیّه می کردند، و در میان اصحاب احتمال نیابت و جانشینی جعفر بن احمد بیشتر بود، امّا در آخرین ساعات زندگی جناب محمّد بن عثمان که جعفر بن احمد بالای سر او و حسین بن روح پایین پایش نشسته بود، به جعفر بن احمد رو کرد و فرمود :
«مأمور شده ام که امور را به ابو القاسم حسین بن روح واگذار نمایم». جعفر بن احمد از جا بر خاست و دست حسین بن روح را گرفت و او را بالای سر محمّد بن عثمان نشاند و خود در پایین پای او نشست. (34)
در 6 شوال سال 305 هـ اوّلین توقیع از ناحیه ی مقدّسه امام عصر علیه السلام برای او صادر شد که متن آن چنین بود :
«ما او را می شناسیم، خداوند تمامی خیر و رضای خویش را به او بشناساند و به توفیق خود او را یاری نماید. از مکتوب او مطّلع شدیم و نسبت به او وثوق و اطمینان داریم. او را نزد ما مکان و منزلتی است که خشنودش می سازد. خداوند احسان خویش را به او بیفزاید که خدا ولی و توانا بر همه چیز است، و سپاس خدای را که شریکی ندارد و درود و سلام فراوان خداوند بر فرستاده ی او محمّد و بر خاندان او صلوات الله علیهم».
از ابو سهل نوبختی صاحب تألیفات ـ که از متکلّمین بزرگ بغداد بود ـ پرسیدند :
برای چه جناب ابو القاسم حسین بن روح به مقام نیابت نایل شد و شما نایل نشدید ؟
گفت :
ائمه علیهم السلام داناترند و آنچه برگزینند شایسته تر و مناسب تر است، ولی من فردی هستم که با خصم بر خورد و مناظره می کنم و اگر نائب امام علیه السلام بودم و مکان امام زمان علیه السلام را می دانستم ـ چنان که ابو القاسم حسین بن روح به جهت نیابت می داند ـ و در گیر و دار بحث پیرامون امام علیه السلام با مخالفان در تنگنا قرار می گرفتم ممکن بود نتوانم خود را کنترل کنم و جای آن حضرت را افشا نمایم؛ ولی ابو القاسم اگر امام علیه السلام در زیر دامان او مخفی باشد و او را با آلات بُرنده تکّه تکّه نمایند دامان خود را از او بر نمی دارد و او را به دشمن نشان نخواهد داد. (35)
ادامه_دارد ...
📚 منابع :
27. الغیبة (شیخ طوسی) : ص 363. و ... .
28. الکنی و الألقاب : ج 3، ص 268 ـ 267. حقّ الیقین : ص 300.
29. کمال الدین : ص 503. و ... .
30. الغیبة (شیخ طوسی) : ص 366. و ... .
31. همان : ص 370. و ... .
32. همان : ص 372. بحار الأنوار : ج 51، ص 356.
33. همان : ص 391. و ... .
34. همان : ص 387، 393. و ... .
35. همان : ص 396. و ... .
🔻کانال مجنون کرمانشاهی
🆔 👈@majnon1396
مجلسی رَحِمَهُ الله از احتجاج مرحوم شیخ طبرسی نقل می فرماید :
هیچ یک از نائبان خاصّ امام عصر علیه السلام جز با فرمان صریحی از جناب آن حضرت و تعیین و نصب و معرّفی نایب قبلی به نیابت قیام نکرد. شیعه نیز گفتار هیچ یک را نپذیرفت مگر بعد از بروز نشانه و معجزه ای به دست هر یک از آنان از طرف امام عصر علیه السلام که براستی گفتار و درستی نیابت شان دلالت می کرد. (41)
← وظایف زمان غیبت کبری
شیعیان و دوستان آن حضرت در زمان غیبت وظایفی دارند از جمله :
1. قرائت دعای ندبه در روز های جمعه، عید فطر، عید قربان، عید غدیر.
2. زیارت آن حضرت در روز جمعه.
3. برای ثبات و محکم ماندن اعتقادات خواندن این دعای شریف :
«یا اللهُ، یا رَحمنُ، یا رَحیمُ، یا مُقَلَّبَ القُلُوبِ، ثَبَّت قَلبی عَلی دینِکَ». (42)
4. از جا بر خاستن به احترام نام «قائم» آن بزرگوار.
5. توسّل به آن حضرت در مشکلات و گرفتاری ها.
6. صدقه برای سلامتی و فرج وجود شریفش.
7. قرائت این دعا که از خداوند می خواهیم آن حضرت را به ما بشناساند :
«اللّهُمَّ عَرَّفنی نَفسَکَ فَاِنَّکَ اِن لَم تُعَرَّفنی نَفسَکَ لَم اَعرِف نَبِیَّکَ، اللّهُمَّ عَرَّفنی رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِن لَم تُعَرَّفنی رَسُولَکَ لَم اَعرِف حُجَّتَکَ، اللّهُمَّ عَرَّفنی حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِن لَم تُعَرَّفنی حُجَّتَکَ ضَلَلتُ عَن دینی». (43)
8. شرکت در مجالس منسوب به آن حضرت، مخصوصاً مجالس عزاداری جدّ بزرگوارش حضرت سیّد الشهداء علیه السلام.
9. هدیه ی أعمال صالحه برای آن حضرت، مانند زیارت قبور مطهّر پدران بزرگوارش، قرائت قرآن و حجّ و عُمره و طواف.
10. توبۀ حقیقی از گناهان.
11. متوجّه کردن مردم به آن حضرت.
📚 منابع :
41. به کتاب مکیال المکارم فی فضائل الدعاء للقائم علیه السلام» و ترجمه ی آن مراجعه شود.
42. کمال الدین : ص 352. و ... .
43. کافی : ج 1، ص 337. و ... .
🔻کانال مجنون کرمانشاهی
🆔 👈@majnon1396
بسم الله الرحمن الرحيم #یامهـــدے(؏ج)
#اعلام_مراسمات
#جشن_میلاد
#حضرت_ولی_عصر
#امام_زمان
🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸
جشن میلاد
امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف
#کرمانشاه