[مرگِ موجودات، نتيجه غيرت حق تعالى است‏] غيرت حق بود و با حق چاره نيست‏ كو دلى كز حكم حق صد پاره نيست‏

[معنى #غيرت خدا] غيرت آن باشد كه او غير همه ست‏ آن كه افزون از بيان و دم دمه ست‏

[ادامه حكايت بازرگان و طوطى‏] اى دريغا اشك من دريا بدى‏ تا نثار دل بر زيبا بدى‏ طوطى من مرغ زيركسار من‏ ترجمان فكرت و اسرار من‏ هر چه روزى داد و ناداد آيدم‏ او ز اول گفته تا ياد آيدم‏

[خداوند، از ازل بوده است‏] طوطيى كايد ز وحى آواز او پيش از آغاز وجود آغاز او

[حق در توست و جهان سايه اوست‏] اندرون تست آن طوطى نهان‏ عكس او را ديده تو بر اين و آن‏

[سايه ‏ها و معشوق ‏هاى مجازى، تو را پژمرده مى ‏كنند] مى ‏برد شاديت را تو شاد از او مى ‏پذيرى ظلم را چون داد از او

[هشدار به دوستداران هوى و هوس‏] اى كه جان را بهر تن مى ‏سوختى‏ سوختى جان را و تن افروختى‏

[حال عاشق، سوختگى است‏] سوختم من سوخته خواهد كسى‏ تا ز من آتش زند اندر خسى‏

[اگر خودت عاشق نيستى، عشق را از عاشقان بياموز] سوخته چون قابل آتش بود سوخته بستان كه آتش كش بود

[شرح هجران مولانا و هر عارف عاشق ديگر] اى دريغا اى دريغا اى دريغ‏ كانچنان ماهى نهان شد زير ميغ‏ چون زنم دم كاتش دل تيز شد شير هجر آشفته و خون ريز شد آن كه او هوشيار خود تند است و مست‏ چون بود چون او قدح گيرد به دست‏ شير مستى كز صفت بيرون بود از بسيط مرغزار افزون بود

[شاعر بايد درد حقيقت داشته باشد نه پرواى قافيه ‏سازى و صنعت ‏پردازى‏] قافيه انديشم و دل دار من‏ گويدم منديش جز ديدار من‏ خوش نشين اى قافيه انديش من‏ قافيه ‏ى دولت تويى در پيش من‏