🔰تحلیل قاعده «الشک فی الحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة» 💢بخش اول💢 🔸 «عند الشک فی الحجیة» علماء علم اصول فرموده اند که اصل اولی ، #عدم_حجیت است البته تقاریبی که از این اصل شده است مختلف است 🔲تقریبی که #مشهور ارائه کرده عبارت است از این مطلب که در موارد شک در حجیت نیاز به دلیل تعبدی نداریم چرا که «الشک فی الحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة» 🔹اما آنچه که بدوا به ذهن خطور میکند آن است که مراد مشهور از این جمله چیست ؟ ♦️مگر محال نیست که #مشکوک و #مقطوع یکی باشد ؟ ♦️یا مگر میشود شک در چیزی #مساوق با قطع به عدم آن چیز باشد؟مثلا شک در قیام زید مساوق است با قطع به عدم قیام زید؟! ✅پس باید مراد از حجیت مشکوکه غیر از آن حجیت مقطوعة العدم باشد که تفاسیر آن ذکر میشود 🆔@masire_feghahat نقل‌مطلب‌صرفا‌بالینک‌کانال

🔰مرحوم #آخوند_خراسانی (قدس سره) 💢افتخار آخوند💢 🔸مرحوم آخوند خراسانی در #اواخر_عمر خود میفرمود: #افتخار من این است که اکنون #رسائل_را_میفهمم 📚حدیث خوبان،ص٤۸ 🆔 @masire_feghahat

🔰تحلیل قاعده «الشک فی الحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة» 💢بخش دوم💢 🔸گفته شد که باتوجه به اشکالاتی که به این قاعده میشود بایستی مراد از حجیت مشکوکه غیر از آن حجیت مقطوعه العدم باشد 🔅در تفسیر این عبارت مشهور با توجه به استظهاری که از آن شد(تغایر حجیت اول و حجیت دوم) میتوان سه تفسیر ارائه داد 1️⃣تفسیر اول 🔹اینکه بگوئیم مراد از حجیت مشکوکه #حجیت_شرعیه است، ومراد از قطع به عدم حجیت، قطع به عدم #حجیت_عقلیه یعنی معذریت و منجزیت است 🔸 یعنی هر گاه شک بکنیم در حجیت شرعیه ظن، این مساوق است با قطع به عدم حجیت عقلیه و قطع به عدم منجزیت و معذریت آن ظن زیرا عقل وصول حجیت شرعیه را #موضوع می داند برای تنجیز و تعذیر 🔹مثلا حجت شرعیه ای مانند شهرت مادامی که به ما واصل نشود موجب عذر عقلی نمیباشد و به صرف احتمال اینکه شهرت حجت باشد اولا و ثانیا به احتمال اینکه شهرت بر عدم وجوب یک حکمی قائم شده باشد مکلف معذور نمیباشد و در صورت ترک خلاف علم اجمالی عمل شده 🆔@masire_feghahat

🔰تحلیل قاعده «الشک فی الحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة» 💢بخش سوم💢 2️⃣تفسیر دوم ✳️الشک فی جعل الحجیة مساوق للقطع بعدم فعلیة الحجیة 🔸توضیح ذلک : اگر در #موضوع حجیت اماره #علم به جعل حجیت اخذ شود ، یعنی خبر ثقه برای کسانی حجت است که بدانند شارع جعل حجیت کرده است برای خبر ثقه و آن کسی که نداند خبر ثقه برای او حجت نمی شود 🔹 مثل سائر موارد اخذ علم به جعل در موضوع مجعول، تجب صلاة الجمعة علی من علم بهذا الجعل در ما نحن فیه نیز گفته میشود خبر الثقة حجة علی من علم بهذا الجعل ♨️پس با این بیان شک در جعل حجیت مساوق خواهد بود با قطع به عدم حجیت فعلیه. 🆔@masire_feghahat

🔰تحلیل قاعده «الشک فی الحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة» 💢بخش چهارم💢 3⃣تفسیر سوم 🔸حجیت شرعیه اطلاق دارد و شامل #جاهل به حجیت هم می شود اما تا وصول پیدا نکند حجیت حقیقة الحجیة شکل نمی گیرد. حقیقت حکم ظاهری متوقف بر وصول حکم ظاهری است 🔹خبر الثقة حجة انشاء شده، ولو حجیت خبر ثقه به ما واصل نشود شارع انشاء کرده است ودر موضوع انشاء حجیت علم به جعل را اخذ نکرده است، اما این انشاء حکم ظاهری است تا واصل نشود روح حکم ظاهری و حقیقت آن شکل نمی گیرد 🔸برخلاف تفسیر دوم که اصلا موضوع حجیت عبارت بود از علم به جعل «الامارة حجة فی حق من علم بهذا الجعل» در تفسیر سوم این مطلب گفته نمیشود ولکن تا واصل نشود حجیت، روح حکم ظاهری و حقیقت حکم ظاهری محقق نمی شود 🔹طبق این تفسیر الشک للحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة یعنی بعدم روحها و حقیقتها، چون حقیقة الحجیة یعنی منجزیت و معذریت و قبل الوصول که منجزیت و معذریت نیست 🆔@masire_feghahat

🔰مطالب مرتبط با قاعده «الشک فی الحجیة مساوق للقطع بعدم الحجیة» در کانال مسیرفقاهت 💢لینک میانبر🔻🔻🔻 🌀https://eitaa.com/masire_feghahat/437 🌀https://eitaa.com/masire_feghahat/440 🌀https://eitaa.com/masire_feghahat/443 🌀https://eitaa.com/masire_feghahat/444

🔰استفاده از انضمام آیات در استنباط معارف وحیانی 🔸مهدی عباسی از امام موسی‌بن جعفر علیه‌‌السلام پرسید: «به‌چه دلیل قرآنی، خمر حرام است؟» 🔹امام فرمود: چون خدا می‌فرماید: «انَّما حَرَّمَ رَبّی الفَواحِشَ ماظَهَرَ منها و ما بَطَنَ و الاثمَ» و نیز فرمود: «یَسئَلُونَک عن الخَمرِ و المَیسِرِ قل فیهما اِثمٌ کبیرٌ». 🔸امام از اقتران این دو آیه‌ به این نتیجه رسیدند که قرآن خمر را حرام کرده، توجه به چند نکته خوب‌است؛ 1⃣اقترانی که امام این دو آیه را در آن قرار داده‌‌اند اقتران قیاسی شکل اول است.«الخمر اثم و الاثم حرام فالخمر حرام» 2⃣در اقترانی که امام انجام دادند کُبرا بر صُغرا مقدم شده‌، در صورتی که در منطق، صغرا بر کبرا مقدم می‌شود، اگر سیر طبیعی آن‌است که منطقی‌ها گفته‌اند، بیان امام می‌تواند به‌جهت ساختار محاوره‌ای باشد، اما اگر سیر امام، سیر طبیعی‌است(ابتدا قاعده‌‌ی کلی، سپس تطبیق آن بر مورد) باید سیر منطقی اصلاح شود. 3⃣ امام نتیجه‌ی به دست آمده را به قرآن نسبت دادند. 4⃣ ائمه‌ی هدی علیهم‌السلام اقترانات مختلفی بین آیات انجام داده‌اند که یکی از آن‌ها اقتران قیاسی‌است، ‌اقتران‌های دیگری نیز یافت می‌شود، این موارد باید استقصاء شود. 🔸پی‌نوشت؛ «قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- قُلْ إِنَّما حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ الْإِثْمَ...أَمَّا الْإِثْمُ فَإِنَّهَا الْخَمْرَةُ بِعَيْنِهَا وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي مَوْضِعٍ آخَرَ- يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ»(کلینی،ج6، ص406) 💢به نقل از کانال استاد احمد فربهی(زیدعزه) 🆔@masire_feghahat

🔰تفاوت تعبیر در پذیرش روایت مرسله 💢استاد شبیری(زید عزه) : 🔸تعبیر به کار رفته به هنگام ارسال مؤثر است. گاه #عن_رجل تعبیر کرده و گاه #عن_بعض_اصحابنا تعبیر کرده است. 🔹تعبیر اول نشانگر عدم اعتنا به راوی است در حالی که تعبیر دوم، همراه با احترام بوده بلکه حاجی نوری در خاتمه مستدرک تعبیر کرده: مراد از بعض اصحابنا، بعض اجلاء و بزرگان است 🔸تعابیری مانند عمن ذکر و عمن حدثه، در مقام بیان خصوصیتی درباره راوی نیستند بر خلاف عن رجل که در مقام کوچک کردن راوی و عن بعض اصحابنا که در مقام بزرگ کردن راوی است 🆔@masire_feghahat

🔰عوامل موجب استعمال بعض اصحابنا{بخش اول} 1️⃣عامل اول: در مقام نقد بودن 🔹یکی از عوامل این است که متکلم در مقام #نقد مطلب منقول است و برای #احترام، نام او را نمی برد. در این موارد نام نبردن به علت احترام است 2️⃣عامل دوم: معاصر بودن منقول 🔸یکی دیگر از وجوه این است که در مقام نقل از هم ردیف و #معاصرین، بسیار بعض اصحابنا تعبیر می کنند ❇️مرحوم نجاشی در رجال مطالب زیادی را از بعض اصحابنا نقل کرده که گاه در مقام نقد بوده و گاه می پذیرد مراد از بعض اصحابنا در کلام ایشان، گاه شیخ طوسی بوده و گاه ابن غضائری پسر است ❇️یکی از منابع مرحوم صفار در بصائر الدرجات، کتاب بصائر الدرجات سعد بن عبد الله است که با توجه به قرائن، در برخی از موارد با تعبیر بعض اصحابنا از سعد بن عبد الله که معاصر او بوده، نقل کرده است. این مطلب با مقایسه بصائر الدرجات صفار و مختصر البصائر موجود از سعد بن عبد الله و بخش های منقول از سعد بن عبد الله در انتهای اختصاص است که حدود 30 صفحه بوده و ابتدای آن نام سعد نیز آمده است، ثابت می شود ♦️ شاید علت تعبیر به بعض اصحابنا از معاصرین این باشد که نقل از شخص با نام به منزله پذیرش مروی عنه به عنوان استاد است و راوی نمی خواهد استاد بودن مروی عنه نسبت به خود را تصدیق کند 🆔@masire_feghahat

🔰عوامل موجب استعمال بعض اصحابنا{بخش دوم} 3️⃣عامل سوم: عدم تأثیر نام راوی در صحت سند 🔸عامل سوم تعبیر کردن به بعض اصحابنا و نام نبردن از نام راوی این است که استاد سندی را ذکر نکرده و به همین دلیل بین نام بردن از استاد یا نام نبردن تفاوتی وجود نداشته و به هر حال، سند مرسل است 🔹تعبیر به بعض اصحابنا مطابق این عامل، می تواند با وجود معلوم بودن راوی بوده و با وجود علم به نام راوی، از او به بعض اصحابنا تعبیر کرده و می تواند به علت فراموش کردن نام راوی باشد زیرا به علت مرسل بودن سند، به نام راوی اهتمام ندارد. این اهتمام نداشتن به علت خدشه در راوی نیست و به خاطر مشکل سند از ناحیه دیگر است 🆔@masire_feghahat

🔰عوامل موجب فراموش کردن نام راوی 1⃣گاه شخص #دو_استاد دارد و از این دو استاد مطالبی را شنیده است. هر چه شباهت این دو استاد بیشتر باشد، احتمال فراموش کردن نام آنها و خلط بین آنها، بیشتر است. 🔸مرحوم ابن ابی عمیر می گوید: برخی از اصحاب مطالبی را از عامه شنیده و مطالبی را از امام ع تحمل کرده است اما در برخی از مواقع، این دو مطلب با هم خلط شده و مطلب عامه را به امام ع نسبت داده و مطلب امام ع را به عامه منتسب کرده است. من برای جلوگیری از خلط بین این دو، هر چند از عامه مطالبی را شنیده ام اما تقید به این دارم که از عامه هیچ مطلبی را نقل نکنم 🔹یکی از جهات تعبیر عن احدهما توسط روات نیز همین نکته است به خصوص در مواردی که تعین آن اهمیتی نداشته است 2⃣به جهت علو مقام و تشخص مانند ائمه معصومین (ع) . ابو بصیر از امام صادق ع می پرسد: روایات زیادی را از شما و پدر شما شنیده ام و در برخی از موارد نمی دانم روایت خاص را از شما یا از پدرتان شنیده ام. حضرت ع می فرماید: نقل از من یا پدر من تفاوتی ندارد و نقل از پدر من پیش من محبوب تر است. البته نباید با تعابیری مانند سمعت که کذب است، نقل کند و با تعابیری مانند قال، روایت کند 🔹 علت کلام امام صادق ع نیز این است که سخنان ایشان همان سخنان پدر ایشان است و حرف های امام باقر و امام صادق ع واحد است. ایشان مقید به این هستند که نام پدر ایشان بیشتر برده شده و جایگاه امام باقر ع در بین مردم، بالا رود. 3⃣گاه علت عدم اهتمام، معتبر نبودن راوی و تشخص نداشتن اوست ♻️خلاصه، عوامل مختلفی برای ارسال و عدم ذکر نام راوی وجود دارد و تنها یکی از این عوامل، فراموشی نام راوی به علت عدم اهتمام ناشی از معتبر نبودن راوی است. در حالی که در برخی از موارد، عدم اهتمام به نام راوی به علت ثقه بودن راوی است. به همین دلیل نمی توان برای عدم اهتمام راوی نفش پررنگی را در تأیید ضعیف بودن راوی، قائل شد 📚اقتباسی از درس خارج اصول استاد شبیری 🆔@masire_feghahat

🔸توصیه های مرجع عالیقدر آیت الله وحید خراسانی(حفظه الله) به #مبلغین 🔹وقتتان را #بیهوده صرف نکنید، #برنامه این است: آيَةٌ مُحْكَمَةٌ، فَرِيضَةٌ عَادِلَةٌ، سُنَّةٌ قَائِمَة 🆔@masire_feghahat